انعکاس توقف مذاکرات در روزنامه های کشور / آمریکا؛ عامل معطل ماندن مذاکرات

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ روند مذاکرات در حالی به اذعان اعضای تیم مذاکره کننده کشورمان روند مثبتی را طی هفته های گذشته پشت سر می گذاشت که این روزها حل موضوعات اختلافی باعث شده است که ادامه مذاکرات متوقف شود.

به گفته بیشتر کارشناسان توقف در روند مذاکرات بیش از هر چه با ادامه سیاست های مانع تراشی آمریکایی ها همراه است، سیاستی که از ابتدای آغاز دور جدید گفتگوها در وین تلاش کرد که در مسیر پیشبرد اهداف طرفین سنگ اندازی کند.

طرف های مذاکره کننده اگرچه در آغاز این دوره از مذاکرات به تحریک آمریکا تلاش کردند با اتهام زنی به ایران و طرح ادعای کذب خواسته های فرابرجامی، افکار عمومی را علیه روند مذاکرات تحریک کنند اما با ارائه گزارشات از سوی تیم مذاکره کننده کشورمان و همچنین دریافت استدلال های غربی ها روشن شد که ایران خارج از چارچوب توافقات غربی نه چیزی فراتر می خواهد و نه از خواسته ای عقب نشینی می کند حال اینکه به نظر می رسد غرب با سردمداری آمریکا در پی خواسته های فرابرجامی، مذاکرات را متوقف کرده است.

این رفتار آمریکا در ارائه درخواست‌های جدید و عدم توانایی کافی برای تصمیم‌گیری تداعی‌گر «دبه درآوردن» سران آمریکایی است که بدون هیچ توضیحی از توافق خارج شد.

در ادامه اما نگاهی به بازتاب این مقوله در روزنامه های کشور خواهیم داشت.

نوبت به لغو تحریم و دادن تضمین که رسید آمریکا جا زد روزنامه کیهان در گزارشی نوشت: مذاکرات وین در حالی به مراحل حساسی رسیده که طرف آمریکا هنوز تصمیم خود را اتخاذ نکرده و تلاش می‌کند با بازی‌های رسانه‌ای و مقصر‌تراشی درخواست‌های فرابرجامی خود را پیش ببرد. در حالی که مذاکرات وین به‌دلیل تعلل آمریکا در اتخاذ تصمیم سیاسی پیرامون موضوعات باقی‌مانده که در محدوده خطوط قرمز ایران است، معطل مانده و مقامات و رسانه‌های غربی مدام ایران را به دروغ، مانع حصول توافق معرفی می‌کنند، درخواست روسیه برای اخذ تضمین از آمریکا نیز به عامل جدیدی برای بهانه‌جویی آمریکا تبدیل شده است. در برهه‌ای که از نگاه ناظران و دیپلمات‌های ارشد دو طرف، هیچ زمانی تا این اندازه به توافق نزدیک نبوده، غرب از بازوی رسانه‌ای خود برای تحت‌تأثیر قرار دادن طرف ایرانی بهره می‌گیرد؛ تاکتیکی که البته تازگی ندارد و همواره در جریان مذاکرات به‌کار گرفته می‌شد اما در مراحل پایانی این ماراتُن شدت یافته است. محافل رسانه‌ای غرب که پیشتر مأموریت‌هایی چون دامن زدن به روسیه‌هراسی، تفرقه‌افکنی در ستون شرقی برجام، ایجاد ترس و تشویش در طرف ایرانی را با طرح سازوکارهایی چون «مکانیسم ماشه» و غیره برعهده داشتند، اینک با مدد «فیک‌نیوز»‌ها درصدد اثرگذاری بر اراده طرف ایرانی برآمده‌اند که به‌طور مشخص شایعه «شکست مذاکرات» و «عبور دیپلمات‌های ایرانی از خطوط قرمز» را می‌توان در این راستا ارزیابی کرد. محافل غربی در پی افزایش حساسیت مذاکرات، می‌کوشند با روایت‌های نادرست و یکجانبه و نیز تحلیل‌های ناآگاهانه و بعضاً مغرضانه، جدال دیپلماتیک وین را به سود آمریکا و شرکای اروپایی‌اش تحت‌تأثیر قرار دهند. این درحالی است که واشنگتن هنوز پاسخ روشن و سازنده‌ای به 4 موضوع مورد نظر ایران که از ابتدا نیز در دستور کار مذاکرات بوده، نداده است و همچنان راهبرد چندگانه‌ای را برای فرار از اتخاذ تصمیم سیاسی دنبال می‌کند. در این رابطه تأکید بر این گزاره غلط که مذاکرات به پایان رسیده و متن توافق نهایی نیز آماده شده است در کنار مرتبط نمودن گره‌های موجود در مذاکرات به درخواست جدید روسیه برای معاف شدن از تحریم‌ها وحمایت ایران از این رویکرد مسکو، تلاشی برای پاسخ ندادن به مطالبات قانونی و منطقی ایران است. همچنین آمریکایی‌ها در مقطع زمانی فعلی براساس رویکرد ثابت