تیم مذاکره‌کننده ایران چه سوغاتی از هتل کوبورگ آورد؟
عصر روز گذشه بود که طرف‌های مذاکره هتل کوبورگ وین را به مقصد کشور‌های خود جهت رایزنی های داخلی ترک کردند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، کم تر از بیست و چهار ساعت است که از اختتامیه نشست کمیسیون مشترک برجام که در سطح معاونان وزیر و مدیران سیاسی ایران و گروه 1+4، در هتل کوبورگ شهر وین برگزار شده بود می گذرد. جمعه آخرین روز مذاکرات وین هفت بود. یک هفته سنگین و پرماجرا که تیم مذاکره کننده ایران توانست به خوبی حربه های رسانه های معاند را خنثی کند.
علی باقری معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان، صبح جمعه در توئیتی نوشت: «پس از رایزنی‌ها با دیگر هیات‌ها، بعدازظهر روز پنجشنبه من و انریکه مورا هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای ارزیابی وضعیت و بحث درباره مسیر پیش رو، دیدار کردیم. این هفته پیشرفت خوبی داشتیم. امروز جمعه کمیسیون مشترک خواهیم داشت و بعد از یک وقفه چند روزه، مذاکرات را ادامه خواهیم داد.»
علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین پس از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه گفت: در دور هفتم مذاکرات دیدگاه‌ها و مواضع دولت و تیم جدید را درباره موضوعات قابل گفت و گو در وین را در قالب دو سند اصلی ارائه کردیم. یکی از این سند‌ها درباره پیش نویس تحریم‌ها بود که طرف مقابل دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران را به عنوان مبنای گفتوگوها پذیرفت. براین اساس بود که سند جدیدی مبنای گفتوگوها درباره تحریم‌ها قرار گرفت که این سند با سندی که در گفت‌وگو‌های وین 6 ارائه بود، متفاوت است.
او ادامه داد: در موضوع هسته ای، طرف ایرانی دیدگاههای خود را در متنی که در وین شش نهایی شده بود، درج کرد. طرف اروپایی مقاومت می‌کرد و قبول نمی‌کرد که دیدگاههای ایران هم در آن سند درج شود و آن مبنای گفتوگوها قرار بگیرد. این دور از گفتوگوها با توجه به اینکه دولت جدید در ایران شکل گرفته بود و تیم جدیدی هم برای گفتوگوها ماموریت پیدا کرده بود، قاعدتا همراه خودش دیدگاه‌ها و مواضع دولت جدید را به وین آورده بود.
*س_تشکیل چارچوب جدیدی برای گفت‌وگو در مورد لغو تحریم‌ها_س*مذاکره کننده ارشد ایران در وین معتقد است بر همین اساس ما در قبال گفت‌وگو‌هایی که در شش دور قبل انجام گرفته بود و پیش‌نویس‌هایی که تا آن زمان تولید شده بود، مواضع، دیدگاه‌ها و اصلاحات مدنظر تیم ایرانی را لحاظ کردیم و این را در اسناد مذاکراتی درج کرده و به طرف مقابل ارائه کردیم.
به طور مشخص دو سند برای مذاکرات مهم بود، یکی سند مربوط به لغو تحریم‌ها که اولویت اصلی و دستورکار مهم تیم مذاکراتی ایران بود، این جمله را باقری می گوید و ادامه می دهد البته این اولویت صرفا مربوط به ما نیست، بلکه طرف‌های دیگر از جمله برخی از اعضای 1+4 مانند چین هم به صراحت در جلسات تصریح کردند که اولویت مدنظر آن‌ها منطبق با اولویت جمهوری اسلامی ایران است و آن موضوع لغو تحریم‌هاست. بر همین اساس، این اصلاحات و موارد مورد نظر تیم جدید در سند مربوط به لغو تحریم‌ها درج و به طرف مقابل ارائه شد. بر این اساس چارچوب جدیدی برای گفت‌وگو در مورد لغو تحریم‌ها شکل گرفت.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: در طول چند روزی که گفت‌وگو‌های وین هفت را داشتیم، در حدود کمتر از 20 روز، چند جلسه در مورد موضوع لغو تحریم‌ها بین طرفین هم در سطح روسای هیأت‌های مذاکره کننده، هم در سطح کارگروه‌ها و هم در سطح کارشناسان برگزار شد. چند سند هم بین طرفین مبادله شد درباره دیدگاههای دو طرف در خصوص اصلاحات یا تغییراتی که در متن باید داده شود، که این اسناد بین دو طرف یعنی طرف ایرانی و طرف مقابل مورد مبادله قرار گرفت که آخرین سند را روز (جمعه) درباره لغو تحریم‌ها دریافت کردیم.
