واکاوی جزئیات جدید حادثه سقوط هواپیمای بوئینگ 737 در تهران / علت دامن زدن به اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی چیست؟

با سقوط هواپیمای مسافربری بوئینگ 737 اوکراین در تهران، جوسازی های رسانه های خارجی در ضعف اطلاع رسانی هواپیمایی کشور با قدرت بیشتری قوت گرفت. به گزارش خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، هنوز ساعتی از شادی مردم برای پاسخ کوبنده ایران به شهادت سردار سلیمانی و حمله موشکی سپاه به پایگاه آمریکا در عراق نگذشته بود که خبر سقوط هواپیمای بوئینگ 737 خط هوایی اوکراین با 167 مسافر و 9 خدمه، در ساعت 6:12 دقیقه بامداد روز چهارشنبه نزدیکی شهر پرندبه گوش می رسد. همزمان با سقوط این هواپیما، جنگ روانی رسانه های معاند و دشمنان این خاک، برای پنهان سازی خسارات وارده بر پایگاه عین الاسد که توسط نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مورد هدف قرار گرفته بود، آغاز و دروغ پراکنی های پی در پی آن ها آغاز شد. موضوعی که به دلیل ضعف اطلاع رسانی، سازمان هواپیمایی کشوری در جلوگیری از این جوسازی ها، بیش از پیش دامنگیر و منجر شد تا رسانه های معاند به دلیل این ضعف، برای تاختن به موضوعات دروغین تاحدودی تاثیر گذار عمل کنند. پس از وقوع این حادثه، بلافاصله تمامی تیم های بازرسی و هلال احمر و اورژانس به منطقه اعزام می شوند اما شدت آتش سوزی به حدی بود که تمامی 70 مرد 81 زن و 15 کودک در این سانحه کشته می شوند. بعد از گذشت چند ساعت و بازرسی در منطقه هر2 جعبه سیاه هواپیما با وجود آنکه کاملا سوخته بود پیدا شدند و در ساعات پایانی همان روز تیم 32 نفری از اواکراین برای بازرسی و تحقیقات و حضور در جلسه کمیسیون بررسی سوانح هوایی وارد ایران شدند. *س_اعلام اولین دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی تنها پس با گذشت چند ساعت_س*

هواپیما ابتدا تا ارتفاع 8000 پا صعود می‌کند و پس از آن همزمان اطلاعات هواپیما از صفحه رادار حذف و هواپیما با از دست دادن ارتفاع با زمین برخورد کرده و متلاشی می شود. جالب است بدانید که علی رغم تمام حاشیه سازی ها، هیچ پیام رادیویی توسط خلبان در خصوص شرایط غیر معمول دریافت نشده است.

مطابق گزارش های شاهدان عینی (افراد حاضر اطراف فرودگاه و خدمه پرواز عبوری در ارتفاع بالا که رویداد را مشاهده و گزارش کرده اند) آتش سوزی از همان دقایق ابتدای بلند شدن در هواپیما مشاهده و بر دامنه آن افزوده شده و پس از برخورد هواپیما با زمین، انفجار ناشی از برخورد به وقوع می پیوندد.

براساس این گزارش طبق قوانین بین المللی هوایی ایران مسئول رسیدگی به حادثه سقوط هواپیمایی اوکراین است و تیم اوکراینی به دلیل آنکه هواپیما برای آن کشور است می تواند در این جلسات شرکت کند همچنین با توجه به انکه این هواپیما بوئینگ مدل 700_800 است کشور طراح و سازندگان این هواپیما که آمریکا هم هست می تواند در این جلسات همکاری و یا شرکت کند.

محل سقوط هواپیمای اوکراینی

در همین زمینه حسن رضایی فر رئیس دفتر بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به این که شب گذشته اولین جلسه برای نتیجه‌گیری سقوط هواپیمای اوکراینی با هدایت عابدزاده مدیر عامل سازمان هواپیمایی کشوری برگزار شد گفت: در این جلسه سفیر اوکراین، دادستان، تیم بررسی ایرانی، تیم مدیریت بحران اوکراین و ایران حضور داشتند و اطلاعات اولیه در این جلسه ارائه شد و نتیجه اولیه آن که نقص فنی بوده است مشخص شد.

