مسائل محیط زیست از خط قرمزها خارج و به مسائل اجتماعی و امنیتی تبدیل شده است
زنجان - ایرنا - مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با بیان اینکه تقریبا از همه آستانه های مربوط به محیط زیست و خط قرمزها عبور کرده ایم گفت: مباحث حوزه محیط زیست به مسائل اجتماعی و حتی امنیتی تبدیل شده است.
به گزارش ایرنا، احمدرضا لاهیجان‌زاده، روز چهارشنبه در نشست تخصصی شورای حفاظت محیط زیست استان زنجان، با تاکید بر اینکه دیگر در مرحله ای نیستیم که فقط بگوییم محیط زیست در حال آسیب دیدن است، افزود: مباحث و مسائل این حوزه از حوزه محیط زیست خارج شده و به مسائل اجتماعی و حتی در برخی از استانها به مسائل امنیتی تبدیل شده است.
وی گفت: جلساتی که در چند ماه اخیر با حضور معاون رئیس جمهور برگزار شد و گاهی روزانه به حتی چهار جلسه هم می رسید، برگرفته از همین تنش های اجتماعی ناشی از این امر بود.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، آب و مسائل پیرامونی آن را بزرگترین تهدید و چالش کشور عنوان کرد و افزود: دقت در این مسائل نشان می دهد که چه بلایی بر سر سرزمین خود آورده ایم.
لاهیجان زاده با اشاره به اینکه در سال گذشته به ویژه در حوزه آب دچار مشکلات و مسائل مختلف شدیم گفت: در حال حاضر حل آنها علاوه بر اینکه نیاز به میلیاردها دلار هزینه دارد بلکه بسیاری از اتفاق هایی هم که افتاده غیرقابل جبران است.
وی در خصوص وضعیت بارشها کشور هم افزود: میانگین 53 ساله بارشها عددی نزدیک به 250 میلیمتر بوده که در حال حاضر به 226 میلیمتر رسیده است.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، منابع آب تجدید شونده کشور در سال 1373 را 130 میلیارد مترمکعب عنوان کرد و گفت: این رقم در سال 99 به 103 میلیارد مترمکعب رسیده و این در حالی است که بارش های سال 99 بارش نرمالی بود و این نشان می دهد که این اعداد بسیار قابل تامل و توجه است.
لاهیجان زاده با بیان اینکه این شرایط نشان دهنده این است که ما از چه مرحله ای به چه مرحله ای وارد شده و در شرایط بحرانی هستیم اظهار داشت: از سال 1387 وارد مرحله تنش آبی شدیم و پیش بینی می شود در آینده نزدیک وارد بحران شویم که این امر شرایط را برای کشور بسیار سخت خواهد کرد.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، با تاکید بر اینکه تا پایان جنگ تحمیلی برداشت ها از سفره های زیرزمینی بصورت بی رویه انجام نمی گرفت، تصریح کرد: اما از سال 1369 به سرعت وارد سقوط آزاد در بهره برداری از سفره های زیر زمینی شدیم که این ناشی از برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی، دادن مجوز های بی شمار و برداشت های غیرمجاز و حتی از چاه هایی مجازی است که برداشت بیش از مجوز خود انجام دادند و می دهند.
طی 50 سال گذشته سفره های آب زیرزمینی 25 متر پایین رفته است
لاهیجان زاده افت سالیانه آبخوان های کشور را حدود 55 سانتیمتر اعلام کرد و گفت: در خلال 50 سال گذشته، سفره های آب زیرزمینی 25 متر پایین رفته است و نکته حائز اهمیت این است که اگر بر اساس شاخص‌های بین‌المللی، کشوری بیش از 40 درصد آب تجدید شونده خود را مصرف کند قطعاً آن کشور دچار تنش آبی خواهد شد.
وی اظهار داشت: نزدیک به 90 درصد آب تجدید شونده کشور را استفاده می کنیم در حالی که عدد حداکثر در این حوزه 40 درصد است.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، با اشاره به گزارش شورای عالی آب هم گفت: بر اساس این گزارش در حال حاضر 101 شهر کشور در وضعیت تنش آبی قرار گرفته و بسیاری از شهرها نیز به مرحله بحرانی رسیده اند که استان زنجان هم در حال قرار گرفتن در آستانه تنش آبی است.
لاهیجان زاده با بیان اینکه میزان کسری تجمعی آبخوان‌های استان های کشور در 20 تا 30 سال گذشته بسیار محسوس است افزود: 130 میلیارد مترمکعب بیش از آنچه که توان اکولوژیک سفره های آب زیرزمینی ما بوده مصرف شده است که میانگین سالیانه ما تقریباً 5/2 مترمکعب است.
وی با تاکید بر اینکه برداشت بیش از 10 درصد تعریفی و ابلاغی وزارت نیرو در استانها صورت می‌گیرد تصریح کرد: به عنوان نمونه در استان زنجان در حال حاضر 166 درصد برداشت از منابع آبهای زیرزمینی انجام می گیرد که 66 درصد بیش از سقفی است که در برنامه ریزی ابلاغی تعریف شده است.
این مسئول به بستر فرونشست زمین هم اشاره کرد و گفت: متاسفانه این بحث در اغلب دشتهای کشور در حال رخ دادن است و در برخی از استانها مانند اصفهان و کرمان بیشتر نمود پیدا کرده است.