باقری در پاسخ به سؤالی درباره اصرار طرف‌های اروپایی برای دستیابی به توافق جدیدی فراتر از تعهدات در برجام نیز گفت: اصلا چنین چیزی مطرح نبوده است و مبنای گفتوگوها در چارچوب توافق سال 1394 است و به هیچ وجه هیچ مبنای دیگری توسط هیچ کسی مطرح نشده و توسط هیچ طرفی هم قابل قبول نخواهد بود. به هر حال اختلاف وجود دارد. همان اختلافی که در وین شش بوده، هست و چند تا هم اضافه شده است.
*س_اولیانوف: دلیلی برای شکست مذاکرات نمی‌بینم_س*میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه پس از پایان مذاکرات برجام می گوید مذاکره کنندگان غربی با احترام نسبت به مواضع جدید ایران، راه درستی را در پیش گرفتند. خوش‌بینانه چنین احساس می‌کنم که هشتمین دور رایزنی‌ها می‌تواند آخرین و البته طولانی‌ترین مذاکرات باشد. دلیلی برای انتظار شکست نمی‌بینم، اگرچه هر گونه حرکت یا سخن غیرمحتاطانه‌ای می‌تواند اوضاع را پیچیده و تیره سازد.
بعد ازمذاکرات طولانی در وین، طرف‌های اروپایی به بسیاری از خواسته‌های پیشنهادی ایران تن داده اند و دور بعدی مذاکرات احتمالا از 27 دسامبر (6 دی) و یا 3 ژانویه (13 دی) از سر گرفته می‌شود.
دیگر شرکت کنندگان در مذاکرات نیز رویکرد محترمانه‌ای را در قبال موارد جدید در موضع ایران اتخاذ کرده اند. این نکته مهم بود و ما به آن دست یافته‌ایم. شرکت کنندگان در مذاکرات وین راه را برای ویراش مدارک و اسناد موجود باز و هموار کرده اند.
انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین شامگاه جمعه ابراز امیدواری کرد که ادامه مذاکرات با ایران طی سال 2021 (13 روز دیگر) از سرگرفته شود. مورا همچنین درباره احیای توافق 2015 با ایران گفت: «ما دیگر درباره‌ی ماه‌ها صحبت نمی‌کنیم بلکه درباره هفته‌ها صحبت می‌کنیم.» دیپلمات‌های اروپایی سه کشور عضو برجام پیش‌تر از احتمال ادامه مذاکرات وین در تاریخ 27 دسامبر (ششم دی) خبر دادند.
انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام با انتشار چند توئیت در خصوص دور هفتم مذاکرات وین توضیحاتی داده و گفته دور هفتم منطق و هدف خاص خود را در سه مرحله داشت: ورود هیأت جدید ایران در مذاکرات جاری و نسبتا کامل از نظر رویه؛ گفت وگو درباره ایده‌های جدید بالقوه یک دولت جدید (در ایران)؛ دیدن این که آیا هیأت‌های دیگر تمایل دارند هر یک از این ایده‌ها را در متن اصلی، مبنای پذیرفته‌شده برای نتیجه نهایی گفت وگو‌های وین بگنجانند یا خیر.»
او گفت دور 7.5 (اشاره به وفقه‌ای که در دور هفتم ایجاد شد) درباره مرحله سوم بود که سخت‌ترین هم بود. در غیر این صورت دور هفتم ناقص می‌ماند.
نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین در ادامه گفت: به یک مبنای مشترک داریم که در فصل رفع تحریم‌ها منطق داخلی کمی تفاوت دارد بنابراین خیلی هم مسئله مهمی نیست. امیدوارم روشن شده باشد که چرا دور بعدی، دور هشتم است.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در خلال مذاکرات وین در توئیتر در پاسخ به بیانیه سه کشور اروپایی نوشت: هر بیانیه‌ای درباره برجام که در آن به تقصیر آمریکا اشاره نشده باشد، صرفا بیان‌کننده اوج جهل صادرکنندگان آن نسبت به واقعیت است.
