تحکیم روابط همسایگی بر مبنای عزت و اقتدار
تهران - ایرنا - در تاریخ معاصر، روابط جمهوری اسلامی ایران با همسایگانش فراز و فرودهای بسیار زیادی داشته است.
1- بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول و شکل گیری کشورهای متعدد در باختر ایران، تحولات و روابط و ارتباطات کشورمان با همسایگان باختری وارد فاز جدیدی شد. در میان کشورهای تشکیل شده از یک فروپاشی عظیم تاریخی، عربستان سعودی از جایگاه و پایگاه راهبردی تر و ویژه تری برخوردار است. وسعت سرزمینی، بنیان های دینی و تاریخی، جمعیت بیشتر و موقعیت خاص ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی این کشور، موقعیتش را در میان همسایگان غربی ایران ممتاز ساخته است.
2- پس از وقوع انقلاب اسلامی و خصوصا بعد از تجاوز آشکار و غیر قانونی و غیر انسانی رژیم بعث عراق علیه ایران، جنس روابط ایران با همسایگان غربی و جنوبی خود، خصوصا عربستان سعودی متفاوت شد. حمایت های آشکار و نهان این کشور و هم پیمانان اش از صدام، موجب شد تا بی اعتمادی های بسیار گسترده ای میان ما و عربستان پدید آید. این مسئله خصوصا با کشتار حجاج در سال 1366 خورشیدی به اوج خود رسید.
3- دهه نود دهه ای پر فراز و نشیب و پر تنش در روابط میان کشورمان و عربستان سعودی بود. اما اکنون رویکرد پادشاهی سعودی نسبت به ایران بویژه پس از مصاحبه‌ای که محمد بن سلمان داشت، تغییر کرده است. این اعلام موضع و اقداماتی که سعودی‌ها در رابطه با عراق، یمن و لبنان در پیش گرفته‌اند، نشان‌دهنده تغییر مواضع است. به نظر می رسد عربستان و ایران اکنون تمایل دارند مذاکرات تنش‌زدایی بین دو کشور به نتیجه برسد. ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان در سخنرانی خود در هفتادوششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در این رابطه اظهارداشت: «ایران کشور همسایه‌ی ماست و ما امیدواریم گفتگوهای اولیه ما نتایجی آشکار برای اعتمادسازی داشته باشد و مقدمه‌ای باشد برای تحقق خواسته‌های ملت‌هایمان.» 4- در ادامه مذاکرات در بغداد، گزارش‌ها از حصول توافق اولیه بین ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک حکایت دارند. به گفته یک منبع آگاه، دو قدرت منطقه‌ای به زودی عادی‌سازی روابط را اعلام خواهند کرد. جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی با همکاری یکدیگر و با هم‌افزایی می‌توانند توانایی‌های موجود و ظرفیت‌های غیر قابل انکار خود را فعال کنند و بدون نیاز به قدرت‌های بیگانه با همکاری سایر کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس امنیت منطقه را تأمین کنند. 5- «جمهوری اسلامی ایران، کشور ها و ملت های همسایه را خویشاوند خود می داند و مهم ترین و اصلی ترین اولویت سیاست خارجی خود را، ارتقا روابط با کشورهای همسایه خود دانسته و خواهان عزت و اعتلای آن ها است»؛ این موضعی است که رییس جمهوری در تشریح سیاست های خارجی دولت سیزدهم اعلام کرده است. در حوزه میدانی اخیرا شاهد برگزاری «اجلاس منطقه‌ای حمایت از عراق» بودیم؛ نشستی که در آن نمایندگان 9 کشور مصر، ایران، عربستان، اردن، قطر، امارات، کویت، ترکیه و فرانسه مشارکت داشتند و نکته مورد توجه، حضور وزیر امور خارجه ایران و سران دولت های عربی منطقه در آن اجلاس بود.
جمهوری اسلامی ایران تاکنون در عمل نشان داده که برای تهران، ترمیم و تعمیق همکاری ها با کشورهای همسایه و منطقه در اولویت است؛ همکاری هایی که بستر را برای ایجاد "«امنیت پایدار منطقه ای» هموار می کند و به ثبات و امنیت خاورمیانه منتهی می شود. «امنیت پایدار منطقه‌ای» با اعتماد متقابل کشورهای منطقه به یکدیگر، تکیه بر توانمندی‌های ملی، تقویت ارتباطات و حسن همجواری و عدم مداخله کشورهای بیگانه محقق خواهد شد.
*س_برچسب‌ها_س*