خود در تلاشند تا با تحریک افکار عمومی، فضا را به‌گونه‌ای سازمان دهند که با فشار بر مذاکره‌کنندگان، آنها را مجبور نمایند تا به تصمیم‌گیری در چارچوب مولفه‌های مورد نظر واشنگتن اقدام کنند. این در حالی است که بسیار روشن است که ضرب‌الاجل‌های ساختگی متعدد و مانورهای تکراری‌ترک محل مذاکرات از سوی مقامات غربی و افزایش فوق‌العاده فشارهای رسانه‌ای نتوانسته مذاکره‌کنندگان ایرانی را از پیگیری مطالبات و خطوط قرمز غیرقابل تغییر بازدارد. طی روزهای آینده مشخص خواهد شد که آمریکا حاضر است از رفتارهای ایذایی دست بردارد و رویکردی سازنده را برای دستیابی به توافق قوی در پیش بگیرد یا همچنان به امید تأثیرگذاری اقدامات فرامذاکراتی برای امتیازگیری می‌خواهد نقش خود را در مقام مانع اصلی حصول توافق حفظ کند. درخواست‌های جدید آمریکا روند جمع‌بندی مذاکرات را با چالش رو‌به‌رو کرد در همین رابطه منبع نزدیک به تیم مذاکرات ایران در گفت‌وگو با ایرنا با بیان اینکه عدم تصمیم‌گیری و درخواست‌های جدید آمریکا روند جمع‌بندی مذاکرات را با چالش روبه‌رو کرد، گفت: پیش‌بینی می‌شود پس از توقف مذاکرات، رایزنی‌های برای حل مسائل باقیمانده ادامه یابد. ایران جمع‌بندی نهایی خود را پیرامون مذاکرات انجام و آن را به طرف مقابل ارائه داده است و انجام توافق در گرو تصمیم طرف‌های مقابل و به‌ویژه آمریکاست. این منبع آگاه خاطرنشان کرد: آمریکا با پاسخ‌ها خود با طرح مسائل جدید، چالش‌هایی را در مرحله نهایی مذاکرات ایجاد کرده است. وی ادامه داد: در این بین برخی مسائل مانند موضوعات فی ما بین روسیه و آمریکا نیز وجود دارد که البته به مسئله مذاکرات ایران با کشورهای 1+4 در وین بی‌ارتباط خواهد بود و مسئله‌ای که لازم است دو کشور آمریکا و روسیه آن را میان خود حل کنند. وقفه در مذاکرات؛ میدل ایست آی: ادعاهای طرف آمریکایی عامل توقف جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز در توئیتی از ایجاد وقفه در مذاکرات میان ایران و1+4 خبر داد. بر اساس گفته بورل هیئت‌های مذاکره‌کننده برای مشورت به پایتخت‌های خود باز می‌گردند. میدل ایست آی (Middle East Eye) رسانه انگلیسی درباره مذاکرات وین گزارش داد: توافق هسته‌ای که بنا به گفته بسیاری از مقامات غربی مذاکره‌کننده آماده بازگشت است، با ادعای طرف آمریکایی مبنی بر توقیف دو فروند نفتکش ایرانی که آنرا نقض تحریم‌ها خوانده، به حالت تعلیق درآمد. این رسانه انگلیسی درادامه نوشت: جوزپ بورل نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین با استناد به «فاکتورها و عوامل خارجی» گفت که مذاکرات نیاز به یک وقفه دارد، اما با این حال بورل به صراحت گفت: «متن نهایی اساساً آماده و روی میز است». مشکل کلیدی برجام از نگاه مشاور تیم هسته‌ای در همین رابطه مرندی از چهره‌های رسانه‌ای مطلع از مذاکرات که در وین حضور دارد نوشت: دزدی دریایی آمریکا و مصادره 2 کشتی با محموله نفتی ایران، باقی‌ماندن نامهای تروریستی، خواستههای جدید آمریکا و همچنین عدم خروج بیشتر شرکت‌ها، نهادها و افراد از رژیم تحریم‌های «فشار حداکثری» مشکلات کلیدی هستند که باید برطرف شوند. همچنین یک منبع مطلع به تسنیم گفت که اصلی‌ترین مسئله در مذاکرات وین مربوط به تحریم افراد و شرکت‌ها و نهادهایی است که در انتفاع اقتصادی ایران از هرگونه توافقی نقش مؤثری ایفاء می‌کنند. وی افزود: از ابتدای مذاکرات ایران خواستار حذف این افراد و نهادها و شرکت‌ها از لیست موسوم به قرمز بوده‌ایم و طرف آمریکایی با استفاده از حربه‌های مختلف مرتباًً این کار را یا به تعویق انداخته و یا دبه کرده و رفع آنها را به مسائل فرابرجامی گره زده است. این منبع آگاه خاطرنشان کرد: هم در مواضع رسمی علنی و هم در مذاکره با طرف‌های 1+4 به غربی‌ها و آمریکایی‌ها اعلام شده است که بدون لغو این تحریم‌ها توافق در کار