تحرکات کرونایی BBC؛ از بازی با اطلاعات سوخته تا ایرانهراسی در جهان
مجله فارس پلاس؛ حمزه ناجیان: بیبیسی فارسی 2 روز قبل و همانطور که پیش از این خبرگزاری فارس خبر داده بود (لینک خبر)، پروژه تشکیک در آمار مبتلایان و فوت شدگان ناشی از کرونا را کلید زد. اما برخلاف سروصدایی که به راه انداخت، هیچ اطلاعات و سند معتبری رو نکرد و سعی کرد صرفا با تمرکز بر شبهاتی که در تمام دنیا و برای همه کشورها مطرح است، افکار عمومی مردم ایران را مورد هجمه قرار دهد.
محور اصلی شبههافکنی گزارش جدید بیبیسی، تشکیک در آمار اعلام شده بیماران و درگذشتگان کرونا بود. البته بیبیسی پیش از این هم بارها چنین ادعایی را مطرح کرده بود اما این بار برای اثبات ادعای خود، با استناد به منابع ناشناس مدعی شد که تعداد کشتهشدگان کرونا در ایران، 3برابر آمار اعلام شده است.
اما جالب اینجاست که این ادعای بیبیسی، به هیچ منبع و سند معتبری متکی نیست و صرفا بر اساس یک جدول مبهم و نامشخص تنظیم شده است که حتی اطلاعات موجود در آن نیز قابل راستیآزمایی نیست. کمااینکه خود بیبیسی نیز حاضر به تایید جزئیات این جدول نشده و صرفا با اتکا به تعداد اطلاعات مندرج در جدول، ادعاهای قدیمی و همیشگی خود را تکرار کرده است؛ شبههای که بارها درباره آمار مبتلایان و کشتههای تمام کشورهای جهان نیز مطرح شده و پاسخ آن نیز بارها توسط مقامات بهداشتی ایران و جهان داده شده است.
بیبیسی مدعی شده به فهرست مشخصات افرادی دست یافته که بر اثر کرونا و یا «علائم بالینی مشابه کرونا» فوت کردهاند؛ موضوعی که در تمام دنیا نیز مطرح است و بالاخص به دلیل تشابه علائم بالینی کرونا و آنفولانزا (بالاخص در فصل سرد سال)، تشخیص این دو بیماری را از یکدیگر مشکل میکند. اما جالب آنکه بیبیسی از همین ابهام جهانی و باوجود اقرار به آن و عدم اطمینان از ابتلای افراد حاضر در لیست به کرونا، بدون ارائه هیچ استدلالی نتیجه گرفته که در ایران: «کمشماری در مرگ و میر آمار رسمی، عمدی بوده است»
فیلم؛ بیبیسی پس از شبههافکنی درخصوص آمار ابتلا و تلفات کرونا، در سایر برنامهها رسما اقرار میکند که نمیتوان ابتلای تمام این افراد به کرونا را تایید کرد
مسئولان وزارت بهداشت از روز نخست شناسایی این ویروس، همواره تاکید داشتهاند که آمار اعلامی صرفا بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی بوده است. بهعبارتی، باتوجه به عدم امکان تست کرونا برای تمام مردم و شناسایی همه افراد مبتلا به کرونا، اگر افرادی با علائم مشابه کووید 19 فوت کرده باشند اما تست تشخیصی قطعی نداده باشند، این افراد در آمار تلفات کرونا لحاظ نمیشوند. این شیوه، استانداردی است که تمام کشورهایی که حاضر به ارائه آمار شدهاند از آن تبعیت میکنند و مورد تایید سازمان بهداشت جهانی هم هست.
بالاخص در هفتههای ابتدایی شیوع کرونا که ایران بر اثر تحریمهای آمریکا امکان دسترسی گسترده به کیتهای تشخیص را نداشت، احتمال وجود چنین اختلاف آماری بالاتر بود. اما بهتدریج و با تولید کیتهای تشخیص ایرانی، این مساله نیز تا حد بالایی رنگ باخت.