لاهیجان زاده اظهار داشت: در استان اصفهان حتی به شهر اصفهان هم رسیده که در واقع یک استان باستانی که بخشی از تمدن کشور است تحت تاثیر این فرونشست قرار گرفته است که با این فرونشست ها و با از دست دادن مخزن ها، در بحث آب استفاده کشاورزی را از دست می‌دهیم که مسائلی مانند مهاجرت را به دنبال خواهد داشت.
وی با اشاره به اثر اقلیم بر مناطق مختلف دنیا هم گفت: کشور ایران در غرب آسیا در منطقه خاورمیانه قرار گرفته است و بیشترین اثر تغییر اقلیم تا سال 2050 در مناطق خاورمیانه رخ می دهد و ما در کشور ایران باید یک آمادگی کامل مانند آمادگی که برای مثلاً یک جنگی که می‌دانند اتفاق خواهد افتاد، داشته باشیم و خودمان را با تغییر اقلیم مطابقت دهیم.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، با بیان اینکه از هشت هزار سال پیش تا 100 سال قبل، در مدت چهار هزار سال اول فقط 6 دهم درجه افزایش دما داشتیم افزود: در حالیکه در 100 سال اخیر، یک درجه افزایش دما داشتیم که در بحث تنوع زیستی و تغییراتی که رخ می دهد عدد فوق العاده بالایی است.
34 میلیون هکتار در کشور کانون گرد و غبار شده است
لاهیجان زاده در ادامه به کانون های گرد و غبار با منشاء خارجی که حتی استان زنجان را هم در روزهای اخیر فرا گرفته بود اشاره کرد و گفت: از 56 میلیون هکتار در کشور که مستعد کانون گرد و غبار هستند در حال حاضر 34 میلیون هکتار کانون شده است که این مسئله بحث های مربوط به سلامتی مهاجرت و اتفاق های مربوطه را در پی خواهد داشت.
وی ایران را هشتمین کشور تولید کننده گاز های گلخانه ای عمومی اعلام کرد و افزود: در مقایسه با صنعت کشورهایی مانند روسیه، آمریکا، چین و آلمان، ما نیز در تولید گازهای گلخانه ای در کنار آنها قرار گرفته ایم.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور خشک شدن نزدیک به 60 و 70 درصد تالابها، آلودگی های دریا و صید دسته جمعی ماهیان، آلودگی های نفتی در دریا، ساحل خواری را از مسائل جدی زیست محیطی عنوان کرد و گفت: متاسفانه این پدیده ها در شمال و جنوب کشور بسیار مشاهده می شود.
سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری لازم الاجرا است و کوتاهی در آن ترک فعل است
لاهیجان زاده در ادامه به سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در حوزه محیط زیست هم اشاره کرد و افزود: با وجود اینکه نزدیک به 6 سال از ابلاغ این سیاست ها می گذرد و گام هایی نیز در راستای اجرایی شدن این سیاست ها برداشته شده است اما آنگونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است.
وی تاکید کرد: خوشبختانه در دولت جدید بطور ویژه به موضوع اجرایی کردن سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری ورود شده است.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با اشاره به سیاستهای ابلاغی در حوزه محیط زیست به سران سه قوا گفت: 15 سیاست ابلاغ شده و هیچ نقطه مغفولی نمانده و به واقع یک جامع نگری در سیاست های ابلاغی اتفاق افتاده است.
لاهیجان زاده اظهار داشت: ماده 123 در برنامه ششم اعلام کرده است که سیاستهای ابلاغی برنامه ششم وسایر سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری لازم الاجرا است که باید مد نظر همه باشد و کوتاهی در این حوزه ترک فعل محسوب می شود.
وی گفت: سازمان محیط زیست برای رصد کردن اجرای این سیاست ها از سوی سایر دستگاهها مامور شده است و باید گزارش های آن را به دولت ارائه دهد.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با بیان اینکه برای این سیاست ها شاخص هایی هم تعیین شده است افزود: در راستای الزام آور کردن این سیاست ها، برای آنها راهبرد نیز تعریف شده است که مجمع تشخیص مصلحت پنج راهبرد تعریفی را به دستگاه ها ابلاغ و مشخص کرده است.
لاهیجان زاده افزود: این راهبردها دربرگیرنده تعدادی از سیاستهای ابلاغی است که حتی پا را از راهبردها فراتر گذاشته و برای آنها برنامه نیز تعریف کرده است و برای برنامه ها هم دستگاه‌های مسئول مربوطه را مشخص کرده است.
وی تاکید کرد: علاوه بر سازمان محیط زیست دستگاه‌های فرابخشی نیز باید در اجرای این سیاست ها فعالیت های لازم را انجام داده و نسبت به ماموریت های خود احساس مسئولیت کنند تا سیاستهای ابلاغی عملیاتی شود.
به دلیل ضعف در قانون، هنوز در بحث اطلاق نام شهید برای بسیاری از محیط بانان دچار مشکل هستیم
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در پایان با بیان اینکه ما متاسفانه 150 نفر از محیط بانان مظلوم را از دست دادیم و به مقام شامخ شهادت نائل شدند افزود: اینکه می گوییم مظلوم از این جهت است که نزدیک به 50 شهید و بالای 300 جانباز و مصدوم داریم ولی به دلیل ضعف در قانون، هنوز در بحث اطلاق نام شهید برای بسیاری از محیط بانان و یا کسب عنوان جانبازی و یا دادن مزیت هایی به خانواده های آنها دچار مشکل هستیم.
وی گفت: خوشبختانه این قضیه در حال پیگیری است و امیدواریم مشکل مرتفع شود.