نخواهد بود. وی همچنین با بیان اینکه ظاهراً آمریکا به‌جای تمرکز برای اتخاذ تصمیم سیاسی لازم در جهت توافق، فرصتش را مصروف عملیات روانی کرده است، اظهار داشت: آمریکا می‌داند که بیش از هرکدام از طرف‌های دیگر برجام به توافق نیاز دارد؛ لذا این کارشکنی‌ها و عملیات روانی بیشتر به ضرر آنها خواهد بود. اصرار ایران بر خودداری از عقب‌نشینی در مذاکرات وین در عین حال بنگاه انتشار خبر بی‌بی‌سی پنجشنبه نوشت که مقام‌های عالی ایرانی تأکید کرده‌اند که در روزهای پایانی مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای حاضر به عقب‌نشینی نیستند. بی‌بی‌سی در گزارشی افزود: رهبر جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده است که ایران از «حضور منطقه‌ای»، «پیشرفت علمی هسته‌ای» و «قدرت دفاعی» خود کوتاه نخواهد آمد. آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهوری نیز گفته دولتش به دنبال رفع تحریم‌ها است، اما از خط قرمزهایی که رهبر تعیین کرده عقب‌نشینی نخواهد کرد. همزمان، علی شمخانی، دبیرکل شورای عالی امنیت ملی ایران گفته آمریکا در برخورد با «پیشنهادات اصولی ایران»، پاسخ‌هایی «غیرقابل‌قبول» داده و اصرار بر «توافق سریع» نشان می‌دهد آمریکا اراده‌ای برای یک «توافق قوی» ندارد. «آمریکا» بیشتر از «ایران» نیازمند توافق است؛ عدم توافق در صورت عدم لغو تحریم‌ها همچنین اسماعیل کوثری، نماینده مردم تهران در مجلس به مهر گفت: آمریکایی‌ها در برجام خلف وعده کردند و برخلاف قوانین بین‌المللی به هیچ‌یک از تعهدات خود پایبند نبودند. مقامات آمریکا نشان دادند که حتی به امضا و وعده خود هم پایبند نیستند و از برجام خارج شدند. آنان برای آنکه به برجام بازگردند، باید به ایران امتیاز دهند و به تعهدات خود عمل کنند. وی افزود: آمریکا و کشورهای غربی بیشتر از جمهوری اسلامی ایران به مذاکرات و توافق احتیاج دارند. حرف ما آن است که تا زمانی که همه تحریم‌های جمهوری اسلامی ایران لغو نشود و طرف غربی تعهد و تضمین ندهد، توافقی انجام نخواهدشد. همچنان معطل آمریکا  روزنامه وطن امروز اما در گزارشی با عنوان همچنان معظل آمریکا نوشته است: مذاکرات وین با عدم تصمیم‌گیری آمریکا بار دیگر با وقفه روبه‌رو شد و رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران هم به کشور بازگشت. به گزارش «وطن‌امروز»، «جوزپ بورل» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی روز جمعه در توئیتی از نیاز به وقفه در مذاکرات وین به دلیل آنچه عوامل خارجی خواند، خبر داد. وی در این باره اعلام کرد: به دلیل عوامل خارجی به وقفه در گفت‌وگوهای وین نیاز است. متن نهایی اساسا آماده و روی میز است. به عنوان هماهنگ‌کننده، من به همراه تیمم به ارتباط با همه اعضای برجام و ایالات متحده برای غلبه بر وضعیت فعلی و نهایی کردن توافق ادامه خواهم داد. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه اما در واکنش به بورل درباره اعلام تنفس در مذاکرات وین در صفحه توئیتر خود نوشت: وقفه اعلام شده در مذاکرات وین می‌تواند زمینه‌ساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد. وی تاکید کرد: دستیابی به موفقیت در گفت‌وگوها تمرکز اصلی همه طرف‌ها خواهد بود. خطیب‌زاده افزود: هیچ عامل خارجی‌ای بر اراده مشترک ما برای حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهد گذاشت. در همین حال یک منبع مطلع به خبرگزاری تسنیم گفت که اصلی‌ترین مساله در مذاکرات وین مربوط به تحریم افراد و شرکت‌ها و نهادهایی است که در انتفاع اقتصادی ایران از هرگونه توافقی نقش مؤثری ایفا می‌کنند. وی افزود: از ابتدای مذاکرات ایران خواستار حذف این افراد، نهادها و شرکت‌ها از لیست موسوم به قرمز بوده و طرف آمریکایی با استفاده از حربه‌های مختلف مرتبا این کار را یا به تعویق انداخته یا دبه کرده