صفآرایی تهران - واشنگتن در نیویورک
دوشنبه شب به وقت تهران، اعضای شورای امنیت سازمان ملل در نشست دوره ای در نیویورک خود به بررسی اجرای قطعنامه 2231 و برجام پرداختند؛ نشستی با همین عنوان که دو موضوع «دلیل توقف مذاکرات برجامی» و «ارسال پهپادهای ایران به روسیه و استفاده از آن در جنگ علیه اوکراین» موضوعات اصلی آن را شامل میشد. در این نشست آمریکا و اروپا تلاش کردند که با مطرح کردن مسائل تکراری همچون اینکه ایران خواستههای...
چه کسی مسوول توقف مذاکرات است؟
رابرت وود، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل در بیانیه ای در جلسه شورای امنیت درباره اقدامات ایران مدعی شد: «اقدامات تحریک آمیز ایران برای ارتقای ظرفیت برنامه هسته ای اش رو به افزایش است و نگرانی های جامعه بینالمللی شدت می یابد. آمریکا کاملا نسبت به حل وفصل این نگرانی ها از طریق دیپلماسی متعهد است.» به گزارش «ایسنا»، وی ایران را مسوول توقف مذاکرات احیای برجام دانست و گفت: «درخواست های تازه ایران باعث شد توافقی در این زمینه انجام نشود؛ ما به وضوح گفته ایم که در دیپلماسی باز است. متاسفانه، اقدامات ایران نشان میدهد که این اولویت آنها نیست.»
وود همچنین در ادامه پروژه متهم سازی ایران در مساله توقف مذاکرات گفت: «رفتار ایران از ماه سپتامبر، به ویژه عدم همکاری مکرر و طولانی آن با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و توسعه برنامه هسته ای اش بدون وجود هیچ گونه هدف مشروع غیرنظامی، شک و تردید ما را نسبت به آمادگی و توان ایران برای رسیدن به یک توافق افزایش داده و گویای این است که چرا از آن موقع به بعد، مذاکرات فعالی انجام نشد.» آمریکا در این بیانیه به تکرار ادعای ارائه پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین پرداخته و گفته است: «پاراگراف 4 بند B قطعنامه 2231 شورای امنیت تمامی کشورها، حتی اعضای دائمی شورای امنیت را به انتقال اینگونه پهپادها از ایران، بدون تاییدیه کامل شورای امنیت منع میکند. نقض آشکار این قطعنامه توسط روسیه تحت هر شرایطی، یک نگرانی جدی محسوب میشود.» او در ادامه از افزایش همکاری های نظامی تهران و مسکو ابراز نگرانی کرد و گفت ممکن است روسیه با واردات کامل موشک های بالستیک از ایران، اقدام به نقض بیشتر قطعنامه 2231 کند.
روسیه: اتهامات ساختگی است
این در حالی است که واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل ادعاها درباره استفاده مسکو از پهپادهای ساخت ایران در اوکراین را بی اساس و ساختگی خواند و تاکید کرد که آمریکا و اروپا با این اتهامات به دنبال تحریم بیشتر ایران و روسیه هستند. به گزارش «ایسنا»، وی در این نشست با بیان اینکه ما هیچ مشکل غیرقابل حلی را برای جلوگیری از احیای برجام نمی بینیم، تاکید کرد: «با این حال تلاش برای اعمال فشار بر ایران و ایجاد تنش پیرامون برجام میتواند چشمانداز بازگرداندن توافق را کاملا نابود کند.»
دنباله روی تروئیکا از واشنگتن
همزمان با آمریکا، تروئیکای اروپایی نیز پروژه مقصرنمایی ایران در این نشست را دنبالکرد؛ در این خصوص تروئیکای اروپا پس از جلسه شورای امنیت درباره ایران، در بیانیه ای مشترک مدعی شدند که ایران به مدت سه سال و نیم است که در حال نقض تعهداتش ذیل برجام بوده و به توسعه برنامه هسته ای اش ادامه میدهد، در حالی که بهطور چشمگیری در حال کاهش تعهداتش در زمینه ایجاد شفافیت است.
آلمان، انگلیس و فرانسه در این بیانیه با اشاره به سطح غنی سازی اورانیوم در ایران گفتند: «ایران به تولید اورانیوم با خلوص پایین و بالا در سطوح بی سابقه ای ادامه داده و تا 60 درصد غنی سازی انجام میدهد. این به ویژه به دلیل آنکه ایران توان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای نظارت و راستیآزمایی درباره بخش مهمی از فعالیت های هسته ای ایران به تعلیق درآورده، نگران کننده است و اطمینان یابی از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران را برای آژانس سخت تر میکند.»
