انتقاد شدید ایران از رفتار سازمان ملل در قبال قطعنامه 2231

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، نشست دوره ای و شش ماهه شورای امنیت سازمان ملل درباره شانزدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در خصوص قطعنامه 2231 در مورد ایران و برجام برگزار شدو آمریکا و اعضای اروپایی و غربی شورای امنیت همچنان که سفیر ایران در سازمان ملل گفت: تلاش کردند، روایت و جای قربانی و مقصر را تغییر دهند در حالیکه این آمریکا بود که از برجام خارج شد نه ایران.

رزمای دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی، شانزدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل را در نشست روز دوشنبه به وقت محلی (27 آذرماه 1402 برابر با 18 دسامبر 2023) درباره اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت درباره ایران و توافق هسته ای (برنامه جامع اقدام مشترک) موسوم به برجام قرائت کرد که بخش های ادعایی این گزارش از سوی دبیرخانه سازمان ملل بشدت مورد انتقاد امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل قرار گفت.

شانزدهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت که در 23 بند ارائه شده است. در این گزارش آمده است: پیشرفت در رابطه با موضوع هسته ای ایران کمتر از انتظارات اعضای برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام و جامعه بین المللی بوده است. به رغم درخواست‌های مکرر از همه طرف‌های ذی‌ربط برای تجدید گفتگو و تعامل با هدف بازگشت به اجرای کامل و مؤثر برنامه و قطعنامه 2231 شورای امنیت (2015)، تلاش‌های دیپلماتیک در حال حاضر متوقف شده است. در حالی که چالش‌های کنونی برای بازگرداندن این طرح پیچیده شده است، من همچنان بر این عقیده ام که این طرح بهترین گزینه موجود برای تضمین ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران است و از همه طرف‌ها می‌خواهم که بر اهداف مشترک خود در عدم اشاعه و امنیت منطقه ای تمرکز کنند.

درخواست ها از جمهوری اسلامی ایران برای خودداری از گام‌های بیشتر که اجرای کامل برجام را دورتر می کند، همچنان وجود دارد. ما همچنین از ایران می خواهیم اقداماتی را که از ژوئیه 2019 انجام داده و متعهد شده برگشت‌پذیر باشد، لغو کند. آمریکا همچنین باید تحریم‌های خود را همانطور که در این توافق مشخص شده است لغو یا معاف کند و معافیت‌ها را در رابطه با تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران تمدید کند. این اقدامات برای حفظ اهداف اولیه برنامه ضروری هستند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود گزارش داده که «فعالیت راستی‌آزمایی و نظارت آن به‌طور جدی تحت تأثیر توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران تحت برجام قرار گرفته است.» آژانس بین المللی انرژی اتمی از فوریه 2021 تاکنون قادر به راستی آزمایی کل ذخایر اورانیوم غنی شده در جمهوری اسلامی ایران نبوده، اما تخمین زده است که تا 28 اکتبر 2023، کل ذخایر اورانیوم غنی شده 4486.8 کیلوگرم بوده است (که بیش از مقدار مجاز 202.8 کیلوگرم است.). این مقدار شامل 599.8 کیلوگرم اورانیوم غنی شده به خلوص 20 درصد از نوع U-235 و 130.3 کیلوگرم اورانیوم غنی شده با خلوص 60 درصد از نوع U-235. آژانس همچنین خاطرنشان کرده که «در صورت ازسرگیری کامل اجرای تعهدات هسته‌ای توسط ایران در چارچوب برجام»، باید «یک خط نظارتی جدید» در رابطه با تولید سانتریفیوژ و آب سنگین ایجاد کند.

سپس، سفیر و نماینده مالت در سازمان ملل که به جای ایرلند تسهیلگر اجرای قطعنامه 2231 در خصوص برجام است، در سخنانی گفت: از تلاش‌های همه کشورهای عضو برای مشارکت در گفتگو و اذعان به اهمیت برجام به‌عنوان یک توافق چندجانبه در عدم اشاعه هسته‌ای استقبال می‌کنم.

خانم ونسا فریزر (Vanessa Frazier) سفیر و نماینده دائم کشور اروپایی مالت در سازمان ملل افزود: در طول دوره گزارش، کمیسیون مشترک برجام تشکیل جلسه نداد. هماهنگ کننده برنامه جامع اقدام مشترک به رایزنی با اعضای برجام و آمریکا برای رسیدگی به تحولات مربوط به این توافق، به منظور بازگشت احتمالی آمریکا به برجام و اطمینان از اجرای کامل و موثر آن ادامه داد.

