احتمالا وزرا به رئیس‌جمهور آمار غلط می‌دهند! / آقای روحانی مدعی اجرای کدام سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است؟!
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، دیدار تصویری هیات دولت با مقام معظم رهبری به بهانه هفته دولت با ارایه گزارش‌هایی از وضعیت اقتصادی کشور و رهنمود‌های مقام معظم رهبری روز گذشته در حالی به پایان رسید که از همان ابتدای ارائه گزارش دهی آقای روحانی، نه تنها داد کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی درآمد، بلکه مردمی که اندازه دخل و مخارج و جیب خود از اقتصاد و حساب و کتاب‌های آن سر در می‌آورند از آمار‌هایی که رئیس جمهور عنوان کرد اظهار تعجب کردند. آقای روحانی دردیدار تصویری عنوان کرد اقتصاد ایران در دوران کرونایی که با تحریم هم مواجه بوده با تدابیر دولت و تاب آوری اقتصاد و عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تنها 3 درصد آسیب دیده در حالی که اقتصاد‌های بزرگ از شیوع کرونا تا کنون 20 درصد خسارت دیده اند! بهروز علیشیری؛ کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و رئیس سابق سازمان سرمایه گذاری خارجی بخش کوچکی از سخنان رئیس جمهور را مورد ارزیابی قرار داده است.
آمار‌هایی که آقای روحانی در باره تاب آوری اقتصاد ایران در دیدار تصویری با مقام معظم رهبری ارائه دادند آیا قابل تایید است؟
به طور قطع وقتی دولت آن هم در حد رئیس جمهور آمار اقتصادی کشور را اعلام می‌کند، آمار‌ها باید براساس گزارش‌های کارشناسی شده و فرآیند‌های واقعی اقتصادی ارائه شود، آمار‌هایی که از بازار‌های پولی و مالی، تولید و بخش حقیقی اقتصاد و میزان کاهش یا افزایش اشتغال سرچشمه گرفته باشد؛ بنابراین زمانی آمار‌های اقتصادی قابلیت اعلام شدن دارد که وزرا آمار‌های مستندی به رئیس جمهور ارائه دهند، هنگامی که وزرا و نهاد‌های مربوطه آمار درستی به رئیس جمهور ارائه نمی‌دهند و آقای روحانی هم اقتصاد را به صورت کلی بدون استناد به آمار‌های مستند مورد مثال قرار می‌دهد لذا متوجه نقص بزرگی در جامعه و در سطح مدیریتی کشور می‌شویم که ضعف بزرگ مدیریتی را در اقتصاد عینا به نمایش می‌گذارد. هنگامی که آقای رئیس جمهور بدون آمار و ارقام وضعیت اقتصادی کشور را گزارش می‌کند، برخی به صورت تلویحی می‌پذیرند و برخی در آن شک می‌کنند، اما هنگامی که اقتصاد کشور به صورت آمار و ارقام مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد و رشد یا عدم رشد اقتصادی براساس گزارش و مستندات توسط وزرا و روسای ذی ربط به جامعه اعلام شود تردید و تشکیک کمتری در آن صورت می‌گیرد، ضمن اینکه کارشناسان براساس واقعیت‌های اقتصادی می‌توانند راهکار ارایه دهند یا برای رشد بیشتر اقتصادی و گره گشایی از مشکلات و معضلات اقتصادی برنامه‌های عملی به دولت ارایه دهند. آمار‌های آقای روحانی نشان می‌دهد وزرا و مسوولین در امر آماردهی دقیق و مستند به رئیس جمهور کوتاهی می‌کنند، چگونه اقتصاد تحریمی ایران از وقوع کرونا 3 درصد زیان دیده است در حالی که آمار‌های پیش از شروع کرونا نشان می‌دهد که عرضه وتقاضا و تجارت خارجی ایران با کاهش چشمگیری رو به رو شده بود و بعد از شیوع کرونا بخش ارز آوری مثل گردشگری و مسافرت‌های بین المللی در کنار کاهش شدید قیمت نفت و تحریم‌های نفتی دامنه مشکلات را افزایش داده است.
