خلوت و کم مشتری مثل شنبه اول هفته / راهروهای نمایشگاه کتاب در انتظار مخاطب دقیقه 90 ای؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بعد از پشت سر گذاشتن یک روز شلوغ در نمایشگاه کتاب، مصلی تهران، در روز هشتم برگزاری نمایشگاه کتاب تقریباً آرام و خلوت بود؛ شاید دوستداران یار مهربان، کتاب‌هایی که می‌خواستند را خریده‌اند و شاید هم تعدادی از آنها خرید کتاب را به دقیقه 90 یعنی تعطیلات آخر این هفته موکول کرده‌اند؛ پس باید منتظر ماند و دید که پنج‌شنبه و جمعه در مصلی تهران چگونه سپری می‌شود؟

از سویی دیگر، دیروز، چهارشنبه 27 اردیبهشت ماه تقریباً خبری از ازدحام رفت و آمد مقامات و مهمانان ویژه به نمایشگاه کتاب نبود تا به نوعی تیم تشریفات مستقر در مصلی هشتمین روز نمایشگاه را با آرامش نسبی پشت سر گذاشته باشند، هرچند تردد مدیران‌کل، معاونین و مدیران ارشد نهادها در این روز کاملا مشهود بود اما در نهایت می‌توان گفت دیروز سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب روزی نسبتاً آرام را سپری کرد.

مهمانی رسمی از سرزمین آفتاب

هیرویاسو کوبایاشی، سفیر ژاپن در واقع اولین مهمان خارجی هشتمین روز از سی و چهارمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود که با حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از علاقه کشورش به گسترش روابط فرهنگی و ادبی با ایران به واسطه یک رابطه مثبت تاریخی سخن گفت و داستان تبدیل شدن ساز ایرانی به «ساز سنتی ژاپنی» را روایت کرد.

کوبایاشی با ابراز خوشحالی از حضور در نمایشگاه کتاب تهران و دیدار مسئولان آن گفت: معرفی ادبیات فارسی به زبان ژاپنی بسیار خوب است و ما هم علاقه‌مندیم که این کار به سرانجام برسد. بین دو کشور ایران و ژاپن ارتباط تاریخی و فرهنگی وجود دارد و در زمینه کتاب هم امکان گسترش همکاری وجود دارد. امیدوارم بتوانیم روابط فرهنگی خود را گسترش دهیم.

او روابط تاریخی دو کشور را زمینه‌ای برای همکاری فرهنگی دوجانبه عنوان کرد و افزود: در ژاپن یک کتاب داستانی مربوط به 1300 سال پیش داریم؛ در این داستان روایت می‌شود که یک ژاپنی به ایران سفر می‌کند و یک‌ساز سنتی ایرانی را با خود به ژاپن می‌آورد و همان‌ساز تبدیل به‌ساز سنتی ژاپن می‌شود.

عمان و فرصت‌های تازه همکاری فرهنگی

در همین حال دومین مهمان خارجی که از سوی تیم تشریفات نمایشگاه مورد استقبال قرار گرفت ابراهیم بن احمد المعینی، سفیرعمان، بود که هنگام بازدید از این رویداد فرهنگی ایران گفت: از هرگونه تعامل و همکاری با جمهوری اسلامی ایران استقبال می‌کنیم.

المعینی از حسن استقبال مسئولان نمایشگاه تشکر کرد و استقبال خوب مردم از نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم را خیره کننده و غیرمنتظره خواند و گفت: امسال با تعداد بیشتری از کتاب‌های منتشر شده کشور عمان در نمایشگاه حضور داریم و از هرگونه تعامل و همکاری با جمهوری اسلامی ایران استقبال می‌کنیم.

او همچنین حضور وزارت ورزش و جوانان کشور عمان را در نمایشگاه فرصت خوبی برای تقویت مناسبات فرهنگی دانست و روابط با ایران را رو به توسعه خواند و گفت: ترجمه کتاب‌های فارسی به عربی و عربی به فارسی را مجال خوبی برای پیشرفت، ایجاد رابطه و تکامل آن دانست و اضافه کرد: تقویت روابط وزارتخانه‌های فرهنگ دو کشور حائز اهمیت است که باید توسط نهادهای سیاسی شکل گیرد و بنده به عنوان سفیر، آن را پیگیری خواهم کرد.

