الحاق‌های دریایی جدید ایران در منطقه
ورود بیش از 3هزار ملوان و سرباز آمریکایی به ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در غرب آسیا به تحولات بین تهران و واشنگتن شتاب بیشتری داده است. ورود این نیروها در روز یکشنبه به پایگاه آمریکا در بحرین در چارچوب طرحی است که پیش‌تر وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) آن را اعلام کرده بود.
البته ماجرا از آنجا شروع شد که آمریکا بعد از اعزام جنگنده های F16، جنگنده های پیشرفته تر F35 را به منطقه فرستاد. البته تحرکات واشنگتن به همین جا ختم نشد و اواخر هفته گذشته اعلام کرد که قرار است کشتی های تجاری را برای محافظت از ایران به تفنگداران آمریکایی مجهز کند. این اقدامات تنش زای آمریکا واکنش ایران را به دنبال داشت و اوایل هفته گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه سامانه های موشکی با برد 300 کیلومتر ساخت وزارت دفاع به نیروی دریایی سپاه الحاق شد. پیش‌تر نیز رزمایش اقتدار، نمایش آمادگی ایران برای دفاع از جزایر سه‌گانه را شاهد بودیم. خبرگزاری رویترز در گزارش خود از این مانور که روز چهارشنبه 11 مرداد آغاز شد به طور ویژه به رونمایی از شناور جدید نیروی دریایی سپاه پاسداران در جریان برگزاری رزمایش اقتدار پرداخت و تصریح کرد که ایران در شرایطی که تنش ها با ایالات متحده در خلیج فارس افزایش یافته است، از شناورهای جدید خود که مجهز به موشک های برد 600 کیلومتری است، رونمایی کرد.
رویترز در ادامه بخش هایی از صحبت های دریادار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه را منتشر کرد که همزمان با رونمایی از این شناور خاطرنشان کرد: «امنیت خلیج فارس باید توسط کشورهای منطقه تامین شود. جزایر خلیج فارس جزو افتخارات ایران هستند و ما از آنها دفاع خواهیم کرد.» همچنین شبکه بلومبرگ در این باره گزارش داد: «سپاه پاسداران ایران در اطراف جزایر سه‌گانه در خلیج فارس که امارات متحده ادعای مالکیت بر آنها را دارد، یک رزمایش دریایی آغاز کرد.» بلومبرگ در گزارش خود هدف از برگزاری این رزمایش را نمایش آمادگی نیروی دریایی سپاه پاسداران ایران برای دفاع از جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک توصیف کرد.
همچنین ایران در حوزه هشدارهای لفظی نیز به جد به آمریکا گوشزد کرد که اگر در منطقه دست به اقدام اشتباهی بزند پاسخ آن را دریافت می‌کند. سردار رمضان شریف، سخنگو و مسوول روابط عمومی کل سپاه روز دوشنبه در سخنانی با تاکید بر اینکه امنیت منطقه خلیج فارس باید توسط کشورهای پیرامون آن تامین شود، گفت: «ایران اسلامی به درجه ای از قدرت و توان رسیده است که می‌تواند برابر هر اقدام و شیطنت آمریکایی ها مانند توقیف کشتی ها، مقابله به مثل کرده و کشتی های آنها را توقیف کند.» روز گذشته نیز امیردریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش گفت به زودی شاهد الحاق هایی در حوزه دریایی خواهیم بود و حضور موثر در همه اقیانوس ها نیز در دستور کار ما قرار دارد.
در خلیج فارس چه می گذرد؟
پایگاه خبری المانیتور نیز در گزارشی به تحولات اخیر بین ایران و آمریکا در منطقه خلیج فارس پرداخته و نوشته است: «واکنش اخیر سردار رمضان شریف یک روز پس از آن رخ داد که ایالات متحده یک گروه 3هزار نفری تفنگداران دریایی و پرسنل آمریکایی را به دریای سرخ فرستاد. اوایل ماه گذشته نیز ارتش آمریکا هواپیماهای جنگی اف35، اف16 و اِی10 را به همراه ناوشکن های نیروی دریایی آمریکا به خلیج فارس اعزام کرد. به گفته مقامات آمریکایی، افزایش نیروها برای انجام گشت زنی مشترک در تنگه هرمز صورت گرفته است.» به گزارش اکوایران به نقل از المانیتور، ایالات متحده مدعی شده که این حضور به طور خاص با هدف محدودکردن ایران انجام می‌شود که به ادعای او، کشتی های تجاری در آب های استراتژیک را مورد آزار قرار می‌دهد. آمریکا ادعا می‌کند که ایران «تهدیدی آشکار برای امنیت دریایی منطقه و اقتصاد جهانی» است.
تهران دخالت خود را در اکثر موارد انکار نکرده و دلیل اقدامات خود را «جنگ با قاچاق نفت» یا اقدام بر اساس دستور دادگاه برمی شمارد. سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مراسمی در شهر قم گفت: «کشورهای منطقه به درستی دریافته اند که ایران در حال تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ منطقه ای است.» دو هفته پیش، وزارت دفاع ایران در واکنشی آشکار به همان استقرار جدید نیروهای آمریکایی، ده ها فروند موشک بالستیک دریایی دوربرد خود را که گفته می شد کاملا «بومی» بوده و قابلیت «انهدام کامل» را دارند، به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل داده است. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در سخنانی با بیان اینکه این کشورها به ضعف آمریکا و قدرت جمهوری اسلامی در رویارویی های سال‌های اخیر پی برده اند، گفت: «امنیت خلیج فارس باید توسط کشورهای منطقه حفظ شود.»
