پنج‌شنبه 8 آذر 1403

اتهام‌زنی برای فرار از شوک / حضور قدرتمند تیم مذاکره‌کننده ایران در وین

خبرگزاری میزان مشاهده در مرجع
اتهام‌زنی برای فرار از شوک / حضور قدرتمند تیم مذاکره‌کننده ایران در وین

مقامات اروپایی حاضر در وین پس از دیدار با نماینده آمریکا در بیانیه‌ای مدعی شدند «تاکنون هنوز نتوانسته‌ایم به مذاکرات واقعی برسیم و ایران مانع مذاکرات احیای توافق برجام است!» این در حالی است که تیم ایرانی از نظر تخصص و تسلط بر جوانب مختلف مذاکره، در سطح کیفی بالایی قرار دارد و نکته مهم‌تر آنکه این گروه «مجوز تصمیم‌گیری» در روند گفت‌وگو‌ها را نیز دارد.

خبرگزاری میزان - دور جدید گفت‌وگوهای وین به منظور رفع تحریم‌های ظالمانه رژیم آمریکا روز پنجشنبه 18 آذر با آغاز نشست «کمیسیون مشترک برجام» از سر گرفته شده است. در همین راستا روز یکشنبه 21 آذر جلسه کارشناسی سوم، موسوم به «کارگروه تدابیر اجرایی» در ادامه مذاکرات وین تشکیل شد. عصر همان روز، اعضای گروه چهار به علاوه یک و اتحادیه اروپا با آمریکا (بدون حضور جمهوری اسلامی ایران) نشستی برگزار کردند. طبق اظهارات میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه، بزرگترین دستاورد جلسات در این دور، تداوم مذاکرات وین و بازگشت به روال عادی دیپلماتیک است. این سخنان نشان می‌دهد برخلاف سیاست رسانه‌ای غرب مبنی بر بن‌بست رسیدن گفت‌وگوها، روند مذاکرات (دو یا چند جانبه در سطوح مختلف) هرچند آرام، اما رو به جلو است. در همین رابطه عصر چهارشنبه 24 آذر یکبار دیگر نمایندگان گروه 1+4 و آمریکا با هم دیدار کردند تا درباره «چگونگی بهترین روش برای تسریع مذاکرات وین»، تبادل نظر کنند. با این حال مقامات اروپایی حاضر در وین پس از دیدار با نماینده آمریکا در بیانیه‌ای مدعی شدند «تاکنون هنوز نتوانسته‌ایم به مذاکرات واقعی برسیم و ایران مانع مذاکرات احیای توافق برجام است!» این در حالی است که تیم ایرانی از نظر تخصص و تسلط بر جوانبت مختلف مذاکره، در سطح کیفی بالایی قرار دارد و نکته مهم‌تر آنکه این گروه «مجوز تصمیم‌گیری» در روند گفت‌وگو‌ها را نیز دارد. در این خصوص میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مصاحبه‌ای با «پارس تودی روسی» تصریح کرد «جدیت تیم جدید ایران در مذاکرات بالاست. همکاران ایرانی به شکل نسبتا واضحی خواسته‌های خودشان را ارائه دادند؛ از جمله اینکه پیشنهاداتشان را به صورت کتبی ارائه کردند. از نظر روسیه این یک قدم رو به جلوست. زیرا در پایان 6 دور قبلی مذاکرات هیچ گونه توافق کتبی حاصل نشده بود و هیچ توافقی به صورت رسمی شکل نگرفته بود». ادعای نگرانی سران اروپایی در مورد پیشرفت برنامه‌هسته‌ای در خلال گفت‌وگو‌های وین، نیز چند روز قبل در پی توافق جدید همکاری تهران و آژانس بین‌المللی انرژی ابطال شد. حسین امیرعبداللهیان روز چهارشنبه 24 آذر اعلام کرد: «شب گذشته به توافق خوبی با آژانس دست پیدا کردیم که می‌تواند برخی نگرانی‌های ادعایی در خصوص برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران را بر طرف کرده و تداوم بیش از پیش همکاری‌های متقابل با آژانس را به دنبال داشته باشد.» طبق این توافق ایران اجازه داد تا دوربین‌های جدید آژانس در مجتمع تسا در کرج جایگزین شود. با این حال همکاری‌های مذکور بر طبق برخی پادمان‌های خاص صورت می‌گیرد و ارتباط مستقیمی با مذاکرات وین ندارد. زیرا همان‌طور که مقامات کشورمان صریحا اعلام کرده‌اند هدف از گفت‌وگوهای وین لغو تمامی تحریم‌هاست. در ادامه روند جلسات، روز چهارشنبه 24 آذر ملاقاتی بین علی باقری‌کنی مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران با روسای سه هیئت اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس برگزار شد. علاوه بر این، نشست سه جانبه‌ای هم میان رؤسای هئیت‌های کشورمان با روسیه و چین صورت گرفت. اتهام دیپلمات‌های اروپایی علیه جمهوری اسلامی ایران علی‌رغم برگزاری جلسات متعدد دو