ظرفیت‌های اقتصادی قم؛ بزرگ ولی ناشناخته
قم - ایرنا - استان قم دارای فرصت‌ها و ظرفیت‌های مادی و معنوی بسیاری است که در صورت برنامه‌ریزی هوشمندانه و جامع، هدایت تسهیل‌گرایانه نهادهای مختلف و رفع موانع، می‌تواند در یک بازه زمانی مشخص جهش قابل‌ملاحظه‌ای را در حوزه‌های مختلف از جمله تولید رقم زند.
قم و استان قم برای بسیاری از ایرانیان و مردمان دیگر سرزمین ها عمدتا به حرم مطهر حضرت معصومه (س)، پایگاه حوزه و انقلاب اسلامی و مسجد جمکران شناخته شده است، اما آنان که نگاه تخصصی و توسعه ای دارند می دانند که قم علاوه بر قرار گرفتن در چهارراه مواصلاتی و قلب کشور، دارای ظرفیت های عظیم انسانی و صنعتی است که توجه ویژه به آن هم در حوزه بخش عمومی و دولتی و هم بخش خصوصی می تواند فرصت های بزرگی را در عرصه تولید و اشتغال در سطح استان و مناطق همجوار و حتی سطح ملی ایجاد کند.
ایرنا در این گزارش، تلاش کرده است نوری بر زوایای معمولا پنهان تر ظرفیت های استان قم بیفکند بلکه بیشتر مورد توجه همگانی قرار گیرد.
برخورداری شهر قم از جاذبه‌های مذهبی مانند حرم حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران این شهر را به یکی از مهم‌ترین محورهای گردشگری مذهبی و زیارتی کشور تبدیل کرده است. افزون بر آن با توجه به مرکزیت مدارس و حوزه‌های علوم دینی و حضور مراجع عظام تقلید در قم و پایتخت معنوی انقلاب اسلامی بودن، قم به‌عنوان یکی از کانون‌های فکری جهان تشیع در دنیا مطرح است؛ این شهر می‌تواند در صورت ظرفیت‌سازی کافی، به برقراری ارتباط با پایگاه‌های دینی و مذهبی و تولید و نشر تفکر دینی در جهان اقدام کند.
همچنین وجود 40 هزار طلبه خارجی از 136 ملیت جهان که برای کسب تعالیم اسلامی در قم سکونت دارند، یکی از ویژگی‌های ممتاز این شهر است که آن را شهره خاص و عام کرده است.
از سوی دیگر استان قم از ظرفیت‌های ویژه و قابل‌توجهی برای موفقیت در اجرای دقیق راهبرد جهش تولید برخوردار است که با برنامه‌ریزی جامع و دقیق برای به‌کارگیری آن، می‌توان زمینه‌سازی یک جهش بزرگ را فراهم کرد؛ ازجمله ظرفیت‌های این استان برای تحقق جهش تولید، برخورداری از نیروی انسانی جوان، باانگیزه، مستعد و کارآمد است که به‌عنوان مهم‌ترین عامل در اجرای موفق این راهبرد نقش دارد.
استان قم با وسعتی بیش از 11 هزار و 238 کیلومترمربع و جمعیت یک‌میلیون و292 هزار نفر از سمت شمال با جلگه‌های ورامین، شهرری و ساوه از جنوب با شهرهای محلات و دلیجان از شرق با کاشان و کویر نمک و از غرب با شهرهای آشتیان و تفرش هم‌مرز است.
قم دارای پنج بخش، 9 دهستان و 361 آبادی است که 224 آبادی دارای سکنه می‌باشد.
* ظرفیت‌های اقتصادی استان قم
استان قم به دلیل نزدیک بودن به پایتخت، قرار گرفتن در مسیر مواصلاتی 17 استان کشور و برخورداری از توانمندی‌های قابل‌توجه در حوزه صنعت و معدن به‌عنوان یکی از کانون‌های تجارت و قطب‌های صنعتی ایران معرفی می‌شود؛ در این استان تمام شاخص‌های توسعه از جمله بسترهای حمل‌ونقل زمینی، ریلی و هوایی در آن وجود دارد.
