شنبه 14 مهر 1403

کشمکش درباره اجرای طرح الحاق کرانه باختری؛ نگاه ها به واشنگتن

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
کشمکش درباره اجرای طرح الحاق کرانه باختری؛ نگاه ها به واشنگتن

تهران - ایرنا - در حالی که صهیونیست‌ها در تلاش برای اجرای طرح الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری هستند، اخبار و گزارش‌ها حاکی از وجود اختلافات و جدل‌ها در میان سران تل‌آویو در خصوص شکل، محتوا و زمان اجرای این طرح است و آمریکا در تلاش است قبل از اجرای قطعی این طرح، توافقی میان سران رژیم صهیونیستی ایجاد کند.

به گزارش ایرنا، طرح اسرائیلی - آمریکایی الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به فلسطین اشغالی بعد از اعلان معامله قرن از سوی واشنگتن مطرح شد و سران تل‌آویو با وجود مخالفت‌های گسترده جهانی و منطقه‌ای اصرار دارند با نادیده گرفتن حق کامل فلسطینی‌ها و زیر پا گذاشتن قوانین و قطعنامه‌های سازمان ملل در این خصوص، آن را به مرحله اجرا برسانند.

بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم اسرائیل قبلا گفته بود که اول جولای (11تیر) طرح الحاق یک‌سوم کرانه باختری و دره اردن را اجرایی می‌کند. از سوی دیگر، بنی گانتس امروز در سخنانی تاکید کرد که تاریخ تعیین شده، مقدس نیست و می‌تواند تغییر کند. از این رو هنوز معلوم نیست که آیا اجرای این طرح به تاخیر می‌افتد و الحاق به صورت محدود صورت می‌گیرد یا تصمیم می‌گیرند همه بخش‌های کرانه باختری یک‌جا ضمیمه اسرائیل شود و اجرای آن متوقف می‌شود.

روزنامه لبنانی الاخبار در مطلبی نوشت که دلیل عدم قاطعیت درباره زمان اجرای این طرح این است آمریکایی‌ها هنوز تصمیمی نگرفتند که به کشمش‌های داخلی اسرائیل پایان دهد. اما روشن است در دولت آمریکا که خود حرف نهایی را در این‌باره می‌زند، هم فضایی شبیه فضای داخلی اسرائیل حاکم است و کشمش‌ها و اختلاف‌نظرهای زیادی در خصوص اجرای این طرح وجود دارد و هنوز به توافق جامعی نرسیدند. اما اگر واشنگتن در ساعات آتی به یک تصمیم قاطع و جدی در خصوص محتوا یا شکل یا زمان اجرای این طرح برسد، اسرائیل بی‌معطلی آن را اجرا خواهد کرد.

ماهیت تصمیمی که آمریکا می‌گیرد و زمان اجرای آن را نتانیاهو به طور رسمی روز چهارشنبه اعلام خواهد کرد. سخنان او مسیر طرح الحاق و جزئیات شکلی و محتوایی آن را ترسیم خواهد کرد. با همه این‌ها، به تأخیر انداختن اجرای این طرح در شرایط کنونی بعید هم نیست و ممکن است تنها به الحاق شهرک‌های اسرائیلی نزدیک قدس اکتفا کنند و فعلا از ضمیمه کردن شهرک‌های بزرگ چشم بپوشند. به احتمال زیادی الحاق دره اردن نیز با توجه به پیچیدگی‌های منطقه‌ای و نگرانی آمریکا از تبعات سیاسی آن، به زمان نامشخصی موکول شود.

روزنامه اسرائیلی معاریو، به نقل از اخبار درزیافته از برخی مقام‌های مطلع آمریکایی در این راستا نوشت که به احتمال زیاد اسرائیل این هفته اقدامی برای اعمال حاکمیت بر کرانه باختری انجام ندهد.