یا چندجانبه در سطوح مختلف میان هیئت‌های حاضر در وین که شاهدی دال بر مثبت بودن روند گفت‌وگوهای رفع تحریم است، اما نمایندگان فرانسه، آلمان و انگلیس در بیانیه‌ای ضمن نادیده گرفتن نقش مخرب آمریکا در بروز مشکلات کنونی، ادعا کردند ایران مانع پیشرفت در مذاکرات است! آن‌ها با تعیین ضرب‌العجل از طریق تأکید بر اینکه «زمان ارزشمند در حال از دست رفتن است»، تلاش دارند مذاکره‌کنندگان ایرانی را تحت‌فشار بگذارند. در این بیانیه آمده است «زمان رو به اتمام است و بدون پیشرفت مطلوب و با توجه به پیشبرد سریع برنامه هسته‌ای ایران، برجام به‌زودی به پوسته‌ای خالی تبدیل خواهد شد»؛ در حالی که توجه به سازوکار تدارک دیده‌شده توسط هیئت مذاکره‌کننده کشورمان، چه ازنقطه‌نظر ترکیب کارشناسی کامل و چه از نظر ارائه پیشنهادات به صورت کتبی، جمهوری اسلامی ایران بر حصول توافق خوب در سریع‌ترین زمان ممکن اصرار دارد. در همین رابطه نماینده روسیه نیز به در گفت‌وگو با رسانه‌ها به اشاره به بیانیه اروپایی‌ها تصریح کرد «در جلسه‌ای که نمایندگان روسیه با حضور رابرت مالی نماینده آمریکا و چین داشتند، من به صورت مشخص اعلام کردم که ما از موضع اروپایی‌ها عملا سر در نمی‌آوریم». براین اساس بیانیه سه‌جانبه آلمان، فرانسه و انگلیس را صرفا باید یک بازی رسانه‌ای ارزیابی کرد. واقعیت امر آن است که غربی‌ها نشان داده‌اند در جریان گفت‌وگو‌ها با جمهوری اسلامی ایران از تمامی پتانسیل‌های خود از جمله دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای استفاده می‌کنند. متهم کردن ایران به اتلاف وقت، اشاره به لزوم نقش‌آفرینی کشور‌های عربی منطقه در روند مذاکرات وین و بزرگنمایی واکنش‌های تند رژیم صهیونیستی علیه کشورمان در این راستا صورت می‌گیرد تا بلکه بتوانند اثری در نتیجه گفت‌وگو‌ها بگذارند. آیا می‌توان دورنمای مثبتی برای «مذاکرات رفع تحریم‌ها» متصور بود؟ در فضای رسانه‌ای غرب، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه غرب آسیا این گزاره همواره تکرار می‌شود که «ایران با پیشنهادات غیرقابل اجرایی وارد گفت‌وگوها شده که امکان پذیرش و اجرایی شدن آن دور از انتظار است». اما توجه به چند متغیر نشان می‌دهد خط خبری مذکور که به طور یکسان در رسانه‌های معاند در حال مخابره است، دروغی بیش نیست. الف) تداوم حضور هیئت‌های مذاکره‌کننده غربی و آمریکایی در وین: در صورتی که اعضای گروه 1+4 و آمریکا اطمینان قاطع پیدا می‌کردند این نشست‌ها و گفت‌وگو‌ها به نتیجه نمی‌رسد و هدف جمهوری اسلامی ایران طبق ادعای رسانه‌های آن‌ها «وقت‌کشی» است، وین را ترک می‌کردند. نکته قابل‌توجه آنکه نمایندگان این کشور‌ها بایستی به رسانه‌ها و افکار عمومی خود پاسخ قانع‌کننده‌ای بابت حضورشان در وین و مذاکره با جمهوری اسلامی ایران ارائه دهند و لذا اگر مطمئن می‌شدند از مسیر گفت‌وگو به دستاوردی نخواهند رسید، برای جلوگیری از تبعات سیاسی مترتب بر دولت‌های خود رسما این را اعلام می‌کردند و به حضورشان در وین خاتمه می‌دادند. ب) درخواست تعدادی از اعضای شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر بازگشت آمریکا به برجام: در ساعات پایانی روز سه‌شنبه 23 آذر نشست شورای امنیت برای بررسی دوازدهمین گزارش آنتونیو گوترش درباره اجرای قطعنامه 2231 در خصوص برجام، همزمان با برگزاری مذاکرات وین برگزار شد. یکی از نکات قابل توجه در این نشست درخواست تعدادی از کشور‌ها از آمریکا برای بازگشت به برجام و پایبندی به الزامات خود بود. در این راستا نمایندگان کشور‌های ایرلند، نروژ و دانمارک ضمن حمایت از قطعنامه 2231، خواستار اجرای توافق برجام شدند. در این رابطه نماینده دانمارک تصریح کرد امیدواریم مذاکرات وین با بازگشت آمریکا به برجام و ازسرگیری پایبندی آمریکا و ایران به تعهدات برجامی سازنده باشد. همچنین نماینده مکزیک اظهار کرد این کشور درخواست ایران برای لغو تحریم‌ها را به رسمیت می‌شناسد؛ بنابراین در