بیبیسی فارسی درحالی این اختلاف احتمالی را بهعنوان یک کشف اختصاصی مطرح میکند که بسیاری از مسئولان، از جمله دکتر پزشکیان، نائب رئیس مجلس دهم پیش از این گفته بود که چون این امکان وجود نداشته که از همه افراد تست گرفته شود پس احتمالا آمار مبتلایان کرونا از ارقام اعلام شده بالاتر است.
هرچند بیبیسی حتی همین نقل قول را نیز به شکلی تحریف شده بیان کرد تا وانمود کند پزشکیان، مسئولان وزارت بهداشت را به پنهان کاری متهم کرده است. اما واقعیت آن است که وزیر بهداشت دولت اصلاحات همان مساله جهانی را مطرح کرده بود که بعید نیست تعدادی از مبتلایان و فوت شدگان هیچگاه شناسایی نشوند.
البته تلاش برای اعتمادزدایی از نهادهای متولی بهداشت ایران، چیز جدیدی نیست و بیبیسی از روز اول مواجهه با کرونا در ایران، این سیاست را در پیش گرفته بود. این رسانه انگلیسی همیشه برای بیان آمار مربوط کرونا در ایران از واژه «رسمی» استفاده میکند تا به مخاطب القا کند که آماری «غیررسمی» هم وجود دارد که از مخاطبان پنهان میشود. درحالی که در مورد آمریکا و کشورهای اروپا فقط واژهی «آمار» را بدون هیچ توضیح اضافهای بهکار میبرد و به آمار این کشورها خدشهای وارد نمیکند.
این درحالی است که در خود کشور انگلیس، بسیاری از رسانههای مطرح معتقدند که آمارهای ارائه شده توسط مسئولان انگلیسی با واقعیات مطابقت ندارد. به طور مثال روزنامه فایننشال تایمز با استفاده از گزارش مرکز ملی آمار انگلیس نوشت شمار واقعی جان باختگان مبتلا به ویروس کرونا، احتمالا دو برابر آماری است که دولت این کشور اعلام میکند.
همچنین روزنامه انگلیسی دیلیمیل در گزارشی نوشت که آمار تلفات ویروس کرونا در انگلیس بالاتر از آمار و ارقام رسمی است که مقامهای بهداشت این کشور اعلام میکنند. این موضوع البته درباره آمریکا، آلمان و سایر کشورهای اروپایی هم وجود داشته است.
* القای بیتدبیری
اما آغاز تحرکات کرونایی بیبیسی علیه ایران به روزهای آخر سال گذشته برمیگردد، جایی که تلاش کردند مسئولان نظام را در مقابله با کرونا مقصر جلوه دهد، درحالی که تصاویر موجود از فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره) نشان میدهد، که آنها از همان زمان اعلام چین درباره انتقال و شیوع ویروس کووید19، اقدامات لازم در ورودی پروازهای خارجی را انجام دادند.
* تکذیب وجود کرونا به خاطر انتخابات
این رسانهها در اسفندماه نیز مدعی شدند که مسئولان ایرانی به دلیل در پیش بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی و ترس از مشارکت پایین در انتخابات، صحبتی از شیوع کرونا در ایران نمیکنند؛ اما این ادعاها درحالی مطرح شد که مسئولان وزارت بهداشت ایران در روز 30 بهمن ماه (یعنی 2 روز پیش از انتخابات مجلس) از مثبت شدن تست کرونای دو نفر در قم خبر دادند.
* القای پنهانکاری مسئولان
القای پنهان کاری و صادق نبودن آمار و ارقام مبتلایان به ویروس کرونا در ایران موضوع جدید نبود که بیبیسی فارسی آن را تازه مطرح کرده بلکه سیاستی بوده که توسط آمریکاییها از همان روز اول برایشان دیکته شده است.
این شایعات و شبهات درحالی مطرح شد که ایران یکی از اولین کشورهایی بود که آمارهای مبتلایان و فوتیها را به محض اطلاع، اعلام کرد به طوری که حتی سازمان بهداشت جهانی ادعای «مخفیکاری» ایران در موضوع کرونا را رد کرد. «تدروس آدانوم» مدیرکل سازمان بهداشت جهانی ادعای «پنهانکاری» ایران در ارتباط با آمار قربانیان ویروس کرونا جدید (کووید -19) را رد کرد.
