از نیشکر تا نیزار و هور، زیر تیغ تیز تدبیر روحانی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل رهیاب، تالاب هورالعظیم در غرب استان خوزستان در انتهای رود کرخه در منطقه مرزی دشت آزادگان واقع شده و به آن کلان تالاب نیز گفته می شود؛ هور العظیم بزرگ‌ترین تالاب استان و کشور به شمار می‌آید و در مرز ایران و عراق واقع شده است.

تالاب هورالعظیم از دیدگاه منابع جانوری و گیاهی، غنی است و ژرفای آن در بخش‌های مختلف، متغیر می‌باشد و به‌طور میانگین عمق آن به 5 متر می‌رسد و مساحتی بالغ بر 120 هزار هکتار را در بر می‌گیرد؛ ذخایر آب این تالاب از رود کرخه، در ایران و نیز رودخانه دجله درعراق تأمین می‌گردد.

تالاب هورالعظیم زیست بومی ست که سرتاسر آن با نی پوشیده شده‌است وامروز به دلیل خشکسالی و عدم تامین حقابه، ناقوس مرگ تدریجی حیات وحش در آن به صدا درآمده و بار دیگر خوزستان را در صدر اخبار فضای مجازی و رسانه ها قرار داده است.

در روزهای گذشته، تصاویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود که در آن‌ها تعداد بسیار زیادی از ماهیان مرده در بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم قابل مشاهده است.

در پی انتشار تصاویری از تلف شدن ماهی‌های بی‌شمار در تالاب هورالعظیم، شماری از شهروندان و فعالان محیط زیست نسبت به خشک شدن این تالاب در اهواز تجمع نموده و اعتراض خود را نسبت به بی توجهی به خطر عظیم نابودی زیستگاه بزرگ گونه های جانوری و جاذبه گردشگری و محل ارتزاق هور نشینان، فریاد زدند.

مرگ میلیونها ماهی در تالاب هورالعظیم، نابودی اکوسیستم منحصر به فرد، تشنگی هزاران نخل، و خطر مرگ گاومیش‌های زبان بسته از بی آبی، ناشی از بی تفاوتی مدیران چسبیده به کرسی های مدیریتی ست با سیاستهای غلط مدیریت منابع آب در وزارت نیرو وسازمان حفاظت ازمحیط زیست موجب این مصائب بزرگ شده اند.

محمدجواد اشرفی، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان، در واکنش به انتشار این تصاویر دلخراش گفته بود: این تصاویر مربوط به «بخش عراقی» این تالاب است.

به گفته اشرفی، «این اتفاق به دنبال حرکت ماهیان از هورالهویزه عراق به سمت دایک مرزی رخ داده و به علت کاهش آورد آب و اکسیژن» در بخش عراقی رخ داده است.

همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان دلیل کمبود اکسیژن در آب را نیز آتش‌سوزی‌های اخیر و گرمای شدید در منطقه عنوان کرده است.

اشرفی در اظهارات جنجالی دیگری گفته است که «خشک شدن بخشی از تالاب‌ها به عنوان چرخه‌ای از زندگی تالاب‌ها در تمام آب‌های جهان قابل قبول است» و این اتفاق را «طبیعی» خوانده است.

این در حالی است که کارشناسان و فعالان محیط زیست می‌گویند که در صورت تامین به‌موقع حق‌آبه می‌توان از خشک شدن این تالاب جلوگیری کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان اما در عین حال تایید کرده که حق‌آبه این تالاب بر اساس نیاز آبی آن تامین نمی‌شود و از برگزاری نشست‌هایی با مسئولان سازمان آب و برق خوزستان برای تضمین تامین این حق‌آبه خبر داده، اما درباره جزئیات این برنامه‌ها و زمان اجرای آن توضیحی ارائه نداده است.

در همین حال، شماری از فعالان محیط زیست در اهواز با تجمع مقابل سازمان آب و برق این شهر خشک شدن تالاب هور‌العظیم را عامل اصلی بحران ریزدگردها در استان خوزستان عنوان کرده، از عدم توجه در تامین حق‌آبه این تالاب انتقاد نموده و خواستار تجدید نظر در سیاست‌های این سازمان شدند.

