عملیاتی که «ریگی» را از هواپیما خارج کرد

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از جمله یگان‌هایی هستند که همواره درانجام مأموریت‌های مختلف پیشتاز و درخشانی داشته‌اند. این نیرو در دوران دفاع‌مقدس و پس از آن همواره به عنوان یگانی پیشرو و سرنوشت‌ساز در معرکه نبرد حاضر شده است.

انجام عملیات‌هایی همچون «کمان99»، حمله به «H3» و بمباران تاسیسات هسته‌ای عراق یا پشتیبانی هوایی در عملیات «والفجر8» در دوران جنگ تحمیلی تنها چند نمونه از رشادت‌های عقابان ارتشی هستند که در تاریخ ایثارگری خلبانان نیروی هوایی ارتش به ثبت رسیده است.

اما وجه دیگر کار خلبانان نیروی هوایی ارتش به حراست از حریم‌هوایی کشورمان، رصد و مقابله با عناصر تروریستی است. در همین راستا بدون شک کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و به طور ویژه خلبانان شجاع این نیرو، نقش مؤثری در دستگیری ریگی داشتند.

نقش اساسی سازمان‌های اطلاعاتی ایران در دستگیری ریگی

در این نکته تردیدی وجود ندارد که در ماجرای دستگیری ریگی نهادها و سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور نقشی اساسی بر عهده داشتند و با این حال نباید از طرح‌ریزی دقیق و سرعت عمل بالای نیروی هوایی در این عملیات غافل شد. قطعا اگر هرگونه خللی در پیش بینی، برنامه ریزی و اجرای این عملیات بوجود می‌آمد، می‌توانست ضمن خدشه‌دار کردن اعتبار نیروی هوایی، پیامدهای بدی در آن مقاطع حساس برای نظام جمهوری اسلامی داشته باشد.

در کتاب «در چنگال عقاب» نوشته «سیدحکمت قاضی میرسعید» که به همت دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که توسط انتشارات مکعب به چاپ رسیده است، می‌خوانیم:

«در تاریخ چهارم اسفندماه 1388، عبدالمالک ریگی از فرودگاه بین المللی دبی به مقصد بیشکک قرقیزستان برای ملاقات با نماینده ویژه امنیتی ایالات متحده امریکا در حال آماده شدن برای پرواز است. اخبار محرمانه حضور وی را در این پرواز در تاریخ سوم اسفندماه 1388 تأیید می‌کند.

 دستور عملیات دستگیری ریگی صادر شد

«پرواز هواپیمای بوئینگ 737 به مقصد قرقیزستان قبل از خروج از حریم هوایی کشور باید در یکی از فرودگاه‌های ایران ترجیحا تهران مجبور به نشستن شود.» اجرای این عملیات حساس با نظارت فرمانده کل ارتش و معاون عملیاتی‌اش به فرمانده نیروی هوایی ارتش و همچنین مرکز عملیات قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) سپرده شد.

سرتیپ خلبان حسن شاه صفی، فرمانده نیروی هوایی به سرعت وارد عمل شده و در اولین اقدام مسئولین مربوطه را احضار و در کلیه پایگاه‌های نیروی هوایی وضعیت فوق العاده اعلام کرد.

انتخاب فرودگاهی محل فرود هواپیمای حامل ریگی

پس از بحث و بررسی کارشناسان درخصوص مکان فرود هواپیمای حامل ریگی از میان گزینه‌های فرودگاه اصفهان، کرمان، مشهد، تهران و بندرعباس، به دلیل آماده نبودن فرودگاه کرمان و طولانی شدن مسیر پرواز به سمت اصفهان، تهران و مشهد و احتمال دخالت نیروهای فرامنطقه‌ای و افزایش زمان رهگیری هوایی و احتمال بروز هرگونه رویداد غیر منتظره، نهایتا فرودگاه بین‌المللی بندرعباس به عنوان راهکار اصلی انتخاب شد.

مهمترین دلایل این انتخاب فرمانده نیروی هوایی

1 تجربه بالای خلبانان هواپیماهای شکاری «اف -4» مستقر در پایگاه هوایی بندرعباس،

2 اجرای عملیات در کوتاه ترین زمان ممکن و سلب احتمال دخالت عوامل بیگانه در عملیات

3 همچنین انعکاس خبری و رسانه‌ای و بازتاب جهانی این عملیات (وادار کردن یک فروند هواپیمای مسافربری به فرود اجباری در بندرعباس) آن هم در فضای خلیج فارس و نزدیک فرودگاه مبدأ (دبی) و نشان دادن اقتدار هوایی کشور.

