تنها هدیه‌ای که نپرداختنش زندان دارد!/ زنان بی‌پناه در برابر قانون
گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو - نرگس حسینی؛ همواره پرونده‌های قضائی خانواده دچار چالش‌های بسیار بوده‌اند اما اخیرا تمرکز بیشتر به سمت مسئله مهریه معطوف شده به حدی که مهریه و راهکارهایی که حول آن داده می‌شود به یکی از جنجالی‌ترین خبرها تبدیل شده است. این مسئله از زمانی شروع شد که اعتراض‌هایی از سوی یک رکن خانواده یعنی مردان برای جلوگیری از بدهکاری طولانی‌مدت و زندانی شدن مردان به دلیل...
گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو- نرگس حسینی؛ همواره پرونده‌های قضائی خانواده دچار چالش‌های بسیار بوده‌اند اما اخیرا تمرکز بیشتر به سمت مسئله مهریه معطوف شده به حدی که مهریه و راهکارهایی که حول آن داده می‌شود به یکی از جنجالی‌ترین خبرها تبدیل شده است. این مسئله از زمانی شروع شد که اعتراض‌هایی از سوی یک رکن خانواده یعنی مردان برای جلوگیری از بدهکاری طولانی‌مدت و زندانی شدن مردان به دلیل مهریه و وجود مهریه‌های سنگین صورت گرفت. در آخرین خبرها نیز در مصاحبه‌ای با نماینده مجلس به پیشنهاد سقف 14 سکه برای مهریه اشاره شد که با انتشار این خبر چند سوال ذهن‌ها را به خود مشغول نمود؛ آیا تمام مسائل مربوط به مهریه در مسئله افزایش زندانیان و بدهکاران مهریه خلاصه می‌شود؟ آیا می‌توان مسئله مهریه را بدون در نظر گرفتن مسائل دیگر حوزه خانواده حل نمود؟ آیا راهکارهای گذشته و راهکار سقف 14 سکه راهکارهای مناسبی تلقی می‌شوند؟ و آیا راهکارهای مناسب‌تری برای حل این مسئله وجود دارد؟
از همین رو گفتگویی با حضور دو مهمان از دو دیدگاه نسبتا متفاوت اما با اهداف یکسان ترتیب داده شد تا این سوالات را از منظر حقوقی و اجتماعی مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه سخنان سرکار خانم سمیه سادات حسنی حلم وکیل پایه یک دادگستری، فعال حوزه زنان و خانواده و عضو کانون تکریم زن و خانواده و جناب آقای رضا دانایی مشاور حقوقی، پژوهشگر حوزه خانواده و نماینده کمپین تحکیم بنیان خانواده را می‌خوانیم.
مجری: به نظر شما با چه رویکردی می‌توان در پرونده‌های خانواده و به خصوص مسئله مهریه اصلاح کارآمدی ایجاد کرد؟
حسنی حلم: وقتی ما در مقام دفاع از حقوق زن و کیان خانواده صحبت می‌کنیم و از فقه اسلامی و قانون ایران دفاع می‌کنیم، یکی از حقوق ممتاز مهریه است ولی متاسفانه خیلی این حقوق ممتاز در عمل و در رویه‌های قضایی وجود ندارد. دوم اینکه من تاکید می‌کنم در مسائل خانواده همه عناصر مثل یک پازل است؛ نمی‌شود مهریه را از این پازل بیرون بیاوریم و بقیه مسائل مالی را نادیده بگیریم یا مثلا ریاست آقا را نادیده بگیریم. به هیچ وجه نمی‌شود این یک تکه پازل را جداگانه اصلاح کرد. بحث بعدی این که فرمودید از طرف یکی از ارکان خانواده این اعتراض صورت می‌گیرد، خیر اعتراض هست، عموما صدای خانم‌ها صدای ساکت‌تری است؛ ناخودآگاه به جهت این که حضور کمرنگتری در جامعه دارند و در نگاه سنتی ما به جهت اخلاقی همیشه تشویق به سکوت و مدارا می‌شوند حداقل از آن طیف اخلاقی و سنتی اکثرا سکوت می‌کنند و این نشانه ایده‌آل بودن شرایط نیست.
دانایی: قرآن کریم هدف عقد نکاح را آرامش قرار داده. در سوره روم از "لتسکنوا الیها" یاد کرده و به مودت و رحمت اشاره کرده. در تفسیر نور جلد 7 صفحه 189 آمده هر کس عملی بکند که خانواده را از حیطه مودت و رحمت خارج کند، از خط الهی خارج شده و برخط شیطان است. متاسفانه یک نگرش غلطی که به نظر من از غرب نشأت گرفته و بر کشور ما هم سیطره پیدا کرده این تفکر است که حوزه زن و خانواده را عنوان می‌کنند. باید این تفکر به صورت ریشه‌ای اصلاح شود؛ خانواده متشکل از مرد، زن و فرزندان است. ما فراکسیون زنان و فراکسیون خانواده و جمعیت داریم ولی فراکسیون مردان نداریم. در قانون حمایت خانواده هم به تبع متأسفانه قانون‌گذار دیدگاه یک جانبه داشته و سعی کرده که با اعمال فشار و قوای قهریه قضایی بر مردان نرخ طلاق و... را کنترل کند و بنیان خانواده را تحکیم کند که آمارها نشان می‌دهد خروجی دقیقا عکس این قضیه بوده.
صدای خانم‌ها را که فرمودند اتفاقا خانم‌ها هم انتقاد دارند. مثلا می گویند بعضی‌ها به خاطر تعیین مهریه‌های سنگین سن ازدواج را بالا بردند. من کلیپی را دیدم که می‌گویند من حاضرم مهریه نباشد و ازدواج کنم. از سن ازدواج و فرزندآوری‌ام دارد می‌گذرد. قانون رفته از حوزه زنان حمایت بکند متاسفانه بیشترین آسیب‌ها را به حوزه زنان وارد کرده که این را کسی نمی‌بیند.
حق و تکلیفی که فرمودید درست است ولی باید قانون‌گذار بین حقوق و تکالیف توازن برقرار کند. چون هر حقی به نسبت تکالیف است. مثل دوتا کفه ترازو؛ حق مطلق فساد ایجاد می‌کند چه بر مرد چه بر زن.