در روزهای گذشته علاوه بر انتشار عکس اتلاف ماهیان، ویدئوهایی نیز از گاو‌میش‌هایی منتشر شده است که در نقاط پراکنده از تالاب هورالعظیم در باتلاق های باقی مانده از آب هور تجمع کرده‌اند؛ که برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی از این تصاویر با عنوان «تلاش برای بقا» نام برده بودند.

مجتبی یوسفی، عضو هیئت رئیسه مجلس، هم ضمن اشاره به تاثیر خشک شدن تالاب هورالعظیم بر اکوسیستم و معیشت شهروندان این منطقه از «نگاه‌های بخشی» و «نامتوزان» انتقاد کرده است.

نماینده مردم اهواز سازمان حفاظت محیط زیست را «یک تشکیلات عریض و طویل عنوان کرده که خروجی آن صفر دانست و افزود: این سازمان «هیچ اقدامی برای هورالعظیم نکرده، در صورتی که باید مطالبه‌گر حق‌آبه زیست‌محیطی تالاب هورالعظیم باشد.

تالاب هورالعظیم در گذشته نه چندان دور یکی از عمده ترین منابع اقتصادی از نظر صید و صیادی، پرورش ماهی، تعلیف دام هاو کشاورزی مردم شهرستانهای هویزه و دشت آزادگان بوده است اما امروز خشکسالی این تالاب علاوه بر تاثیر بر زندگی جانوری و گیاهی منطقه، موجب مشکلاتی از جمله ایجاد ریزگردها شده و بر وضعیت معیشت بسیاری از روستاییان این منطقه تاثیر گذاشته است.

از آنجا که تالاب هورالعظیم یکی از تالاب‌های با ارزش از نظر اقتصادی و زیست‌بوم در سطح ملی است که با انجام مطالعات غیرکارشناسانه نظیر حفاری به منظور دستیابی برای بهره‌برداری‌های نفتی و یا طرح انتقال آب در خطر خشکی کامل قرار گرفته است.

از طرف دیگر این تالاب ارزشمند خوزستان یکی از مهم‌ترین محافظان در برابر معضلات پدیده ریزگردها بوده به‌گونه‌ای که با خشک شدن قسمتی از آن پدیده ریزگردها چندبرابر شده است.

عدم تامین حق آبه تالاب، یکی از مهمترین دلایل تخریب تالاب است که مسئولان سازمان آب وبرق وسازمان محیط زیست مسول مستقم این مشکل هستند.

آیت الله عبدالکریم فرحانی نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: در تمام طول این دوسال هشدارهای و تذکرات متعددی به وزارت نیرو داده شد تا به صورت تخصصی مانع بروز خشک سالی و تنش آبی در خوزستان شود ولی گویا به همه آن تذکرات توجهی نشده بود که اکنون شاهد بروز یک فاجعه زیست محیطی در استان خوزستان شده‌ایم.

نماینده مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اکنون در شرایطی هستیم که حق آبه تالاب هورالعظیم تبدیل به یک مسئله حیاتی شده که اگر مدیریتی برآن صورت نگیرد شاهد بروز یک بحران جدید در استان خوزستان خواهیم شد.

قاسم ساعدی نماینده دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از وضعیت تالاب هورالعظیم بیان کرد: از ابتدای خردادماه امسال تاکنون رهاسازی آب در خوزستان توسط وزارت نیرو به حداقل رسیده است و اقدامات انجام‌شده در این زمینه اصلا مطلوب و در شان مردم خوزستان نیست.

ساعدی با بیان اینکه وزیر نیرو باید نسبت به وضعیت به وجود آمده در خوزستان برای رودخانه‌ها و تالاب‌ها پاسخگوی مردم باشد، افزود: وزارت نیرو موظف است که حق‌آبه شرب انسانی، حق‌آبه‌های زیست محیطی و حق‌آبه مورد نیاز کشاورزان و دامداران را تامین کند.

