به بهانه سفر رئیسی به روسیه
آیت الله رئیسی به دعوت رسمی پوتین همتای روسی خود امروز به مسکو می رود. روسیه یک کشور قدرتمند از اقطاب قدرت در جهان امروز است. ایران نیز یک کشور نیرومند در منطقه است ظرفیتهایی این دو قدرت دارند که میتوانند در عرصه روابط بین الملل همافزایی داشته باشند. 18 بهمن 94 در سرمقاله «رسالت» تحت عنوان «روسیه جدید» نوشتم: 1- برای درک سیاست نه شرقی ونه غربی امام (ره) باید روسیه جدید را شناخت؛ روسیه ای که پس از پیام امام (ره) به گورباچف تغییرات بسیاری کرده است و باید آن را به عنوان «روسیه جدید» یاد کرد. 2- پیام امام (ره) ظاهرا خطاب به گورباچف بود اما مخاطب اصلی جریان روشنفکری و سیاستمداران روس را هدف قرار داده بود. امام (ره) در این پیام کار خود را کرد و یک جریان نیرومند فکری در روسیه پدید آورد که آثار آن را در سیاست خارجی مسکو در عدم همراهی با امپریالیسم جهانی را میبینیم. سفر پوتین به تهران و گفتوگوی دو ساعته او با مقام معظم رهبری یک نقطه عطف در تاریخ روابط دو کشور ایران و روسیه نیز است. برخی سیاستمداران ما متأسفانه روسیه را به «روسیه تزارها» و «روسیه شوروی» میشناسند و حاضر نیستند یک تکانی به حافظه تاریخی خود بدهند و تحولات روسیه را پس از فروپاشی شوروی مورد ارزیابی و سنجش قرار دهند، بهویژه روسیهای که با پوتین وارد هزاره سوم شد. پوتین که به تهران آمد نه در دست «مانیفست کمونیست» داشت و نه در سر ایدههای پوسیده دموکراسی لیبرال، او با هدیه یک جلد کلام الله مجید به محضر رهبر انقلاب شرفیاب شد. دولت وقت فلسفه این هدیه را درک نکرد و پوتین با بیمهری روحانی تهران را ترک کرد. جامعه روشنفکری ما که هنوز دل در گرو غرب دارد چه آنها که به نیمه چپ یا نیمه راست غرب به لحاظ فکری پناهنده هستند. از ظهور شخصیت علمی فردی به نام الکساندر دوگین فیلسوف و جامعهشناس روسی به عنوان پدر روشنفکری جدید روسیه بیخبر است. از مبانی فکری او در پدیداری تئوری «اوراسیایی» اطلاعی ندارد. تئوری که به لحاظ راهبردی روسیه را در یک مسیر جدید قرار میدهد و فاصله آنها را با استبداد و استکبار جهانی تا حد رودر رویی و مقابله با آمریکا و غرب به خوبی ترسیم می کند. مصاحبه محمودرضا سجادی سفیر سابق ایران در مسکو با شبکه افق در شبانگاه 27/10/1400 یک رونمایی از عقبافتادگی وزارت خارجه ما در دولتهای گذشته از تحولات روسیه جدید بود. نگاه به غرب و شیفتگی به آن، مسئولان ما را در وزارت خارجه، وزارت نفت و بانک مرکزی در دوران روحانی از یک فرصت تاریخی بی نظیر و راهبردی برای برداشتن گامهای بلند در توسعه روابط با جهان دور کرد. برجام سیاست خارجی ما را از چاله به چاه انداخت. نمونههای بیمهری مسئولان سیاسی و اقتصادی به روسیه و فرصتسوزیهای جبرانناپذیر آنهم از زبان سجادی به عنوان یک دیپلمات کارکشته، صریح، صادق و امین در مصاحبه با شبکه افق واقعا حیرتانگیز است. دولت گذشته پیشنهادات سخاوتمندانه روسیه در دور زدن تحریمها و حتی همکاری در برداشتن تحریم تسلیحاتی و نیز تسهیل در روابط بانکی و فروش نفت را بیپاسخ گذاشت فقط نگاهش به ناز و کرشمه وزیر خارجه و رئیس جمهور فریبکار آمریکا در برجام بود. سفر رئیسی به روسیه فوق العاده مهم است. این سفر پاسخی به این سؤال فریبکارانه کسانی است که میگویند نباید با دنیا قهر بود و دنیا را آمریکا و سه کشور شرور اروپایی تعریف میکردند. دنیایی که مراودات اقتصادی آنها با ایران اکنون به کمتر از مراودات ما با افغانستان رسیده است. دنیایی که با فریب و نیرنگ و زورگویی و قلدری میخواهد همه چیز ما را بگیرد حتی چیزی که خود تعهد کرده، ندهد. دولت رئیسی در عمر 4 ماهه خود به اندازه 4 سال دیپلماسی خارجی را جلو برده است که کارکرد آن را در تسهیل روابط با همسایگان و با قدرت های بزرگ منطقه ای و جهانی و بهبود نسبی اوضاع اقتصادی کشور میشود دید. ما اکنون داریم نفت میفروشیم پول آن را هم میآوریم این در حالی است که FATF هست، تحریمهای ظالمانه هم هست. ما اکنون در مذاکرات وین با قدرت ظاهر شدیم. آمریکا و سه کشور اروپایی قدم به قدم عقب نشستهاند. ما اکنون شرکای راهبردی خود را در منطقه و جهان دقیق میشناسیم و با بسط و تحکیم روابط دوستانه و احترام متقابل، هوشمندانه جلو میرویم. این راهی است که باید با درک درست سیاست نه شرقی و نه غربی امام و سیاست عزت، حکمت مصلحت رهبری معظم انقلاب باید طی میکردیم و در آن قصورها و تقصیرهایی داشتیم که جبران آن قدری مشکل است. امام (ره) در حالیکه امپراطوری شوروی هنوز سرپا بود نامه به گورباچف نوشت. امروز بیش از 30 سال است از نوشتن آن نامه میگذرد. امپراطوری شوروی فروپاشیده و تحولات عظیمی در روسیه رخ داده است. اما کارشناسان ما در وزارت خارجه و دستگاههای اجرایی ما در نفت، بانک مرکزی، وزارت صمت، نیرو و... حاضر نیستند حتی نگاهی به این تحولات و سود و زیان آن بیندازند. آن بخش از رسانههای داخلی که دل در گرو غرب دارند با همین دسته از کارشناسان در حال کارشکنی در روابط راهبردی ایران با شرق هستند و همگرایی میکنند. دولت رئیسی باید فکری برای این جریان ارتجاعی، فاسد و کارشکن بکند و به سرعت به سمت روابط راهبردی با شرق و همه کسانی که حاضرند در جهان امروز انقلاب اسلامی را به رسمیت بشناسند و عزت ملت ایران را رعایت کنند و روابط شرافتمندانه و دوستانه داشته باشند، برود.