شنبه 3 آذر 1403

میدان جدید جنگی در جهان / ترکش روایت ها بر جان غزه

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
میدان جدید جنگی در جهان / ترکش روایت ها بر جان غزه

اقتصادنیوز: امروز همزمان با جنگ های سنتی در میدان نبرد، شاهد رویارویی اطلاعاتی هستیم؛ رویارویی در قاب تقابل روایت ها که قدرتش می تواند نتایج جنگ در میدان را تحت تاثیر قرار داده و مانع از آن شود تا طرف قدرتمندتر از همه اهرم ها و ابزارهایش علیه رقیبی که در موضعی پایین تر قرار دارد، استفاده کند.

به گزارش اقتصادنیوز، چند دقیقه بعد از آغاز جنگ اسرائیل و حماس تصاویر گرافیکی در پلتفرم های رسانه های اجتماعی منتشر شد. هر کدام از ویدیوها یا پست ها واکنش های بسیاری را به دنبال داشت. می توان گفت در عرض همان چند دقیقه، جبهه دوم جنگ به صورت آنلاین باز شد و نبردهای فیزیکی به درگیری اطلاعاتی در سراسر جهان تبدیل گشت. در روزهای بعد، اسرائیل بمباران شهرهای نوار غزه را آغاز کرد؛ همزمان خطوط نبرد مجازی محکم تر شد. حامیان فضای مجازی در فیس بوک، اینستاگرام، ایکس، تیک تاک، یوتیوب، تلگرام و دیگر پلتفرم های رسانه های اجتماعی با هم درگیر شدند و هر یک از طرفین می جنگیدند تا تنها کسی باشند که شنیده و باور می شود. در باب جنگ رسانه های فارن افرز، یادداشتی را منتشر کرده است، اقتصادنیوز، این یادداشت را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست آن در ادامه آمده است.

نبرد روایت ها

امروز میدان نبرد فیزیکی و دیجیتال با هم ادغام شده اند. در جنگ مدرن، تلفن‌های هوشمند و دوربین‌ها گزارش‌های مرتبط با هر اقدام نظامی را در فضای اطلاعاتی جهانی مخابره می‌کنند. بحث هایی که بدان ها پرداخته می شود، به نوبه خود دنیای واقعی را تحت تاثیر قرار می دهد. این گزارش ها، انگار افکار عمومی را شکل می دهند، حجم وسیعی از اطلاعات را در اختیار بازیگران سراسر جهان قرار داده و حتی تصمیمات عملیاتی دیپلماتیک و نظامی در هر دو سطح استراتژیک و تاکتیکی را تحت تاثیر می گذارند. در کتابی موسوم به «لایک وار» که سال 2018 منتشر شد، نبرد در فضای مجازی به عنوان رقابت سیاسی و نظامی برای فرماندهی تعریف می شود. اگر جنگ سایبری هک کردن شبکه‌های آنلاین است، لایک‌وار هک کردن افرادی است که با استفاده از لایک‌ها و اشتراک‌گذاری‌های روایت ترجیحی در آن‌ها حضور دارند.

الگوهای متفاوت برای نبرد اطلاعاتی

به نوشته فارن افرز، بسیاری از نظامیان جهان به اهمیت روزافزون فضای اطلاعاتی اذعان کرده اند، اگرچه راهبردهای شان نام های متفاوتی دارد. نیروهای دفاعی چین جنگ "شناختی" را در مرکز برنامه ریزی خود قرار داده اند. ارتش ایالات متحده ادغام آنچه را که از آن به عنوان "عملیات در محیط اطلاعات" یاد می کند، را کلید زده است. در درگیری هایی که اطلاعات تسلیحاتی نقش داشته، از جنگ اوکراین گرفته تا سودان، الگوهای آشنا ظاهر می شوند. اولی رقابت روایی برای برانگیختن خشم از طریق رگباری از اطلاعات نادرست و عامدانه است. دومی، مجموعه‌ای از تلاش‌ها برای بی‌اهمیت جلوه دادن یا مشارکت در چارچوب‌بندی روایت های دشمن است. در نهایت، تلاش هماهنگ طرف قوی‌تر است که اغلب در فضای آنلاین برای استفاده از منابع متعارف قدرت خود (مانند برتری هوایی یا نفوذ در نهادهای قانونی) جهت آفلاین کردن دشمن در محدودیت قرار دارد.

خشم ویروسی می شود

سیلی از اطلاعات در طول جنگ اسرائیل و حماس، پلتفرم های رسانه های اجتماعی را پر کرد. تصاویر جنایات و کشتار دسته جمعی به شکلی گسترده به اشتراک گذاشته شده، به طوری که ردیابی منابع شان غیرممکن است. این ویروسی بودن صرفا نتیجه طراحی الگوریتم رسانه های اجتماعی نیست. در یک مطالعه مهم در سال 2013 که در مجله "خشم تاثیرگذارتر از شادی است" محققان دانشگاه بیهانگ 70 میلیون پیام را در پلتفرم رسانه اجتماعی چینی Weibo ردیابی کردند و دریافتند که پست‌هایی که خشم را برمی‌انگیزد در قیاس با پست‌هایی که باعث شادی می‌شوند، مخاطب بسیاری دارند. در زمان جنگ، هر کسی با اتصال به اینترنت می تواند از قدرت احساسات خود برای تحریک استفاده کند.

پناهگاه تئوری های توطئه

خشم امروز به مراتب بیشتر از درگیری‌های بین اسرائیل و حماس در سال‌های 2012، 2014 یا 2021 در نبرد روایی نفوذ کرده است. بخشی از آن به واسطه مقیاس خشونتی است که به کار گرفته شده، مرگ فلسطینیان از انتفاضه دوم فراتر رفته است و همین مقوله رسانه های اجتماعی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. با این حال، آنگونه که ناظران مدعی اند در میانه تراژدی واقعی از دست دادن زندگی بیگناهان، ردی از اطلاعات نادرست وجود دارد. اطلاعات نادرست از گوشه و کنار سرچشمه گرفته است. در یک مورد، اسرائیل به دروغ درایکس، که پیشتر به نام توییتر شناخته می شد، ادعا کرد که عکس جنازه کودک فلسطینی جعلی است، پس از اینکه رسانه های بین المللی از این ادعا عقب نشینی کردند، اسرائیل پست را بدون اظهار نظر یا اصلاح حذف کرد. در همین راستا ناظران می گویند پلتفرم هایی مانند X به پناهگاهی برای تئوری های توطئه تبدیل شده اند و از همین رو یافتن حقیقت دشوارتر است. شایان سرداری زاده، روزنامه نگار بی بی سی که ده ها ادعای نادرست را در هفته های اول جنگ دنبال کرده بود، در مصاحبه با موسسه مطالعات روزنامه نگاری رویترز، گفت: «حجم اطلاعات نادرست» در ایکس «بیشتر از آن چیزی بود که تا به امروز شاهدش بودم».

همچنین بخوانید
میدان جدید جنگی در جهان / ترکش روایت ها بر جان غزه 2
میدان جدید جنگی در جهان / ترکش روایت ها بر جان غزه 3
میدان جدید جنگی در جهان / ترکش روایت ها بر جان غزه 4