اولین اقدام عملی به دستور فرمانده نیرو، کاهش ارتفاع هواپیمای ورودی از 36 هزار پا به 25 هزار پا برای سهولت در انجام عملیات رهگیری که از طریق مرکز ترافیک هوایی فرودگاه مهرآباد به هواپیمای مذکور ابلاغ شد. سه پایگاه بندرعباس، مهرآباد و اصفهان به طور مستقیم درگیر انجام قسمتی ازعملیات و پایگاه چابهار و کرمان نیز به حالت آماده باش درآمدند.

سرانجام هواپیمای حامل ریگی با کمی تأخیر فرودگاه دبی را به مقصد قرقیزستان ترک کرد. ساعت 1:53 بامداد، هواپیمای شکاری «اف -4» با مجوز برج مراقبت به منظور گشت هوایی و احراز آمادگی برای عملیات رهگیری به پرواز درآمد. عوامل می‌بایست حداکثر دقت خود را برای شناسایی هواپیمای هدف بکار می‌بردند، زیرا ممکن بود بین سه فروند هواپیمای مسافربری که هرکدام با اختلاف دو دقیقه وارد فضای ایران می‌شدند، به اشتباه رهگیری شوند. (دو هواپیمای دیگر یکی به مقصد کیف اوکراین و دیگری به مقصد کابل افغانستان در حرکت بودند.)

10 دقیقه نفس گیر / دستور فرود هواپیمایی حامل ریگی

حساسیت انجام عملیات به گونه‌ای بود که تنها 10 دقیقه برای مجاب کردن خلبان هواپیمای حامل ریگی برای فرود در فرودگاه بندرعباس زمان وجود داشت. بالاخره زمان اجرای عملیات اصلی فرا رسید و رادار منطقه، پیام زیر را برای فرود اجباری هواپیمای مسافربری صادر کرد:

«... لیما یانکی نوامبر 454 (مشخصات هواپیمای مسافربری) ادامه پرواز شما با اشکال مواجه شده است، شما باید در فرودگاه بین‌المللی بندرعباس به زمین بنشینید.»

باتوجه به رد درخواست رادار منطقه از سوی هواپیمای مسافربری هدف، درخواست فرود اجباری برای بار دوم با لحن آمرانه تری صادر شد. اکنون زمان خودنمایی خلبانان تیزپرواز نیروی هوایی فرا رسیده بود.

خودنمایی دو فروند اف -4 ایرانی در کنار هواپیمایی مسافربری

خلبان شکاری همه چراغ‌های وضعیت و اخطار قرمز خود را روشن کرد و آرام از پشت هواپیمای مسافربری خود را به عرض هواپیما رساند و اینجا بود که هواپیمای مسافربری را چنین مورد خطاب قرار داد:

«لیما یانکی نوامبر 454، این صدای هواپیمای شکاری نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران است. شما رهگیری شده اید و باید طبق مقررات بین المللی در فرودگاه بندرعباس فرود بیایید...»

باز هم خلبان هواپیمای مسافربری واکنشی به این اخطار نشان نداد. - اکنون بعد از 3 نوبت تماس رادیویی و ارسال علائم بصری، خلبان شکاری باید دومین مرحله از عملیات را اجرا می‌کرد و آن هم شلیک تیر هوایی از مسلسل جنگنده خود بود.

لحظه شلیک تیرهوایی شکاری های ایرانی به نشانه اخطار

خلبان شکاری دو مرتبه و هرکدام به مدت دو ثانیه اقدام به شلیک تیر هوایی در راستای دید خلبان هواپیمای مسافربری کردند. بالاخره خلبان هواپیمای مسافربری تسلیم خواسته خلبان شکاری شد و از ادامه مسیر به سمت مقصد انصراف داد. در ساعت 2:45 دقیقه بامداد و در فاصله 75 مایلی بندرعباس، برج مراقبت اولین پیام هواپیمای مسافربری را دریافت کرد.