و رفع آنها را به مسائل فرابرجامی گره زده است. این منبع آگاه خاطرنشان کرد: هم در مواضع رسمی علنی و هم در مذاکره با طرف‌های 1+4 به غربی‌ها و آمریکایی‌ها اعلام شده است که بدون لغو این تحریم‌ها توافق در کار نخواهد بود. وی همچنین با بیان اینکه ظاهرا آمریکا به جای تمرکز بر اتخاذ تصمیم سیاسی لازم در جهت توافق، فرصتش را مصروف عملیات روانی کرده است، اظهار داشت: آمریکا می‌داند که بیش از هرکدام از طرف‌های دیگر برجام به توافق نیاز دارد؛ لذا این کارشکنی‌ها و عملیات روانی بیشتر به ضرر آنها خواهد بود. در همین اثنا علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز پنجشنبه در توئیتی درباره مذاکرات جاری در وین نوشت: شیوه مواجهه آمریکا با پیشنهادات اصولی ایران، طرح پیشنهادات غیرقابل قبول و اصرار بر توافق سریع با طرح بهانه‌های واهی، نشان می‌دهد آمریکا اراده‌ای برای توافق قوی و قابل دفاع برای طرفین ندارد. مذاکرات وین بدون اتخاذ تصمیم سیاسی توسط آمریکا هر ساعت پیچیده‌تر از قبل می‌شود. * گفت‌وگوی بورل و امیرعبداللهیان همچنین در میانه تحولات پرشتاب پیرامون مذاکرات، جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات وین با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران تماس گرفت. بورل در این گفت‌و‌گوی تلفنی اظهار داشت: مذاکرات وین در نقطه حساسی قرار دارد و اکنون آمریکا و ایران در تبادل پیام‌ها باید انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان دهند و تلاش کنند بر محدودیت زمانی غلبه کنند. بورل افزود: موضوع تضمین اقتصادی برای شما مهم است و ما از تحقق آن حمایت می‌کنیم. ما و شما به تلاش‌های خود برای رسیدن به توافق ادامه خواهیم داد، زیرا مسیر طولانی‌ای را طی کرده‌ایم. وی اضافه کرد: شما ایرانی‌ها مذاکره کننده‌های سخت و توانمندی هستید. * درخواست‌های جدید آمریکا هیچ توجیه منطقی ندارد وزیر امور خارجه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی از اهتمام و تلاش هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین و پیشرفت‌های حاصله قدردانی و تصریح کرد: اگر واقع‌بینی بر رفتار همه طرف‌ها حاکم باشد، همچنان به نقطه وصول توافق خوب و قوی نزدیک هستیم. رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچ‌گونه توجیه منطقی نداشته و با مواضع این کشور درباره دستیابی سریع به توافق در تناقض است. امیرعبداللهیان افزود: موضوعات اصلی و لغو موثر تحریم‌ها نباید تحت تاثیر زیاده‌خواهی طرف آمریکایی قرار گیرد. وزیر امور خارجه همچنین در گفت‌وگو با بورل عنوان کرد: آمریکا نمی‌تواند به بهانه فشار افکار عمومی کشورش، هر روز حرف جدید و متفاوتی را از طریق هماهنگ‌کننده به ما منتقل کند. اگر طرف آمریکایی مشکل افکار عمومی را دارد، باید بگویم ما هم مشکل افکار عمومی را در ایران داریم. آنها با حساسیت و دقت بالایی تحولات را رصد می‌کنند و از دولت پاسخگویی و رفع موثر تحریم‌ها و حفظ توان بالای هسته‌ای صلح‌آمیز را مطالبه می‌کنند. امیرعبداللهیان همچنین تصریح کرد: برخی مباحث که مرتبط با قهرمانان ملی ماست، قابل مذاکره نیست. * آمریکا: مسائل دشوار کمی در مذاکرات وین باقی مانده است دولت بایدن هم در این میان اظهار کرد چیزی تا توافق باقی نمانده است. مقامات آمریکایی که تا پیش از این با تعیین ضرب‌الاجل ایران را تهدید به ترک مذاکرات می‌کردند حالا پس از تحولات جدید جهانی می‌گویند طرف‌ها تمرکزشان را روی حل موضوعات نهایی قرار دهند. البته آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند با این نوع موضع‌گیری‌ها هرگونه شکست در گفت‌وگوها را متوجه ایران کنند. با این حال سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از مشارکت‌کنندگان در مذاکرات وین خواست بر روی حل‌وفصل مشکلات نهایی جهت حصول توافق تمرکز