فایننشال‌تایمز پاسخ داد؛ آیا دنیا در حال ورود به دوران پسادلار است؟

به گزارش اقتصادنیوز، فایننشال‌تایمز در یادداشتی به این موضوع پرداخته است. این نشریه در این‌باره نوشت: جهانی شدن بدون کنترل به پایان رسیده است. این ادعا در شرایط فعلی، و با وجود اثرات منفی کرونا بر زنجیره‌های تامین جهانی و نزاع بین آمریکا و چین بحث برانگیز به نظر نمی رسد. حتی اگر جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شود، یا اروپا در واکنش به همه گیری کرونا به طور منسجم و هماهنگ عمل کند، تصور بازگشت مجدد به تفکر نئولیبرال دهه سی قرن پیش بسیار دشوار است.

این روزنامه در بخش دیگر تحلیل خود تاکید کرد: بسیار محتمل است که جهان در آینده با منطقه ای شدن تجارت، مهاجرت و جریان های سرمایه، سه قطبی شود. این امر، سوال بحث برانگیزی را مطرح می کند؛ آیا ما در حال وارد شدن به جهان پسا دلار هستیم؟ با توجه به اینکه دلار بیش از 60% از ذخایر ارزی جهان را تشکیل می دهد و در اکثر تجارت های جهانی استفاده می‌شود، این سوال کمی عجیب به نظر می‌رسد. بسیاری از مردم نیز بر این باور هستند که «شما نمیتوانید با فدرال رزرو بجنگید». سلطه ی سیستم بانکی امریکا و نقدینگی دلار، به برتری آمریکا در سیستم مالی جهانی و بازارهای سرمایه منجر شده است. برخی دیگر هم بر این باورند که جایگزینی برای دلار وجود ندارد. به این معنی که اگر روسیه، چین و دیگر کشورهای در حال ظهور در بازار (و همچنین برخی از کشورهای ثروتمند مانند آلمان) از سلطه دلار بیرون بیایند، گزینه دیگری نخواهند داشت. یورو، که نزدیک به 20% از ذخایر ارزی جهان را تشکیل می دهد، از لحاظ نقدینگی با دلار قابل مقایسه نیست. همچنین ابهامات زیادی درباره آینده منطقه یورو وجود دارد. رقابت در بازار طلا هم بسیار شدید است، به گونه ای که خرید فیزیکی این فلز تقریبا ناممکن است.

در بخش دیگر این گزارش به اقدامات پولی وارزی چین اشاره شده و آمده است: اما آمار اقتصادی نشان می دهند که چین اخیرا خریدار بزرگ بازار طلا بوده است. همچنین چین در حال آزمایش ارز دیجیتال خود e-RMB است. کشورها و مشاغل می توانند در تجارت های خود از این ابتکار چین به عنوان جایگزینی برای دلار استفاده کنند.

فایننشال‌تایمز در ادامه به روابط خاورمیانه‌ای ترامپ پرداخت وتصریح کرد: همچنین تضعیف روابط بین آمریکا و عربستان سعودی نیز محتمل به نظر می رسد. این مساله به نوبه ی خود می تواند باعث تضعیف دلار شود. برای بانک های مرکزی و سرمایه گذاران جهانی، مهم ترین دلیل تجارت از طریق دلار این است که قیمت نفت به دلار است. با این وجود، تداوم اقدامات عربستان سعودی برای تضعیف نفت شیل آمریکا، باعث برهم خوردن روابط دولت ترامپ و ریاض خواهد شد. بسیار بعید است که رئیس جهموری احتمالی آینده، جو بایدن که از مواضع باراک اوباما پیروی می‌کند، بتواند این روابط را ترمیم کند.

رابرت کاپلان، رئیس بانک مرکزی دالاس در این باره تاکید کرده است: «با وجود قیمت پایین نفت، از لحاظ استراتژیک استقلال نفت برای آمریکا مهم است. بنابراین در آینده نفت شیل تولید قابل توجهی خواهد داشت». بسیار محتمل است که چین، خلا بازار نفت عربستان سعودی را پر کند. در نتیجه به دلار کمتری نیاز خواهد بود.

در عین حال تا زمانی که قدرت نفوذ امریکا در جهان ادامه یابد، دلار هم به انحای مختلف در اقتصاد دنیا نقش ایفا خواهد کرد.

مترجم: گسیو جعفری