دوشنبه 5 آذر 1403

آیا بایدن در حال قربانی کردن اسرائیل جهت احیای برجام است؟

خبرگزاری دانشجو مشاهده در مرجع
آیا بایدن در حال قربانی کردن اسرائیل جهت احیای برجام است؟

به گزارش خبرگزاری دانشجو، روزنامه صهیونیستی "اورشلیم پست" در گزارشی ضمن اشاره به روند "مذاکرات هسته ای وین"(که با هدف احیای توافق برجام انجام می شود)، بر این مساله تاکید کرده که اساسا اسرائیل و آمریکا در نوع مواجهه خود با ایران، دچار اختلافی بنیادین شده اند. امری که حتی به زعم بسیاری از تحلیلگران، زمینه را برای قربانی شدن اسرائیل در راستای دستورکار دولت بایدن در قبال ایران، و به طور خاص احیای توافق برجام، فراهم ساخته است. اورشلیم‌پست در این رابطه می نویسد:

«همزمان با آغاز شدن روند گفتگوهای هسته ای وین میان ایران و دیگر اعضای بین المللی توافق برجام (توافق هسته ای ایران)، مشاهده و تحلیل اخبار و گزارش های مرتبط با مذاکرات مذکور نشان می دهد که شکافی عمیق میان دیدگاه های دولت آمریکا با مقام های ارشد اسرائیل در مورد تاکید واشنگتن بر بازگشت به توافق برجام و برقراری مجدد نظارت های بین المللی بر برنامه هسته ای ایران وجود دارد.

اکنون بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که حتی دولت بایدن حاضر است منافع و مواضع یکی از نزدیکترین متحدان خود در منطقه خاورمیانه (اسرائیل) را در صورتی که بخواهد با بازگشت آن به توافق مذکور مخالفت کند، قربانی کند.

تاکنون گزارش های شگفت انگیز مختلف و زیادی از تذکرات دولت آمریکا به اسرائیل منتشر شده که در همگی آن ها، دولت جدید آمریکا به ریاست جمهوری جو بایدن از مقام های اسرائیلی خواسته است تا هر چه سریع تر به روند خرابکاری های خود در روند مذاکرات احیای برجام در وین خاتمه دهند. در این رابطه، به طور خاص مواضع مقام های ارشد اسرائیلی، تا حد زیادی موجب نگرانی دولت بایدن و تیم امنیت ملی و سیاست خارجی او شده است.

در این زمینه به طور خاص می توان به صحبت های "گابی اشکنازی" وزیر خارجه اسرائیل اشاره کرد که گفت: "تل آویو هر انچه لازم باشد جهت متوقف کردن برنامه هسته ایران انجام خواهد داد". بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز موضع گیری های تهاجمی زیادی را علیه برنامه هسته ای ایران و مذاکرات وین انجام داده است. امری که به وضوح حاکی از گسترده شدن شکاف میان آمریکا و اسرائیل در مساله نوع مواجهه با جمهوری اسلامی ایران است.

عده ای بر این باورند که میان دو طرف، در برهه کنونی شاهد فقدان شفافیت، اعتماد، و همکاری در مساله برجام و ایران هستیم. با این حال، آن ها می خواهند از عمومی کردن این مساله نزد افکار عمومی داخلی و بین المللی، همانطور که در جریان مذاکرات برجام در سال 2015 شاهد آن بودیم، جلوگیری کرده و اختلافات را در محافل خصوصی خود نگه دارند.

بر اساس گزاش برخی منابع خبری، "مئیر بن شبات" مشاور امنیت ملی اسرائیل به تازگی در دیدار با مقام های آمریکایی از آن ها انتقاد کرده که چرا مواضع و منافع اسرائیل را در تعامل با ایران در نظر نمی گیرد و عملا تل‌آویو را به حاشیه رانده اند؟ از سوی دیگر، برخی منابع اسرائیلی اعلام کرده اند که آمریکا عمیقا نسبت به خرابکاری‌های نظامی و اطلاعاتی اسرائیل علیه ایران (که بدون اطلاع واشنگتن انجام می شوند) نگرانی دارد و آن ها را عاملی اساسی در تضییع منافع ملی آمریکا (در مساله ایران) ارزیابی می کند.

یکی از دلایل اصلی اسرائیل جهت نگران بودن در برهه کنونی (در رابطه با ایران) این است که اساسا تل آویو نمی‌داند در جریان مذاکرات وین چه می گذرد و اساسا طرح آمریکا جهت لغو تحریم ها علیه تهران و متعاقبا درخواست از آن (ایران) جهت بازگشت به تعهدات برجامی اش چیست؟ مسائلی از این دست موجب شده اند تا اغلب کارشناسان و تحلیلگران، از شدیدتر شدن شکاف میان تل آویو و واشنگتن در برهه کنونی خبر دهند. امری که عملا دو متحد راهبردی را رو در روی یکدیگر قرار می دهد.

با این همه، یک چالش اساسی دیگر نیز در برهه کنونی در روابط اسرائیل و آمریکا وجود دارد و آن اختلاف های گسترده ای است که "جو بایدن" رئیس جمهور کنونی آمریکا با "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل دارد. در این راستا، عده ای به تماس دیرهنگام بایدن با نتانیاهو (پس از پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا و حضور در کاخ‌سفید) اشاره می کنند و معتقدند بایدن از این طریق می خواسته به نتانیاهو یک پیام روشن را ارسال کند. از سویی، این مساله موجب شده تا سیاستمداران اسرائیلی عمیقا نسبت به تکرار تجربه سال 2015(در بحبوحه انعقاد توافق برجام)، نگران شده و بی اعتنایی های بایدن به اسرائیل را نیز در همین راستا رزیابی کنند.

البته که این نگرانی وقتی به این مساله توجه کنیم که اغلب اعضای تیم امنیت ملی و سیاست خارجی دولت بایدن، از جمله اعضای تیم "باراک اوباما" ریاست جمهوری سابق آمریکا (همان تیمی که توافق برجام در زمان آن ها منعقد شد) هستند، بیش از پیش تشدید می شود. در این چهارچوب، ایران نیز فرصت مناسبی یافته تا روابط آمریکا و اسرائیل را در برهه کنونی، عمیقا بی ثبات کند.

در شرایط کنونی، "جیک سالیوان"(مشاور امنیت ملی آمریکا)، "آنتونی بلینکن"(وزیر خارجه آمریکا) و "رابرت‌مالی"(نماینده دولت آمریکا درمساله ایران)، همه و همه خواستار بازگشت آمریکا به توافق برجام هستند و این مساله را بهترین راهبرد جهت کنترل و نظارت بر برنامه هسته ای ایران می دانند. آن ها در این مسیر یک محرک اساسی دیگر هم دارند و آن این است که آن ها معتقدند آمریکا باید توجه اصلی خود را بر چین و تهدیدات این کشور علیه امنیت ملی آمریکا معطوف کند.

این مساله اساسا در راستای منافع اسرائیل نیست و تل آویو به خوبی می داند که می تواند موضع آن در منطقه خاورمیانه در برابر ایران را تا حد زیادی تضعیف کند. با این حال، باید اذعان کرد که هر چه در جریان مذاکرات هسته ای وین به پیش می رویم و ایران و آمریکا به فرآیند احیای برجام نزدیک می شوند، در نقطه مقابل، اسرائیل و آمریکا از یکدیگر دور می شوند و شکاف ها میان آن ها عمیق تر می گردد. امری که می تواند تبعات و هزینه‌های سنگینی را مخصوصا برای تل آویو به دنبال داشته باشد».

انتهای پیام /