همچنین مسئولان مرکز ویروسشناسی دانشگاه تهران، آزمایشگاهی که اولین نمونه مثبت کرونا در ایران را تشخیص دادند در گفتوگو با خبرنگار فارس گفتند که پس از 2 از اطلاع آنها به وزارت بهداشت، مسئولان این موضوع را رسانهای کردند. (اینجا را ببینید)
* ایران هراسی
ایران هراسی، یکی از مهمترین راهبرد شبکههای فارسی زبان در جریان شیوع کرونا در ایران به شمار میرود. رسانههایی که بیشتر بودجهشان از انگلیس، عربستان و آمریکا تامین میشود در هفتههای نخست شیوع کرونا، چنان هجمه و تبلیغ منفی کشورمان به راه انداختند که گویا ایران منشا این ویروس بوده است و یک خطر برای منطقه و جهان محسوب میشود.
* شایعه شاخدار شیوع کرونا به دلیل پروازهای ماهان
پروازهای ماهان آن هم در شرایط کنونی تحریم، همواره یکی از سیبلهای حملات ضدانقلاب بوده و در این ماهها بارها سعی شده که این پروازها متوقف شود. اهمیت پروازهای ماهان به قدری است که دو هفته پیش نیز دو جنگنده آمریکایی بر خلاف قوانین بینالمللی پرواز ماهان را تهدید کردند. از سوی دیگر بیبی سی در طول مدت شیوع کرونا در گزارشهای مختلف سعی کرد پرواز ماهان از چین به ایران را عامل انتقال این ویروس در ایران و خاورمیانه معرفی کند، تا اینگونه باعث لغو پروازهای باری ایران و افزایش فشار تحریم بر مردم ایران شود.
حالا با گذشت ماهها از شیوع این کرونا و درگیر شدن تمام قارههای جهان با این ویروس، تلاش مضحک بیبیسی فارسی برای مقصر کردن ایران بیشتر از پیش خودش را نشان میدهد. سوالی که آنها در این ماهها پاسخ ندادند این است که با فرض این ادعا، کرونا چگونه به کشورهای اروپایی و آمریکایی و یا رژیم صهیونیستی که ایران به آنها پرواز نداشته رفته است و الان کل جهان درگیر این ویروس اشت؟
* القای تقابل دین و علم
سیاست مشترکی که شبکههای ماهوارهای در دوران کرونا و همزمانی با ماه مبارک رمضان و ماه محرم در دستور کار قرار دادند، موضوع تقابل دین و علم است. این رسانهها بارها سعی کردند که با مطالب و برنامههای مختلف این موضوع را برجسته کنند. اما هربار با تاکیدات مقام معظم رهبری و مراجع تقلید مبنی بر رعایت دستورات ستادملی مقابله با کرونا نقشههای آنها نقش بر آب میشود.
آیتالله خامنهای در سخنرانی اخیر خودشان به مناسبت روز قربان به برپاکنندگان عزاداری سیدالشهدا نیز توصیه کردند که ضابطههای ستاد ملی مبارزه با کرونا باید در عزاداری ها رعایت شود.
* تخریب چهره دین
تاکتیک دیگری که این رسانه انگلیسی در راستای تخریب چهره دین در پیش گرفته، انتخاب تصاویر با نمادهای مذهبی در کنار اخبار منفی کرونا در ایران است تا به صورت غیرمستقیم حس منفی نسبت به نمادها و ارزشهای مذهبی را به مردم القا میکند به این نمونهها توجه کنید در اغلب موارد تیترها ارتباطی به مکان عکسها ندارد.
زمانی این موضوع بیشتر معلوم میشود که بفهمیم در موارد مشابه در کشورهای غرب، بیبیسی چگونه عمل میکند.
* بیبیسی فارسی علیه ایران
همچنین بررسی پیج اینستاگرامی BBC در تاریخ 25 ژانویه تا 25 فوریه نشان داد، که این بیبیسی فارسی بوده که بیشتر از همه بخشهای دیگر به موضوع کرونا پرداخته و رویکرد غالب این پستها هم منفی بوده است.