وجود شهرک‌های صنعتی متعدد و منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در استان قم، آن را به بهشت سرمایه‌گذاری و منطقه‌ای طلایی برای حضور فعالان اقتصادی جهان اسلام و سایر مناطق دنیا تبدیل کرده است؛ زمین‌های پهناور استان قم آماده است با حضور سرمایه‌گذاران خارجی و حجم گسترده سرمایه‌های وارده شده به آن، فضایی مطلوب را برای فعالیت‌های اقتصادی به وجود آورد و سود سرشاری را هم برای سرمایه‌گذاران خارجی و هم برای استان و کشور به ارمغان آورد.
استان قم دارای هفت شهرک صنعتی شکوهیه، الغدیر، چاپ و نشر، سلفچگان، محمودآباد، ثامن‌الائمه (ع) - قنوات - و فناوری اطلاعات و ارتباطات (I.C.T) و چهار ناحیه صنعتی خورآباد، دستجرد، سیرو و طغرود است.
در این میان دو شهرک صنعتی شکوهیه و سلفچگان دارای ظرفیت‌های مختلفی برای سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی صنایع تولیدی محسوب می‌شوند.
امروز منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان می‌تواند یکی از مناطق بزرگ جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی به‌خصوص در بخش صنایع پیشرفته و پاک باشد.
سرمایه‌گذارانی از کشورهای ایتالیا، چین و هند در این منطقه فعالیت می‌کنند و بخشی از قطعات موردنیاز در صنعت نفت به‌واسطه این سرمایه‌گذاری‌ها در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان تولید می‌شود.
احداث منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در 50 کیلومتری قم در زمینی به مساحت 2000 هکتار در سال 1376 به تصویب هیات وزیران رسید. موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد منطقه در شاهراه ترانزیتی کشور و مجاورت با حدود 60 درصد از صنایع و تراکم جمعیتی و دسترسی آسان به آن و همچنین وجود آب‌وهوای متعادل، امتیازهای مضاعفی را جهت منطقه نسبت به جایگاه‌های مشابه ایجاد کرده است.
این منطقه، به‌عنوان مهم‌ترین و نزدیک‌ترین منطقه ویژه اقتصادی به مرکز سیاسی - اقتصادی کشور، واقع در مسیر جاده ابریشم، راه‌آهن سراسری و بزرگراه‌های اصلی شمال - جنوب و شرق - غرب ایران بوده و جهت برقراری ارتباط با اروپا، کشورهای آسیای میانه و خلیج‌فارس به‌منظور تولید، صادرات و ترانزیت کالا، موقعیتی ممتاز داشته و قادر است نقش تعیین‌کننده‌ای در اقتصاد کلان منطقه و کشور ایفا نماید.
قم به دلیل نزدیکی به پایتخت از امکان خوبی برای رشد صنایع برخوردار است، وجود شهرک‌های صنعتی متعدد همچون شکوهیه و محمودآباد و منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان با برخورداری از زیرساخت‌های مناسب در دو دهه اخیر باعث حضور بیش از دو هزار واحد صنعتی در این استان شده است.
*تولیدهای صنعتی:
استان قم در تولید انواع محصولات از صنایع مرتبط با نفت و گاز تا لوازم‌خانگی و مواد خوراکی صاحب‌نام است و تولیدکنندگان قمی در بیش از 2500 واحد صنعتی به‌صورت تخصصی به تولید انواع محصولات موردنیاز کشور می‌پردازند، در همین رابطه صنعت تولید لوازم‌خانگی و محصولات پتروشیمی در قم روند توسعه خوبی دارد و ظرفیت‌های فراوانی در این بخش ایجادشده است.
استفاده از صنایع پیشرفته و پاک در شهرک‌های صنعتی قم که در نزدیکی پایتخت قرار دارد، موقعیت ویژه‌ای را برای بالا بردن ظرفیت‌های اقتصادی استان فراهم کرده است.
امروز صنایع مهمی همچون کارخانه لوازم‌خانگی پاکشوما با اشتغال‌زایی برای یک‌هزار تن و ظرفیت تولید منطقه‌ای در قم به فعالیت می‌پردازد.