ناگفته نماند که آوی برکوویتز فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا و اسکات لیث مدیر امور اسرائیلی - فلسطینی در شورای امنیت ملی آمریکا شنبه گذشته هم با نتانیاهو و هم با گانتس دیدار کردند اما به هیچ نتیجه‌ای نرسیدند. قرار است این دو با گابی اشکنازی وزیر خارجه اسرائیل در روز سه‌شنبه دیداری داشته باشند. بعد از این دیدار، قرار است دو مقام آمریکایی نتیجه این دیدارها را به جارد کوشنر مشاور ویژه ترامپ منتقل کنند. کوشنر در این شرایط البته ترجیح می‌دهد برای اینکه خدشه‌ای به برنامه تبلیغاتی ترامپ برای انتخابات وارد نشود، طرح الحاق به طور محدود انجام شود و ادامه اجرای آن به تاخیر بیفتد.

همه‌این‌ها در حالی است که در درون خود اسرائیل اختلاف‌نظرها درباره زمان اجرای این طرح وجود دارد و با وجود پافشاری نتانیاهو برای اجرای سریعتر این طرح، گانتس در دیدارش با آوی برکوویتز و دیوید فریدمن گفت: یکم جولای (11 تیر) که برای آغاز اجرای طرح الحاق کرانه باختری اعلام شده، تاریخ مقدسی نیست و پیش از اجرای طرح باید با کرونا مقابله و به بیکاران کمک کرد. پیش از افزایش تحرکات سیاسی، باید شهروندان اسرائیلی بتوانند که به کار بازگردند و بار دیگر امرار معاش کنند. شهروندان اسرائیلی از کرونا خسته شده‌اند و انتظار برخورد فوری و جامع با این مسأله دارند.

از سوی دیگر، روشن است که آمریکا قبل از اعلام تصمیم نهایی خود درباره طرح الحاق به فکر ایجاد توافق در اسرائیل درباره شکل، محتوا و زمان اجرای طرح الحاق است. به این معنا که می‌خواهد قبل از اجرای طرح، موافقت گانتس و اشکنازی را جلب کند. همچنین واشنگتن ترجیح می‌دهد این طرح به صورت محدود اجرا شود که عملا مانع از الحاق گسترده آن، آنطور که نتانیاهو می‌خواهد، می‌شود.

البته فلسطینی‌ها واکنش شدیدی به این طرح نشان دادند از جمله اینکه تشکیلات خودگردان فلسطین روابط چند دهه‌ای خود را با رژیم صهیونیستی قطع کرد. همچنین اعتراضات سراسری در غزه و کرانه باختری می‌رود که جرقه‌های شکل‌گیری انتفاضه سوم را روشن کند.

محمد اشتیه نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین هم 20 خرداد ماه اعلام کرد که در مقابل طرح معامله قرن ترامپ، طرح جایگزینی برای تشکیل کشور فلسطین به کمیته چهار جانبه شامل سازمان ملل، آمریکا، روسیه و اتحادیه اروپا پیشنهاد کرده است.

با وجود این، هنوز زمان اجرای طرح الحاق به طور دقیق مشخص نیست و اختلاف‌نظر و جدل‌های جاری در میان سران اسرائیلی خود یکی از عوامل به تاخیر افتادن اجرای این طرح است. این اختلافات از دو موضوع ناشی می‌شود: یکی دیدگاه چپ اسرائیلی که معتقد است راه رسیدن به راه‌حل با طرف فلسطینی از طریق دست کشیدن از بخشی از اراضی اشغالی میسر است که راه را برای عادی‌سازی روابط با نظام‌های عربی فراهم می‌کند. دیگری دیدگاه راست صهیونیستی است که به چند دلیل از جمله تامین امنیت اسرائیل معتقد است باید اراضی بیشتری را تصاحب کند و در کنار آن به دنبال تلاش برای عادی‌سازی روابط با نظام‌های عربی هم باشد که در نهایت باعث می‌شود فلسطینی‌ها چاره‌ای جز عقب‌نشینی از حق‌وحقوق خود نداشته باشند.

همه چیز در ساعات آینده روشن‌تر می‌شود. سخنرانی روز چهارشنبه نتانیاهو برملاکننده بسیاری از جزئیات این طرح و روند اجرای آن در آینده خواهد بود.

*س_برچسب‌ها_س*