شرایطی که تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) با انتشار بیانیه‌ای تلاش دارند ایران را به عامل تبدیل برجام به «پوسته توخالی» متهم کنند و رسانه‌های صهیونیستی از موضوع نظامی سخن می‌گویند و با این اطمینان که گفت‌وگو‌ها بی‌نتیجه خواهد ماند، تأکید دارند؛ اما سایر کشور‌های دنیا و حتی اعضای شورای امنیت خواستار پیشبرد نشست‌ها تا حصول نتیجه هستند. موضع‌گیری تعدادی از کشور‌ها در نشست شورای امنیت به نفع مذکرات برجام نشان داد اروپا و آمریکا نمی‌توانند بدون توجه به تبعات تصمیمشان مبنی بر خاتمه گفتگو‌ها به بهانه «غیرجدی بودن ایران»، امور را پیش ببرند؛ بنابراین در این برهه زمانی آن‌ها برای بی‌ثمر نشان دادن گفتگوها، نیازمند ارائه گزاره‌های اقناعی و شواهد مستند به افکار عمومی دنیا هستند که این امر نیز با توجه به جدیت ایران و ارائه متن پیشنهادی به طرف مقابل، شرایط را برای غرب بسیار سخت کرده است. نقش رژیم صهیونیستی در جریان برگزاری مذاکرات لغو تحریم‌ها چیست؟ فرافکنی مقامات رژیم صهیونیستی در خصوص مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین، از دو ماه قبل شروع شده است. برگزاری مانورهای نظامی متعدد به بهانه آماده کردن نیروهای هوایی برای آسیب رساندن به مراکز هسته‌ای ایران، پرواز جنگنده‌های اسرائیلی با اسکورت هواپیماهای آمریکایی بر فراز منطقه خلیج فارس، برپایی مانور نظامی مشترک با امارات، بحرین و آمریکا در دریای سرخ، رسانه‌ای کردن تصمیم مقامات این رژیم برای خرید تسلیحات جدید و همچنین اعلام تخصیص بودجه یک و نیم میلیارد دلاری برای آمادگی ارتش در راستای مقابله احتمالی با برنامه هسته‌ای ایران از جمله فعالیت‌های تل‌آویو در حوزه نظامی بوده است. از سوی دیگر در بعد سیاسی نیز پیش از آغاز گفتگوهای وین، یائیر لاپید، وزیر خارجه این رژیم برای ملاقات با سران آلمان، فرانسه و انگلیس به اروپا سفر کرد. اندکی بعد بنی‌گانتز وزیر جنگ و داوید برنعه، رئیس موساد برای دیدار با مقامات دولت بایدن به واشنگتن سفر کردند. گفتنی است این دیدار چند روز پس از شروع مذاکرات در وین انجام شد. پیش از این سفر رسانه‌های صهیونیستی مدعی شدند مقامات اسرائیلی بنا است شواهد جدیدی مبنی بر ماهیت غیر صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران به کاخ سفید ارائه دهند! در ادامه این روند، در دو هفته گذشته نیز مقامات رژیم صهیونیستی بر نزدیک شدن احتمال حمله نظامی در رسانه‌ها پرداختند. در این باره لیبرمن وزیر دارایی کنونی و وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی، مدعی شد «در خصوص رویارویی با ایران فقط بحث زمان مطرح است و زمان زیادی هم برای این مسأله باقی نمانده است». همچنین در روزهای اخیر بزرگنمایی هسته‌ای ایران و جدیت رژیم صهیونیستی در مواجه با آن در رسانه‌های این رژیم به کرات تکرار می‌شود. اما واقعیت آن است که رژیم صهیونیستی فارغ از آنکه پتانسیل لازم برای مواجه نظامی با جمهوری اسلامی ایران را ندارد، نگران واکنش تلافی‌جویانه حزب‌الله و گروه‌های مقاومت فلسطینی نیز است. با این حال کماکان شاهد فرافکنی از سوی این رژیم در روند برگزاری گفتگوهای وین هستیم. علت این مسئله را می‌توان در این جمله خلاصه کرد: «ایجاد فشار بر افکار عمومی ایران و متلاطم کردن بازارهای مالی کشورمان». در شرایطی که مشکلات معیشتی در کشور در جریان است و نرخ ارز متأثر از تحولات بین‌المللی تغییر می‌کند؛ رژیم صهیونیستی تلاش دارد با شانتاژ خبری و تهدیدات صوری این احساس را به مردم ایران القا کند که خطر بزرگی آن‌ها تهدید می‌کند که این موضوع مستقیما متأثر از رویکرد هسته‌ای جمهوری اسلامی است. جان کلام آنکه تیم مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران با دستان پر در گفت‌وگوهای وین حضور دارند و اجازه نخواهند داد شانتاژهای خبری و تهدیدهای نامعتبر چند رژیم سلطه‌گر و نامشروع مانع دفاع آنها از حقوق مسلم کشورمان شود.