شرکت فولاد غرب آسیا از دیگر ظرفیت‌های اقتصادی قم در بخش صنعت است، این شرکت به اهتمام سرمایه‌گذاران خصوصی و با تکیه بر تجربه مدیران ارشد فولاد مبارکه در سال 1383 برای اجرای پروژه نورد ورق سرد به ظرفیت 550 هزار تن در سال با ضخامت نهایی 0,18 تا 3 میلی‌متر، عرض 600 تا 1700 میلی‌متر و وزن هر کلاف 6 تا 30 تن با استانداردهای بین‌المللی، در زمینی به مساحت 53 هکتار و زیربنای 40000 مترمربع در استان قم، 30 کیلومتری شهرستان دلیجان تاسیس شد.
بیشتر محصول‌های این واحد صنعتی در صنایع خودروسازی، لوازم‌خانگی، پوشش ساختمان‌ها، ورق‌های رنگی، ورق‌های گالوانیزه، قوطی سازی برای صنایع بسته‌بندی مانند رنگ‌روغن‌های صنعتی، کنسروسازی و غیره مصرف می‌شود.
* فرش
استان قم در زمینه صنعت فرش، فرش دستباف ابریشم و صادرات آن به کشورهای مختلف از جمله آمریکا، صنعت کفش و صنایع شیمیایی به‌عنوان قطب تجاری مطرح است و این صنعت از دیربار جایگاه مهمی در اقتصاد خانوار و شهری قم داشته است.
* معدن
استان قم در بخش منابع معدنی نیز از ظرفیت گسترده‌ای برخوردار است و می‌تواند مواد اولیه بسیاری از صنایع کشور را تامین کند.
قم از نظر معادنی همچون طلا، مس و منگنز که در خاورمیانه کم‌نظیر است، دارای قابلیت‌های فراوان می‌باشد.
در بخش منابع معدنی استان، دریاچه نمک جایگاه ویژه‌ای دارد، چرا که علاوه بر قابلیت گردشگری دارای مواد عالی، کانی و نمک است که می‌توان از آن‌ها به‌عنوان مواد اولیه بسیاری از صنایع استفاده کرد.
دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و در حد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگ‌ترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک‌سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین‌شناختی کم‌نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است. کارشناسان ارزش مواد معدنی در این دریاچه را حدود 20 میلیارد دلار تخمین زده‌اند.
67 معدن فعال با بیش از 27 تنوع معدنی از جمله سنگ‌آهک، سنگ گچ، مرمریت، باریت، سنگ لاشه ورقه، گرانیت، خاک صنعتی و نمک آبی با ذخایر حدود 900 میلیون تن و با سرمایه‌گذاری 20 هزار میلیارد ریال در استان قم وجود دارد؛ در معادن استان قم، حدود 2 هزار تن به‌صورت مستقیم و 9 هزار تن به‌صورت غیرمستقیم مشغول به فعالیت هستند. از این معادن سالانه حدود هفت هزار تن محصول به ارزش 11 میلیارد و 250 میلیون ریال استخراج می‌شود.
این استان با دارا بودن 8.6 میلیون تن ذخیره منگنز بزرگ‌ترین تولیدکننده منگنز در کشور است.
معدن منگنز ونارچ بزرگ‌ترین معدن تولید منگنز در خاورمیانه است که در محدوده استان قم قرار دارد؛ این معدن در جنوب غربی شهر قم و در محدوده بخش کهک واقع‌شده و راه ارتباطی از قم به آن 30 کیلومتر است.
* کشاورزی
استان قم به‌عنوان یکی از استان‌هایی شناخته می‌شود که با وجود داشتن آب‌وهوای گرم و خشک اما به نسبت از کشاورزی و زمین‌های حاصلخیز خوبی برخوردار است.
قم با تولید سالانه حدود 805 هزار تن انواع محصولات کشاورزی از جمله استان‌های پیشرو کشور در پیاده‌سازی طرح جامع تغییر الگوی کشت است که با این روش علاوه بر کاهش مصرف آب و سایر نهاده‌های موردنیاز کشاورزی، میزان تولید محصولات افزایش فراوانی خواهد یافت.
همچنین استفاده از روش‌های آبیاری نوین، توسعه کشت‌های گلخانه، کشت گیاهان دارویی و گسترش صنایع تبدیلی و غذایی از دیگر راهبردهای سازمان جهاد کشاورزی قم در سال جهش تولید است.
