صالحی: ایران برای ادامه همکاری با جامعه بین‌المللی آماده است
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ایران برای ادامه همکاری با جامعه بین‌المللی آماده است تا چندجانبه گرایی و دیپلماسی را به مرکز روابط بین‌الملل بازگرداند.
به گزارش مشرق، علی اکبر صالحی، با سخنرانی در شصت و چهارمین کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی بطور مجازی، مواضع کشور را درخصوص موضوعات مختلف تشریح کرد.
صالحی با اشاره به این که جهان در حال تحمل شرایط کاملا جدی و منحصر به فرد ناشی از بیماری همه گیر کرونا است، گفت: عملا بسیاری از مجامع و سازمان‌ها از جمله آژانس را ملزم کرده تا روش کار خود را تغییر دهند. با توجه به این موضوع، برای من مایه خرسندی است که از طریق آنلاین به شصت و چهارمین نشست کنفرانس عمومی آژانس پیوسته‌ام.
وی افزود: در میان چنین محیط تاریک و دردناک منحصر به فرد که تقریبا تمامی اعضای آژانس به طریقی از کرونا رنج کشیده‌اند، جامعه جهانی نمی‌تواند شاهد پاره شدن رشته دیگری از چند جانبه گرایی، یعنی معماری سازمان ملل باشد. پوشیده نیست که سازمان‌های بین‌المللی تحت فشارهای سیاسی از جانب برخی کشورها قرار دارند و آژانس نیز از این قاعده مستثنی نیست. از یک سو، در این برهه زمانی حساس برای چندجانبه‌گرایی، علت وجودی نظام سازمان ملل متحد تحت سوال جدی قرار گرفته است. از طرف دیگر، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از زمان تاسیس تاکنون، با چالش‌های بسیار جدی در نوع خود روبرو است.
بیشتر بخوانید
*س_صالحی: آژانس اعلام کرده، درخواست دیگری برای بازرسی ندارد_س*
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: خرسندم که بگویم جامعه جهانی مرحله اول این مصیبت وخیم را با موفقیت پشت سر گذاشت. اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در نیویورک، به درستی نشان داده‌اند که آنها مایل به مصالحه بر سر این دستاوردها، آن هم به دلیل اعمال رویکرد ارعاب از سوی یک کشور عضو خاص نیستند. 13 عضو از 15 عضو شورای امنیت نه تنها به اتفاق قطعنامه آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران را که در تناقض آشکار با قطعنامه 2231 بود، رد کردند، بلکه همچنین از به رسمیت شناختن ایالات متحده به عنوان یک شرکت کننده در برجام برای استفاده از مکانیزم‌های ویژه این توافق برای بازگرداندن تحریم‌های خاتمه یافته شورای امنیت، خودداری کردند. این یک سرمایه واقعی است که باید کاملا حفظ شود.
معاون رئیس جمهور اظهار داشت: همچنین، اینجا در وین، آژانس و جمهوری اسلامی ایران حداکثر هوشیاری را در رابطه با منافع بلندمدت خود نشان دادند؛ با این نگاه که این منافع فقط از طریق همکاری متقابلی که از هرگونه نفوذ خارجی به دور باشد، محقق خواهد شد. از این رو، آژانس بایستی در چارچوب تعهدات پادمانی دولت‌ها ذیل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی، عزم خود را نشان دهد که بر سر بی طرفی، استقلال و حرفه‌ای گری به خاطر برخی راحت طلبی‌های کوته بینانه مصالحه نمی‌کند.
صالحی با بیان این که ایران به تنهایی 22 درصد از کل بازرسی‌های آژانس را در سطح جهانی دریافت می‌کند، تاکید کرد: در سال 2019، 432 بازرسی و 33 دسترسی تکمیلی در ایران انجام شده است. بعلاوه، آژانس همچنین قادر بوده است تا فعالیت‌های راستی آزمایی خود در ایران را حتی در طول شرایط سخت ناشی از همه گیری کرونا ادامه دهد. با این همکاری شفاف و گسترده، ایران و آژانس توافق کردند که با حسن نیت برای حل سه سوال مربوط به پادمان همکاری کنند. با این تفاهم که سوال یا درخواست دیگری برای دسترسی، بر اساس تجزیه و تحلیل اطلاعات در دسترس آژانس وجود ندارد.
وی ادامه داد: چنین رویکردهایی که در نیویورک و وین اتخاذ شده‌اند، روزنه‌های امیدی در این فضای تاریک سیاسی برای چندجانبه‌گرایی بوده و شایسته توجه واقعی هستند.