یکی از این کشورهای منطقه، امارات متحده عربی و رقیب اصلی جمهوری اسلامی است که از توقیف کشتی ها و همچنین تنش های دریایی دیگر عصبانی شده است. به‌رغم فشارهای اخیر برای آشتی با ابوظبی به عنوان بخشی از موج عادی سازی روابط منطقه ای، هفته گذشته، تهران با مباهات بر پیشرفت و قدرت دفاعی خود در اطراف جزایر سه گانه رزمایشی نظامی برگزار کرد. این جزایر در مرکز مناقشه ارضی چند دهه ای ایران و امارات قرار دارد.
دیدار بن زاید و سالیوان
در همین شرایط، در بحبوحه تنش ها با ایران و تحولات نظامی آمریکا در منطقه، شیخ محمد بن زاید، حاکم امارات، روز سه‌شنبه میزبان جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا بود. خبرگزاری رسمی امارات گزارش داد که این دو «بر اهمیت اقدام مشترک برای تضمین صلح و ثبات در خاورمیانه تاکید کردند». شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات و علی بن حمد الشمسی، دبیرکل شورای عالی امنیت ملی و سایر مقامات در این نشست حضور داشتند. یکی از سخنگویان شورای امنیت ملی کاخ سفید به المانیتور گفته که سالیوان پس از مذاکرات در عربستان سعودی درباره جنگ در اوکراین با بن زاید در ابوظبی ملاقات کرد و دو طرف درباره موضوعات مورد علاقه دوجانبه گفت‌وگو و توافق کردند که در تماس باقی بمانند. عربستان سعودی شنبه و یکشنبه میزبان نشستی درباره جنگ بود.
این ماجرا از این بابت مهم است که گفت وگوی بن زاید و سالیوان در مورد ثبات در خاورمیانه در بحبوحه تنش‌های قابل‌توجه در منطقه، به‌ویژه در مورد ایران انجام می‌شود. یک گروه متشکل از 3هزار پرسنل نظامی آمریکایی روز یکشنبه به سمت کانال سوئز حرکت کردند. این استقرار در حالی صورت می‌گیرد که ایالات متحده در حال بررسی اقدامات بیشتر برای جلوگیری از توقیف نفتکش‌های تجاری توسط ایران در خلیج فارس است.
فرمانده سنتکام در منطقه
همچنین روز سه‌شنبه، سنتکام ایالات متحده گفت که فرمانده آن، ژنرال مایکل کوریلا، با یک ناوشکن نیروی دریایی ایالات متحده به امارات و بحرین سفر کرده است. به گزارش «ایسنا»، فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا اعلام کرد مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام از 6تا 8 اوت (16 تا 17) مرداد، سوار بر ناو جنگی (USS THOMAS HUNDER (DD116 از تنگه هرمز عبور کرده و به امارات عربی متحده رفت که در آنجا با رئیس ستاد ارتش این کشور دیدار کرد. کوریلا سفری نیز به بحرین داشت و در آنجا با پادشاه و وزیر دفاع این کشور دیدار کرد. بنا بر اعلام سنتکام، برد کوپر، فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مستقر در بحرین نیز در این سفر همراه کوریلا بود.
سنتکام خبر داده این ناوشکن آمریکایی که کوریلا با آن از تنگه هرمز رد شد، مجهز به سامانه ضد موشک های هدایت پذیر بود. به نظر می‌رسد احتیاطی که فرمانده سنتکام هنگام عبور از تنگه هرمز به خرج داده است، با تصمیم اخیر پنتاگون برای اعزام کشتی های جنگی، جنگنده ها و تفنگداران بیشتر به منطقه مرتبط باشد. در این بین متیو میلر، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره افزایش نیروهای نظامی این کشور در تنگه هرمز مدعی شد که واشنگتن با هدف تضمین آزادی کشتیرانی و حمل ونقل دریایی دست به این کار زده است. به گزارش «ایسنا»، بنابر گزارش وب‌سایت وزارت امورخارجه آمریکا، میلر در پاسخ به این سوال که «آیا آنها نگران تشدید تنش ها در منطقه باتوجه به افزایش نیروهای آمریکایی در تنگه هرمز نیستند؟» مدعی شد: «آنچه باید بگویم این است که ایالات متحده در هماهنگی با شرکا و متحدان خود، متعهد به حفاظت از آزادی کشتیرانی دریایی و جریان آزاد تجارت است.» وی ادامه داد: «تنگه هرمز یک آبراه حیاتی برای بازارهای جهانی است که سالانه بیش از یک تریلیون دلار تجارت از طریق دریا، از جمله 25درصد نفت خام جهانی از این منطقه ترانزیت می‌شود.»
--> اخبار مرتبط