او با اشاره به اینکه کشور کانادا به دلیل آنکه تعدادی از شهروندانشان در سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی فوت شده‌اند اعلام کرده‌اند یک نفر به عنوان عضو نی برای دریافت اطلاعات معرفی کنند و در روند بررسی‌های سانحه اطلاعاتی را کسب کند که هنوز این نفر به صورت کامل معرفی نشده، اما قرار نیست بازرسانی از کشور کانادا حضور پیدا کنند.

رئیس دفتر بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی کشوری توضیح داد: کمیته ایمنی حمل و نقلی آمریکا هم اعلام کرده که فردی را برای همکاری و بررسی این سانحه معرفی کند، اما هنوز اطلاعات دقیقی اعلام نشده است.

رضایی فر گفت: به نظر می‌رسد که این فرد دورادور اطلاعات خود را رد و بدل کند چرا که برای همکاری و حضور در این جلسات باید از مجلس سنای آمریکا موافقت‌های لازم را دریافت کند، اما هنوز نتوانسته است موافقت‌هایی برای ورود به ایران دریافت کند.

در روز پنج شنبه شایعاتی مبنی بر اصابت راکت و موشک به این هواپیما مطرح شد به طوری که CNN در خبری دورغین اعلام کرد که تیم اوکراینی مشکوک به نقص فنی هستند و اعلام کرده اند که به این هواپیما راکت و موشک برخورد کرده است بعد از به ترتیب تمامی شبکه های خارجی و مسئولان کشورهای خارجی از جمله ترامپ رئیس جمهور آمریکا و برخی از کارشناسان اعلام کرده اند که ما مطئن هستیم علت سقوط این هواپیما نقص فنی نبوده و موشک به آن برخورد کرده است.

این در حالی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشور، کارشناسان هواپیمایی و مدیران صعنت هوایی و امنیتی به شدت این موضوع را تکذیب کردند.

چراکه در صورت برخورد راکت با این هواپیما باعث آتش سوزی و سپس برخود با زمین نمی شد و در همان لحظه هواپیما منفجر می شد همچنین تمامی قطعات هواپیما تنها در محدوده کوچکی پرتاپ شده و در صورتی که منفجر میشد باید تمامی قطعات ان به محدوده های گسترده تری پرتاپ می شد. از سوی دیگر ایران با توجه به سامانه های هوشمندی که دارد قابلیت شناسایی پهبادهای کوچک و بزرگ را دارد.

در همین رابطه علی عابدزاده رئیس سازمان هواپیمایی کشور گفت: این هواپیما در ارتفاع 8 هزار پایی قرارداشته و از فرودگاه مهرآباد درخواست انجام پرواز تا ارتفاع 21 هزارپایی را داشته و این فضا به هیچ عنوان امنیتی نبوده که بخواهد به آن موشک اصابت شود.

او یاد آور شد: شواهد زیادی وجود دارد که این هواپیما به علت نقص فنی دچار چنین حادثه ای شده و به هیچ عنوان موشک به آن اصابت نکرده است چراکه این هواپیما در ساعت 6:18 دقیقه به زمین خورده و بررسی ها نشان می دهد که خلبان قصد داشته هواپیما را به فرودگاه امام بازگرداند و برخورد آن به زمین هم به شکل شکمی بوده که نشان دهنده بازگشت آن بوده است.

عابدزاده اضافه کرد: هم شاهدان عینی و هم بازرسی قطعات نشان می دهد که هواپیما یک دقیقه در آتش در حال سوختن بوده و اگر موشک به آن اصابت می شد درجا منفجر می شد بنابراین از لحاظ فنی این امکان وجود ندارد که موشک به آن اصابت شده باشد.

او با بیان اینکه بوئینگ در یکی دو سال اخیر به دلیل سقوط 2 هواپیما مدل مکس خود دچار ضرر های اقتصادی شدیدی شده است گفت: این مدل هواپیما هم از خانواده مکس بوده بنابراین آنها سعی دارند با شایعه پراکنی مانع ضررهای بیشتر در این حوزه شوند.