کنند. به گزارش رویترز، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران تاکید کرد واشنگتن قصد ندارد پیشنهاد جدید یا خاصی در مذاکرات به روسیه بر سر مساله تحریم‌ها جهت حصول توافق ارائه کند. وی در ادامه تصریح کرد که مشکلات کم اما برجسته‌ای در مذاکرات وین باقی مانده است. پرایس همچنین از تمام مشارکت‌کنندگان در مذاکرات وین از جمله روسیه خواست تمرکزشان را بر حل‌وفصل مشکلات نهایی جهت احیای برجام قرار دهند. * اولیانوف: سرنوشت توافق تنها به روسیه بستگی ندارد نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین عنوان کرد نتیجه مذاکرات وین تنها به روسیه وابسته نیست و دیگر مشارکت‌کنندگان نگرانی‌های دیگری دارند. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین روز جمعه پس از دیدار با انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین در جمع خبرنگاران گفت: فرجام توافق تنها به روسیه بستگی ندارد. دیگر بازیگران نیز به زمان بیشتری نیاز داشته و نگرانی‌های بیشتری دارند. درباره این مسائل گفت‌وگوهایی در حال انجام است. آسوشیتدپرس: آمریکا محموله نفت ایران را توقیف کرد خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در گزارشی نوشت: ایالات متحده محموله 2 نفتکش مظنون به حمل نفت ایران را در سکوت خبری توقیف کرده است. در این گزارش ادعا شده که این نفتکش‌ها بخشی از طرح پیچیده مقابله با تحریم‌ها شامل اسناد جعلی و رنگ‌آمیزی مجدد عرشه کشتی برای پوشاندن محموله‌های غیرقانونی بوده است. طبق این گزارش، جزئیات توقیف که قبلا گزارش نشده بود در یک پرونده مدنی فدرال وجود داشت که ماه گذشته بعد از آنکه کشتی‌های تحت مدیریت شرکت‌های یونانی به دستور نهادهای مجری قانون آمریکا، محموله باارزش خود را به ارزش بیش از 38 میلیون دلار در هیوستون و باهاما تخلیه کردند، از مهر و موم خارج شد. آسوشیتدپرس با بیان جزئیاتی ادعایی افزود: توقیف این محموله‌ها توسط آمریکا به پاییز 2020 بازمی‌گردد. «تا درباره همه چیز توافق نشود درباره هیچ چیز توافق نشده است»؛ این جمله مشهوری است که از آغاز مذاکرات منتهی به برجام در سال 2015 مقامات وقت آمریکایی به کار می‌بردند. ضمنا این جمله در اوراق مذاکراتی وین در دور جدید گفت‌وگوها در وین هم دیده می‌شود. مقامات ایرانی با بهره‌گیری از این عبارت در برهه فعلی این مهم را به دولت بایدن که سعی در حصول توافق ضعیف داشته است، یادآوری کرده‌اند. با مرور این عبارت باید سفر اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران را ارزیابی کرد. سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جهت شفاف‌سازی درباره مسائل مطرح شده در سند GOV/2021/52 به تاریخ 26 آبان1400 (17 نوامبر 2021) روی بیانیه مشترک به توافق رسیدند. سازمان و آژانس با هدف حل‌و‌فصل موضوعات توافق کردند در ادامه همکاری خود همان‌طوری که در بیانیه مشترک مورخ 5 شهریور 1399 (26 آگوست 2020) بیان شده است، همکاری‌ها و گفت‌وگوهای بین خود را سرعت بخشیده و تقویت کنند. در این زمینه، سازمان و آژانس درباره موارد زیر توافق کردند: 1- سازمان حداکثر تا 29 اسفند 1400 (20 مارس 2022) توضیحات کتبی مرتبط با آن دسته از سوالات مطرح شده توسط آژانس درباره موضوعات مربوط به 3 مکان را که ایران به آنها نپرداخته است، به همراه اسناد پشتیبان مربوط به آژانس ارائه خواهد کرد. 2- ظرف 2 هفته پس از دریافت توضیحات کتبی سازمان و اسناد پشتیبان مرتبط با آن، آژانس این اطلاعات را مرور کرده و هر سؤالی را که درباره این اطلاعات دریافت شده، به سازمان ارائه می‌کند. 3- ظرف یک هفته پس از ارائه اطلاعات به سازمان توسط آژانس درباره هر سؤال دیگر درباره این اطلاعات، آژانس و سازمان برای بررسی سؤالات در تهران تشکیل جلسه خواهند داد. برای هر مکان جلسات جداگانه‌ای برگزار خواهد