ثبت جهانی هورامان، یادگاری ماندگار
سنندج - ایرنا - تکمیل و ارسال پرونده ثبت جهانی هورامان به یونسکو را می‌توان یکی از خدمات ماندگار دولت تدبیر و امید دانست، خدمتی که در سال‌های بعد اثرات مثبت و مزایای آن نصیب استان کردستان و منطقه می‌شود.
به گزارش ایرنا، امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنعت‌های مهم توسعه و پیشرفت هر کشوری محسوب می‌شود و بسیاری از کشورهای جهان از همین راه سالانه درآمدهای هنگفتی کسب می‌کنند. نظیر آن را می‌توان کشور ترکیه بیان کرد که بیشترین درآمد آن مربوط به گردشگری است.
به طور قطع هر نقطه و هر مکانی را نمی‌توان منطقه گردشگری نامید، چرا که فارغ از اماکن تاریخی، وجود مناطق گردشگری در هر منطقه‌ای یک نعمت خدادادی است که خالق هستی آن را نصیب مردمان آن دیار کرده و این نعمت گرانبهای الهی در استان کردستان نصیب مردم منطقه اورامانات شده است.
زمانی که یک منطقه به لحاظ گردشگری در کانون توجه قرار می‌گیرد، خیل عظیمی از گردشگران و مهمانان از سراسر نقاط جهان در تمام فصول سال به آن منطقه سفر می کنند و نتیجه آن سرازیر شدن درآمد و ثروت به منطقه و رونق و شکوفایی آن خواهد بود و ساکنین آن از مزایای بی شمار آن ذینفع می شوند.
بدون تردید منطقه هورامانات که قدمت آن به هزاران سال پیش بر می‌گردد، ظرفیت و پتانسیل خوبی در بحث گردشگری دارد و توجه به این ظرفیت می‌تواند باعث رونق و توسعه منطقه و حتی تمام کشور شده و آمار ورود گردشگران و مسافران را از دیگر نقاط جهان به کشورمان افزایش دهد.
آغاز ثبت جهانی هورامان را می توان در سفر دکتر محمدحسن طالبیان معاون وزیر میراث فرهنگی و گردشگری به منطقه دانست، جایی که معاون وزیر در بازدید اتفاقی و سرزده از منطقه، با پتانسیل ها و ظرفیتهای آن آشنا شد و بحث ثبت جهانی این منطقه را در سطح وزارت خانه ارائه کرد.
دولت تدبیر و امید با علم به این موضوع و بررسی تاثیرات بسیار مثبت آن، بحث ثبت جهانی هورامان را در دستور کار خود قرار داد و با پیگیری های انجام شده در نهایت نماینده یونسکو مهر سال گذشته برای بازدید از منطقه هورامانات به ایران سفر کرد و از نزدیک با آداب، رسوم، تاریخ کهن، فرهنگ و از همه مهمتر با ظرفیت های خوب این منطقه آشنا شد و قرار است امسال پرونده ثبت جهانی هورامانات در یونسکو بررسی و تایید نهایی شود.
اگرچه اکنون در منطقه هورامانات امکانات و زمینه لازم برای ایجاد کارخانجات تولیدی و صنعتی فراهم نیست اما ظرفیت بسیار خوبی در بحث گردشگری وجود دارد و حال که پرونده ثبت جهانی این منطقه در دست اجرا است با نهایی شدن آن می توان شاهد اشتغالزایی و ایجاد درآمد پایدار در منطقه هورامانات بود.
بدون تردید با ثبت جهانی اورامانات کمک‌های اقتصادی و مالی سازمان‌های معتبر جهانی عاید منطقه شده و شاخص های اجتماعی زندگی مردمان این مناطق تقویت و صنعت توریسم و گردشگری رونق پیدا می کند و هورامان نقطه هدف گردشگران جهانی خواهد شد.
ثبت جهانی اورامانات موجب رشد گردشگری در سطح ملی و جهانی می‌شود
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سال گذشته در دیدار با حسام مهدی نماینده ایکوموس که برای ارزیابی ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامانات به ایران سفر کرده بود، گفت: اورامانات (هورامان) به لحاظ معماری و منظر یکی از مواریث زیبا و قابل ارائه در دنیا بوده که در دستور ثبت جهانی قرار گرفته است و تعداد زیادی مردم در این منظر تاریخی سکونت دارند که این موضوع حائز اهمیت است.