عابدزاده در باره این موضوع که چرا خلبان با برج مراقبت تماس نگرفته است هم گفت: شاید دود در کابین خلبان ایجاد شده باشد و خلبان دسترسی برای برقراری ارتباط با برج مراقبت را نداشته بود و از سوی دیگر اولویت مسئولیت خلبان آن بوده که هواپیما را بازگرداند و یا آن را نجات دهد بنابراین خلبان به وظیفه خود عمل کرده است.

معاون وزیر راه وشهرسازی با اشاره به اینکه هواپیما نو بوده و 2 فروند هواپیمای مکسی که سقوط کرده از این مدل هواپیما هم نوتر بوده است گفت: ممکن است هواپیما به دلیل استفاده نادرست و یا خطای انسانی دچار سانحه شود.

*س_رسانه های خارجی از آب گل آلود ماهی نگیرند_س*

همچنین کاپیتان هوشنگ شهبازی خلبان سابق هواپیمایی بوئینگ و کارشناس حوزه هوایی در گفت‌وگو با خبرنگار راه و شهرسازی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه ممکن است چندین دلیل برای سقوط هواپیمای اوکراینی وجود داشته باشد، گفت: تا زمانی که جعبه سیاه بازخوانی و اطلاعات آن استخراج نشود بسیاری از غربی‌ها و رسانه‌های خارجی سعی می‌کنند از آب گل آلود ماهی بگیرند و اظهار نظر‌های مختلفی از جمله برخورد راکت با این هواپیما را مطرح کنند. او گفت: نمی‌توان به اطلاعات و یا فیلم‌هایی که در این باره منتشر شده توجه کرد چرا که ممکن است فیلمی که در این زمینه منتشر شده کاملا اشتباه و از نظر گرافیکی دستکاری شده باشد.

*س_ مسئولیت امنیت و حفاظت هواپیمایی کشوری برخورد راکت با هواپیمای اوکراینی را رد می‌کند_س*

خلبان سابق هواپیمایی بوئینگ با اشاره به اینکه من در سازمان هواپیمایی کشوری حضور داشتم و با رئیس کمیته حفاظت و امنیت هواپیمایی کشوری در این باره صحبت کردم افزود: رئیس کمیته اعلام کرد که مسئولیت هواپیما با ما است و هر گونه دستوری درباره پرتاب راکت و یا بلند شدن هواپیما با دستور و سوال کردن از ما انجام می‌شود.

شهبازی یادآور شد: طبق اظهار نظر صریح مسئولیت امنیت هواپیمایی کشور هیچگونه موشک و یا راکتی به هواپیمای اوکراینی پرتاب نشده و این ادعا به صورت کامل رد می‌شود.

او با بیان اینکه ممکن است هر لحظه و هر زمان حتی اگر هواپیما هم کاملا نو باشد اتفاقی برای این هواپیما رخ دهد و دچار سانحه شود، افزود: کاملا مشخص است که این هواپیما به علت نقص فنی دچار آتش سوزی شده و بعد از برخورد با زمین منفجر شده است.

بسیاری از کارشناسان سیاسی هم علت مطرح کردن این شایعه را کاهش شدید سهام بوئینگ در بازارهای مالی عنوان کرده اند و ترامپ رئیس جمهور آمریکا سعی دارد با مطرح کردن چنین شایعاتی مانع ضرر بیشتر بوئنگ شود چرا که تاکنون با سه بار هواپیمای بوئینگ مدل 700_800 مکس سقوط کرده و هربار جان چندین صد نفر را گرفته است

روز چهارشنبه سهام کمپانی بوئینگ به دلیل خبر سقوط هواپیمای اوکرائینی بوئینگ 800- 737 در تهران در اثر نقص فنی، 2.3 درصد معادل 4.3 میلیارد دلار سقوط کرد. ولی پنجشنبه به دلیل ادعای برخی مقامات پنتاگون دال بر اینکه سقوط هواپیما به دلیل اصابت موشک ایران بوده و حمایت تلویحی ترامپ از این ادعا 3 درصد افزایش یافت.