رئیس سازمان انرژی اتمی در رابطه با وضعیت کنونی برجام، گفت: در حالی که هنوز یک توافق گسترده در میان جامعه جهانی وجود دارد که برجام باید به عنوان یک نقطه عطف واقعی در تاریخ چندجانبه‌گرایی و به عنوان یک دستاورد مهم دیپلماسی حفظ شود، این توافق به دلیل خروج غیرقانونی ایالات متحده از آن، در یک وضعیت شبه بن بست گرفتار شده است.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: بنابراین، حفظ برجام مسئولیت مشترک کلیه اعضای جامعه بین‌المللی است. در این زمینه، مسئولیت اتحادیه اروپا به ویژه سه کشور اروپایی به عنوان اعضای برجام از اهمیت بالایی برخوردار است؛ از جمله اینکه آنها باید تعهدات خود را به طور کامل و موثر اجرا کنند. بنابراین، این توافق فقط زمانی حفظ می شود که مفاد آن به طور متعادل توسط همه طرفین درگیر در آن، اجراء شود. در نتیجه، ایران چاره دیگری جز اتخاذ رویکرد گام به گام در اجرای بندهای 26 و 36 برجام برای بازگرداندن تعادل از دست رفته توافق، نداشته و ندارد.
صالحی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران اهمیت بالایی برای ایمنی هستهای قائل است، عنوان کرد: در همین راستا، پیشرفت‌هایی در ایجاد یک مرکز ایمنی هستهای پیشرفته (NSC) حاصل شده است. در حالی که مسئولیت ایمنی و امنیت هستهای کاملا برعهده کشورهای عضو است، ایران به شدت اعتقاد دارد که این حوزه‌ها باید از طریق همکاری بین کشورها تقویت شده و ارتقاء یابند.
وی افزود: اخیرا تهدیدهای جدیدی از سوی طرف‌های بدخواه توسط ابزارهای سایبری و سایر ابزارهای فناوری، مشاهده شده است. در این رابطه، به انفجار اخیر در تاسیسات هستهای شهید احمدی روشن (نطنز) اشاره می‌کنم که همانطور که قبلا هم اعلام شد، در اثر خرابکاری بود. این اقدامات خرابکارانه باید توسط آژانس و کشورهای عضو محکوم شود. ایران این حق را دارد تا هر اقدام لازمی را برای محافظت از تاسیسات خود انجام داده، و در برابر هرگونه تهدیدی، واکنش لازم را به طور مقتضی اتخاذ نماید.
صالحی تصریح کرد: در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران مصرانه حرکت خود به سمت کاربرد صلح آمیز دانش و فناوری هستهای در زمینه‌های مختلف از جمله کشاورزی، بهداشت، صنعت، و همچنین تداوم تولید برق هستهای را ادامه می‌دهد. در همین جا، ما تاکید می‌کنیم که یکی از ماموریت‌های اصلی آژانس تقویت تبادل علوم و همکاری فنی در مورد استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی و تشویق تبادل و آموزش دانشمندان و کارشناسان در حوزه استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی در بین دولت‌های عضو است.
وزیر پیشین امور خارجه درمورد بررسی فعالیت‌های هست‌ای عربستان از سوی آژانس گفت: ماهیت حرفه‌ای، بی‌طرفانه و مستقل آژانس تنها در صورتی تضمین می‌شود که آژانس اطلاعات موجود در مورد فعالیت‌های هستهای پادشاهی عربستان را نیز بی‌چون و چرا و بی‌طرفانه بررسی کند. اگر عربستان سعودی به دنبال یک برنامه هستهای صلح آمیز است، بنابراین باید شفاف عمل کند و به بازرسان آژانس اجازه دهد فعالیت هایش را راستی آزمایی کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین درخصوص رویکرد آژانس نسبت به فعالیت‌های هستهای رزیم صهیونیستی اضافه کرد: در این زمینه، رژیم اسرائیل که به عضویت ان. پی. تی در نیامده و به طور مداوم و مصرانه از پایبندی به پادمان‌های آژانس امتناع ورزیده است، نیازمند رویکرد بی طرفانه و حرفه‌ای آژانس است.
وی ادامه داد: این رژیم که منبع اصلی بی ثباتی و ناامنی در منطقه و همچنین تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی است، باید برنامه سلاح‌های کشتار جمعی خود را کنار بگذارد و بدون پیش شرط و تاخیر بیشتر، به معاهده عدم اشاعه بپیوندد. نیازی به گفتن نیست که شفاف‌سازی درخصوص این فعالیت‌ها و برنامه‌های هستهای، مطمئنا اعتبار و حرفه‌ای بودن آژانس را تقویت می‌کند.
معاون رئیس جمهور در پایان تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آماده است تا به تلاش‌ها و همکاری خود با دیگران در جامعه بین‌المللی ادامه دهد تا چندجانبه گرایی و دیپلماسی را به مرکز روابط بین‌الملل بازگرداند. برای این منظور، راهی جز متحد شدن و پایان دادن به رفتارهای مخرب دولت فعلی ایالات متحده، به خاطر منافع همه ما در جامعه بین‌المللی، وجود ندارد.