وی تصریح کرد: من به عنوان تسهیل کننده برجام در شورای امنیت، عمیقاً به برنامه جامع اقدام مشترک که توسط شورا در قطعنامه 2231 (2015) تأیید شده است، متعهد هستم.

وی ادامه داد: من مانند تسهیل کنندگان پیشین خود به دنبال تسهیل، تقویت و ترویج اجرای قطعنامه خواهم بود و قاطعانه معتقدم که گفتگو، شفافیت و استفاده از کانال ارتباطی برای حال و آینده حیاتی است. من از تلاش‌های همه کشورهای عضو برای مشارکت در گفتگو و اذعان به اهمیت برجام به‌عنوان یک توافق چندجانبه در عدم اشاعه هسته‌ای استقبال می‌کنم.

اما جان کلی دیپلمات آمریکایی در این نشست مدعی شد: ایران به اقدامات تحریک آمیز خود ادامه داده است. ایران باید اقدامات لازم برای اعتماد سازی در جامعه جهانی و کاهش تنش ها انجام دهد.

این دپیلمات آمریکایی بدون اشاره به نقض برجام از سوی آمریکا و خروج از این توافق بین المللی مدعی شد: آمریکا متعهد به رفع نگرانی بین المللی در مورد برنامه هسته ای ایران از طریق دیپلماسی است اما متاسفانه این هدف ایران نیست.

وی ادعا کرد: ما کاملا آماده استفاده از همه ابزار لازم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای هستیم.

دیپلمات آمریکایی مدعی شد: برنامه موشک بالستیک ایران تهدید برای صلح و امنیت منطقه ای است و ایالات متحده آمریکا به همراه شرکای خود به جلوگیری از اشاعه تسلیحات موشکی ایران ادامه خواهند داد. ما همچنین به تحریم شرکت ها که در این تهدید سهم دارند، ادامه خواهیم داد.

معاون نمایندگی چین در سازمان ملل در سخنانی در این نشست گفت: برجام نتیجه دیپلماسی چند جانبه مورد تایید شورای امنیت است و ستون مهم عدم اشاعه هسته ای بین المللی است. در شرایط فعلی گسترش تنش ها میان اسرائیل و فلسطین, برجام بسیار مهم تر شده است.

وی تصریح کرد: برجام از همه طرف ها می خواهد فورا اقدامات و تعهدات لازم برای بازگشت به اجرای کامل برجام را انجام دهند. برجام تنها مسیر صحیح برای حل مساله هسته ای ایران است. مذاکرات باید هرچه زودتر از سر گرفته شوند. آژانس بین المللی انرژی اتمی باید به کار خود در ایران به شکلی شفاف و بی طرف ادامه دهد. آمریکا به عنوان آغازکننده بحران هسته ای ایران, باید صداقت از خود نشان دهد، به مسولیت ها و تعهدات خود عمل و تحریم های یکجانبه خود علیه ایران را لغو کند.

دیپلمات کشور چین همچنین ادامه داد: اظهارات اخیر مقامات اسرائیلی در خصوص استفاده از سلاح هسته ای در غزه که بی مسوولانه است, نشان دهنده بحران مساله هسته ای در خاورمیانه است و برخی از کشورها باید استاندارد دوگانه خود در خصوص این مساله را کنار بگذارند.

به گزارش ایرنا، واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل نیز در سخنانی گفت: برجام نمونه توانایی دیپلماسی چندجانبه در جهان امروز است. اما با مرور زمان تعدادی از اعضای برجام به خصوص یک کشور که از آن خارج شد تمام تلاش خود را می کنند تا پیروزی دیپلماتیک ما را بی نتیجه کنند.

وی افزود: آمریکا تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی علیه ایران وضع کرده است و پس از گذشت 5 سال و نزدیک شدن انتخابات جدید در این کشور, واشنگتن هنوز اقدامی برای تصحیح اقدامات خود انجام نداده است.

سفیر روسیه در سازمان ملل گفت: گزارش دبیرکل سازمان ملل ممکن است چنین مفهومی ارائه دهد که ایران مسئول شکست برجام است. باید توجه داشته باشیم که بازگشت ایران به تعهدات خود تنها زمانی انجام خواهد شد که اقدامات مشابه توسط اروپایی ها و آمریکا انجام شود. تصمیم سه کشور اروپایی برای ادامه تحریم ها علیه ایران پس از لغو آنها در سازمان ملل, مانند اقدام آمریکا در خروج از برجام است.