وی با انتقاد از عملکرد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: آقای کلانتری در جای خود جا خشک کرده و هیچ کاری برای هورالعظیم انجام نداده است.

نماینده دشت آزادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: اتفاقاتی که امروز در هورالعظیم رخ داده است، یکی از هولناک‌ترین فجایع زیست محیطی در تاریخ است. در هورالعظیم ماهیان بسیاری از بین رفته‌اند و دام‌های ساکنان حاشیه تالاب نیز تلف شده‌اند و این تالاب، وضعیت خوبی ندارد.

ساعدی افزود: دولت و نهادهای نظارتی باید مچ مسببان اصلی خشک شدن تالاب هورالعظیم را بگیرند. نهادهای نظارتی باید در بحث مدیریت آب کشور ورود کنند و مدیریت‌های این حوزه را بر اساس آمار، ارزیابی و آسیب‌شناسی کنند تا متوجه شوند که پشت این قضایای مدیریت آبی، چه مساله‌ای وجود دارد.

وی گفت: مردم خوزستان در وضعیتی به مراتب خطرناک‌تر از وضعیت کرونایی قرار دارند، زیرا تامین آب مورد نیاز آن‌ها به خطر افتاده است. تاسیسات آبرسانی در بسیاری از روستاهای خوزستان به دلیل خشک شدن رودخانه‌ها حتی دیگر امکان پمپاژ آب را ندارند و مردم بلاتکلیف مانده‌اند.

همچنین سید کریم حسینی نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس و رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان در خصوص پیگیری تنش‌های آبی موجود در استان در سطح ملی و استانی گفت: اینکه این روز‌ها اثرات و تبعات خشکسالی در خوزستان بیش از سایر استان‌ها نمود پیدا کرده، قابل توجیه نیست، زیرا این موضوع باید طوری مدیریت می شد که مردم برای آب شرب و حداقل‌های مصرف با مشکل مواجه نمی‌شدند. این نماینده دوره یازدهم مجلس عنوان کرد: وزارت نیرو سازمان آب و برق استان باید ضمن اطلاع رسانی درست و به موقع، در خصوص وضع موجود پاسخگو باشند.

روز گذشته قاسم سلیمانی دشتکی استاندار خوزستان در بازدید هوایی از تالاب وضعیت تالاب را تاحدودی رضایت بخش توصیف کرد و از آبگیری 50 درصد تالاب خبر داد که این اظهارات موجب انتقاد تند مردم و رسانه‌ها قرار گرفت به طوری که بسیاری از فعالان مجازی و رسانه ها تیتر زدند که استاندار خوزستان را بر سر کدام تالاب برده‌اند؟ و یا 50 درصد از کدام بخش هورالعظیم آبگیری شد؟؛ همچنین عدم بازدید زمینی، حضور میان مردم بومی و شنیدن مطالبه آنان از جمله این انتقادهاست.

دولت‌های یازدهم و دوازدهم با شعار «تدبیر و امید» به میدان آمدند و برندگان بخش قابل‌توجهی از کرسی‌های مجلس دهم نیز جمعی بودند که بر خود نام «لیست امید» و «فراکسیون امید» گذاشتند. اما امیدی‌ها چندان امید مردم را برآورده نکردند.

و اما کلام آخر پر واضح است که از بین رفتن تالاب هور العظیم مانند تمام مصائب دیگر که در این 8 سال بر خوزستانی ها تحمیل شد ناشی از عملکرد و سیاست های اعمال شده دولت تدبیر و امید است برغم وعده های روحانی مثلاحیای کارون، حل مشکل هجوم ریزگردها به خوزستان، طرح تصفیه آب شهر اهواز، حل مسأله فاضلاب شهرهای خوزستان وصد وعده دیگر می بینیم هیچ یک از این وعده‌ها اجرایی نشد و شاهد عقبگرد در خوزستان هستیم و نمی دانیم به کدامین گناه با خوزستان و خوزستانی چنین رفتاری را باوجود آن همه رای طلایی داشت.

انتهای پیام /