آموزش ایمنی به زبان کودکانه

بعد از حضور دو مقام خارجی در محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در هشتمین روز نوبت به قدرت‌اله محمدی رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران رسید.

نکته قابل توجه هنگام حضور محمدی توجه وی و دستگاه تحت مدیریتش به کودکان بود، چون وی با اشاره به اینکه امسال در غرفه آتش‌نشانی مسائل آموزشی را با بازی و به زبان ساده به کودکان یاد می‌دهیم، گفت: سازمان آتش‌نشانی کتاب‌های آموزشی به زبان ساده تهیه کرده و در حال چاپ و تولید آن است. از سال دیگر با همکاری مسئولان نمایشگاه این کتاب‌ها در غرفه آتش‌نشانی عرضه می‌شود.

او همچنین از اهمیت آموزش فرهنگ ایمنی در جامعه سخن گفت و افزود: برای سال بعد برنامه‌های مفصل‌تری داریم که نیازمند غرفه‌ای با ابعاد بزرگ‌تر است. همچنین سازمان آتش‌نشانی کتاب‌های آموزشی به زبان ساده تهیه کرده و در حال چاپ و تولید آن است. از سال دیگر با همکاری مسئولان نمایشگاه این کتاب‌ها در غرفه آتش‌نشانی عرضه می‌شود.

ناشران کلیشه تکراری «جنس ایرانی بد است» را رها کنند

بعد از بازدید رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران، مدیرعامل شرکت چوب و کاغذ مازندران بود که وارد محوطه اصلی مصلی تهران شد و از سوی یاسر احمدوند مورد استقبال قرار گرفت.

امید نیک‌نژاد در جلسه‌ای کوتاه که با احمدوند داشت به نکته کیفیت کاغذ ایرانی اشاره کرد و گفت: متاسفانه برخی از ناشرانی که از کاغذی استفاده نکرده‌اند، کیفیت آن را پایین ارزیابی می‌کنند و این امر در کشور به‌صورت یک گزاره تکراری جا افتاده است که کیفیت محصول ایرانی خوب نیست.

نیک‌نژاد همچنین با تشکر از حمایت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تاکید بر استفاده از کاغذ ایرانی گفت: کاغذ ایرانی در نمایشگاه کتاب امسال به یک بحث محوری و اصلی در بین ناشران و اهالی رسانه و مسئولان تبدیل شد و این نشان می‌دهد که کارهای خوبی در حال انجام است. این بحث در مورد کاغذ در نمایشگاه‌های قبلی سابقه نداشت.

مدیرعامل شرکت چوب و کاغذ مازندران ضمن تاکید بر کیفیت کاغذ مازندران گفت: کاغذ مازندران از کاغذ بالک بسیار با کیفیت‌تر است و نسبت به اوایل تولید خودمان هم کیفیت آن را افزایش داده‌ایم و در حال حاضر امکان افزایش بیشتر کیفیت هم وجود دارد اما در حال حاضر به لحاظ مالی مقرون به‌صرفه نیست.

نیک‌نژاد ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات ما با چاپخانه‌هاست؛ به دلیل اینکه اعتمادی به تدوام تولید ندارند حاضر به تغییر نیستند. اگر کار ما ادامه داشته باشد و کارخانه‌های دیگر هم به تولید اضافه شوند، خیال آنها هم از نظر تامین کاغذ راحت شده و تجهیزاتشان را بر اساس تولیدات داخلی به روز‌رسانی می‌کنند.

رسانه ملی تمام قد در خدمت کتاب است

کم‌کم عقربه‌های ساعت از نیم روز گذشته و رفت رفته با نزدیک شدن به بعد از ظهر دوباره خودروهای تشریفات در محوطه نمایشگاه تردد داشتند و مهمانان را به پاویون ورودی می‌رسانند که پیمان جبلی یکی از این مهمانان در بعد از ظهر چهارشنبه - روز گذشته - بود که با استقبال یاسر احمدوند؛ رئیس سی وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از این نمایشگاه بازدید و برای پوشش حداکثری رویدادهای نمایشگاه کتاب در رسانه ملی اعلام آمادگی کرد.

جبلی در دیدار با یاسر احمدوند، رئیس سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن قدردانی از همکاری‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اصحاب رسانه برای پوشش‌دهی مناسب این رویداد بزرگ فرهنگی کشور گفت: رسانه ملی با تمام توان خود در این ایام در حال پوشش این رویداد عظیم فرهنگی است.