قطعا شاخص‌های مستقیم و غیر مستقیمی که بر درون زایی و برون زایی اقتصاد تاثیر می‌گذارند در میزان خسارت دیدن یا ندیدن اقتصاد از شرایط و عوامل محیطی و خارجی بسیار تاثیرگذار است. آقای رئیس جمهور وقتی می‌تواند گزارش خوبی از عملکرد دولت در شرایط کرونایی اعلام کند که اثر مستقیم و غیر مستقیم تحریم‌های بین المللی و کاهش درامد‌های ارزی ایران را به طور شفاف اعلام کند، که این آمار قبل و بعد از شیوع کرونا چقدر بوده و چگونه محاسبه شده است. به هر حال در ارایه آمار نیازی به مجادله و مناظره نیست، چرا که بخش فنی دولت یعنی دستگاه‌های اجرایی ذی ربط باید آمار‌های دقیق مناسبات اقتصادی را به رئیس جمهور اعلام کنند، در غیر این صورت هر آنچه از سوی آقای روحانی گزارش شده جای تردید بالایی دارد.
از چه جهتی نمی‌توان پذیرفت که اقتصاد ایران در شیوع ویروس کرونا بیشتر از 3 درصد دچار خسارت شده است؟
در سال گذشته که با ویروس کرونا و تبعات ناشی از آن رو به رو نبودیم، برپایه شاخص‌های آماری ارائه شده رشد اقتصادی کشور 10 درصد کاهش یافته بود، آماری که براساس شاخص‌ها و روند‌های ناشی از فشار‌هایی که بر بخش‌های مختلف اقتصاد ایران وارد می‌شود اعلام شده است، لذا پیش بینی شده بود اقتصاد ایران در سال 99 تا 33 درصد کوچک می‌شود. از طرف دیگر انتظار ما مبنی بر دریافت کمک‌های فوری و اضطراری صندوق بین المللی پول یا سایر نهاد‌های بین المللی مثل بانک جهانی یا بانک زیر ساخت آسیا برای تراز پرداخت‌ها یا کمک‌هایی برای خرید ماشین آلات یا خرید لوازم پزشکی که اصولا نیازی به ارزیابی یا راستی آزمایی ندارند نیز مورد قبول بانک جهانی قرار نگرفت و علت عدم موافقت هم به درستی مشخص نشد، در حالی که در همین شرایط کرونایی کشور‌های متقاضی وام بین 5 تا 15 میلیون دلار در راستای کمک به مقابله با بحران کرونان وام دریافت کردند. از اوایل فروردین ماه که کارشناسان پیش بینی کردند اقتصاد ایران 33 درصد کاهش می‌یابد، چه اتفاقی خاصی رخ داده که اقتصاد ایران علی رغم شتاب تورمی، رکود مزمن، روند شدید بیکاری که با کرونا نیز تشدید شده دارای تاب آوری شده است؟ دولت چه کار خاصی در حوزه اقتصاد انجام داده است که چنین ادعایی می‌کند؟ آیا در بخش مسکن تحولی صورت داده که بتوانیم عنوان کنیم که در کسب و کار کشور انقلابی رخ داده است که با رونق کسب و کار‌های وابسته به بخش مسکن دولت توانسته است فشار‌های ناشی از تحریم‌های آمریکا و کرونا را کاهش دهد و مدیریت کند، در حالی که هیچ تحرکی در بخش واقعی اقتصاد رخ نداده است.
آقای روحانی علت کاهش خسارت به اقتصاد ایران را در شیوع کرونا عملیاتی کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی عنوان کرده است آیا نشانه‌هایی از عملیاتی کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دراین دولت دیده شده است؟
در مورد عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نزدیک به یک دهه از ابلاغ این سیاست‌ها می‌گذرد، اما هیچ تحرکی مبنی بر عملیاتی کردن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به طور روشن و محسوس از سوی دولت دیده نشده است. بنده به عنوان کارشناس اقتصادی نمی‌توانم چند محور را به صورت انگشت شمار از اجرایی شدن سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در راستای عمل به منویات مقام معظم رهبری توسط دولت عنوان کنم! دولتی که از اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاوتی دم می‌زند باید به روشنی مشخص کند که برای امنیت غذایی کشور، سرمایه گذاری در تجارت خارجی، سرمایه گذاری خارجی با هدف صادرات، کاهش وابستگی به درآمد‌های خام فروشی نفت چه کار‌هایی کرده و عملکرد خود را با ارایه آمار و ارقام درست توضیح دهد. دولتی که از تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی درمحضر مقام معظم رهبری سخن می‌گوید باید مشخص کند که در این عرصه چه فعالیتی کرده که توانسته اقتصاد ایران را تاب آور کند؟ کدام بخش از اقتصاد ایران تاب آور شده است؟ آیا در حوزه تولید مواد غذایی خود کفا شده ایم که از تاب آوری دم می‌زنند؟ در حالی که شواهد نشان می‌دهد بسیاری برای واردات کالا‌های اساسی و گرفتن ارز دولتی از دولت با هم رقابت می‌کنند، آیا می‌توان باور کرد که اقتصاد کشور مقاوم شده است؟!