شد. 4- مدیرکل در نظر دارد با انجام فعالیت‌های مندرج در بندهای یک تا 3 بالا و به دنبال ارزیابی مربوطه توسط آژانس، نتیجه‌گیری خود را پیش از برگزاری شورای حکام در خرداد 1401 (ژوئن 2022) گزارش کند. با این وجود موضوعی که مطرح است این است که بیانیه مشترک تصریحی درباره بسته شدن پرونده مطالعات ادعایی یا PMD نداشته و مشخص نیست آژانس در این مورد تا خردادماه سال آینده چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد. این در حالی است که خاتمه یافتن این موضوع یکی از خطوط قرمز مهم ایران برای حصول توافق احتمالی بوده است اما بند 4 بیانیه سازمان انرژی اتمی و مدیر کل آژانس فقط می‌گوید گروسی به دنبال ارزیابی مربوطه توسط آژانس، نتیجه‌گیری خود را پیش از برگزاری شورای حکام در خرداد 1401 گزارش کند. بنابراین تضمینی وجود ندارد که در نتیجه همکاری‌های ایران و احیای توافق، آژانس پرونده PMD را ببندد. چه اینکه اساسا تجربه تاریخی همکاری‌های آژانس و ایران نشان می‌دهد این نهاد بین‌المللی سوالات خود را برای قانع شدن مطرح نمی‌کند، بلکه به دنبال این بوده است از پاسخ‌های کشورمان سوالات جدیدی طرح کند و مبنایی برای ادامه بهانه‌جویی‌های خود قرار دهد. در زمان انعقاد توافق برجام دولت وقت ادعا کرد موضوع ابعاد نظامی احتمالی بسته شده و قطعنامه 1+5 درباره بسته شدن پرونده موسوم به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران با اجماع و اتفاق آرای کشورهای عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب شده است. معنای این اتفاق این بود که با تصویب این قطعنامه مسائل گذشته و حال پی‌ام‌دی ایران تا سال 2015 باید برای همیشه مختومه می‌شد اما ادعاهای جدید آژانس درباره کشف اورانیوم با منشأ انسانی در برخی اماکن ایرانی، به فعالیت‌های قبل از سال 2015 بازمی‌گردد که باید طبق برجام خاتمه می‌یافت. موضوع دیگر، رفتار غیرحرفه‌ای و قابل تامل رافائل گروسی در مواجهه با برنامه هسته‌ای ایران بوده است که ابهام‌ها درباره تعهدات آژانس به بسته شدن پی‌ام‌دی را بیشتر می‌کند. به عنوان نمونه سال گذشته پس از همکاری‌های ایران با آژانس درباره بهانه‌جویی‌ها نسبت به اماکن جدیدی که گروسی برای آنها دسترسی گرفت، مدیرکل در گزارش راستی‌آزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 شورای امنیت، توضیحات ارائه شده از سوی ایران درباره 2 مکان تازه‌ای را که اخیرا در سفرش به تهران مجوز دسترسی و بازرسی آژانس به آنها را دریافت کرده بود، رضایت‌بخش ندانسته و همچنین به لحاظ فنی نامعتبر ارزیابی کرده و خواستار شفافیت بیشتر و اطلاعات تکمیلی‌تر از سوی تهران شد. این در حالی بود که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از سفرش به ایران در گفت‌وگو با شبکه BBC WORLD بازرسی از 2 سایت مورد درخواست آژانس را نه پایان کار، بلکه آغاز یک «فرآیند تازه» توصیف کرده بود. در همین راستا گروسی پس از سفر هفته گذشته‌اش به تهران در کنفرانس خبری تصریح کرد پروتکل الحاقی بخشی از برجام است و توافق برجام بدون آن دشوار و مساله‌ساز خواهد بود و ایران باید تحت هر شرایطی به توافقات پادمانی پایبند باشد. گروسی همچنین گفت مسائل پادمانی به توافق برجام ارتباطی ندارد و ایران باید تحت هر شرایطی به این توافقات پایبند باشد. مدیرکل آژانس در این باره گفت: «مسائل پادمانی ارتباطی به برجام و توافقات دیگر ندارد. اینها 2 موضوع موازی هستند و ایران صرفنظر از برجام و هر توافق دیگری با هر کشور دیگری باید به توافقات پادمانی پایبند باشد و این وظیفه آنهاست». گروسی در ارتباط با پروتکل الحاقی نیز توضیح داد: «پروتکل الحاقی بخشی از برجام است. داشتن توافقی بدون توافقات جامع پادمانی مساله‌ساز و دشوار است. شما باید توانمندی دسترسی و کار کردن به شیوه‌ای موثر را داشته باشید. تا جایی که من