یک‌شنبه 4 آذر 1403

زور و ارعاب جایگزین دیپلماسی

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
زور و ارعاب جایگزین دیپلماسی

تهران - ایرنا - روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم مهدی ذاکریان،‌آورده است: ایالات‌متحده یک‌بار پیش از این با طرح موضوع تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل کوشیده بود تا موافقت دیگر کشورها را برای تمدید این تحریم‌ها جلب کند اما موفق نشد. این‌بار اما این کشور تلاش دارد پیش از برگزاری نشست شورای امنیت و ارایه پیش‌نویس قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، موافقت برخی کشورها به...

در ادامه این یادداشت، می خوانیم: به همین دلیل است که برایان هوک تور بین‌المللی را از غرب آسیا تا اروپا برای جمع‌آوری آرای لازم برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران آغاز کرده و تلاش دارد به هر نحو ممکن رضایت برخی از این کشورها را برای موافقت با قطعنامه ضدایرانی امریکا در شورای امنیت به دست آورد. این در حالی است که ایالات‌متحده می‌داند با رای موافق کشورهای غیر دایم نیز موفقیتش تضمین شده نیست و اعضای دایم شورای امنیت خواسته‌هایی دارند که عدم برآورده شدن این خواسته‌ها به‌طور حتم به شکست طرح تمدید تحریم تسلیحاتی منجر خواهد شد. اعضای دایم شورای امنیت از جمله کشورهای چین و روسیه اعلام کرده‌اند که از امریکا می‌خواهند به برجام بازگردد و در مقابل ایران نیز به‌طور کامل تعهدات خود در توافق هسته‌ای را اجرایی کند. خواسته کشورهای اروپایی نیز مشابه با خواسته چین و روسیه است.

ایالات‌متحده نمی‌تواند مطالبات این کشورها درخصوص توافق هسته‌ای را به‌طور کلی نادیده بگیرد و انتظار داشته باشد آنها از خواسته‌های امریکا تبعیت کنند. می‌توان عنوان کرد که امریکا تصمیم دارد با این اقدامات و جلب‌نظر اعضای غیردایم شرایط را به‌نحوی تنظیم کند که هزینه زیادی بر کشورهایی که احتمالا اقدام به استفاده از حق وتو خواهند کرد، تحمیل کند و مشروعیتی هر چند ظاهری برای اقدام غیرمشروع خود بسازد. فضایی که وجود دارد برخلاف خواست امریکاست اما یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در روابط بین‌الملل «زور» است که امریکا نیز می‌خواهد بهره لازم را از این ابزار ببرد. اعضای غیردایم شورای امنیت اغلب توان اعمال سیاست‌های مدنظر خود را در عرصه بین‌المللی ندارند و ناگزیر به پیروی از برخی کشورهای قدرتمند نظیر امریکا هستند، از همین‌رو نباید این انتظار را داشت که اعضای غیردایم به قطعنامه پیشنهادی امریکا رای منفی بدهند و این کشورها اغلب ترجیح می‌دهند به دلیل فرار از تبعات احتمالی رای ممتنع یا غیبت در جلسه را در دستور کار قرار دهند.

در مجموع این اعضای دایم تعیین‌کننده هستند و حتی اگر یک رای منفی نیز وجود داشته باشد، طرح امریکا شکست خواهد خورد. میان اعضای غیردایم این امکان وجود دارد که کشورهای اروپایی به هر دلیل به طرح امریکا رای ممتنع یا حتی مثبت بدهند اما پکن و مسکو اعلام کرده‌اند که به هرگونه قطعنامه‌ای که توافق هسته‌ای را نقض کند، رای مثبت خواهند داد. تهدیدهای امریکا درخصوص سناریوهای احتمالی پس از شکست طرح تمدید تحریم تسلیحاتی نیز به نوعی پوشالی است؛ چراکه ادعاهایی نظیر اسنپ بک امریکایی از نظر حقوقی خریدار ندارد و حتی کشورهای اروپایی نیز اعلام کرده‌اند که ایالات‌متحده پس از خروج از توافق هسته‌ای حق خود برای استفاده از مکانیسم ماشه را از دست داده است. همچنین باید توجه داشت راهکار امروز امریکا راهکار زور است و چه طرح مذکور موفق شود و چه شکست بخورد راهکار مذکور که به عنوان جایگزین دیپلماسی در دولت جدید امریکا مطرح شده، ادامه خواهد یافت. درنهایت به نتیجه نرسیدن راهکار امریکا باعث خواهد شد این کشور در پی راهکار جایگزین باشد و این ابزار جایگزین، توافق با ایران است. هدف نهایی امریکا همین بود که با فشار ایران را وادار به نشستن بر سر میز مذاکره کرده و چیزی بهتر از برجام برای خود به دست بیاورد اما مقاومت ایران بازی را تغییر داده و اگر فشار امریکا به نتیجه نرسد، راهکار جدید آنها مذاکره همراه با مشوق خواهد بود.

به آن معنا که یا تحریم تعلیق گردد یا پیشنهادی وسوسه‌برانگیز و مثبت به ایران داده شود تا تهران پای میز مذاکره بیاید. ایران نشان داده است که به هیچ‌وجه در شرایطی که تحریم فعال باشد و ایالات‌متحده به برجام بازنگردد، حاضر به مذاکره نیست و اگر این رویه ادامه یابد ایالات‌متحده باید روش خود را از فشار به اعطای امتیاز تغییر دهد. تاریخ ثابت می‌کند که هم تیم اوباما و هم تیم ترامپ نتوانستند از طریق اعمال فشار به آنچه مدنظرشان بود دست یابند و همان‌طور که دولت اوباما پذیرفت به عنوان یک امتیاز بسیار بزرگ «حق غنی‌سازی ایران» را با امضای یک سند یعنی برجام و در قطعنامه 2231 شورای امنیت بپذیرد، دولت ترامپ نیز مجبور خواهد شد با اعطای یک امتیاز بزرگ از ایران بخواهد مذاکرات آغاز شود.

منبع: روزنامه اعتماد *س_برچسب‌ها_س*