دیپلمات‌های ارشد انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مدعی شدند که پس از آغاز دور جدید مذاکرات، «ما ساعت‌ها تعامل داشته‌ایم و همه هیئت‌ها به ایران فشار آورده‌اند که منطقی باشد اما تاکنون هنوز نتوانسته‌ایم به مذاکرات واقعی برسیم. ما در برخورد با مواضع جدید ایران که با برجام فراتر از آن مغایر است، زمان گران‌بهایی را از دست می‌دهیم.»
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، مذاکره کننده ارشد چین روز جمعه اعلام کرده مذاکرات قبل از پایان سال از سر گرفته خواهد شد. با وجود این، به نوشته آسوشیتدپرس، طرف‌ها هنوز بر سر تاریخ از سرگیری گفتوگوها به توافق دست پیدا نکرده‌اند.
بنابر گزارش شبکه سی‌جی‌تی‌ان چین، پنجشنبه شب وانگ یی، مشاور دولتی و وزیر امور خارجه چین در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه موضوع هسته‌ای ایران بر سر یک تقاطع قرار دارد، گفت: چین از ادامه مذاکرات با هدف احیای توافق 2015 حمایت می‌کند. وانگی یی همچنین تاکید کرد این کشور از خواسته‌های مشروع و منطقی ایران حمایت می‌کند و با رویکرد نادرست اعمال فشار در هر مرحله مخالف است. به گزارش این رسانه چینی، امیر عبداللهیان هم با قدردانی از نقش سازنده چین در پیشبرد مذاکرات، وانگ یی را در جریان آخرین تحولات گفتوگوها در وین قرار داده و با بیان اینکه ایران با صداقت و حسن نیت در مذاکرات حضور دارد و اقدامات مثبتی انجام داده است، گفت: تهران به شکلی منعطف و عمل‌گرایانه به حضور در مذاکرات ادامه خواهد داد. امیر عبداللهیان در این تماس تاکید کرد ایران گفت‌وگو و همکاری با طرف‌های مربوطه را حفظ خواهد کرد اما هرگز تهدید یا قلدری را نخواهد پذیرفت.
*س_تکرار ادعای مشاور امنیت ملی آمریکا، مذاکرات خوب پیش نمی رود _س*جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا، روز گذشته در کنفرانسی مطبوعاتی با اشاره به برنامه هسته‌ای ایران مدعی شده بود مذاکرات با ایران به دلیل نبود راهی برای رسیدن به توافق، خوب پیش نمی‌رود.
او همچنین با اشاره به خروج یکجانه آمریکا از برجام در سال 2018، گفت: «ما تاوان تصمیم فاجعه‌بار خروج از توافق هسته‌ای با ایران را می‌پردازیم.» ما از طریق واسطه‌ها به اطلاع ایران رساندیم که از پیشرفت هسته‌ای این کشور آگاه هستیم. صبر ما درباره ایران محدود است و با ادامه توسعه برنامه هسته‌ای ایران شانس بازگشت به توافق هسته‌ای کاهش می‌یابد.
الجزیره، به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی مدعی شده با ادامه سرعت بخشیدن به برنامه هسته‌ای ایران، زمان برای دستیابی به توافق در حال تمام شدن است.
این مقام آمریکایی که نامش فاش نشد، ادعا کرده بود: «ایران به تولید سلاح هسته‌ای بسیار نزدیک شده و این نگران کننده است. ما از پایبندی ایران به مفاد توافق هسته‌ای در برابر لغو تحریم‌ها استقبال می‌کنیم، اما هنوز ایران متعهد به توافق هسته‌ای نشده است.»
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در کنفرانسی خبری شامگاه جمعه گفت که اولویت این کشور همچنان از سرگیری مذاکرات سازنده برای بازگشت به توافق هسته‌ای است و مدعی شد که هنوز زود است که بدانیم آیا ایران با رویکردی سازنده به مذاکرات بازگشته است یا خیر. این اظهارات پرایس در حالی است که پس از روی کار آمدن جو بایدن، او مدعی شد که قصد دارد به برجام بازگردد، اما امریکا همچنان حاضر به لغو تحریم‌ها نیست و سیاست فشار حداکثری را علیه ایران ادامه می‌دهد.