او بر استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی رویداد ملی و فراملی نمایشگاه کتاب تاکید کرد و افزود: بر خلاف تبلیغات انجام شده، استقبال مردم از نمایشگاه کتاب بی‌سابقه است. مشخص است که دوستان ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زحمت زیادی کشیده‌اند تا این رویداد عظیم رقم بخورد. همکاران من هم با افتخار این حضور پرشکوه را منعکس کردند.

او ادامه داد: سعی داریم کنداکتور شبکه‌های مختلف خود را با رویدادهایی که برای نمایشگاه کتاب پیش‌بینی می‌شود هماهنگ کنیم و تطبیق بدهیم. امیدوارم بتوانیم از حداکثر ظرفیت رسانه در معرفی کتاب در فضای فرهنگی نمایشگاه کتاب و معرفی اندیشمندان، نخبگان و نویسندگان استفاده کنیم و همچنین برای غنی‌سازی شبکه‌های مختلف صداوسیما از آن بهره ببریم. شبکه‌های مختلف بر حسب مأموریت ذاتی و تقسیم کار منظم شکل گرفته و کارهای خوبی را تولید و پخش کردند.

پیمان جبلی با اشاره به ظرفیت‌های کتاب برای تولیدات رسانه‌ای گفت: ما به کتاب به چشم مشتری نگاه می‌کنیم و کارمان به تهیه گزارش خلاصه نمی‌شود. باید از کتاب‌ها در تولیدات رسانه‌ای استفاده بیشتری کنیم و ارتباط تولیدات رسانه‌ای و کتاب را توسعه دهیم.

در ادامه یاسر احمدوند با اشاره به حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) در نمایشگاه کتاب گفت: بسیاری از رسانه‌ها می‌خواستند یک تصویر عبوس و افسرده از ایران را به جهان نشان دهند اما انعکاس حضور پرنشاط صدها هزار نفری ایرانیان و رهبر انقلاب در نمایشگاه کتاب و انعکاس آن در رسانه‌ها، کل تصویر و برنامه‌های دشمنان را به هم ریخت.

اعلام آمادگی برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی مناطق آزاد 

اما پس از رئیس سازمان صدا و سیما، مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد در هشتمین روز از برگزاری سی و چهارمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب وارد مصلی‌تهران شد و از سوی تیم تشریفات مورد استقبال قرار گرفت.

حجت‌الله عبدالملکی؛ با اشاره به اهمیت برگزاری نمایشگاه کتاب و استقبال خوب مردم گفت: در بدو ورود متوجه حضور گسترده مردم شدم. کارهای بسیار خوبی انجام شده است. بسیاری از کتاب‌ها هم تخفیف دارند و این برای مخاطبان به‌صرفه‌تر است. حضور در نمایشگاه کتاب هم به‌عنوان مخاطب و هم به‌عنوان نویسنده فرصت مغتنمی است. من در جست‌وجوی کتاب‌ها متوجه شدم که کتاب جدید خودم هم با موضوع اقتصاد مقاومتی در این نمایشگاه حاضر است‌.

دبیر شورای عالی مناطق آزاد از ظرفیت و امکانات این مناطق برای گسترش و توسعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری گفت و تاکید کرد: برگزاری جشنواره‌ها و رویدادها در مناطق آزاد با توجه به ظرفیت و موقعیت فرهنگی آنان امکان‌پذیر است. مثلا در برنامه‌های مرتبط با دفاع مقدس در منطقه آزاد اروند می‌توان کارهای بسیار خوبی انجام داد؛ به شرطی که کارهای محتوایی و فنی را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام دهد، ما هم می‌توانیم از نظر امکانات و سخت‌افزاری کمک می‌کنیم.

