بازار ایران در منطقه منحصربفرد است / ضرورت گردش اطلاعات بین دولت و بخش خصوصی / امارات بیشترین صادرکننده کالا به ایران
یکی از کشور‌های همسایه، که همواره جایگاه قابل توجهی در مراودات تجاری ایران دارد، امارات متحده عربی است؛ کشوری که بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط رئیس کل گمرک ایران، در چهار ماهه نخست سال جاری، بیشترین صادرکننده کالا به ایران بوده است.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ در سال‌های اخیر با افزایش فشار‌ها و تحریم‌های نفتی بر اقتصاد کشورمان، عملا ارزآوری از ناحیه فروش نفت با مشکلات جدی مواجه شده و به دنبال آن، کفه عرضه و تقاضا در بازار ارز نیز نامتعادل شده است. روندی که در نهایت به افزایش نرخ ارز به ویژه نرخ دلار در اقتصاد ایران منجر شده است.
اما حال با تشکیل کابینه دولت سیزدهم در روز‌های آتی، انتظار بخش خصوصی و کارشناسان از تیم اقتصادی دولت جدید، تغییر رویکرد اساسی به سمت تقویت صادرات غیرنفتی و توسعه روابط تجاری با کشور‌های همسایه است. موضوعی که مسلما به تقویت و توسعه اقتصاد ملی منجر خواهد شد و می‌تواند به تقویت سمت عرضه ارز در بازار نیز کمک موثری داشته باشد.
یکی از این کشور‌های همسایه که همواره در جایگاه قابل توجهی در مراودات تجاری ایران قرار داشته است، امارات متحده عربی است. کشوری که بر اساس آخرین آمار ارائه شده توسط رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران، در چهار ماهه نخست سال جاری بیشترین صادر کننده کالا به ایران بوده است. به بیان دیگر، در چهار ماهه ابتدای امسال امارات متحده عربی با صادرات 4 میلیون تن کالا به ارزش 4 میلیارد و 700 میلیون دلار به ایران در جایگاه نخست و چین با یک میلیون تن کالا به ارزش 3 میلیارد و یکصد میلیون دلار، ترکیه با یک میلیون و 300 هزار تن به ارزش یک میلیارد و 500 میلیون دلار، آلمان با 351 هزار تن به ارزش 563 میلیون دلار و سوئیس با 672 هزار تن به ارزش 539 میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار دارند؛ بنابراین حجم قابل توجهی از تامین نیاز کالایی کشورمان از ابتدای سال تا پایان تیرماه، از طریق امارات محقق شده است.
در این باره دکتر فرشید فرزانگان رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات در گفتگو با تابناک اقتصادی تاکید کرد: جایگاه امارات به عنوان یک هاب تجاری مهم، باعث شده است که همه کشور‌های دنیا برای تجارت از این کشور استفاده کنند و بسیاری از اقلام نهایی و حتی کالا‌های اساسی مورد نیاز ایران، از طریق امارات به کشورمان صادر شده است. البته باید توجه داشت که بسیاری از این اقلام و کالا‌ها همچون ذرت دامی و یا شکر از برزیل به امارات وارد می‌شود و سپس راهی کشورمان می‌شود؛ بنابراین هاب منطقه‌ای امارات نقش مهمی در این موضوع دارد.
وی معتقد است: در شرایط کنونی اقتصاد، حمل و نقل دریایی گرانی مضاعفی دارد و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز قیمت‌های خود را بالا برده است و در مقابل هزینه‌های حمل امارات به دلیل تعدد مبدا و مقصد و ترافیک دریایی قابل توجهی که دارد، منطقی‌تر از جا‌های دیگر دنیا است در نتیجه با قیمت مناسب تری حمل و نقل از سوی امارات در جریان است. البته باید توجه داشت که به هر حال هزینه‌های حمل در دنیا رو به افزایش است و در ایران هم سرویس‌ها فرسوده‌تر شده و هزینه حمل نیز بالاتر رفته است که دولت باید برای آن فکری کند.