علی‌اصغر مونسان با بیان این که ثبت جهانی اورامانات باعث رشد گردشگری می شود، ابراز امیدواری کرد پس از ثبت جهانی شاهد حضور بیشتر گردشگران خارجی در این منطقه باشیم.
وی تاکید کرد: یکی از ویژگی‌های پرونده ثبت جهانی هورامان، منظر فرهنگی آن است که 300 روستا را در بر می‌گیرد و این موضوع به لحاظ وسعت جغرافیایی نیز دارای اهمیت است.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: حدود 100 هزار هکتار عرصه و بیش از 300 هزار هکتار حریم منطقه هورامان است که در مجموع بیش از 400 هزار هکتار را در بر می‌گیرد و شامل 2 استان مهم مرزی ما کرمانشاه و کردستان می‌شود.
مونسان گفت: نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در استان‌های کرمانشاه و کردستان تلاش‌های زیادی برای ثبت جهانی این پرونده کردند، بنابراین امیدواریم در کردستان مانند کرمانشاه نمایندگان مردم در مجلس پیگیری‌های خود را انجام دهند تا بتوانیم بدون اخلال پرونده را در 2 استان به‌طور کامل جلو ببریم.
منظر فرهنگی اورامانات پرونده خوبی برای ثبت جهانی است
حسام مهدی ارزیاب یونسکو هم در دیدار با علی اصغر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: کل پرونده منظر فرهنگی اورامانات را خواندم، پرونده خوبی است و تحت تأثیر قرار گرفتم، در واقع افتخار می‌کنم برای ارزیابی این پرونده به ایران آمدم و می‌توانم مردم محلی را ببینم.
وی گفت: منظر فرهنگی در حقیقت تعادل طبیعت و انسان است، خوشبختانه این یک منظر فرهنگی خاص است. جنبه‌های فرهنگی منظر به‌ویژه ملموس و ناملموس بسیار مهم است زیرا یک میراث زنده محسوب می‌شود. تلاش می‌کنم تا این منظر فرهنگی را درک کنم.
حسام مهدی ضمن تشکر از مهمان‌نوازی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: از اول احساس کردم که با خونگرمی و محبت مرا پذیرا بودید و مطمئنم با خاطره خوش از ایران می‌روم.
ارزیاب یونسکو که پارسال بازدیدی از منطقه هورامانات در استان های کردستان و کرمانشاه داشت در دیدار با استاندار کردستان هم ضمن بیان حیرت از زیبایی های هورامان گفت: در چند روز حضور در منطقه اورامان مردم با قلب هایشان پذیرای ما شدند.
وی اظهار داشت: اگر مشکلی در هورامان وجود دارد حاصل مداخلات از بیرون و ساختمان‌های احداثی است که با بافت سنتی و معماری آن همخوانی ندارد که در این زمینه دولت برای اصلاح و تغییر آن باید کمک کند. او همچنین.
ثبت جهانی اورامان دستاوردی مهم و تاریخی است
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بعد از سفر معاون وزیر میراث فرهنگی و گردشگری به منطقه در سال 1395 بحث ثبت جهانی این منطقه در دستور کار قرار گرفت و در این راستا دفاتر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان در سه نقطه استان کردستان یعنی سنندج، هورامان تخت، پالنگان و 2 نقطه استان کرمانشاه یعنی پاوه و جوانرود دایر شد.
پویا طالب نیا افزود: در سال اول بحث شناسایی منطقه و ظرفیت ها و پتانسیل ها بود و در همان سال شناسایی اولیه از منطقه انجام شد و در سال دوم یعنی 1396 مطالعات منطقه در حوزه های مختلف باستان شناسی، مردم شناسی، معماری، تاریخ، تمدن، علوم طبیعی و جغرافیای طبیعی صورت گرفت.
36 روستای منطقه هورامانات ثبت ملی شد
وی ادامه داد: در این سال ثبت ملی روستاهای منطقه هورامانات در دستور کار قرار گرفت و موفق شدیم 24 روستای در استان کردستان و 12 روستا را در استان کرمانشاه ثبت ملی کنیم که دستاوردی مهم به شمار می رود.
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات اضافه کرد: در سال بعد در بحث مدیریت جهانی اقدامات خوبی صورت گرفت و روستاهای شاخص منطقه شناسایی و نقشه برداری سه بعدی از آنها انجام و بانک اطلاعات ابنیه در نرم افزار جی آی اس ثبت و وارد شد.