آمارها نشان می‌دهد سالانه در استان قم حدود 30 هزار تن گندم تولید می‌شود، این موضوع نشان می‌دهد که قم در این بخش حرف‌هایی برای گفتن دارد کشاورزان قمی با تمام محدودیت‌ها اعم از آب کم محصولات خود را پرورش می‌دهند و روانه بازار می‌کنند.
کل اراضی قابل‌کشت موجود در استان قم حدود 70 هزار هکتار است که از این مقدار 52 هزار هکتار مخصوص محصولات زراعی مانند، گندم، جو، یونجه و ذرت است، و 18 هزار باقی‌مانده نیز مربوط محصولات باغی مانند پسته و گیلاس است که البته هرچند میزان تولید گیلاس رقم قابل‌توجهی نیست، ولی از عملکرد مناسبی برخوردار است.
قم 46 صدم اراضی قابل‌کشت کشور را در اختیار دارد و با این حال 56 صدم درصد تولید محصولات کشاورزی کشور را نیز انجام می‌دهد.
وجود 11 هزار هکتار باغ پسته در این استان از دیگر ظرفیت‌های کشاورزی قم است، این باغ‌ها عمدتا با روش‌های نوین آبیاری می‌شوند، و علاوه بر آن در راستای توسعه محصول‌های با مصرف آبی کم نیز در بحث گیاهان دارویی حرکت‌های خوبی صورت گرفته است.
تولید زعفران، زیتون، کشت‌های گلخانه‌ای، پرورش ماهیان سردابی و گرمابی، ماهی‌های زینتی، کشت پنبه، کلزا و جو نیز از دیگر ظرفیت‌های بخش کشاورزی قم به شمار می‌آید.
تولید هشت درصد تخم‌مرغ و 4.2 درصد گوشت قرمز کشور نیز در استان قم صورت می‌گیرد و در سه سال گذشته واحدهای پرورش طیور بسیاری خوبی احداث‌شده که همه آن‌ها به‌صورت مکانیزه و اتوماتیک فعالیت می‌کنند.
در کنار این ظرفیت‌ها، ایجاد صنایع تبدیلی و کارخانه‌های فراوری می‌تواند به توسعه بخش کشاورزی و اقتصاد قم کمک کند.
*شیلات:
در بخش شیلات نیز سالانه 2 هزار تن محصول در قم تولید می‌شود و این استان ازجمله مناطق پیشگام کشور در تولید خاویار و گوشت ماهیان خاویاری است، همچنین به‌زودی شهرک تخصصی شیلات در این استان به بهره‌برداری خواهد رسید که نقش مهمی در توسعه صنعت آبزی پروی قم خواهد داشت.
تولید گسترده ماهی تیلاپیا در استخرهای مناسب و همچنین توجه به فرصت اقتصادی پرورش ماهیان زینتی از دیگر بخش‌هایی است که در صنعت آبزی پروی قم جریان دارد.
*دامپروری:
قم از گذشته‌های دور یکی از قطب‌های اصلی پرورش دام و طیور کشور بوده و هم‌اکنون نیز بسیاری از تولیدهای دامی استان علاوه بر تامین نیاز بازار قم به سایر نقاط کشور صادر می‌شود، در همین رابطه برنامه‌های گسترده‌ای در بخش دام و طیور استان در جریان است که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها خودکفایی در تولید علوفه موردنیاز، اصلاح نژاد و افزایش ضریب تبدیل دام و طیور پرورشی استان است.
*تجارت خارجی:
تنها از ابتدای سال جاری تا پایان خردادماه، 17هزار و 845 تن انواع کالا از گمرکات استان به کشورهای مختلف صادرشده است که این رقم نشان از جایگاه ممتاز تجارت خارجی استان است، از طرف دیگر قم یکی از مناطق هدف گردشگری در جهان اسلام است و به همین دلیل جاذبه‌های فراوانی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف همچون گردشگری زیارتی دارد که موردتوجه فعالان اقتصادی از مناطق مختلف جهان به‌خصوص کشورهای حاشیه خلیج‌فارس است.
*راه‌آهن:
راه‌آهن استان قم به‌طور میانگین با جابه‌جایی بیش از 10 میلیون تن بار در سال به‌وسیله بیش از 11 هزار رام قطار، سهم 23 درصد از کل بار حمل شده از طریق خطوط ریلی کشور را داراست.