آیا مجلسی‌ها در بی توجهی به عملکرد دولت و آمار‌های بی پایه و اساسی که ارائه می‌شود دخیل هستند؟
بنده مجلس را هم اندازه یا حتی بیشتر از دولت درارایه آمار‌های های بی پایه واساس مقصر می‌دانم، به این دلیل که مجلس وظیفه نظارت دارد، اگر همین امروز از همه نمایندگان پرسیده شود که دولت در سال جاری و حتی ماه آینده چه برنامه‌هایی در دستور کار دارد و چقدر از جدول برنامه‌های کاری دولت مطلع هستند و براین جدول نظارت می‌کنید؟ قطعا پاسخ قانع کننده‌ای برای گفتن ندارند در حالی که نماینده مجلس که وظیفه نظارتی دارد باید دائما در پیش روی خود جدول برنامه‌های وزرا را داشته باشد که مثلا وزارت راه و شهرسازی، وزارت معدن، وزارت نفت، کار و اقتصاد برای حوزه‌های ذی ربط خود اعم از بازار سرمایه، سرمایه گذاری و تجارت خارجی، میزان تولید مسکن و میزان تولید خودرو، میزان حمل ونقل عمومی، مترو و غیره چه برنامه‌هایی به صورت ماهیانه و سالیانه در دستور کار خود دارند، نمایندگان حتما باید یک یک وزارتخانه‌ها را رصد کنند، وقتی نقشه راه دولت توسط نمایندگان مجلس رصد نمی‌شود، اصلا گفتگو درباره میزان آمار و پیشرفت اقتصاد کشور مضحکه و یک شوخی بی مزه است، لذا بهتر است به نمایندگان مجلس که با شعار بهبود وضعیت اقتصادی روی کار آمدند این نکته تاکید شود که اصلا نیازی به تصویب هیچ قانونی نداریم، اصلا در خانه بمانید و برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور تلاش نکنید فقط تنها کاری که انجام دهید جدولی از اهم فعالیت‌های ماهیانه و سالیانه دولت را پیش روی خود بگذارید و عملکرد آن‌ها را دائما رصد کنید، از همه مهمتر چرا مجلس گزارش عملکرد دولت را که مجلس قبل مصوبه کرد عقیم گذاشته است؟ در آن مصوبه نمایندگان مجلس، وزرا و رئیس جمهور را موظف به ارائه گزارش سالیانه کردند، اگر مجلس از عملکرد دولت راضی نباشد می‌تواند وزرای ناکارآمد را استیضاح کند، وقتی مجلس به مصوبات خود هم توجهی نمی‌کند چگونه می‌توان انتظار داشت که رئیس جمهور براساس شفافیت از آمار‌های اقتصادی دولت پرده برداری کند؟ ما از اواخر سال گذشته تا کنون علاوه بر مشکلات ویروس کرونا با سختی تحریم‌ها و ضعف‌های شدید مدیریتی رو به رو بوده ایم، ترکیب این مسائل با یکدیگر موجب عقب افتادن اقتصاد ایران وعقب افتادگی می‌شود، عواملی که موجب کوچک شدن اقتصاد ایران شده است، نمایندگان مجلس باید بدانند که سر و صدا کردن برای اثبات نمایندگی کافی نیست، بلکه نظارت بر عملکرد دستگاه‌های دولتی بسیار حائز اهمیت است. مجلس باید برای رشد اقتصادی کشور برنامه‌ای داشته باشد یا برنامه‌های رشد اقتصادی دولت را مرتبا مورد بررسی و نظارت قرار دهد تا براساس تکلیف هر دستگاه، تکالیف به پروژه‌هایی تبدیل شود که ماهیانه اجرا و افتتاح می‌شود، اما مرداد ماه هم به پایان رسید و این موضوع از سوی مجلسی‌ها دیده نشد. در پایان می‌توان گفت آنچه آقای رئیس جمهور از تاب آوری اقتصاد ایران، زیان 3 درصدی در شرایط کرونایی و غیره عنوان کرده است از هیچ جهت قابل دفاع نیست و نشان می‌دهد دولت وضعیت هشدار دهنده اقتصاد کشور را بیشتر شبیه یک بازی و سرگرمی می‌بیند تا وضعیت خطرناکی که معیشت و زندگی مردم را تحت خطرات و پیامد‌های بسیاری قرار داده و می‌دهد.