پوست موز برخی برای خروج ایران از NPT / تهران چگونه با حضور در «پیمان عدم اشاعه» می‌تواند غنی‌سازی بالا هم انجام دهد؟

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، مذاکرات ایران با کشور‌های 4+1 و آمریکا به بن بست رسیده است. بعد از عدم تصمیم‌های سیاسی آمریکا برای انجام تعهداتش جهت رفع تحریم‌های اقتصادی ایران مذاکرات در وین به نزدیکی شکست رسید. از طرفی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک تصمیم غیرفنی و با زمینه سیاسی گزارشی علیه ایران مبنی بر عدم همکاری همه جانبه با آژانس تهیه و با 30 رای موافق اعضا به تصویب رساند. البته این قطعنامه به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع نمی‌شود. بلافاصله بعد از این قطعنامه ایران هم اقداماتی در پاسخ به این کار آژانس انجام داد. ایران در پاسخ به این اقدام غیر سازنده آژانس در میدان عمل نیز تعدادی از دوربین‌های فراپادمانی آژانس و همچنین فعالیت دستگاه اندازه گیری برخط سطح غنا و فلومتر (OLEM) که مخصوص آب سنگین است را قطع کرد. پاسخ به قطعنامه سیاسی شورای حکام صرفاً محدود به کاهش دسترسی‌های فراپادمانی آژانس نخواهد بود و جمهوری اسلامی ایران در دو اقدام راهبردی دیگر، فرآیند گازدهی به برخی از سانتریفیوژ‌های پیشرفته (از جمله IR2 و IR6) را آغاز کرده و نیز سرعت تولید انواع ماشین‌ها، سانتریفیوژ‌ها و قطعات مورد نیاز در صنعت هسته‌ای کشور را افزایش داده است. اما نکته اصلی و اساسی این است که عده‌ای در تحلیل‌ها و نظراتشان اعلام می‌کنند که ایران باید از NPT خارج شود. اما این معاهده چیست؟ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای یا "ان‌پی‌تی" (Non-Proliferation Treaty) اول ژانویه سال 1968 (11 دی 1347) در اوج جنگ سرد میان دو بلوک غرب و شرق، به صورت محدود بین چند کشور جهان در نیویورک به امضا رسید. دولت‌هایی که وارد این پیمان شده‌اند، در متن پیمان به عنوان"هم پیمانان" نامیده خواهند شد. با در نظر گرفتن انهدام و ویرانی که در صورت بروز جنگ هسته‌ای دامنگیر نوع بشر خواهد شد و به تبع آن، لزوم به کارگیری حداکثر تلاش برای جلوگیری از خطر وقوع چنین جنگ‌هایی و برای اتخاذ تمهیدات لازم برای تامین امنیت مردم، با اعتقاد به این‌که گسترش تسلیحات هسته‌ای، خطر جنگ هسته‌ای را به طور جدی افزایش خواهد داد. در مطابقت با مفاد قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد که خواستار حصول توافقی برای جلوگیری از اشاعه بیشتر سلاح‌های هسته‌ای شده است. ایران هم مانند 189 کشور دیگر عضو «پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای» است. چرا خروج ایران از این معاهده در مقطع فعلی درست نیست؟ اگر جستجوی در متن اصلی پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای یا ان پی تی انجام داد، درمی‌یابیم که این پیمان برای کشور‌های که به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و بیشتر تلاش دارند که به فناوری صلح آمیز هسته‌ای دست پیدا کنند، بسیار خوب و مطلوب است. در بخشی از متن این پیمان آمده است: «کلیه دول طرف پیمان متعهد می‌شوند - مبادله هر چه وسیعتر تجهیزات و مواد اطلاعات علمی و تکنولوژیک را به منظور مصارف صلح‌جویانه‌انرژی هسته‌ای تسهیل نمایند و حق مشارکت در این مبادلات را دارا می‌باشند». این موضوع نشان می‌دهد علاوه بر اینکه غنی‌سازی، تحقیق و توسعه و به کارگیری فناوری هسته‌ای هیچ منعی ندارد، بلکه آژانس خود و کشور‌های دارنده فناوری هستهای به کشور مقصد استفاده از فناوری هسته‌ای کمک هم می‌کنند. در بخشی دیگری از این معاهده هم آمده است: «به علاوه طرف‌های پیمان که قادر باشند باید همچنین انفراداً یا به اتفاق‌سایر دول یا سازمان‌های بین‌المللی در توسعه بیشتر استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلحجویانه خصوصاً در سرزمین‌های دول طرف پیمان که‌فاقد سلاح‌های هسته‌ای هستند با توجه لازم به احتیاجات مناطق در حال رشد جهان تشریک مساعی نمایند». این مواد در ان پی تی نشان دهنده این موضوع است که اگر ایران می‌خواهد طبق فتوای رهبر معظم انقلاب و در چارچوب رسیدن کامل به فناوری صلح آمیز هسته‌ای فعالیت کند و دچار انزوای بین‌المللی مانند؛ کره شمالی یا کوبا یا رژیم صهیونیستی نشود باید در زمان فعلی ترک این معاهده را به فراموشی بسپارد. در بخش‌های دیگری از NPT هم به استفاده صلح آمیز کشور‌ها از صنعت هسته‌ای اشاره می‌کند: «تدابیر حفاظتی مقرر در این ماده باید به گونه‌ای به مرحله اجرا گذاشته شود که با ماده 4 این پیمان در تطابق کامل باشد و از ایجاد مانع بر سر راه توسعه تکنولوژیک یا اقتصادی هم‌پیمانان در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای احتراز ورزد. این امر، شامل تبادل بین‌المللی مواد هسته‌ای و تجهیزات برای فرآوری، استفاده یا تولید مواد هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز، در مطابقت با شرایط این ماده و اصل تدابیر حفاظتی که در مقدمه این پیمان مشخص شده، خواهد بود. هیچ نکته‌ای در این پیمان نباید به گونه‌ای تفسیر شود که حق مسلم هم‌پیمانان در انجام تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح آمیز را تحت تأثیر قرار دهد. این امر باید بدون اعمال تبعیض و در مطابقت با مواد 1 و 2 این پیمان باشد». در مجموع این دلایل نشان دهنده این است که ایران باید پیشنهاد‌های مبنی بر خروج از ان پی تی را پوست موز غربی‌ها و برخی بد تحلیلی‌های داخلی قلمداد کند و اگر قصد دارد در چارچوب قوانین بین‌المللی صنعت هسته‌ای را به پیش ببرد باید فعلا در این معاهده عضو بماند. انتهای پیام /