سردرگمی قیمت دلار به پاسخ برجام / سرنوشت ارز در هفته آینده چه می‌شود؟

بازار ارز تهران از روزچهارشنبه و پس از انتشار اخبار غیررسمی درمورد پاسخ آمریکا به پیشنهاد اتحادیه اروپا و ایران درباره برجام ریال برخلاف انتظار و پیش بینی های صور0ت گرفته دوباره روندی صعودی به خود گرفت. دلار در هفته ای که گذشت بازار پرتلاطمی را تجربه کرد. روندی که ابتدا به خاطر تحولات برجامی و قوت گرفتن احتمال انجام توافق بین ایران و کشورهای 5+1 و به سرانجام رسیدن برجام، چند روزی را با کاهش سپری کرد اما، درست زمانیکه همه انتظار داشتند با ارسال پاسخ آمریکا به ایران، دلار با شوکی جدی مواجه شود و ریزشی شدید را تجربه کند، این ارزجهانی دوباره در روزهای پایانی هفته صعودی تدریجی را آغاز کرد. افزایشی که بنا برتحلیل برخی از کارشناسان نتیجه اخبار منفی منتشر شده از سوی برخی از رسانه های داخلی و خارجی، در مورد موافقت آمریکا با پیشنهادات ایران بود. گرچه برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که روند اخیر تغییرات دلار امری طبیعی است و ناشی از خط مشی اصلاحی بازار است. آنها براین باورند که بازار نتایج خاصل از توافقات برجام را «پیش خور» کرده است.

نفوذ رسانه ای در بازار

گمانه زنی های رسانه ای در مورد برجام که از اولسط هفته آغاز شده بود، در روز چهارشنبه، یعنی روزی که قرار بود آمریکا پاسخ خود را به پیشنهادات ایران در مورد برجام به اتحادیه اروپا ارسال کند، به اوج خود رسید. به عنوان مثال شبکه العربیه مدعی شده است: ایالات متحده تمامی شروط اضافی درخواست شده از سوی ایران را رد کرده و از ایران خواسته است که هرگونه محدودیت در بازرسی های بین المللی را لغو کند و همچنین گفته است که ایران نباید اجازه غنی سازی اورانیوم بیش از سطح خلوص 4 درصد را داشته باشد.

وال استریت ژورنال نیز با انتشار خبری در این زمینه مدعی شد: بعید است که ایالات متحده در پاسخ مورد انتظار خود خواسته های ایران را بپذیرد.

با این حال شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی درحالیکه هیچ یک از منایع رسمی کشورمان پاسخی رسمی در مورد جزییات پاسخ برجامی آمریکا به ایران نداده بودند، در اظهار نظری قابل تامل گفت: برجام طی 35 صفحه بین ما و طرفین برجامی انجام و به ایران و طرف‌هایی اروپایی فرستاده شد؛ البته موارد ریز و جزیی باقی مانده که در حال اصلاح است و اگر موضوع خاصی نباشد و شیطنت‌های رژیم صهیونیستی اثری بر روی آمریکا نگذارد، توافق انجام شده است.

وی ادامه داد: در جلسه‌ای که با شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه داشتیم همه موارد مورد بررسی قرار گرفت. این توافق برد، برد است و خطوط قرمز نظام و ملاحظات جمهوری اسلامی در آن رعایت شده است؛ در واقع آنچه که در حال حاضر برای ما ضرورت دارد توافق شده است. موضوعاتی قبل از برجام در بحث اف ای تی اف و تحریم سپاه از دولت قبل تا امروز مطرح شده که این موضوعات قابل مذاکره است. این مسائل چه در قالب برجام و چه خارج از برجام صحبت شده و البته نهادهای وابسته به مقام معظم رهبری نیز لغو تحریم شدند.

محمد مرندی، مشاور ارشد تیم مذاکره کننده ایران اما ادعای شبکه العربیه و برخی دیگر از رسانه ها در مورد رد پیشنهادات ایران از سوی آمریکا، را کاملا اشتباه دانست و گفت: ایران تازه بررسی پاسخ را آغاز کرده و پس از آن هماهنگ کننده مذاکرات را مطلع خواهدکرد. این اخبار ضد و نقیض عاملی بود برای اینکه برخی از کارشناسان اعلام کنند واکنش بازاربه این دلیل بوده که معامله گران تصور می کردند توافق برجام با شکست روبرو شده و قرار است دور جدیدی از مذاکرات ادامه پیدا کند. در واقع به زعم این کارشناسان، همین تحلیل باعث شده بود تا بازار ارز دوباره روندی صعودی را به خود بگیرد بطوریکه قیمت دلار همزمان با ارائه پاسخ آمریکا در شب پنجشنیه از خدود 28900 تومان به 29400 تومان افزایش یافت..

اما دلار تنها قربانی وزهای اخیر مذاکرات برجامی نبود. در حالی هر قطعه سکه امامی در بازار ارز یازدهم مردادماه به دنبال خبرهای مثبت برجامی وارد فاز ریزشی شده بود، اما از 29 مردادماه تغییر مسیر داده و دوباره بازار پروازی صعودی را به خود گرفت.