از مردم عزیز ممنونیم

این درحالی است که بعد از این دید و بازدیدهای مقامات از نمایشگاه نوبت به برگزاری نشست خبری روزانه سخنگوی نمایشگاه رسید. اتفاقی که تقریباً هر روز در ساعت و محل مشخصی برگزار می‌شود تا شفاف‌ترین و دقیق‌ترین اطلاعات از این دوره نمایشگاه در اختیار رسانه‌ها و علاقمندان فرهنگ و ادب

البته شلوغی روز هفتم نمایشگاه، از چشمان دست اندرکاران برگزارکننده نمایشگاه هم دور نماند و علی رمضانی قائم‌مقام و سخنگوی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران درباره استقبال مردم از نمایشگاه کتاب در صفحه مجازی خود نوشت:

«عکس‌ها گویاست؛ شاید بتوان گفت شلوغ‌ترین روز تاریخ نمایشگاه کتاب تهران سه‌شنبه (26 اردیبهشت‌ماه 1402)؛ الحمدالله علی کل نعمه؛ از مردم عزیز ممنونیم»

علی رمضانی سخنگوی نمایشگاه کتاب همانند روزهای گذشته مقابل خبرنگاران نشست و پاسخگوی سوالات آنان شد.

او در ابتدا با اشاره به اینکه روز گذشته زیباترین تصاویر در تاریخ نمایشگاه کتاب ثبت شد، گفت: شاید بتوان گفت پراستقبال‌ترین روز نمایشگاه کتاب را پشت سر گذاشتیم و مردم نشان دادند کتاب را مایه آرامش و تفریح سالم می‌دانند. به بیان دیگر روز گذشته شلوغ‌ترین و خانوادگی‌ترین روز نمایشگاه بوده است.

رمضانی در پاسخ به سوالی درباره خرید از نمایشگاه مجازی و سوالات برخی از سالمندان به دلیل عدم آشنایی با این فضا گفت: برخی از سالمندان اظهار می‌کنند که نمی‌توانند از بخش مجازی خرید کنند. مرکز پاسخگویی آماده خدمات‌رسانی به این گروه افراد است؛ افرادی که دسترسی به اینترنت نداشته باشند نیز می‌توانند با شماره‌گیری 91009898 پاسخ سؤالات خود را دریافت کنند. همکاران ما در بخش مجازی نمایشگاه روزانه به 7هزار تماس و هر یک از اعضا روزانه 100 تماس را پاسخ می‌دهند.

تمدید ساعت نمایشگاه تا 21 در آخر هفته

او از تمدید ساعت کاری نمایشگاه کتاب در آخر هفته خبر داد و گفت: ساعت‌کاری نمایشگاه کتاب پنجشنبه و جمعه (بیست‌وهشت و بیست‌ونهم اردیبهشت‌ماه) تا 21 تمدید شده است.

قائم‌مقام سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران درباره فعالیت کمیته تخلفات نیز سخنانی را بر زبان آورد و گفت: کمیته رسیدگی به تخلفات در جلسه گذشته به 17 پرونده رسیدگی کرده است که 7 پرونده منجر به صدور رأی و الباقی برای تکمیل مدارک یا موضوعات دیگر از دستور کار خارج شدند. آرای صادره شامل تعطیلی غرفه یکی از ناشران به مدت یک روز و تعطیلی پنل مجازی 6 ناشر به مدت یک روز شد. عمده این این محکومیت‌ها به دلیل عرضه و فروش مغایر ضوابط نشر یا به دلیل بی‌توجهی نسبت به پوشش اسلامی بود.

نمایشگاه کتاب در آستانه 200 میلیاردی شدن

رمضانی درباره آمار فروش نمایشگاه کتاب هم اضافه کرد: مجموع فروش تا ساعت 21 روز هفتم (سه‌شنبه بیست‌وششم اردیبهشت‌ماه 1402) در بخش حضوری 130 میلیارد تومان بوده است که از این میزان 100 میلیارد تومان به کارتخوان‌های رسمی و 30 میلیارد تومان به کارتخوان‌های غیر‌رسمی، فروش نقدی و کارت به کارت تعلق داشته است. همچنین مجموع فروش در بخش مجازی 68 میلیارد تومان است که از این میزان 14 و نیم میلیارد سهم کتابفروشان و 53 و نیم میلیارد تومان نیز سهم ناشران بوده است. به این‌ترتیب مجموع فروش در بخش مجازی و حضوری 198 میلیارد تومان است و می‌توان گفت نمایشگاه کتاب به مرز 200 میلیارد تومان فروش رسیده است.

به گفته رمضانی، تا به امروز بیش از 600 هزار نسخه کتاب در نمایشگاه مجازی به فروش رسیده است.

البته رمضانی در پایان ضمن تبریک میلاد با سعادت حضرت فاطمه معصومه (ع) گفت: روز جمعه و همزمان با این رویداد، جشن روز دختر در صحن مصلی تهران برگزار می‌شود.