شفافیت مکانیزم‌های قانونی رسالت مهم مجلس یازدهم

انتخابات مجلس یازدهم دوم اسفند 1398برگزار شد اما سوالی که تا خرداد 1399 خورشیدی یعنی شروع به کار مجلس یازدهم ادامه خواهد داشت این است که کدام یک از نمایندگان بر جایگاه ریاست خانه ملت تکیه خواهد زد؟ این توقع از نمایندگان راه یافته به مجلس وجود دارد که جناح‌بازی، گروه‌بندی و... که به طور طبیعی مرتبط با فضای رقابت بود را کنار گذاشته و به عنوان نماینده مردمی کار و فعالیت جهادی کنند. طبق آیین نامه داخلی مجلس، انتخابات هیئت رئیسه در آغاز دوره مجلس برگزار و اعضای هیئت رئیسه برای یکسال انتخاب می شوند.

اردوگاه اصلاح‌طلبان

موانع، توصیه ها و راهبردهای انتخاباتی

علی تاجرنیا فعال سیاسی در گفت و گو با روزنامه اعتماد می گوید: بدون شک تاکنون هیچ مجلسی تا این اندازه یکدست نبوده است و همواره در مجالس مختلف هرچند اندک اما دست‌کم بیش از 50 نماینده از یک جریان منتقد داشتیم و حتی در انتخاباتی مانند انتخابات مجلس ششم که به نسبت انتخاباتی آزادتر بود، باز هم مجموعه‌ای از جریان اصولگرایی حضور داشتند. اما متاسفانه در این دوره، پیش از آنکه مردم بخواهند تصمیم بگیرند که به چه کسی رای بدهند و با کدام جریان همراه نشوند، در جریان بررسی صلاحیت کاندیداها، شاهد رد صلاحیت تعداد بسیاری از کاندیداها حتی پیش از برگزاری انتخابات بودیم و اساسا امکانی برای اینکه تعدادی حداقلی از کرسی‌ها به اصلاح‌طلبان برسد، متصور نبود. متاسفانه باید بگویم دیدگاه و رویکردی در کشور یا به دنبال تک‌صدایی است یا به دنبال برنامه‌ای که برای به ثمر رساندن آن ترجیح می‌دهد یک مجلس همراه و تابعی را به دنبال داشته باشد.

غلامرضا ظریفیان در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا، درباره مهمترین مطالبات جامعه از مجلس یازدهم اظهار کرد: مطالبه باید براساس وظایف ذاتی هر دستگاهی باشد. قانونگذاری متناسب با نیازهای جامعه و کشور و همچنین نظارت خوب و ملی بر روند اجرایی کشور از وظایف ذاتی مجلس شورای اسلامی است. نحوه فکر و نظر، اخلاق و عمل کارگزاران موب افزایش یا کاهش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی می شود و نمایندگان مجلس یازدهم باید به سوی افزایش اعتماد جامعه حرکت کنند. مجلس یازدهم همچنین باید به روند کار کارشناسی مجالس گذشته توجه کند، نه اینکه به عملکرد مجالس گذشته کاملا بی توجه باشد. متاسفانه در کشور ما وقتی مسئولی سر کار می آید فکر می کند که در نقطه تاریخی آغازین آن مسئولیت قرار داشته و به تجارب و دستاوردهای گذشته توجه نمی کند.

سایت خبری انتخاب در گزارشی آورده است:‌ وزارت کشور میزان مشارکت در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به تفکیک استان‌ها را اعلام کرد و در این آمار استان کهگیلویه وبویراحمد با 70.66 در رتبه نخست و استان تهران با 26.24 در رتبه اخر قرار دارد. وزارت کشور روز یکشنبه میزان مشارکت در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به تفکیک استان‌ها را در جدولی به شرح زیر اعلام کرد. انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی دوم اسفندماه 98 در 208 حوزه انتخابیه - 6 هزار و 112 شعبه شهری، 577 شعبه روستایی و 461 شعبه سیار اخذ رای برای تعیین 290 نماینده برگزار شد.