15 روستای منطقه هورامان به عنوان روستاهای شاخص انتخاب شدند
طالب‌نیا با بیان اینکه 15 روستای منطقه به عنوان روستاهای شاخص انتخاب و معرفی شدند گفت: در این مرحله اطلس باستان شناسی منطقه هورامان تهیه شد که به عنوان اولین اطلس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان به شمار می رود.
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات یادآور شد: در سال 1397 وارد فاز اجرایی شدیم و اقدام به ساماندهی بافت روستاهای منطقه و مرمت بناها از جمله مساجد روستاهای شاخص کردیم که در این راستا هشت مسجد مهم منطقه بازسازی و مرمت شد.
طالب‌نیا افزود: در همین سال بیشتر آداب و رسوم و فرهنگ منطقه هورامان را به عنوان آثار میراث ناملموس به ثبت رساندیم و تعدادی از درختان کهنسال منطقه نیز به عنوان میراث طبیعی ثبت ملی شدند که بسیار حائز اهمیت بود و باعث شد که پرونده ثبت جهانی قوی تر و تقویت شود.
او اضافه کرد: باتوجه به اینکه عمده بوم گردی های استان کردستان در سطح روستاهای منطقه هورامان است تلاش ما بر این بود که بوم گردی را توسعه دهیم و به عنوان یکی از زیرساخت های مهم گردشگری بر روی آن کار کردیم و با تلاش و پیگیری های مستمر و فعالیت و کار مدام بالاخره پرونده ثبت جهانی هورامان تکمیل و در بهمن 1398 به یونسکو ارسال شد.
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات ادامه داد: در مهر ماه 1399 ارزیاب یونسکو برای بازدید نهایی از منطقه هورامان وارد کشور ما شد و طی 10 روز از روستاهای منطقه هورامانات در استان‌های کردستان و کرمانشاه بازدید کرد که شامل روستاهای ناو، ژان، هورامان، دولاب، هجیج، نجار و پالنگان بود و از نزدیک با مردم این روستاها و آداب و فرهنگ خاص آنها آشنا شد و روند تهیه پرونده ثبت جهانی منطقه را بررسی کرد. طالب‌نیا با بیان اینکه پرونده ثبت جهانی منطقه هورامان بسیار قوی و مطمئن بسته شده است، تاکید کرد: پرونده ثبت جهانی هورامانات به طور کامل مورد تایید سازمان یونسکو قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا در سطح جهان تاکید کرد: باتوجه به شرایط جهانی کرونا اگر جلسه اجلاس تشکیل شود ثبت جهانی هورامانات در سالجاری و در مدت باقی مانده از عمر دولت تدبیر و امید انجام خواهد شد.
طالب نیا گفت: ثبت جهانی منطقه هورامان باعث رونق اقتصادی، گردشگری و توجه بیشتر به بافت روستایی شده و توسعه گردشگری منطقه را در پی خواهد داشت و در نهایت باعث تحول اقتصادی بسیار مهم در غرب کشور می شود.
وی اضافه کرد: ثبت جهانی منطقه باعث مدیریت جهانی این منطقه با رویکرد جهانی شده و از همه مهمتر موجب حفظ اصالت و فرهنگ کهن منطقه و حفاظت از آثار و بناهای تاریخی منطقه شده و در نهایت توسعه پایدار را در پی خواهد داشت.
ثبت جهانی هورامان اشتغال پایدار را به دنبال دارد
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات افزود: با توجه به اینکه گردشگری قابل تحریم نیست ثبت جهانی منطقه هورامانات در بحث اقتصاد مقاومتی نیز بسیار تاثیرگذار است و رونق اقتصادی و درآمدزایی برای ساکنان منطقه فراهم می کند.
طالب نیا یادآور شد: بحث صنایع دستی منطقه هورامانات در پرونده ثبت جهانی مطرح شده و با ثبت جهانی این منطقه باعث رونق صنایع دستی منطقه شده که نتیجه آن اشتغال پایدار برای هنرمندان منطقه است.
مدیر پایگاه منظر تاریخی فرهنگی هورامانات گفت: در حال حاضر 36 روستای منطقه هورامان در 2 استان کردستان و کرمانشاه در پرونده ثبت جهانی قرار دارند و باتوجه به باز بودن پرونده تصمیم داریم که بعد از ثبت جهانی منطقه بقیه روستاهایی که ظرفیت و پتانسیل خوبی دارند به پرونده ثبت جهانی اضافه کنیم.