در بخش دیگری از این بیانیه نیز به بحث ارسال پهپاد پرداخته اند و مدعی شده اند: «ایران از ماه اوت صدها پهپاد به روسیه داده است که روسیه از آنها برای کشتن غیرنظامیان و هدف قرار دادن زیرساخت ها مانند امروز در کی یف استفاده کرده است. ما قویا چنین نقل و انتقال هایی را که ناقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل هستند، محکوم میکنیم.»
تغییر موضع نامحسوس چین
اما آنچه در این نشست نسبت به همیشه متفاوت تر بود، موضع پکن است. در نشست شورای امنیت، گنگ شوآنگ، نماینده چین در سازمان ملل ضمن مطرح کردن انتقاداتی از آمریکا به دلیل خروج از برجام و توصیه به مسوولیت پذیری این کشور، با تاکید بر لزوم خرد دیپلماتیک، از انعطاف پذیری اخیر ایران درباره مسائل باقیمانده استقبال کرد. درواقع به نظر می رسد چین به نوعی ایران را تشویق به انعطاف پذیری میکند. این در حالی است که پیش از سفر اخیر شی جین پینگ به عربستان و در نشست های قبلی، چین و روسیه همراستا با یکدیگر مواضعی کاملا در ضدیت با غرب و حمایت از ایران اتخاذ میکردند. اما امروز پکن ضمن انتقاد از رویکرد آمریکا از ضرورت انعطاف پذیری ایران نیز سخن میگوید. وی در ادامه با اشاره به تصمیم دولت کنونی آمریکا برای بازگشت به برجام و برگزاری چندین دور مذاکرات برای رسیدن به این هدف، نسبت به توقف این رایزنی ها از ماه اوت تاکنون ابراز تاسف کرد و گفت: «در شرایطی که وضعیت امنیت جهان پیچیده شده است، این وضعیت آینده برنامه هسته ای ایران را نامطمئن کرده است.» این مقام چینی افزود: «آمریکا و سایر طرف های ذی ربط می بایست از این فرصت استفاده کرده و در نیمه راه با ایران دیدار کنند.»
ایران: وقت اقدام است
در این بین نماینده ایران به ادعاهای مطرح شده پاسخ داد. امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وقت محلی در نشست دوره ای و عادی شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه 2231 و برجام با اشاره به اینکه برجام تنها با پرداختن به ریشههای اصلی وضعیت فعلی آن، یعنی خروج آمریکا از توافق در تاریخ 8 مه2018، قابل بازگشت و احیا است، تاکید کرد: «فشار، ارعاب و رویارویی راهحل نیست و به جایی نمی رسد. اگر آمریکا واقعا خواهان احیای برجام است، باید تنها بر دیپلماسی تکیه کند. ایران به نوبه خود بر تعهد خود به گفتوگو و دیپلماسی تاکید میکند.»
این مقام ایرانی بر آمادگی ایران برای ازسرگیری مذاکرات وین تاکید کرد و گفت: «ما آماده ایم برای دستیابی به یک راه حل قابل قبول همکاری کنیم و حتی نشست وزیران را در اسرع وقت ترتیب دهیم تا احیای برجام را اعلام کنیم. اما این امر در صورتی قابل دستیابی است که آمریکا اراده سیاسی واقعی نشان دهد و موافقت کند که بهطور کامل به تعهدات خود عمل کند.» ایروانی بر این موضوع هم تاکید کرد که ایران هیچ موضوعی را خارج از چارچوب مذاکرات وین و برجام مطرح نکرده است و این طرف های دیگر، به ویژه آمریکا بودند که تصمیم گرفتند از میز مذاکره خارج شوند و متعاقبا، به ارسال پیام های متناقض، مبهم و گمراهکننده درباره مذاکرات اقدام کنند. در ادامه سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت که آمریکا اکنون توپ را در زمین خود دارد؛ باید نشان دهد که صادق، قابل اعتماد و قادر به اجرای وعدههایش است. اکنون وقت اقدام است.
همچنین دیپلمات ایرانی درباره ادعاهای مطرحشده درباره نقض برخی بندهای قطعنامه 2231 توضیح داد: «ایران هیچ موردی را که مشمول بند 4 (الف) ضمیمه ب قطعنامه 2231 باشد، به روسیه منتقل نکرده است و هرگونه ادعای خلاف آن بی اساس بوده و رد میشود. همچنین شایان ذکر است که ما قبلا گفتوگوهای دوجانبه با اوکراین برای رفع سوءتفاهمات موجود در این زمینه برگزار کرده ایم. علاوه بر این، تعدادی از پهپادهایی که قبل از جنگ اوکراین توسط ایران به روسیه منتقل شده اند - که ذیل ویژگی فنی مندرج در بند 4 (الف) ضمیمه B قطعنامه 2231 قرار نمیگیرند، برای استفاده در جنگ اوکراین نبوده است.» ایروانی تاکید کرد که بنابراین، کمپین اطلاعات نادرست و اتهامات بیاساس علیه ایران باید پایان یابد.
--> اخبار مرتبط