این کار نمونه‌ای مثال‌زدنی از شیادی بازار بورس برای ثبت در تاریخ به شمار می رود. با این شعبده هم رسوایی ترامپ در عراق برای چند روزی تحت‌الشعاع قرار گرفت و هم بوئینگ از ورشکستگی نجات یافت.

همچنین بوئینگ 737 از بدو تولد در سال 1968 تاکنون حدود 140 سانحه را تجربه کرده است، یعنی به ازای هر 500 هزار ساعت پرواز، هواپیما‌های بوئینگ 737 در جهان شاهد یک سانحه بوده‌اند.

براساس این گزارش صبح روز جمعه هم با خبر استعفای مدیر عامل بوئینگ مطرح شد که در پی اعلام پذیرش استعفای دنیس مولنبرگ، مدیرعامل بوئینگ آمریکا توسط هیات مدیره این شرکت، بهای هر سهم غول هواپیماسازی جهان 2.9 درصد افزایش یافت. دوره مدیرعاملی مولنبرگ که با وقوع دو رخداد سقوط هواپیمای مدل «مکس 737» متعلق به اندونزی و اتیوپی همزمان بود، منجر به نزول 25 درصدی قیمت سهام این شرکت شد.

همچنین روز گذشته رئیس سازمان هواپیمایی کشور در نشست خبری روز گذشته خود اعلام کرد: اطلاعات جعبه سیاه یا پارامتر‌های پروازی و صبحت‌هایی که خلبان در کاکپیت (کابین) کرده، برای اعلام نظر سازمان هواپیمایی کشوری بسیار حیاتی است. او ادامه داد: جعبه سیاه به گونه‌ای طراحی شده که صد‌ها اطلاعات پروازی در آن نهفته است که قابلیت آنالیز دارد. هرگونه اظهارنظر قبل از این‌که اطلاعات استخراج شود کارشناسی نیست. وی افزود: اما آنچه برای ما محرز است و با اطمینان می‌توانیم بگوییم که موشکی به هواپیما برخورد نکرده است. هواپیما بیش از 1.5 دقیقه با آتش در حال پرواز بوده است. جای هواپیما نشان می‌دهد که خلبان تصمیم داشته به فرودگاه برگردد و این‌که خلیان نتوانسته تماس بگیرد، دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اظهار کرد: خلبان بعد از تیک‌آف با مهرآباد تماس گرفته و اجازه رفتن به ارتفاع 26 هزار پایی را گرفته است. این مسائل در 2 دقیقه روی داده است.

*س_آمریکایی ها مستندات خود را اعلام کنند_س*

عابدزاده گفت: چنانچه مستنداتی از سقوط هواپیمای اوکراینی به دست سیاستمداران امریکایی رسیده، آن‌ها موظف هستند از طریق ایکائو آنرا به جهانیان اعلام کنند. این اعلام را دنیا باید به راحتی در سایت‌ها ببیند.

او تاکید کرد: آن‌ها اگر واقعا جرات و جسارت دارند، بیایند یافته‌های خود را که پشتوانه علمی و فنی داشته و در ساختار انکس 13 ایکائو جا دارد به دنیا نشان دهند.

براساس این گزارش طبق اطلاعاتی که ارائه شده هواپیمای اوکراینی با یک ساعت تاخیر پرواز کرده و در همین زمینه یک منبع آگاه در فرودگاه بین المللی امام خمینی گفته است: هواپیما نقص فنی داشت، مهندس ایرانی "طبق فرم موجود" اجازه پرواز را نداده بود اما مهندس اوکراینی ایرلاین مخالف و اعلام کرده که مشکلی برای پرواز نیست و پرواز می‌کنیم.

این منبع آگاه گفت: از این رو و با توجه به اینکه طبق قوانین نظر کارشناسی فرد ایرلاین به نظر کارشناسی فرودگاه ارجحیت دارد و نظر کارشناسی فرد ایرلاین اعمال می‌گردد، پرواز انجام شده است. در شب حادثه، هواپیما دچار اشکال فنی بوده و همان شب پوسته روی موتور هواپیما (کالینگ هواپیما) جهت تعمیرات توسط تیم اوکراینی باز شده بود.