طالب نیا افزود: پهنه جغرافیایی منطقه هورامانات شامل کل شهرستان پاوه و شهرستان جوانرود، بخشی از ثلاث باباجانی و قسمتی از شهرستان روانسر در استان کرمانشاه و در استان کردستان نیز کل شهرستان سروآباد و بخشی از شهرستان های سنندج و کامیاران است.
پرونده ثبت جهانی هورامان خدمتی ماندگار از دولت است
وی تاکید کرد: ثبت جهانی منطقه هورامانات بدون شک یکی از خدمات ماندگار دولت تدبیر و امید در استان های کرمانشاه و کردستان است که باعث رشد و توسعه پایدار، اشتغال زایی و معرفی هرچه بیشتر این منطقه در سطح جهانی می شود.
وی گفت: منطقه اورامان در دو استان کردستان و کرمانشاه 106 هزار هکتار عرصه و 303 هزار هکتار حریم دارد که در مقایسه با کشورهای دیگر هم اندازه کشوری همچون بحرین است که این اهمیت این منطقه را نشان می‌دهد.
پویا طالب‌نیا یادآور شد: منطقه اورامان با وجود 700 روستا که نشان‌دهنده سکونت انسانی متمرکز این منطقه است به عنوان مهمترین اثر و سایتی است که ثبت جهانی خواهد شد.
وی اضافه کرد: سه منطقه حفاظت شده با 150 هزار هکتار، یک هزار و 100 اثر تاریخی و باستانی، 60 میراث ناملموس ثبت شده همچون عروسی پیرشالیار و 50 اثر میراث طبعی همچون کانی بل و یک باغ 700 ساله از جمله داشته‌های مهم اوارامان است.
ثبت جهانی هورامان توسعه کردستان را در پی دارد
نماینده مردم مریوان و سروآباد در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه توسعه اورامان، توسعه کردستان را رقم می‌زند، گفت: ثبت جهانی اورامان نقش کلیدی و مهمی در توسعه منطقه دارد و قطعا نگاه‌ها پس از این اقدام مهم به هورامان در سطح ملی و جهانی خواهد بود و همین عامل سبب می‌شود با جذب اعتبارات زمینه توسعه همه جانبه منطقه فراهم شود.
شیوا قاسمی پور افزود: بافت سنتی و فرهنگ غنی منطقه هورامانات همراه با طبیعت بکر و مردمان خونگرم این دیار همواره زبانزد خاص و عام بوده و سالانه گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران و جهان به منطقه سفر می‌کنند و این عاملی است تا زمینه جهانی شدن هورامان از طرق مختلف پیگیری شود.
وی اضافه کرد: به عنوان نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی پیگیر این موضوع در سطح ملی هستم و از طریق مختلف میزان پیشرفت این ثبت ارزشمند را دنبال کرده و قطعا تا رسیدن به خواسته نهایی که حق طبیعی و معوق مانده مردم دیار اهورایی است از هیچ تلاشی دریغ نخواهم کرد.
دولت از ثبت جهانی هورامان حمایت می‌کند
استاندار کردستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: دولت از ثبت جهانی هورامان حمایت می‌کند و موانع موجود در این مسیر را برطرف خواهد کرد و همه تلاش خود را برای تامین نظر کامل یونسکو و بهبود فضای منطقه اورامان بکار خواهد گرفت.
بهمن مرادنیا با بیان اینکه هم اکنون گردشگری در جهان به عنوان یک صنعت پر درآمد در دنیا مطرح است، افزود: مردم دنیا مشتاق دیدن مناظر بکر طبیعی و فرهنگ‌های غنی و متفاوت هستند و بی گمان ثبت جهانی اورامان توجه جهانیان را جلب خواهد کرد.
وی یادآور شد: مردم منطقه هورامان همیشه آغوششان به روی مهمانان باز است و حتما در صورت ورود گردشگران، زندگی اقتصادی مردم و ساکنان آن مناطق متحول خواهد داشت.
ثبت جهانی هورامان ثروت آفرین و سرمایه گذاری ارزشمندی برای توسعه منطقه است
معاون سیاسی امنیتی اجتماعی استانداری کردستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: استان های کردستان و کرمانشاه از ثروت آفرینی ثبت جهانی هورامان بهره مند می‌شوند و با ثبت جهانی این منطقه تمام دنیا در برابر این آثار احساس مسوولیت کرده و این امر در رونق گردشگری این 2 استان تاثیرگذار است.
