در 10 اجلاس مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر چه گذشت؟
دهمین اجلاس مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر در شرایطی در حال برگزاری است که 9 دوره کمیسیون همکاری‌ها میان دو کشور با دستاورد‌های ویژه‌ای همراه بوده است.
دهمین اجلاس کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر 20 تا 22 آذرماه جاری به ریاست «فیصل بن ثانی بن فیصل آل ثانی» وزیر صنعت و تجارت قطر و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر و با حضور «عباس علی آبادی» وزیر نیرو در راستای توسعه همکاری‌های اقتصادی و تعامل سازنده دو کشور ایران و قطر در دوحه برگزار می‌شود.
این کمیسیون در قالب چهار کمیته تخصصی شامل کمیته تجارت (بازرگانی، صنایع و اتاق‌های بازرگانی، بانکی، گمرکی و بیمه)، کمیته زیر ساخت (راه و شهرسازی، کشاورزی و فناوری اطلاعات و ارتباطات و کار)، کمیته اجتماعی و فرهنگی (گردشگری و صنایع دستی، بهداشتی، علوم و پژوهش، قضائی و حقوقی) و کمیته انرژی (آب و فاضلاب، برق و نقت و گاز و محیط زیست) برگزار می‌شود، در خلال آن تفاهم‌نامه‌ها و توافقات دو کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت و در سایه آن زمینه‌های لازم برای پیشبرد توافقات و اقدامات عملی فراهم خواهد شد.
در این اجلاس بیش از 60 نفر از نمایندگان دستگاه‌های مختلف دولتی و خصوصی ایران و قطر حضور دارند و تلاش می‌کنند تا سطح مناسبات اقتصادی و سیاسی میان دو کشور را در حوزه‌های مختلف مانند انرژی، فناوری، بهداشت و درمان، فنی مهندسی و... ارتقاء دهند.
در ادامه نگاهی اجمالی به بررسی سوابق همکاری‌های اقتصادی دو کشور در قالب کمیسیون مشترک ایران و قطر خواهیم داشت، همکاری‌هایی که از از سال 1374 آغاز شده و تاکنون ادامه دارد و در بخش آب و برق نیز دارای دستاورد‌های مهمی را به همراه داشته است.
تهران؛ میزبان اجلاس نهم کمیسیون مشترک ایران و قطر
نهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و قطر در آذرماه سال 1402 در تهران و به ریاست "علی اکبر محرابیان" وزیر وقت نیرو برگزار شد.
در این اجلاس سند همکاری‌های دو جانبه در چهار محور «تجاری - صنعتی» در حدود 17 مورد، «زیر ساخت» حدود 20 مورد، «اجتماعی» حدود 12 مورد و «انرژی» حدود 9 مورد به توافق رسید.
در این کمیسیون مشترک، 17 نماینده در کمیته تخصصی تجارت، 6 نماینده در کمیته زیرساخت، 7 نماینده در کمیته انرژی و 11 نماینده در کمیته اجتماعی در سطح مدیران کل از همه دستگاه‌های دولتی حضور یافتند. بنا بر این گزارش این اجلاس به صورت سالیانه برای توسعه همکاری‌های اقتصادی و تعامل سازنده دو کشور ایران و قطر برگزار می‌شود و با حضور هیئتی متشکل از مسئولان بلندپایه دستگاه‌های اجرایی دو کشور، گام‌های جدید و مؤثری در راستای توسعه و تعمیق مناسبات دوستانه دو کشور برداشته می‌شود.
اجلاس هشتم کمیسیون مشترک و سفر به دوحه
سال گذشته، "علی‌اکبر محرابیان" وزیر نیرو به عنوان رئیس کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر، در رأس هیئتی متشکل از مدیران عالی رتبه و ارشد دستگاه‌های اجرایی و هیئتی از تجار و فعالان اقتصادی، به منظور برگزاری هشتمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر عازم این کشور شد. در هشتمین اجلاس همکاری‌های مشترک اقتصادی دو کشور که هفدهم خرداد سال گذشته در دوحه برگزار شد، همکاری‌های دوجانبه در قالب پنج کمیته "اقتصادی، بازرگانی و صنعتی"، "بانکی و مالی"، "حمل و نقل و فناوری اطلاعات"، "علمی، بهداشتی و فرهنگی، ورزشی و گردشگری" و "آب و انرژی" مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در راستای اجرای توافقنامه‌های مصوب اجلاس‌های گذشته و توافقات جدید گام‌های عملی برداشته شد.
بر این اساس سند تفاهمنامه هشتمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر بین علی اکبر محرابیان و شیخ محمد بن حمد بن قاسم آل ثانی رؤسای ایرانی و قطری کمیسیون مشترک دو کشور در شهر دوحه به امضا رسید. این تفاهمنامه در محور‌های ترانزیت، حمل و نقل، صنعت و تجارت، انرژی، گمرک و مناطق آزاد، گردشگری، میراث فرهنگی، کشاورزی، ورزشی و... به امضا رسید.
"علی اکبر محرابیان" طی سخنانی در نشست رسمی هشتمین اجلاس کمیسیون مشترک ایران و قطر، رویکرد دولت سیزدهم در توسعه روابط بین‌المللی را مورد تأکید قرار داد و اظهار کرد: با توجه به روابط گذشته باید این اجلاس به نوعی فصل نوینی از توسعه همکاری‌ها بین دو کشور باشد.
بنا بر این گزارش یکی از مهمترین استراتژی‌های دولت در حوزه سیاست خارجی، توسعه روابط با کشور‌های همسایه است و بنابراین مقدمات برگزاری نهمین اجلاس کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر در تهران فراهم شده است.