عبدالله ناصری، فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت وگو با نامه نیوز گفت: شکست اصلاح طلبان در انتخابات مجلس یازدهم را باید سومین شکست شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان دانست. این شورا در سال 94 طی ائتلاف با اعتدالگرا لیست امید را ارائه کرد و سبب شد که تمام انرژی اصلاح طلبان در مجلس دهم صرفا توضیح دادن در مورد تعداد حقیقی و توان تشکلیلاتی فراکسیون امید شود. در انتخابات شورای شهر نیز شورای عالی سیاست‌گذاری ناموفق بود و انتقادات بسیاری را به جان خرید. آنجا که نظارت استصوابی در کار نبود هم چهره‌های سرشناس بیرون از لیست مانده و لیستی با حضور امثال بهاره آروین به مردم ارائه شد! محصول این دو انتخابات محبوبیت و مقبولیت اصلاح طلبان را در جامعه چنان زیر سوال برد که شورای عالی اصلاح طلبان دریافت در دوم اسفند 98 توان لیست دادن ندارد.

رصد جریان رقیب

روزنامه ابتکار در گزارشی آورده است: اصولگرایان که در این دوره از انتخابات مجلس توانستند بدون حضور رقیب مجلس را به طور کامل در اختیار بگیرند و تمام نامزدها و طیف‌های خود را وارد بهارستان کنند، حالا دست به تحلیل انتخابات زده و مدعی هستند که پیروزی‌شان به خاطر عملکرد این جریان سیاسی و میزان مشارکت بالا در انتخابات بوده است. همان‌طور که روز گذشته مصباحی‌مقدم، سخنگوی جامعه روحانیت مبارز گفته: اتفاقی که در این انتخابات افتاد این بود که جریان اصلاحات بنا بر هر دلیلی که خودشان مطرح کنند یا آنچه واقعیت دارد نتوانست مردم را برای انتخابات بسیج کند. در مقابل ما با توجه به آنکه جریان اصولگرا به طور عمده خارج از گود اجرا و مدیریت مجلس بود توانست هواداران خود را برای انتخابات بسیج کند و رایی را به دست بیاورد. البته بخشی از آراء به صورت سنتی به خود جریان اصولگرا مربوط است و بخشی از آراء، معروف به آرای خاکستری است که اصولگرایان توانستند آن را جذب کنند.

ناصر ایمانی فعال سیاسی اصول‌گرا در گفت وگو با پایگاه خبری فرارو می گوید: این افراد نیز تقریبا از قبل مشخص بودند، ولی به طور قطع آقای قالیباف شانس اصلی ریاست مجلس آینده است و به اعتقاد بنده سایر اصول‌گرایانی که در مجلس حضور دارند، نمی‌توانند مانع از آن شوند تا شهردار اسبق تهران به صندلی سبز رنگ ریاست تکیه بزند. افرادی همچون زاکانی، آقا تهرانی، میرسلیم و ذوالنوری نیز خود را در قواره ریاست می‌دانند و به طور قطع یکی، دو تن از آن‌ها در رقابت نهایی با قالیباف برای رئیس مجلس شدن باقی می‌ماند، اما نکته مهم اقبالی است که در حال حاضر قالیباف در بین اصول‌گرایان دارد که این امر زمینه را برای رسیدن به اهدافی که در سر دارد را فراهم می‌کند. با توجه به رایی که آقای قالیباف در تهران کسب کرد، به نظر می‌رسد وی با همین اختلاف قابل توجه به رقبایی که با وی رقابت خواهند کرد، برنده رقابت ریاست مجلس خواهد شد، چرا که اقبال عمومی در بین اصول گرایان بر این است که وی سکان مجلس یازدهم را بر عهده بگیرد.