این درحالی است که روز گذشته رضایی فر در نشست خبری علت تاخیر یک ساعته پرواز تهران_ کیف را وجود بار اضافی مسافران و خالی کردن این بار ها به دستور خلبان عنوان کرد.

رضایی فر با اشاره به اینکه بار مسافران به دلیل همزمانی با تعطیلات کریسمس زیاد بوده است،‌گفت: همچنین با توجه به آنکه فضای فرودگاه و آب و هوای آن کشور ممکن است سردتر باشد بنابراین خلبان دستور داده تا سوخت اضافه دریافت کنند. او گفت: سوختگیری برای این هواپیما انجام شد اما زمانی که خلبان برای پرواز مراجعه کرد، با تعداد زیادی بار اضافه مواجه شد که در همان زمان باید تصمیم گیری می کرد که یا سوخت هواپیما را کم کند یا بار اضافی مسافران را خارج کند که در همین زمان خلبان اعلام کرد که بارهای اضافی خارج شود و با پروازی دیگر به دست مسافران برسد و همین موضوع باعث ایجاد تاخیر در پرواز شد.

*س_برای بازخوانی جعبه سیاه ازاطلاعات کشورهای دیگر استفاده می کنیم_س*

براساس این گزارش بازخوانی جعبه سیاه یکی از مهم ترین قسمت های است که علت وقوع سقوط هواپیما را مشخص می کند که خوشبختانه امروز با بازکردن جعبه سیاه مشخص شد که هردو جعبه از جمله CVR وFDR سالم و قابل بازخوانی است. که در همین زمینه ایران از متخصصان دعوت کرده است

رضایی فر در این زمینه گفته است: کشور اوکراین اعلام کرده است که هر تجهیزاتی که لازم است درباره بازخوانی جعبه سیاه را در اختیارتان قرار می‌دهیم.

مدیرکل کمیسیون رسیدگی به سوانح هواپیمایی افزود: ما در این رابطه با کشورهای مختلف از جمله روسیه و فرانسه موافقت نامه‌های همکاری داریم تا در مورد بازخوانی جعبه سیاه اگر لازم باشد از آنها اطلاعات لازم را دریافت کنیم.

رضایی فر بیان کرد: چهار گزینه برای دانلود اطلاعات از جمله کشور اوکراین، فرانسه، کانادا و روسیه وجود دارد و هر چهار کشور هم در این زمینه اعلام آمادگی کرده‌اند.

او یادآور شد: ترجیحا اطلاعات مربوط به جعبه سیاه در کشور خودمان بازیابی و توسط متخصصان ایرانی انجام می‌شود اما اگر مشخص شود که در هنگام استخراج اطلاعات جعبه سیاه به اطلاعت صدمه وارد می‌شود ممکن است از این کشورها درخواست همکاری کنیم.

او تاکید کرد: بازخوانی جعبه سیاه ممکن است یک تا دو ماه زمان ببرد و اعلام نتایج و گزارش دقیق هم ممکن است یک تا دوسال زمان ببرد.

گفتنی است سقوط هواپیما یکی از ناگوارترین حوادث در حوزه حمل ونقل به شمار می رود که در این گونه حوادث هربار چندین هزار نفر کشته می شود متاسفانه در این زمینه هربار فضای مجازی و دادن گزاشات غلط و نادرست نه تنها فایده ای ندارد بلکه تنها بر غم خانواده های داغدار افزوده می شود.

بنابراین بهتر است رسانه ها و فضای مجازی به جای دامن زدن بر دلایل وقوع حادثه اجازه دهند کارشناسان و بازرسان با آرامش بیشتری به استخراج اطلاعات بپردازند و تمام اخبار موثق را از زبان مسئولان و مدیران رسمی سازمان هواپیمایی کشوری دنبال کنند.

گزارش از محبوبه کباری

انتهای پیام /