راه‌آهن قم در حال حاضر 509 کیلومتر خط اصلی، 30 کیلومتر خطوط صنعتی و تجاری و 50 کیلومتر خط فرعی دارد و متشکل از 15 ایستگاه است.
اتصال و ارتباط با خطوط راه‌آهن اصفهان، اراک و محور جدید و قدیم تهران، ورود و خروج بیش از 28 هزار واگن باری در ماه، ورود و خروج بیش از 15 هزار سالن مسافری در ماه، ورود و خروج روانه 50 رام قطار مسافری و 30 رام قطار باری و واقع‌شدن در مرکز کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب کشور از ویژگی‌های راه‌آهن قم می‌باشد.
* ظرفیت‌های فرهنگی و هنری قم
قم؛ میزبان کریمه اهل‌بیت (ع) حضرت معصومه (س)، میعادگاه منتظران منجی عالم بشریت، شهر فقاهت و علم و اجتهاد با دارا بودن 1200 مسجد و 444 بقعه امامزادگان و میزبانی سالانه از 20 میلیون زائر شاخص‌ترین استان کشور در حوزه فرهنگی است که با پیگیری برای ثبت 22 ربیع‌الثانی مصادف با سالگرد وفات امامزاده موسی مبرقع (ع) در تقویم رسمی جمهوری اسلامی به نام بزرگداشت این امامزاده عظیم الشان و نیز توسعه زیرساخت رفاهی کوه خضر نبی (ع) و تبدیل آن به سومین مکان مهم زیارتی به دنبال توسعه ظرفیت‌های فرهنگی خود است.
در بررسی‌های کارشناسی مشخص‌شده است که گسترش خدمات گردشگری در قم، فرصت‌های شغلی بسیاری را برای جوانان ایجاد می‌کند که می‌توان از آن به‌عنوان محور اشتغال پایدار استان نام برد.
287 واحد اقامتی شامل 35 واحد هتل، 28 واحد هتل‌آپارتمان، 58 واحد مهمان‌پذیر، 166 واحد خانه مسافر و 100 مجتمع بین‌راهی و پذیرایی در قم میزبان مسافران است.
استان قم قابلیت‌های متنوعی برای حضور سرمایه‌گذاران بخش‌های دولتی و خصوصی در حوزه گردشگری از جمله ساخت هتل و مکان‌های اقامتی دارد.
از طرفی قم به‌عنوان مبدا «تئاتر بچه‌های مسجد» در کشور، پایتخت خط نسخ و ثلث، رتبه نخست تولید کتاب‌های دینی و رتبه دوم کشور در چاپ کتاب، فعالیت 500 کانون فرهنگی و هنری مساجد با عضویت 40 هزار نفر، 52 کتابخانه عمومی و تخصصی، فعالیت بیش از 200 موسسه و خانه قرآن، وجود 1200 انتشارات و 110 چاپخانه و دارا بودن 10 هزار هنرمند و هنرجو زیرمجموعه 9 انجمن فرهنگی هنری در رشته‌های مختلف هنری، 50 آموزشگاه آزاد هنری و موسسه تک منظوره هنری، 9 گروه فعال تئاتر، شمار زیادی از استادان ممتاز و برجسته کشوری، برگزاری 19 جشنواره تئاتر، 70 دوسالانه تخصصی هنرهای تجسمی، 13 نمایشگاه کتاب استانی و پنج نمایشگاه بین‌المللی کتاب دارای ظرفیت‌های عظیم فرهنگی و هنری است که برخلاف آنچه تصور می‌شود با چالش‌های مهمی نیز در این عرصه دست‌به‌گریبان است.
* ظرفیت‌های ورزش استان قم
از جمله افتخارات ورزشی قم، حضور 86 تیم از این استان در لیگ‌های کشوری، 7 مربی در بدنه‌های تیم‌های ملی و نیز وجود 8 داور برجسته در مسابقات ملی و بین‌المللی است.