* آرامش برای انگلیسیها و ترس برای مردم ایران
BBC فارسی اخبار منفی انگلیس را به گونهای منتشر میکند که کمترین دلهراسی و اضطرابی متوجه مردمش نشود. به عنوان مثال آنها خبر بسیار تلخ و دلهرهآور افزایش تلفات بریتانیا به 32000 نفر و رتبه نخست انگلیس از این حیث در اروپا را با استفاده از تصویری آرامشبخش از یک پیرمرد در فضایی سرسبز، با امید تمام در حال تماشای یک طوطی است، منتشر کردند.
اما همین رسانه برای انتشار اخبار مشابه در ایران آن هم در شرایطی که فقط 5 نفر در ایران جان خود را از دست داده بودند اول از تیتر «ایران دومین قتلگاه ویروس کرونا» کرد، سپس تصاویر چند زن را انتخاب میکند، که مرکز آن تصویر یک خانم از عوامل کادر پرواز با چهره مضطرب است (درحالی که انتظار از مهمانداران این است که همیشه ارامش داشته باشند).
* کرونای حریرچی بد ولی کرونای جانسون خوب
رسانه های مطرح جهان از جمله رویترز طی روزهای گذشته از ابتلای 14 عضو کنگره آمریکا به کرونا خبر دادند.
رئیسجمهور و دو وزیر برزیل، وزیر کشور استرالیا، ولیعهد انگلیس، معاون وزیر بهداشت بریتانیا، بوریس جانسون و بسیاری از چهرههای هنری، ورزشی و سیاسی دیگر هم از افراد سرشناسی هستند که به این ویروس مبتلا شدند.
بیبیسی فارسی هیچ گونه تحلیلی درباره ابتلای این چهرهها به کرونا ارائه نداد اما همین شبکه در اوایل شیوع کرونا با برجسته کردن این موضوع که چرا آمار کرونا در میان مسئولان ایرانی بالاست، حملاتی را به سیستم بهداشتی ایران وارد کرد و ابتلای حریرچی نشان از ضعف مدیریت ایرانیان عنوان کرده بود.
بیبیسی فارسی حتی برای ایجاد یأس و ناامیدی در خبر ابتلای ایرج حریرچی، قائم مقام وزارت بهداشت ایران به کرونا، تصویر او را درحالی که مشغول پاک کردن عرق پیشانیاش بود، منتشر کرد. از سوی دیگر درحالی که برای انتشار اخبار مربوط به کرونای بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس و یا ولیعهد بریتانیا اغلب از تصاویر خنثی استفاده کرد تا به مردم این کشور آرامش القا کند.
* موفقیتهای غرب یک معجزه است و موفقیتهای ایران بیارزش
بیبیسی فارسی حتی در مورد اخبار علمی هم رفتاری دوگانه دارد؛ اخبار موفقیتهای ایران را عمدتا یا منتشر نمیکند یا به راحتی از کنار آن عبور میکند اما موفقیتهای مشابه کشورهای غربی را در حد معجزه میداند.
چشم بستن بر جهاد چند صدهزارنفری ایرانیان
آخرین موردی هم که میتوان درباره رویکرد دوگانه بیبیسی اشاره کرد این است که آنها طرح بسیج ملی غربالگری، پایش عمومی، کمکهای مومنانه و حضور سازمانهای مردم نهاد و گروههای جهادی را که در بیمارستانها، غسالخانهها، کارگاههای تولید آبمیوه، ماسک و مواد ضدعفونی را نه تنها پوشش خبری نداده و نمیدهند بلکه به دنبال عیبجویی از این اقدامات هستند اما یک نمونه مشابه در انگلیس (یعنی آشپزی یک زوج برای کادر درمانی انگلیس) برایشان مهم میشود و آنتن زنده شبکه را در اختیارشان قرار میدهند.
انتهای پیام /
کرونا کرونا بیبیسی فارسی تحریف شایعه تا واقعیت