یک‌شنبه 4 آذر 1403

احتیاط‌های راهبردی ایران

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
احتیاط‌های راهبردی ایران

سی ان ان در گزارشی به نقل از برخی منابع نوشت که ایالات متحده انتظار دارد ایران در روزهای آتی علیه اهداف متعددی در داخل اسرائیل حملاتی انجام دهد و واشنگتن آماده کمک به رهگیری هرگونه سلاحی است که به سوی متحد خود پرتاب می‌شود. دولت بایدن در آماده باش کامل برای فوران آتشفشان در خاورمیانه ای است که در شرایط کاملا بی ثبات و غیرقابل پیش‌بینی به سر می برد. جو بایدن روز جمعه پیش‌بینی کرد که...

آمادگی ایالات متحده برای رهگیری تسلیحات پرتاب شده به سوی اسرائیل، نشانه روشنی از سطح همکاری مداوم بین دو ارتش است. سی ان ان به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد آمریکا مشاهده کرده که ایران در حال جابه‌جایی پهپادها و موشک های کروز در داخل کشور است که احتمال آماده شدن این کشور برای حمله به اهداف اسرائیل از داخل خاک خود را نشان می دهد. یکی از این افراد می گوید که ایالات متحده آماده سازی حدود 100موشک کروز را در ایران رصد کرده است.

مشخص نیست که آیا ایران در حال آماده شدن برای حمله از خاک خود به عنوان بخشی از یک حمله اولیه است یا با هدف ایجاد بازدارندگی نزد اسرائیل یا ایالات متحده از انجام یک حمله متقابل احتمالی در خاک خود موضع گیری می کند. جو بایدن در کاخ سفید، در پاسخ به سوالات خبرنگاران از جمله اینکه آیا نیروهای آمریکایی در معرض خطر هستند یا خیر، بر تعهد دولت خود به امنیت اسرائیل تاکید کرد. وی گفت: «ما به دفاع از اسرائیل پایبند هستیم. ما از اسرائیل حمایت خواهیم کرد، به دفاع از اسرائیل کمک خواهیم کرد و ایران موفق نخواهد شد.» پس از حمله هفته اخیر اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه که منجر به کشته شدن سه فرمانده نظامی ایرانی شد، کاخ سفید روز جمعه گفت که یک تهدید «واقعی»، «معتبر» و «قابل اجرا» در رابطه با حملات متقابل ایران وجود دارد.

بایدن در حالی که اخیرا هشدار یک حمله مهم از سمت تهران علیه اسرائیل را داده بود، به طور مداوم از تیم امنیت ملی خود در مورد وضعیت موجود اطلاعات به‌روز شده را دریافت می کند. ایالات متحده و چند کشور دیگر، از جمله بریتانیا و فرانسه، دستورالعمل های سفر جدیدی را برای کارمندان دولت در اسرائیل صادر کردند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی که از ارائه اطلاعات در مورد زمان مورد انتظار تهدید خودداری کرد، گفت: «ما این موضوع را بسیار بسیار نزدیک می بینیم.»

نیروی دریایی آمریکا در دریای سرخ قبلا موشک های دوربردی را که توسط حوثی ها در یمن به سمت اسرائیل شلیک شده بود، رهگیری کرده بودند. نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه نیز بسته به مکانی که از آنجا پرتاب می شوند، می‌توانند پهپادها و موشک هایی را که شمال اسرائیل را هدف قرار می دهند، رهگیری کنند. یک مقام دفاعی آمریکا به سی ان ان گفت: «در حالی که اسرائیل و ایالات متحده برای حمله بالقوه ایران آماده می شوند، وزارت دفاع آمریکا همچنین در حال انتقال تجهیزات بیشتر به منطقه خاورمیانه با هدف تقویت تلاش های بازدارندگی منطقه ای و افزایش حفاظت از نیروهای آمریکایی است.»

