همکاری تهران و ریاض؛ لنگر ثبات در منطقه

رژیم اسرائیل که پیش‌تر مرتکب جنایت بی‌سابقه نسل‌کشی در غزه شده و بارها به سوریه، لبنان و یمن حمله کرده بود، اکنون با هدف قرار دادن ایران و قطر، سطح اقدامات خود را ارتقا داده و منطقه ما را به سوی ناامنی و بحران سوق داده است. در واقع، رفتارهای این رژیم یاغی ناشی از یک راهبرد حساب‌شده برای ایجاد نظمی نظامی‌گرایانه از طریق زور، اشغال، الحاق، نسل‌کشی و پروژه‌ای توسعه‌طلبانه است. هدف این راهبرد، تضعیف نظم مبتنی بر صلح و توسعه و نیز تضعیف چشم‌انداز اقتصادی ملت‌های منطقه است.

در مواجهه با تجاوزات نظامی رژیم صهیونیستی علیه ایران و قطر، کشورهای منطقه با عقلانیت جمعی و حس مسوولیت‌پذیری، از طریق ابتکارات دیپلماتیک و گفت‌وگو واکنش نشان دادند. مواضع کشورهای همسایه و نقش فعال آنان در مهار جنگ بار دیگر ثابت کرد که ما همگی در یک قایق هستیم و مقصدی مشترک داریم: حفظ منطقه به‌عنوان لنگر ثبات و توسعه.

در شرایط جدید و در مواجهه با چالش‌های نو، ما نیازمند تعریف چارچوبی تازه برای همکاری سازنده منطقه‌ای هستیم؛ چارچوبی که به کشورهای منطقه اجازه دهد تا در ساختن آینده‌ای پرمنافع و شکوفاتر سهیم شوند. به جای بازگشت به رویه‌های گذشته، تکرار ادعاها، تحمیل یک‌جانبه خواسته‌ها، طرح تضمین‌های یک‌طرفه یا بحث درباره رویدادهای تاریخی که ذاتا محل اختلاف هستند، اکنون فرصتی پیش روی ماست تا بر آینده تمرکز کنیم. موفقیت واقعی با آنچه در آینده به‌صورت جمعی به دست خواهیم آورد سنجیده می‌شود، نه با آنچه در گذشته رخ داده است.

گذشته مکانی برای ماندن نیست، بلکه منبعی برای آموختن در جهت آینده است؛ در غیر این صورت، هیچ پیشرفتی حاصل نخواهد شد و افق پیش رو همچنان مبهم می‌ماند. ضروری است که ایجاد یک موجودیت منطقه‌ای امن‌تر، آرام‌تر، مقاوم‌تر و متحدتر در اولویت قرار گیرد، درحالی‌که همزمان گفت‌وگوهایی پیرامون مساله «امنیت مشترک منطقه‌ای» نیز صورت گیرد.

جمهوری اسلامی ایران همواره خواهان ایجاد سازوکار امنیتی مشترک بر پایه گفت‌وگو و اعتمادسازی بوده است. ایران به‌عنوان بازیگری فعال و صلح‌طلب آگاه است که امنیت و ثبات خود را به‌طور جدایی‌ناپذیری با امنیت همسایگانش پیوند‌خورده می‌داند. تحولات اخیر بار دیگر یادآور شده است که امنیت مفهومی منفرد یا قابل تقسیم نیست، بلکه کالایی عمومی است که یا متعلق به همه است یا به هیچ‌کس.

اکنون، بیش از هر زمان دیگری، زمان آن فرارسیده که رایزنی‌ها و نشست‌های مشترک، همچون نشست دوحه در سپتامبر، با هدف دستیابی به درک مشترک از تحولات منطقه و اتخاذ تصمیمات تاریخی تشدید شود. ابتکارات ارائه‌شده توسط کشورهای منطقه، از جمله نامه سال2017 شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر فقید کویت، به رئیس‌جمهور ایران؛ ابتکار شورای همکاری خلیج فارس در سال 2024 درباره امنیت منطقه‌ای و ابتکار صلح هرمز جمهوری اسلامی ایران در سال 2019، چارچوب‌های مناسبی برای دستیابی به چشم‌انداز مشترک همکاری منطقه‌ای فراهم کرده‌اند.

در این راستا، ایران در حال انجام مشورت‌های مداوم با کشورهای همسایه از جمله پادشاهی عربستان سعودی در سطوح مختلف است. دیدار رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، با ولیعهد محمد بن‌سلمان در دوحه و نیز سفر مشاور عالی امنیت ملی ایران به ریاض نشان داد که همکاری میان ایران و عربستان موجب تقویت ثبات و وحدت منطقه‌ای خواهد شد.

ایجاد درک مشترک و گفت‌وگوی پایدار میان تهران و ریاض، مسیر حل‌وفصل معضل امنیت منطقه را هموار می‌سازد. جمهوری اسلامی ایران به سیاست اولویت دادن به روابط با همسایگان ادامه می‌دهد تا منطقه‌ای قدرتمند، متوازن و توسعه‌محور بنا نهد و امنیتی پایدار بر پایه توسعه برقرار سازد. ایران دست دوستی خود را به سوی همسایگانش دراز کرده و تاکید می‌کند که آنان می‌توانند روی ما به عنوان شریکی قابل‌اعتماد حساب کنند.

* سفیر ایران در عربستان سعودی

منبع: روزنامه عرب‌نیوز، ترجمه: کامران کرمی