وجود بزرگ‌ترین سایت ورزش‌های هوایی کشور در مجموعه کوه نمک قم، فعالیت 2 استادیوم ورزشی از جمله ورزشگاه یادگار امام قم با گنجایش 10 هزار تن به‌عنوان یکی از زیباترین و مجهزترین ورزشگاه‌های ایران، 66 سالن ورزشی، 11 پایگاه ورزش صبحگاهی، 30خانه ورزش روستایی، 43 هیات ورزشی، تجهیز 100 مسجد به تجهیزات ورزشی، از جمله ظرفیت‌های ورزشی استان قم است.
قم به دلیل فعالیت خیره‌کننده در برخی رشته‌های ورزشی مانند فوتسال و تنیس رویس میز به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی تنیس روس میز کشور با حدود 50 داور رسمی و چهار داور بین‌المللی و قطب فوتسال کشور نامیده می‌شود هرچند در سال‌های اخیر شاهد افول فوتسال قم هستیم ولی همچنان پیشکسوتان ورزشی کشور، قم را قطب فوتسال می‌دانند.
فعالیت حدود چهار هزار تکواندوکار در 50 باشگاه ورزشی و خانه تکواندوی، هشت باشگاه اسب‌سواری با 215 راس اسب و 30 چابک‌سوار حرفه‌ای، فعالیت 700 تن در رشته تنیس روس میز آقایان و بانوان در 6 باشگاه خصوصی، 420 ورزشکار و 20 مرشد در سه زورخانه قم در رشته پهلوانی و زورخانه‌ای، 70 ورزشکار در رشته‌های گلف، مینی گلف،
بهکاپ با پنج مربی فعال، 23 پایگاه استعدادیابی هندبال، فعالیت 100 ورزشکار و چهار داور در رشته هاکی بانوان، فعالیت 4000 تن در رده‌های مختلف بسکتبال، عضویت 700 ورزشکار و مربی در هیات ورزش‌های همگانی، وجود 10 هزار ورزشکار بیمه‌شده در 114 باشگاه در رشته بدنسازی، پرورش اندام و پاورلفتینگ، فعالیت چهار باشگاه کوهنوردی با 800 کوهنورد، فعالیت 110 کبدی کار و همچنین فعالیت 300 ورزشکار حرفه‌ای جانباز و معلول از جمله 50 بانوی جانباز و معلول بخشی از حجم فعالیت‌های ورزشی در قم است.
میزبانی از مسابقات بین‌المللی جام کشتی یادگار امام راحل (ره)، برگزاری نوزده المپیاد ورزشی مساجد و محلات، برگزاری مستمر مسابقات جام رمضان، برگزاری چهار دوره المپیاد فرهنگی - ورزشی طلاب قم در 14 رشته ورزشی، برگزاری مسابقات المپیاد درون مدرسه‌ای توسط آموزش‌وپرورش...
* ورزش بانوان
کمبود بودجه و اعتبار لازم برای ورزش‌های قهرمانی و همگانی بانوان، ممنوعیت برخی رشته‌های ورزشی درحالی‌که در بسیاری از استان‌ها برگزار می‌شود، نبود امکانات مناسب برای پیاده‌روی، دویدن و عدم وجود شرایط فرهنگی لازم در این زمینه از مشکلات پیش روی ورزش بانوان قم می‌باشد.
کمبود سرانه ورزشی بانوان در رشته‌های سالنی (مثل رزمی؛ توپ و تور و غیره) و رشته‌های میدانی نیازمند فضای باز (مثل اسکیت و دوچرخه‌سواری و دوومیدانی و فوتبال بانوان و غیره)، کمبود مکان‌های تفریحی مختص بانوان، کمبود پارک‌ها و بوستان‌های بانوان، عدم‌حمایت قانونی و رسمی از ورزش بانوان و کمبود بودجه و اعتبار لازم برای ورزش‌های قهرمانی و همگانی بانوان، از چالش‌های فراروی ورزش بانوان در قم می‌باشد.
* ورزش روستایی
وی همچنین با تاکید بر ضرورت بسترسازی برای بهره‌مندی روستاییان از امکانات ورزشی افزود: در برخی مناطق روستایی قم که به دلیل نبود جمعیت کافی و یا کمبود اعتبارها، امکان توسعه فضاهای ورزشی وجود نداشته، با تعامل با شوراها و دهیاری‌ها اقدام به ایجاد خانه‌های ورزش روستایی نمودیم تا جوانان از حداقل این امکانات برخوردار باشند.