وی افزود: استاندار کردستان حمایت های ویژه‌ای از ثبت جهانی هورامان داشته و مجموعه مدیران ارشد هم به اهمیت موضوع و تاثیرگذاری آن در توسعه کردستان واقف هستند چون نقش ثبت جهانی هورامان در امنیت پایدار غرب کشور یکی از موضوعات کلیدی و حائز اهمیت است.
زارعی حفظ فرهنگ و معماری منطقه را نیز از دیگر جنبه‌های این اتفاق مهم دانست و اضافه کرد: هورامان گنجینه فرهنگی منطقه کردستان است و حراست و پاسداری از آن با ثبت جهانی منطقه تسهیل می‌شود.
ثبت جهانی اورامان تجربه ارزشمندی برای دنیا می‌شود
مدیرکل امور پایگاه‌های ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ثبت جهانی اورامان با توجه به غنا و وسعت این منطقه تجربه ارزشمندی برای همه دنیا می‌شود.
فرهاد عزیزی با بیان اینکه ثبت جهانی اورامان به موتور محرکه توسعه گردشگری غرب کشور تبدیل می‌شود، افزود: با ایجاد یک عزم در میان مردم و همکاری آنها می‌توان بهترین امور را برای ثبت به انجام رساند و خوشبختانه منطقه اورامان دارای محتوای میراث معنوی و معماری خاصی است که هنوز آسیب ندیده است.
وی با بیان اینکه تاکنون 24 اثر کشور ثبت جهانی شده و به این ترتیب در رده دهم قرار داریم که اگر شرایط جنگی هشت ساله نبود می‌توانستیم در رده اول جهان باشیم، افزود: مردم کردستان در موقعیت‌های مختلف تاریخی همیشه ثابت کرده‌اند پای کار هستند و با همه خلوص و به شکلی صادقانه در کارها مشارکت می‌کنند که در خصوص ثبت جهانی اورامان نیز به مشارکت آنها نیاز داریم.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کردستان نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با ثبت جهانی هورامان شاهد رونق بیش از پیش این منطقه خواهیم بود و توسعه پایدار را در پی خواهد داشت.
یعقوب گویلیان افزود: منطقه هورامان به عنوان یکی از مهمترین جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و فرهنگی نیازمند توسعه است و بدون تردید با ثبت جهانی آن شاهد رونق بیش از پیش این منطقه خواهیم بود.
هورامان به کانون توسعه کردستان تبدیل شود
رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان گفت: هورامان در سند آمایش سرزمینی ملی بعنوان بخشی از حلقه گردشگری طبیعی و تاریخی غرب کشور تعریف شده است و باید تلاش کنیم این منطقه به کانون توسعه استان تبدیل شود.
بهرام نصراللهی زاده افزود: حفظ بافت تاریخی و فرهنگی هورامان و احیای عناصر هویتی در محدوده ثبت جهانی این منطقه می‌تواند ضمن حفاظت از این سرمایه ملی و تاریخی، آن را به کانون توجه هرچه بیشتر گردشگران ایرانی و خارجی تبدیل کند.
وی اضافه کرد: هورامان را باید در تراز ثبت جهانی به جهان معرفی کرد و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان از برنامه هایی که منجر به افزایش ظرفیتهای توسعه در این منطقه شود، حمایت می کند.
در پایان باید گفت که ثبت جهانی هورامانات رخداد بسیار مهم و تأثیرگذاری در آینده خواهد بود که می‌تواند گردشگران بسیاری را در سطح بین‌المللی به منطقه جذب کند و بدون تردید ثبت جهانی روستاهای اورامانات گامی بلند در راستای توسعه همه جانبه این منطقه است.
هورامان یا اورامان نام منطقه‌ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان‌های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل می‌شود.
منطقه هورامان در استان کردستان دارای یک شهر (اورامان تخت) و 76 روستاست که تاکنون 13 روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده ثبتی 22 روستا نیز در حال پیگیری است.
واژه هورامان یا اورامان از 2 بخش هورا به معنی اهورا و مان به معنای خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده و در واقع به معنای سرزمین اهورایی و جایگاه اهورا مزدا است.
اورامانات در استان کرمانشاه به منطقه ای در شمال غربی این استان شامل شهرستان های پاوه، جوانرود، روانسر و ثلاث باباجانی اطلاق می شود که حدود 300 هزار نفر جمعیت دارد.
بخشی از هورامان نیز در شهرستان های مریوان، سروآباد و کامیاران استان کرمانشاه واقع شده و بخش دیگری از آن نیز در استان حلبچه عراق واقع است.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*