اردوگاه اصولگرایان

توصیه ها، برنامه ها، وعدها و برنامه‌های انتخاباتی

جعفر قادری در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به اولویت‌ها و فوریت‌های مجلس یازدهم برای رونق تولید و ارتقاء معیشت خانوارها، اظهارداشت: یکی از اقدامات اساسی، ایجاد ثبات اقتصادی از طریق متغیرهای کلیدی مانند نرخ ارز، سود سپرده‌ها و سایر متغیرها است که می‌تواند پیش‌بینی فعالیت‌های اقتصادی را برای سرمایه‌گذاران و فعالان تجاری امکان‌پذیر کند. در حال حاضر شرایط اقتصاد رکودی است و می‌توان با انگیزه ها و مشوق‌ها بسیاری از طرح‌های نیمه‌تمام را به بخش خصوصی واگذار کرد. باید از ظرفیت تولید داخل حداکثر بهره‌برداری را انجام داد و بسیاری از کارها و کالاهایی که می‌توان در داخل تولید کرد به دست تولیدکنندگان ملی سپرد تا تولید و اشتغال رونق بگیرد.

مرتضی آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری و نماینده منتخب مردم در مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به این پرسش که برنامه جبهه پایداری برای ریاست و فراکسیون مجلس آینده چیست؟ به خبرگزاری برنا گفت: در حال حاضر ریاست، کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مجلس در اولویت نیستند و عمل کردن به وعده‌ها و اجرای آن برای ما جدی است چراکه نیروهای اصول‌گرا، ائتلاف و پایداری‌ها با وعده‌هایی که دادند در مردم توقع ایجاد کردند. هر وقت نمایندگان وارد مجلس شوند، تصمیم می‌گیرند چه کسی رئیس مجلس شود، اینکه افراد زودتر بروند و با دیگران زد و بند کنند، اقدام شایسته‌ای نیست. در واقع بعد از ورود به مجلس، هر نماینده برنامه های خود را اعلام می‌کند و براساس آن تصمیم گرفته می‌شود که چه کسی صلاحیت ریاست، نیابت، معاونت، کمیسیون‌ها و انتخاب کمیسیون‌های مجلس را دارد. لذا نمایندگان منتخب باید به سمت ارائه برنامه در راستای خدمت به مردم گام بردارند. نمایندگان بعد از چهار سال در عمل باید نشان بدهند مجلس انقلابی با مجلس غیرانقلابی چه فرقی دارد. برخی خیلی خوب حرف می‌زنند و شعار می‌دهند اما شعار مردم را قانع و راضی نمی‌کند و می‌گویند، نتیجه شعاری که دادید چه شد؟! که در جواب هر چه بگوئیم این شعاری که دادیم در سفره شما است، اما مردم می‌گویند سفره خالی جلوی من است و مشکلات اقتصادی همچنان وجود دارد و تولید، خوابیده است بنابراین بی‌خود شعار ندهیم.

حسن غفوری فرد، عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری در گفت وگو با خبرآنلاین گفت:‌ سطح مشارکت نسبت به دوره های قبل یک مقدار پایین تر بود که فکر می کنم دلایل مختلفی برای آن وجود دارد. یکی هراسی است که در بین مردم درباره کرونا ایجاد کردند. دوم شایعاتی بود که شب انتخابات مثل فوت آقای شجریان پخش کردند که اینها بر روی روحیه مردم تاثیر منفی داشت. الان که انتخابات گذشته است اما حداقل کسانی که به استقلال، یکپارچگی و تمامیت ارضی قائل هستند باید دست از این تزریق ترس و ناامیدی به جامعه بردارند و مردم را تشویق کنند و به آنها روحیه دهند. گروه های مرجع سیاسی چه اصلاح طلب و چه اصولگرا باید کمک کنند و مردم را در این شرایط تشویق کنند تا مردم با این مشکل که مشکل جهانی است فعالانه برخورد کنند تا مشکل حل شود. وگرنه انتخابات گذشته و نمی شود با آن کاری کرد. اما بالاخره الان مملکت باید ادامه پیدا کند و حضور مردم در صحنه به خصوص در این شرایط که آدم وجهه های خوبی از فداکاری هم می بیند تشویق و آگاه شوند و آنها آینده را بسازند.