* راه رونق اقتصادی در استان قم:
تحقق جهش تولید نیازمند رعایت نکاتی همچون توجه به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، برنامه‌ریزی به‌منظور بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌ها و فرصت‌ها با تاید بر درون‌زایی اقتصاد و درعین‌حال برون‌گرایی آن، نوآوری فناورانه، تمرکز بر دانش‌بنیان کردن حوزه تولید، اعتماد ساختار مدیریت به جوانان برای سپردن مسوولیت‌ها، تقویت خوداتکایی، کاهش تصدی‌گری دولت و تقویت فرهنگ کار متناسب با جهش تولید است.
از جمله مهم‌ترین راهکارهایی که برای رونق اقتصادی قم می‌توان ارائه داد، پرداخت تسهیلات موردنیاز صنعتگران و معدن‌کاران در قالب تسهیلات رونق تولید است تا با تقویت مالی آنان، زمینه تغییرات اساسی در بخش‌های زیرساختی و تولیدی ایجاد شود.
از سوی دیگر باید فرآیند سرمایه‌گذاری تسهیل شود و از بروکراسی اداری که موجب عدم تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این استان می‌شود، جلوگیری کرد.
* راه استفاده از ظرفیت‌های فرهنگ و هنر قم:
نخستین تصمیم در استفاده از ظرفیت‌های فرهنگ و هنر قم را نیز می‌توان حساس شدن مدیران عالی استان نسبت به مسائل فرهنگی و هنری دانست، چرا که با وجود این‌که فرهنگ مهم‌ترین شاخصه تولید قم است، ولی طی سال‌های اخیر موضوعات فرهنگی و هنری هیچ‌گاه جزو اولویت‌های اول مسوولان عالی استان نبوده است.
اعمال مدیریت واحد فرهنگی بر مبنای سند چشم‌انداز و برنامه عملی یکپارچه که باید در شورای فرهنگ عمومی محقق شود که تاکنون این امر محقق نشده و به همین دلیل تغییر رویکردها در شورای فرهنگ عمومی در قم ضروری به نظر می‌رسد.
تجمیع کادر اداری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در یک ساختمان، استفاده مناسب از زیرساخت‌های فرهنگی، راه‌اندازی کامل تالار شهر و نیز سیاست‌گذاری و ضابطه‌مند کردن چارچوب فعالیت‌های هنری با رعایت بوم فرهنگی از جمله اقداماتی است که می‌تواند موجب تحول در حوزه فرهنگ و هنر قم شود.
* راه حل چالش‌های ورزش و ارتقاء رتبه قم در این حوزه
در مسوولیت های مهم ورزشی باید بازسازی و تجدیدنظر صورت گیرد و افراد شایسته در جایگاه واقعی خود قرار گیرند، ورزش قم نیاز به مهندسی و بازسازی دوباره دارد که در این راستا اداره کل ورزش و جوانان قم تلاش کرده با برگزاری منظم مجمع‌های سالیانه و انتخاباتی این موضوع را محقق کند.
کمبود بودجه و اعتبار لازم برای ورزش‌های قهرمانی و همگانی بانوان، ممنوعیت برخی رشته‌های ورزشی درحالی‌که در بسیاری از استان‌ها برگزار می‌شود، نبود امکانات مناسب برای پیاده‌روی، دویدن و عدم وجود شرایط فرهنگی لازم در این زمینه از مشکلات پیش‌روی ورزش بانوان قم می‌باشد که تدوین برنامه‌ریزی برای ورزش بانوان مختص استان با توجه به شرایط فرهنگی خاص قم ضروری است.
* نتیجه‌گیری:
استان قم برای بیشتر افراد
استفاده بهینه از جاذبه‌های مذهبی، تاریخی و فرهنگی شهر قم در کنار سودآوری اقتصادی آن منجر به ترویج و گسترش ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی، معرفی ارزش‌های انقلاب و فرهنگ ناب اسلامی ایرانی و غنا بخشیدن به فرهنگ معنوی در سطوح بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی می‌شود. با وجود این، به‌منظور تحقق توسعه گردشگری مذهبی فرهنگی، بهبود زیرساخت‌های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می‌رسد.
*س_برچسب‌ها_س*