اما سوالی که در این جا مطرح است، موانع و مشکلات سد راه توسعه تجارت خارجی ایران با امارات است؛ در این باره فرزانگان گفت: مهم‌ترین مساله، مشکلات موجود در مراودات بانکی و نقل و انتقالات مالی است. متاسفانه در حال حاضر ایرانیان با پاسپورت‌های خود کار زیادی نمی‌توانند انجام دهند و معمولا ایرانیانی که پاسپور دیگری دارند کمک می‌کنند تا تجارت انجام شود. الان مساله نظام نامه‌ها و پیمان نامه‌های منطقه‌ای مهم است و انتظار می‌رود در دولت جدید برای حل و فصل این مشکل چاره‌ای اندیشیده شود. فرزانگان معتقد است یک سری از کشور‌ها منتظرند تا ببینند ایران در خصوص برجام و مخصوصا با کشور‌های حاشیه خلیج فارس چه رویکردی را اتخاذ می‌کند.
رییس اتاق ایران و امارات در ادامه با اشاره به اینکه غیر از موانع بین المللی که مشخص و واضح است، در این سال‌ها خیلی روی کشور‌های همسایه متمرکز عمل نکرده ایم. به نظر من کشور‌های همسایه، آفریقا، چین، روسیه و نگاه به غرب، می‌تواند یک توازن در روابطمان ایجاد کند. اولویت‌ها مشخص است، ولی باید نگاه دو سویه و هدف هم منافع اقتصادی باشد. ما باید در عین حال که برنامه ریزی و تلاش کنیم که از ظرفیت هاب‌های منطقه‌ای که در کنارمان ایجاد شده اند به خوبی استفاده کنیم، باید زیرساخت‌های تجاری خودمان را هم بالا ببریم. زیرساخت‌های تجارت ما خیلی عقب افتاده اند. توجه به زیرساخت‌های عمرانی، تجاری و گمرکی و بنادر باید ارتقا پیدا کند؛ و این زیرساخت‌ها تا زمانی که بهبود پیدا نکند، پیشرفتی حاصل نمی‌شود.
وی افزود: موضوع بعدی که باید به آن توجه جدی داشت، همکاری بیشتر دولتمردان و بخش خصوصی در مسائل است؛ به نظرم باید با حضور رئیس جمهور جدید همکاری بخش خصوصی با وزارت خانه‌های مختلف ارتقا پیدا کند، معتقدم واقعا بخش خصوصی بوده که در این مدت کمک کرده است... بنابراین انتظار می‌رود در دولت جدید گردش اطلاعات بین دولت و بخش خصوصی شکل بهتری به خود بگیرد و تصمیم گیری‌ها با هدف منافع کشور گرفته شود و منافع بلندمدت بخش خصوصی نیز تامین شود تا در نهایت به بهبود اقتصاد و معیشت مردم منجر شود.
فرزانگان در خصوص چشم انداز تجارت خارجی ایران نیز اظهار داشت؛ ایران ظرفیت‌های بسیار زیادی برای تجارت دارد. بازاری که ایران در منطقه دارد، بازار منحصر به فردی است. محدودیت، تحریم‌ها و مشکلات عدم تعامل با دنیا، مسائلی است که بازار ایران را کوچک کرده و نمی‌شود بدون تعاملات بین المللی اقتصاد را در بخش سرمایه گذاری و چه سرمایه پذیری توسعه داد.
رییس اتاق ایران و امارات در پایان توصیه کرد ما اگر بخواهیم یک راهبرد بلندمدت دور از تحریم‌ها داشته باشیم، باید خارجی‌ها را به یک شکلی به داخل بیاوریم و به اصطلاح زمین گیرشان کنیم تا نتوانند خودشان را تحریم کنند و به خودشان آسیب برسانند.