درحقیقت فعالان بازار سکه معتقدبودند که یک عامل افزایش قیمت سکه و دلار در بازار، بلاتکلیفی در روند مذاکرات و نیز افزایش قیمت دلار در در است.

از سوی دیگر، برخی از تحلیلگران اعلام می کردند که انتظار یک هفته‌ای تهران برای دریافت پاسخ آمریکا درباره متن پیشنهادی اتحادیه اروپا درمورد برجام باعث بدبینی عده‌ای از معامله‌گران نسبت به این موضوع شده است.

ارز در هفته آینده

میثم رادپور، کارشناس ارز در همین زمینه و در گفت و گو با خبرنگار آرمان امروز، با ارایه تحلیلی از روند پرتلاطم دلار در بازار هفته گذشته ایران و دلیل افزایش قیمت آن؛ بعد از ارسال پیام آمریکا به اتحادیه اروپا گفت: برای کارشناسانی که با تغییرات بازار آشنا هستند این رویه طبیعی است. در واقع در چنین مواردی، قبل از وقوع یک رخداد مهم، بازار همزمان با انتشار اخبار مروبط به آن، به اصطلاح شروع می کند به پیشخور کردن دستاوردهای آن. برای همین ضرب المثلی در بازار وجود دارد که می گویند: شایعه یا خبر را بفروش و ارز یا طلا و کالا بخر. یعنی معاملات براساس همین اخبار و شایعات تغیر قیمت می دهد. اما بعد از تثبیت شرایط و قطعی شدن آن رخداد، بازار شروع می کند به اصلاح خودش.

وی با ربط دادن این تحلیل به افزایش دور از انتظار قیمت دلار و سکه گفت: در مورد دلار و سکه نیز وضعیت به همین صورت بوده است. یعنی بعد از قوت گرفتن موضوع توافق ایران و آمریکا در مورد برجام، ابتدا بازار دلار تحت تاثیر این اخبارروندی نزولی به خود گرفت و کاهش پیدا کرد. اما بعد از ارسال پیام آمریکا به اتحادیه اروپا، بازار در یک مسیر اصلاحی قرار گرفت و شروع کرد به افزایش تدریجی تا وقتیکه به حد مقبول اصلاخ شده خود برسد. با این حال هنوز یک سوال اساسی باقی است. اینکه با ادامه این رویه، قیمت دلار در هفته آتی چه روندی را تجربه خواهد کرد؟ چندی پیش، علی‌اصغر سمیعی، رئیس اسبق کانون صرافان، به تجارت‌نیوز گفت: هیجانات و جوی که در روزهای گذشته بر اثر خوش‌بینی بیش از اندازه در مورد مذاکرات در بازار ایجاد شد، برخی معامله‌گران را به بروز رفتارهای هیجانی کشاند.

او افزود: قیمت‌های کنونی واقعی نیست و کمتر از ارزش ذاتی دلار است. اکنون نوعی خوش‌بینی غیرواقعی بر بازار حاکم است. در واقع معامله‌گران تصور می‌کنند که توافق هسته‌ای بدون شک امضا می‌شود، به صورت فوری به مرحله اجرا می‌رسد و بلافاصله نیز معجزه می‌کند. به زودی مشخص می‌شود که این تصورات تا چه حد غیرواقعی است.

سمیعی ادامه داد: متاسفانه بانک مرکزی که باید بازار را به درستی هدایت کند و با تزریق مثبت و منفی به موقع، مانع از شکل‌گیری اینگونه خوش‌بینی‌های اشتباه در میان معامله‌گران و در نتیجه ضرر و زیان آنها شود، برعکس عمل می‌کند. در واقع بانک مرکزی در مواردی که باید تزریق را کاهش دهد، حجم عرضه را افزایش می‌دهد.

مجتبی دیبا، کارشناس بازارهای مالی در این زمینه معتقد است: با فرض اینکه اخبار جدیدی از مذاکرات وین به دست نرسد و هفته آینده نیز به همین روند ادامه یابد، در هفته آینده قیمت دلار زیر 29 هزار و 600 تومان خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود کف قیمت دلار نیز 28 هزار تومان باشد.

برخی از کارشناسان می‌گویند در صورت احیای برجام، قیمت دلار کاهشی می‌شود، اما بعید است که به کمتر از 25 هزار تا 26 هزار تومان برسد. برخی دیگر هم می‌گویند اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، قیمت دلار افزایشی است اما هنوز نمی‌توان برای آن سقفی را در نظر گرفت. در مجموع همچنان باید منتظر اخبار توافق بود و دید آمریکا چه زمانی و چه جوابی به ایران می‌دهد.

حالا باید منتظر ماند و دید که بازار ارز ایران در هفته ای که پیش رو است چه روندی را نسبت به فراز و نشیب های سیاسی برجامی خواهد داشت. واکنش هایی که بخشی از آن بی تردید به انتشار رسمی تعاملات ایران و آمریکا در این خصوص برمی گردد. بیشتر بخوانید:

• دلار به پرواز در آمد / شوک شدید مذاکرات احیای برجام به بازار ارز

• «رمز ارز»، جولانگاه میلیاردهای پنهان

220 256