نبنزیا همچنین با انتقاد از گزارش دبیرکل سازمان ملل بر اساس ادعاهای دبیرخانه این سازمان تصریح کرد: کشورهای غربی به ادعاهای خود در خصوص ارائه پهپاد از سوی ایران به روسیه جهت استفاده از اوکراین ادامه می دهند. ما نگران گزارش دبیرکل در این خصوص هستیم. دبیرکل سازمان ملل در این گزارش به ادعاهای آمریکا اشاره کرده و با این حال از نمایندگان ایران یا روسیه برای بررسی شواهد ادعای دعوت نشده است. اختیارات قطعنامه 2231 شامل این موضوع نمی شود.

دیپلمات انگلیسی نیز در این نشست شورای امنیت با تکرار ادعاهای آمریکا مدعی شد که گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ایران 22 برابر بیشتر از حد مجاز در برجام است، هویت صلح آمیز برنامه هسته ای این کشور را زیر سوال می برد.

وی با ابراز هراس از برنامه دفاع بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ادعا کرد: برنامه موشکی ایران همچنان یک نگرانی اصلی برای عدم اشاعه هسته ای است.

این دیپلمات انگلیسی مدعی شد: انگلیس شواهدی به سازمان ملل ارائه داده است که نشان می دهند ایران به روسیه پهپاد ارائه کرده و مسکو از آنها برای حمله به اوکراین استفاده کرده است. ارائه این تسلیحات نقض قطعنامه 2231 است.

دیپلمات فرانسوی نیز همسو با دیگر کشورهای غربی و آمریکا و بدون کوچکترین اشاره ای به نقش آمریکا در نقض برجام در سخنانی مدعی شد: در 4 سال گذشته ایران به نقض تعهدات برجامی خود ادامه داده است. در شش ماه گذشته این نقض تعهدات افزایش یافته به گونه ای که اقدامات هسته ای ایران هیچ توجیه صلح آمیز و غیرنظامی ندارند.

این دیپلمات فرانسوی با ابراز هراس غرب از پیشرفت های برنامه هسته ای ایران ادعا کرد: ایران به غنی سازی اورانیوم در سطحی بسیار بالاتر از آنچه در برجام مشخص شده است، ادامه می دهد. ایران به محدود کردن فعالیت آژانس بین المللی انرژی اتمی در این کشور ادامه می دهد.

وی مدعی شد که ما به همراه سه کشور اروپایی تصمیم گرفته ایم به تحریم های تسلیحاتی ایران پس از انقضای آنها در سازمان ملل ادامه دهیم و آماده ایم بلافاصله پس از بازگشت ایران به تعهدات برجامی خود این تصمیمات را لغو کنیم.

پاسخ های سفیر ایران در سازمان ملل به ادعاهای آمریکا و کشورهای غربی و نیز ادعاهای دبیرخانه سازمان ملل 

سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل با انتقاد از رفتار غیرحرفه‌ای و سیاست زده دبیرخانه سازمان ملل در قبال قطعنامه 2231 تاکید کرد: مسئولیت وضعیت فعلی برجام بطور مستقیم و کامل برعهده آمریکا و اتحادیه اروپا /E3 بدلیل موارد متعدد عدم اجرای قابل توجه تعهداتشان تحت برجام و همچنین نقض مستمر و سیستماتیک تعهدات حقوقی صریح بر اساس قطعنامه 2231 است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با عنوان «عدم اشاعه: اجرا قطعنامه 2231 شورای امنیت (2015)» که شامگاه دوشنبه به وقت محلی 27 آذرماه 1402 برابر با 18 دسامبر 2023 سخن می گفت، افزود: از زمان نشست قبلی شورا، جمهوری اسلامی ایران به طور مداوم برای احیای برجام تلاش کرده است. با این وجود، علیرغم حسن نیت و تلاش ما، طرف های دیگر تاکنون هیچ گام ملموسی برنداشته اند. نه ایالات متحده و نه E3/EU صادقانه و مصمم به پایان دادن به عدم اجرای قابل توجه تعهدات خود تحت برجام و قطعنامه 2231 نیستند.