پنتاگون به طور خاص در راستای تقویت دفاع هوایی نیروهای آمریکایی مستقر در عراق و سوریه برآمده است که بیش از 100 بار در فاصله اکتبر تا فوریه مورد حمله نیروهای نیابتی مورد حمایت ایران قرار گرفتند. در ماه ژانویه، سه نظامی آمریکایی با هدف قرار گرفتن یک پهپاد در پایگاه برج 22 در اردن کشته شدند. ایالات متحده نمی‌تواند پیش‌بینی کند که ایران یا نیروهای نیابتی آن به نیروهای آمریکایی به عنوان بخشی از اقدام تلافی جویانه خود حمله خواهند کرد یا خیر اما در هر صورت در حال جابه‌جایی تجهیزات و دارایی های خود است.

کربی گفت: «بی‌احتیاطی خواهد بود اگر نگاهی به وضعیت خود در منطقه نداشته باشیم تا مطمئن شویم که آمادگی لازم را داریم.» سی ان ان هفته گذشته گزارش داد که ایالات متحده در حالت آماده باش قرار دارد و به طور فعال برای حمله ایران که [احتمالا] پایگاه ها و تاسیسات اسرائیل یا آمریکا در منطقه را هدف قرار می دهد، آماده می‌شود. مقامات گفتند که چنین حمله ای ممکن است ظرف یک هفته آینده رخ دهد. منابع می گویند ایران نسبت به تشدید خیره کننده تنش محتاط است. سی ان ان در اوایل این هفته به نقل از دو منبع نزدیک به منابع اطلاعاتی آمریکا گزارش داد در این مورد، حمله ایران به اسرائیل احتمالا توسط نیروهای نیابتی ایران در منطقه انجام می‌شود نه مستقیما توسط ایران. به گفته این منابع، تهران نسبت به تشدید شدید درگیری ها محتاط است و نمی خواهد به آمریکا یا متحدانش بهانه ای برای حمله مستقیم به ایران بدهد.

این منابع گفتند به نظر نمی‌رسد ایران و گروه های نیابتی آن آماده حمله به نیروهای آمریکایی یا سایر پایگاه های منطقه باشند، اما آنها خاطرنشان کردند که ایران فرماندهی و کنترل کامل بر تمام نیروهای نیابتی خود را ندارد، بنابراین احتمال حمله به آمریکا وجود دارد و احتمال حمله به پایگاه های ایالات متحده در منطقه را نمی‌توان به طور کامل رد کرد. این منابع به سی ان ان گفتند که بر اساس اطلاعاتی که آمریکا در ارزیابی هایش به آنها دست یافته ایران از چند گروه شبه نظامی نیابتی خود خواسته است که همزمان با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و موشک ها، حمله ای گسترده علیه اسرائیل انجام دهند و این حمله می‌تواند در همین هفته باشد. یکی از این منابع گفت: «تهدید بسیار واضح و معتبر است.

آنها اکنون تکه های پازل را برای انجام حمله در جای خود قرار داده اند. فقط منتظر زمان مناسب هستند.» بایدن هفته گذشته طی یک تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو، درباره تهدید حمله ایران صحبت کرد. حمله مستقیم ایران به اسرائیل یکی از بدترین سناریوهایی است که دولت بایدن برای آن آماده شده است؛ زیرا حمله مستقیم باعث تشدید تنش در منطقه ای می‌شود که از قبل متشنج است. چنین حمله ای می‌تواند منجر به گسترش جنگ اسرائیل و حماس به یک درگیری منطقه ای وسیع تر شود؛ امری که بایدن مدت ها در پی اجتناب از آن بوده است.

کربی گفت، بایدن چند بار در روز در مورد این وضعیت جلسات توجیهی برگزار می کند. کربی روز جمعه گفت که مقامات آمریکایی «در ارتباط مستمر» با همتایان اسرائیلی خود در مورد این موضوع هستند و اقداماتی در حال انجام است تا اطمینان حاصل شود که اسرائیل قادر به دفاع از خود است. کربی روز جمعه گفت: «ما مطمئنا متوجه تهدید بسیار علنی و موثق از سوی ایران در خصوص حملات احتمالی به اسرائیل هستیم.» او به دیدار روز جمعه ژنرال اریک کوریلا، رئیس ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده از اسرائیل برای انجام این گفت‌وگوها به طور مستقیم با همتایان اسرائیلی خود اشاره کرد. سفر کوریلا به اسرائیل به دلیل انتظار واکنش ایران به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق سوریه در هفته گذشته، به تعویق افتاد.