ماجرای چشمان تیزبین دختر قرقیزستانی در دستگیری ریگی

بالاخره هواپیمای مسافربری در فرودگاه بندرعباس فرود آمد و مالک ریگی که متوجه شناسایی خود توسط عوامل امنیتی شده بود، درصدد بود تا آخرین مدرک جرمش را از خود دور کند و سیم کارتش را از گوشی خارج و در هواپیما جاسازی کرد، اما چشمان تیزبین دخترکی قرقیزستانی تلاش او را ناکام گذاشت تا تلفن مالک در اختیار عوامل اطلاعاتی ایران قرار گیرد.

مجازات در سحرگاه 31 خرداد 1389

و سرانجام با لطف خدای متعال و همت و غیرت سربازان گمنام امام زمان (عج) و هوشیاری و تیر خلاص فرماندهان، کارکنان و خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، ریگی دستگیر شد و سحرگاه سی و یکم خردادماه سال 1389 با حضور تعدادی از خانواده‌های شهدا و جانباختگان جنایات تروریستی وی، در محل زندان اوین به دار مجازات آویخته شد.

روز شماری از جنایت‌های ریگی

برای درک عظمت حماسه کارکنان نیروی هوایی روز شماری از جنایت‌های گروهک تروریستی ریگی را با هم مرور می کنیم.

12 دی 84: در حمله به یک پاسگاه نیروی انتظامی در نزدیکی شهر سراوان 9 نفر از نیروهای انتظامی گروگان گرفته شدند. مسئولیت این اقدام را گروهک جندالله در تماس با شبکه ماهواره‌ای العربیه برعهده گرفت.

25 دی 84: گروهک جندالله سه کایت سوار ترکیه‌ای را در سیستان و بلوچستان به گروگان گرفته و خواستار دریافت یک میلیون دلار غرامت در برابر آزادی آنها شد.

25 اسفند 84: اعضای گروهک جندالله با بستن جاده زابل - زاهدان در منطقه تاسوکی به 6 خودروی عبوری حمله کردند. در این عملیات تروریستی 22 نفر شهید و تعداد دیگری به گروگان گرفته شدند. در میان شهدای این حادثه برخی از مسئولان از جمله مسئول حراست فرمانداری، مسئول حراست امور آب زاهدان و یکی از روحانیون عضو دفتر نمایندگی ولایت فقیه در استان سیستان و بلوچستان از جمله شهدای این حادثه بودند. همچنین فرماندار زاهدان و معاونش نیز در میان زخمیان این حادثه بودند. 25 بهمن 85: انفجار در خودروی بمب گذاری شده در مسیر اتوبوس حامل اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بلوار ثارالله زاهدان، 13 نفر شهید و 30 نفر دیگر زخمی شدند. گروهک جندالله مسئولیت این عملیات تروریستی را برعهده گرفت.

23 خرداد 87:  گروهک جندالله با حمله به یک پاسگاه در سراوان، 16 مأمور انتظامی را گروگان گرفتند و به پاکستان بردند.

21 مرداد 87: تلویزیون العربیه گزارش داد که گروهک جندالله دو سرباز تحت اسارت خود را شهید و سه مأمور سپاه پاسداران را به گروگان گرفته است.

14 آذر 87: معاون فرمانده نیروی انتظامی ایران تأیید کرد گروهک جندالله 15 نفر از 16 سربازی را که از پاسگاهی در سراوان به گروگان گرفته بود، شهید کرده است. پیشتر یکی از سربازها آزاد شده بود. 7 خرداد 88: گروهک ریگی مسئولیت انفجار بمب در یکی از مساجد شیعیان زاهدان را برعهده گرفت. دراین حادثه 25 نفر شهید شدند و بیش از 120 نفر زخمی شدند. این حادثه توسط عامل انتحاری انجام شد. 26 مهر 88: جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جمع دیگری از فرماندهان ارشد سپاه و سران عشایر سنی بلوچ در بمب گذاری انتحاری در شهر سرباز به شهادت رسیدند. گروهک ریگی مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.

4 اسفند 88: عبدالمالک ریگی سرکرده گروهک جندالله دستگیر شد.

اینها، گوشه‌ای از جنایات غیر انسانی گروهک تروریستی موسوم به جندالله به سرکردگی عبدالمالک ریگی بود. داغی که اینان بر دل ملت ایران گذاشتند، تا سالیان سال باقی خواهد ماند و فقط دستگیری این شرور می‌توانست از غم و اندوه مردم داغدار بکاهد.

241241

کد خبر 1371169