ایروانی تصریح کرد: طبق معمول، امروز آنها با نادیده گرفتن عمدی دلایل اصلی وضعیت فعلی برجام، تلاش کردند تا روایت را تغییر دهند، جای قربانی و مقصر را تغییر دهند، کمپین اطلاعات نادرست به راه بیندازند و وارد بازی مخرب سرزنش کردن طرف دیگر شوند. شایان ذکر است طرفی که از برجام خارج شد، آمریکاست نه ایران!

سفیر ایران تاکید کرد: مسئولیت وضعیت فعلی برجام به طور مستقیم و کامل بر عهده ایالات متحده و سپس اتحادیه اروپا /E3 به دلیل موارد متعدد «عدم اجرای قابل توجه» تعهداتشان تحت برجام و همچنین نقض مستمر و سیستماتیک تعهدات حقوقی صریح بر اساس قطعنامه 2231 است. علاوه بر این، بن بست در مذاکرات وین صرفاً ناشی از فقدان اراده سیاسی از سوی ایالات متحده و E3 است که ناشی از ملاحظات سیاسی داخلی آنها است.

قطعنامه 2231 ربطی به مسائل منطقه ای ندارد

ارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل همچنین تصریح کرد: قطعنامه 2231 ربطی به مسائل منطقه ای ندارد و هرگونه تلاش برای ایجاد چنین پیوندی سوء استفاده از روند است. به این ترتیب، تلاش برای ایجاد ارتباط نادرست بین استفاده از پهپاد در درگیری اوکراین و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد گمراه کننده و کاملاً بی اساس است. موضع ایران در قبال درگیری در اوکراین روشن و ثابت است.

ایروانی تاکید کرد: تهدید اصلی و دیرینه صلح و امنیت منطقه ما برای همگان شناخته شده است و تلاش برای کتمان آن از طریق اطلاعات نادرست، بدنام کردن یا اتهامات بی اساس به دیگران بیهوده و بی اساس است. برخلاف ادعاهای بی اساس، ایران پیوسته تعهد خود را به تقویت صلح و امنیت در منطقه نشان داده است. هیچ فرد، گروه یا کشوری به دستور ایران عمل نمی‌کند و به این ترتیب، ما مسئول رفتار هیچ‌کس در منطقه نیستیم.

انتقاد شدید ایران از رفتار غیرحرفه ای، غیرقانونی و سیاست زده دبیرخانه سازمان ملل در قبال قطعنامه 2231 

سفیر ایران در سازمان ملل با بیان اینکه نامه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل به تاریخ 15 دسامبر 2023 حاوی نظرات مفصل ما در مورد شانزدهمین گزارش دبیرخانه درباره قطعنامه 2231 است، گفت: در این گزارش به بازدیدهای خاص و به اصطلاح یافته های آنها اشاره شده است. این فعالیت غیرمجاز و غیرقانونی است که نشان دهنده نقض آشکار دستور تعیین شده دبیرخانه است. این مأموریت، همانطور که در بند 7 تبصره S/2016/44 رئیس شورا به صراحت بیان شده است، به شدت محدود به «حمایت اداری» است.

این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل ادامه داد: علاوه بر این، در حالی که تیم 2231 دبیرخانه فاقد تخصص فنی لازم است، حتی چنین تحقیقات غیرمجازی در مورد یک سوال بسیار فنی توسط تعدادی از کارکنان اداری انجام شده است! باعث تعجب است! چنین رفتار غیرحرفه ای، غیرقانونی و سیاست‌زده دبیرخانه با قطعنامه 2231 و تبصره فوق رئیس شورا مغایرت دارد و مهمتر از آن ناقض تعهدات صریح دبیرخانه طبق بند 1 ماده 100 منشور ملل متحد است.

وی با تکرار موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: حتی قبل از پایان برخی اقدامات محدودکننده مرتبط با موشک‌های بالستیک در 18 اکتبر 2023، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از محدوده و صلاحیت قطعنامه 2231 بود. همچنین باید مجددا موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را تکرار کنم: حتی قبل از پایان برخی اقدامات محدودکننده مرتبط با موشک‌های بالستیک در 18 اکتبر 2023، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از محدوده و صلاحیت قطعنامه 2231 بود.

ایروانی در عین حال اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران آماده است تا اجرای کامل تعهدات خود ذیل برجام را پس از احیای این برجام و پذیرفتن به موقع، مؤثر، کامل و صادقانه تمامی تعهدات خود، از سر گیرد. بر اساس برجام و قطعنامه 2231 این در واقع به اراده سیاسی واقعی آنها نیاز دارد.