می‌دانم پروتکل الحاقی بخشی از توافق بوده و بخشی از توافق برجام خواهد بود». این دیپلمات آرژانتینی در پاسخ به سؤالی در ارتباط با توافق برجام و تأثیری که بر فعالیت‌های آژانس در ایران می‌گذارد هم گفت: «ما دائما با ایران در گفت‌وگو هستیم که این گفت‌وگوها شامل گفت‌وگوهای غیررسمی هم می‌شود، زیرا در صورت عدم توافق، ما نمی‌توانیم روی یکسری موضوعات به صورت منسجم به توافق برسیم». وی ادامه داد: «ما درباره موضوعات با ایران تبادل نظر می‌کنیم اما در نهایت تیم پادمانی ما مسائلی را که در برجام مورد توافق قرار گرفته و به امضا درآمده است، در نظر می‌گیرند و بررسی می‌کنند». گروسی تصریح کرد: «همان‌طور که می‌دانیم برجام یک توافق پیچیده است و یکسری گام‌ها و توالی‌ها وجود دارد که مذاکره‌کنندگان و طرف‌های برجام درباره آن بحث می‌کنند و در این راستا وظایفی وجود دارد که باید انجام شود و ایران باید به مواردی پایبند باشد و ما نیز باید راستی‌آزمایی کنیم و این وظیفه بسیار بزرگی است که پیش روی ما قرار دارد». مدیرکل آژانس در ارتباط با توافقات اواخر سال میلادی گذشته با مقام‌های ایرانی گفت: «پس از رایزنی‌های سازنده با معاون رئیس‌جمهوری اسلامی در 15 دسامبر 2021، شرایط جدیدی در رابطه با تجهیزات نظارتی آژانس تحت برجام مورد توافق قرار گرفت. این امر آژانس را قادر کرد تا دوربین‌ها را مجددا در کارگاه کرج نصب کند و همه رسانه‌های ذخیره‌سازی را در دوربین‌های مرتبط با برجام در سراسر ایران جایگزین کند». گروسی سپس در ارتباط با سفر اخیر به ایران گفت:‌«همان‌طور که خواهید دید، بیانیه مشترک توافق شده با ایران در روز شنبه مجموعه‌ای از گام‌هایی را که باید طی چند ماه آینده برداشته شود، مشخص می‌کند». وی ادامه داد: «آژانس مشتاقانه منتظر است تا 20 مارس (29 اسفند) توضیحات کتبی از جمله اسناد پشتیبان مرتبط را درباره سوالات مطرح شده توسط آژانس که ایران تاکنون به آنها رسیدگی نکرده است و درباره موضوعات مربوط به 3 مکان خاص است، دریافت کند. کارهای زیادی پیش روی ما است. ما آماده‌ایم». موضوعات باقی مانده در مذاکرات وین چیست؟

روزنامه قدس اما در بیان دیدگاهی پیرامون مذاکرات وین آورده است:

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپاروزگذشته باانتشارتوییتی از نیازبه وقفه در مذاکرات وین به دلیل آنچه عوامل خارجی خواند، خبر داد. «جوزپ بورل» نوشت: متن نهایی اساساً آماده و روی کننده، من بهعنوان هماهنگ میزاست. به همراه تیم مبه ارتباط باهمه اعضای برجام وایالات متحده برای غلبه بر وضعیت فعلی و نهایی کردن توافق ادامه خواهم داد.

سعید خطب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به این توییت نوشت: وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین می تواند زمینه ساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد.

وی افزود: هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما به منظور حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهدگذاشت. محمد مرندی مشاور تیم مذاکره کننده ایرانی نیز ازاقدام بورل باطرح این پرسش که موضوعات باقیمانده در مذاکرات چیست؟ در فضای مجازی نوشت: دزدی دریایی آمریکا و مصادره ماندند در کشتی با محموله نفتی ایران، باقی ماندن نام های تروریستی، خواسته های جدید آمریکا و همچنین عدم خروج بیشتر شرکت ها و افراد از افراد از رژیم تحریم مشکلات کلیدی هستند که باید برطرف و حل شوند.

علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان نیز روز گذشته وین را ترک و به تهران بازگشته است. اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه در وین اما با بیان اینکه بن بستی نیست گفته است: می دانید که مذاکره کنندگان اروپایی هفته پیش رفتند و سایرین هم شاید چنین کاری کنند. ما درارتباط با هم خواهیم بود.