به گفته یکی از مقامات آمریکایی، همچنین چند مکالمه وجود داشته است که در آنها مقامات آمریکایی از اسرائیل خواسته اند که برای انتقام از ایران اوضاع را تشدید نکند. منابع به سی ان ان گفتند که مقامات آمریکایی از همتایان اسرائیلی خود به دلیل کمبود اطلاعاتی که اسرائیل قبل از انجام حمله هفته گذشته در دمشق به اشتراک گذاشته بود، ناامید شده بودند. یکی دیگر از مقامات آمریکایی گفت که اسرائیل زمانی به یک مقام آمریکایی اطلاع داد که هواپیماهایش در حال پرواز در مسیر سوریه بودند. این مقام گفت: «ما از قبل در خصوص اینکه اسرائیل قرار است این حمله هوایی را انجام دهد، اطلاع نداشتیم. دقایقی قبل از وقوع و زمانی که هواپیماهای اسرائیلی در هوا بودند، اسرائیل با یک مقام آمریکایی تماس گرفت تا بگوید در حال انجام حمله به سوریه هستند. هیچ جزئیاتی در مورد اینکه چه کسی را هدف قرار می دادند یا این حمله در کجا انجام می شد، ندادند.»

 فشار دیپلماتیک

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه گفت، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با وزرای خارجه ترکیه، چین و عربستان سعودی صحبت کرده تا از آنها بخواهد پس از تهدیدهای ایران علیه اسرائیل، بر تهران فشار بیاورند تا درگیری در خاورمیانه را تشدید نکند. میلر گفت که ایالات متحده همچنین «در چند روز گذشته با متحدان و شرکای اروپایی خود تعامل داشته است» تا پیامی مشابه در مورد ایران ارائه دهند. آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان و دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا، هر دو در روزهای اخیر با وزیر امور خارجه ایران گفت‌وگو کرده اند.

بلینکن ظاهرا هر کشوری را که رابطه ای با ایران دارد، توجیه کرده که به نفع آنهاست که از این رابطه برای ارسال پیامی به ایران مبنی بر اینکه نباید این درگیری را تشدید کنند، استفاده کنند. اما به آن کشورها اجازه داده شد که خودشان درباره اقداماتی که ممکن است انجام دهند یا نکنند، صحبت کنند. وزارت خارجه آمریکا سفر پرسنل دولت آمریکا به اسرائیل را در پی تهدیدهای علنی ایران علیه اسرائیل محدود کرده است. به دلیل احتیاط فراوان، کارمندان دولت ایالات متحده و اعضای خانواده آنها تا اطلاع ثانوی از سفرهای شخصی به خارج از تل آویو بزرگ (از جمله هرتزلیا، نتانیا و حتی یهودا)، قدس و بیر شوا محدود شده اند. هشدار امنیتی ارسال شده توسط سفارت ایالات متحده در روز پنج‌شنبه می گوید: «فقط پرسنل دولتی ایالات متحده مجاز به تردد بین این سه منطقه برای سفر شخصی هستند.»

این هشدار خاطرنشان کرد: «محیط امنیتی پیچیده است و بسته به وضعیت سیاسی و رویدادهای اخیر می‌تواند به سرعت تغییر کند.» وزارت امور خارجه فرانسه نیز روز جمعه اعلام کرد که فرانسه به شهروندان خود توصیه کرده است به دلیل خطر تشدید تنش نظامی از سفر به ایران، لبنان، اسرائیل و اراضی اشغالی فلسطین خودداری کنند. این وزارتخانه افزود: «خانواده های کارکنان دیپلماتیک در تهران، به فرانسه بازگردانده می شوند و کارمندان دولت از ماموریت های کاری در این کشورها و سرزمین ها منع می شوند.» این وزارتخانه در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که وزیر خارجه فرانسه توصیه جدید را پس از یک نشست درباره بحران در منطقه صادر کرد.

--> اخبار مرتبط