اصفهان میزبان اجلاس هفتم کمیسیون مشترک
دور جدید همکاری‌های اقتصادی مشترک ایران و قطر در سال 1398 آغاز شد و 22 دی ماه این سال رئیس جمهور وقت در دیدار باامیر قطر تشکیل کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی را اعلام و تأکید شد نشست‌های آن به صورت سالانه و منظم برگزار شود.
در پی این رویداد معاون اول رئیس جمهور وقت مصوبه هیئت وزیران درباره تعیین وزیر نیرو به عنوان دستگاه مسئول کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و قطر را ابلاغ کرد. در این بین شیوع کرونا برگزاری نشست‌های حضوری را با وقفه‌هایی مواجه کرد، در عین حال رؤسای کمیسیون‌های ایرانی و قطری در نشست‌هایی آنلاین و ویدئو کنفرانسی موارد مشترک را به بحث گذاشتند و زمینه برگزاری اجلاس هفتم در اصفهان را فراهم آوردند.
هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر چهارم آذر ماه 1399 در شهر اصفهان با مسئولیت وزارت نیرو برگزار شد. تأسیس مراکز تجاری بین بخش‌های خصوصی دو کشور و تشکیل کارگروه مشترک تجاری، توافق برای استقرار وابسته بازرگانی در سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و دوحه، استفاده از بندرگاه‌های دو کشور برای توسعه صادرات و واردات کالا و همکاری اتاق‌های بازرگانی اهم توافقات حاصله بر اساس صورتجلسه هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک بود.
اجلاس ششم و امضای تفاهمنامه در 14 بند
ششمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر با مسئولیت وزارت صنعت معدن و تجارت در 23 اردیبهشت 1397 در دوحه برگزار شد و اهم توافقات آن "امضای سند یادداشت تفاهم در 14 بند با توافقاتی در زمینه‌های اقتصاد و تجارت، سرمایه‌گذاری حمل و نقل، ارتباطات، کشاورزی و محیط زیست، انرژی، مناطق آزاد تجاری و صنعتی، ساخت و ساز، توسعه آموزش و پرورش و آموزش عالی، بهداشت، گمرک، استاندارد و ورزش و فرهنگ بود. همچنین در حوزه انرژی طرف قطری علاقه‌مندیش برای مذاکره با ایران درباره راه‌های همکاری در پروژه‌های برق و نیروگاه و راه‌های اجرای آن اعلام کرد.
اجلاس پنجم و پیگیری توافقنامه‌ها
پنجمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر نیز با مسئولیت وزارت امور خارجه در ششم اردیبهشت سال 1385 برگزار و پیگیری توافقات قبلی و تفاهمنامه‌های جدیدی را در دستور کار داشت.
اجلاس چهارم؛ 3 موافقتنامه و 3 تفاهم
توافق اولیه برای برگزاری چهارمین اجلاس در اسفندماه سال 1383 در دوحه حاصل شد. وزارت بازرگانی وقت به عنوان مسئول کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور درنظر داشت علاوه بر تنظیم یادداشت‌تفاهم جامع و مفید، مقدمات امضای چند سند و برگزاری چند برنامه را همزمان با اجلاس مزبور، فراهم آورد که امضای اولیه چند سند همکاری، موافقتنامه معاضدت قضائی، موافقتنامه انتقال محکومین به زندان، یادداشت‌تفاهم همکاری گمرکی دوکشور، یادداشت‌تفاهم همکاری شیلات دو کشور و یادداشت‌تفاهم همکاری بانکی بین بانک‌های مرکزی دوکشور از جمله آنها بود.
اجلاس سوم و میزیانی تهران
سومین اجلاس همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و قطر در خرداد ماه 1379 و در آستانه سفرامیر قطر به تهران برگزار و طی آن تمهیدات لازم برای انعقاد شش سند همکاری همزمان با سفرامیر قطر به تهران صورت گرفت که موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، موافقتنامه همکاری‌های فرهنگی و هنری، یادداشت‌تفاهم همکاری‌های بهداشتی (ناظر بر اعزام کادر پزشک و پرستار ایرانی به قطر)، یادداشت‌تفاهم همکاری خبرگزاری‌های دو کشور، یادداشت‌تفاهم همکاری‌های هواپیمایی دو کشور و برنامه آموزشی و موافقتنامه علمی دو کشور از دستاورد‌های آن بود.
اجلاس دوم؛ امضای تفاهم در 26 بند
دومین اجلاس کمیسیون‌های مشترک همکاری در بهمن 1377 در دوحه برگزار شد و طی آن یادداشت تفاهمی در 26 بند به امضای رسید. پیشبرد توافقات اجلاس اول و از جمله توافق بر سر تأسیس مرکز تجاری در بوشهر و دوحه، طرح موافقتنامه حمل و نقل دریایی، پاراف پیش‌نویس موافقتنامه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه‌گذاری، استقبال از تأسیس اتاق مشترک بازرگانی برخی موضوعاتی بود که بعد‌ها در قالب سند همکاری به امضای مقام‌های مسئول دوکشور رسید.
اجلاس یکم و امضای تفاهمنامه 17بندی
بنا بر این گزارش برگزاری نخستین اجلاس مشترک ایران و قطر در سال 1374 و در سفر حجت الاسلام ناطق نوری رئیس وقت مجلس به دوحه کلید خورد و طی آن دو طرف نسبت به برگزاری کمیسون مشترک ابراز تمایل و توافق کردند. اولین اجلاس در مراسم افتتاح خط آهن مشهد، سرخس، تجن طی روز‌های 23 و 24 اردیبهشت 1375 در مشهد با حضور وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی و وزیر بازرگانی قطر، برگزار و یادداشت تفاهمی در17 بند به امضا رسید.
منبع: وزارت نیرو