وقفه در مذاکرات برای حل موضوعات باقی‌مانده روزنامه حمایت هم با اشاره به مسئله وقفه در مذاکرات برای حل موضوعات اختلافی در گزارشی نوشته است: سعید خطیب‌زاده، وقفه اعلام شده در مذاکرات وین را زمینه‌ساز حل موضوعات باقی‌مانده و بازگشت نهایی دانست و اعلام کرد: هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما برای حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نمی‌گذارد. در روزهای اخیر آمریکایی‌ها در مقابل عقب‌نشینی‌های خود در مقابل ایران، پیشنهادات غیرسازنده جدید مطرح کرده‌اند. این موضوع با واکنش قاطع تهران روبرو شد. در همین رابطه، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگو با «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تأکید کرد: آمریکا نمی‌تواند به بهانه فشار افکار عمومی کشورش، هر روز حرف جدید و متفاوتی را از طریق هماهنگ کننده به ما منتقل کند. اگر طرف آمریکایی مشکل افکار عمومی را دارد، باید بگویم ما هم مشکل افکار عمومی را در ایران داریم. آنها با حساسیت و با دقت بالایی تحولات را رصد می‌کنند و از دولت پاسخگویی و رفع موثر تحریم‌ها و حفظ توان بالای هسته‌ای صلح‌آمیز را مطالبه می‌کنند. امیرعبداللهیان همچنین تصریح کرد: برخی مباحث که مرتبط با قهرمانان ملی ماست، قابل مذاکره نیست. وی تأکید کرد: اگر واقع‌بینی بر رفتار همه طرف‌ها حاکم باشد، همچنان به نقطه وصول توافق خوب و قوی نزدیک هستیم. رییس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچ گونه توجیه منطقی نداشته و با مواضع این کشور در مورد دستیابی سریع به توافق در تناقض است. امیرعبداللهیان افزود: موضوعات اصلی و لغو موثر تحریم‌ها نباید تحت تاثیر زیاده‌خواهی طرف آمریکایی قرار گیرد. به گزارش فارس، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز پنجشنبه گذشته طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، درباره مذاکرات جاری در وین نوشت: شیوه مواجهه آمریکا با پیشنهادات اصولی ایران، طرح پیشنهادات غیرقابل قبول و اصرار بر توافق سریع با طرح بهانه‌های واهی، نشان می‌دهد که آمریکا اراده‌ای برای توافق قوی و قابل دفاع برای طرفین ندارد. مذاکرات وین بدون اتخاذ تصمیم سیاسی توسط آمریکا هر ساعت پیچیده‌تر از قبل می‌شود.  مذاکرات نیازمند وقفه است از سوی دیگر «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم روز گذشته طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، از نیاز به وقفه در مذاکرات وین به دلیل آنچه عوامل خارجی خواند، خبر داد. وی در این خصوص اعلام کرد: به دلیل عوامل خارجی به وقفه در گفت‌وگوهای وین نیاز است. متن نهایی اساسا آماده و روی میز است. به‌عنوان هماهنگ‌کننده، من به همراه تیمم به ارتباط با همه اعضای برجام و آمریکا برای غلبه بر وضعیت فعلی و نهایی کردن توافق ادامه خواهم داد. سعید خطیب‌زاده سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز در واکنش به این پیام بورل، نوشت: وقفه اعلام شده در مذاکرات وین می‌تواند زمینه ساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد. وی دستیابی به موفقیت در گفت‌وگوها را تمرکز اصلی همه طرف‌ها خواند و افزود: هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما به منظور حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهد گذاشت. بعد از اعلام ایجاد وقفه در مذاکرات وین از سوی جوزپ بورل، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مذاکرات وین به خبرنگاران گفت: اطلاعی از وجود هیچ بن‌بستی ندارم و تماس‌ها ادامه می‌یابد.  به توافق نزدیکیم اما چالش‌ها هنوز هست از سوی دیگر، مقامات آمریکایی هم از نزدیک بودن توافق می‌گویند. در همین راستا، «جنیفر ساکی» سخنگوی کاخ‌سفید در نشست خبری روز گذشته خود مدعی شد که مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین به نقطه توافق نزدیک شده اما پایان گفت‌وگوها معمولاً چالش‌انگیز است. «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم با بیان اینکه مسائل باقی مانده در مذاکرات وین، کم‌تعداد ولی دشوار هستند، گفت: از همه طرف‌ها از جمله روسیه می‌خواهیم که بر توافق تمرکز کنند. این در حالی است که خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس در گزارشی مدعی شده که آمریکا محموله دو نفتکش که مظنون به حمل نفت ایران به عنوان بخشی از یک طرح پیچیده مقابله با تحریم‌ها بودند را توقیف کرده است. این گزارش در حالی است که دولت بایدن مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات وین توافق هسته‌ای ایران را احیا کند که شامل برداشته شدن تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران است، اما تاکنون از انجام اقدامات لازم در این راستا خودداری کرده است.