ابوالفضل عمویی منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، درباره اولویت‌های خود در مجلس آینده اظهار داشت: شفاف کردن مکانیزم‌های قانونی یک مطالبه به حق است و ما این آمادگی را داریم در هفته‌های نخست آغاز به کار مجلس یازدهم این موضوع در دستورکار قرار دهیم و بقیه مکانیزم‌های داخلی مثل آئین‌نامه داخلی مجلس نیز شرایطی برای اصلاح دارد. اکنون ارتباطاتی با مجموعه فکری مثل مرکز پژوهش‌های مجلس و سایر اندیشکده‌ها برقرار و ایده‌ها را بررسی می‌کنیم و تا اوایل خردادماه که مجلس یازدهم رسما آغاز به کار می‌کند، موضوعات را با دقت بیشتر در دستوکار قرار خواهیم داد. در حال بررسی موضوعات مختلف حوزه سیاست خارجی هستم تا از این جهت موضوعاتی را در دستورکار قرار دهیم و مشخص کنیم که چه کمکی در جهت حل مشکلات کشور برای مسائل قانونی و زیرساخت‌های سیاست خارجی کشور صورت دهیم.

محمدحسن آصفری منتخب مردم اراک در مجلس یازدهم در گفت وگو با خبرگزاری مهر، در رابطه با ارزیابی خود از پیام انتخاب نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی از سوی مردم به دولت و مجلس فعلی اظهار داشت: پیام این انتخابات این بود که مردم دیگر از جناح‌بازی‌ها و خط‌بازی‌ها خسته شدند. این‌هایی که یک بار با عنوان جناح اصلاح‌طلب و یک بار جناح فلان و بهمان کرسی‌های مجلس را به دست می‌گیرند به جای اینکه بخواهند به دنبال حل مشکلات معیشتی مردم، اشتغال و کم‌کردن تورم باشند به دنبال نزاع‌های جناحی هستند در حالی که مردم از این روند خسته شده‌اند. پیام این انتخابات این است که ما افرادی را روی کار بیاوریم تا پیگیر مشکلات و مسائل کشور چه در حوزه اشتغال چه در حوزه سرمایه‌گذاری و باز کردن سفره معیشت مردم باشند. ناکارآمدی مجلس دهم، مردم را گلایه‌مند کرد تا در پای صندوق‌های رأی به کسانی رأی دهند که بیشتر دنبال مطالبه‌گری حقوق مردم باشند. مجلس باید در خصوص معیشت، مسائل اقتصادی، تورم و گرانی برنامه خوبی را در این دوره از خود نشان دهد و دولت نیز باید به مجلس کمک کند و این دو همراه هم باشند تا در جهت حل مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم اقدام کنند و حداقل تا پایان دوره مجلس و دولت کارنامه خوبی از خود بروز دهند.

عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در گفت‌وگو با الف، با ارائه تحلیلی از مشارکت مردم در انتخابات اخیر مجلس، گفت: در مقاطع تاریخی که جریان اصلاح‌طلب بر قوه مجریه مسلط بوده و در قوه مقننه و شوراها اکثریت را داشته است، بعد از پایان دوره‌ها، یأس سیاسی ناشی از عملکرد آنها را شاهدیم که بازتاب این یاس سیاسی در مشارکت مردم چشمگیر است. بعد از دوره اول شورای شهر تهران، عمدتا شاهد همین ماجرا بودیم و اصلاح‌طلبانی مثل عبدالله نوری و سعید حجاریان نیز وجود داشتند که با اینکه تنوع مشارکت با شورای شهر گسترده بود و همه طیف‌ها حضور داشتند، اما بعدها مشارکت به پایین‌تر حد خود یعنی 12 درصد رسید. یا در تهران رقابت درباره افرادی مثل مجید انصاری (سرلیست اصلاح طلبان) وجود داشته است و چهره‌های برجسته اصلاح طلبان هم بودند. بنابراین بحث‌هایی که مطرح می‌شود ادعای رقابتی نبودن انتخابات و غیبت چهره‌های طیف موسوم به اصلاح‌طلبان را رد می‌کند چرا که اصلاح طلبان نیروهای شاخصی داشتند اما مشارکت چشم‌گیری صورت نگرفت. عملکرد اصلاح طلبان در قوای مجریه و مقننه و شورای‌های شهر، موجب یأس در پایگاهای آن‌ها شده است و این موضوع در عدم مشارکت مردم در انتخابات نشان داده می شود

رصد جناح متقابل

روزنامه کیهان در گزارشی آورده است: مدعیان اصلاحات گرچه این روزها از شکست خود در انتخابات اخیر مجلس عصبانی هستند اما با تأکید بر این گزاره که «18 نماینده اصلاح‌طلب و حدود 42 نماینده مستقل هم وارد مجلس شده‌اند» درخصوص تشکیل یک اقلیت قدرتمند در مجلس، کورسویی از امید را فراروی خود می‌بینند. از همین رو کسانی که تا چند ماه قبل از انتخابات، از تحریم و قهر با صندوق‌های رأی و حتی از ضرورت استعفای نمایندگی مجلس سخن می‌گفتند!، حالا برای 3 ماه بعد از انتخابات برنامه‌ریزی می‌کنند و برای خروج از بحرانی که‌گریبان اصلاحات را گرفته است، خط «تفرقه بینداز و حکومت کن» را دنبال می‌کنند. آنها با طرح ادعایی مانند اینکه «مجلس آینده موفق نخواهد بود»، «مجلس آینده به دنبال برجام و رابطه با آمریکا می‌رود!»، «هدف مجلس یازدهم، حمله به روحانی است» «اصولگرایان به دنبال انتخابات 1400 هستند نه حل مشکلات کشور»، «تعداد نمایندگان با سابقه نظامی زیاد است!» و... تخطئه اصولگرایان و منفی بافی علیه مجلسی که هنوز تشکیل نشده است را در دستور کار خود قرار داده‌اند. جالب توجه آنکه اصلاح‌طلبان بعد از طرح و القای اختلافات شدید میان اصولگرایان صریحا اعلام می‌کنند که برای شکل دادن اقلیت قدرتمند در مجلس و پیش بردن اهداف خود «از فرصت اختلافات اصولگرایان استفاده کنیم»!

به گزارش رجانیوز، چهار سال قبل، انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی درحالی برگزار شد که اغلب چهره‌های لیست امید اصلاح‌طلبان در تهران برای مردم چهره‌های نام‌آشنایی نبودند. اکثر لیست سی نفره اصلاحات در تهران صرفا به‌خاطر تکرارهای خاتمی توانستند به مجلس راه یابند و خود را در کسوت نمایندگی ببینند. حالا همان افرادی که در دوره قبل انتخابات در قالب لیست سی نفره امید به مجلس راه پیدا کردند، در یازدهمین مجلس، جایی ندارند. برخی از آنها به‌خاطر اظهارات و مواضعی که ضد انقلاب و جمهوری اسلامی داشتند از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شدند و برخی دیگرشان نیز با «نه» قاطع از سوی مردم مواجه شدند. ناگفته نماند که تعدادی از نمایندگان اصلاح‌طلب تهران، با توجه به کارنامه پر از هیچ‌شان در مجلس، از پیروزی در انتخابات یازدهمین دوره مجلس نا امید بوده و اصلا کاندید نشدند.

• مجلس شورای اسلامی
• وزارت کشور
• مجلس یازدهم
• جبهه پایداری