پاسخ سخنگوی فراجا به تسنیم درباره رشد نجومی سرقت در کشور؛ ضعف قانون داریم!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ نشست خبری سردار حاجیان، سخنگوی پلیس صبح امر‌وز پنجشنبه 13 مرداد در محل فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. سردار حاجیان در آغاز این نشست با تسلیت ایام عزاداری شهادت امام حسین (ع) گفت: نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) عوامل زیادی دارد که در احادیث و تفاسیر به میزان کافی به آنها اشاره شده و یکی از علل قیام امام حسین (ع) زنده کردن ارزش‌های اسلامی بود. قیام امام حسین (ع) اتحاد بین امت اسلامی را به ارمغان آورد.

وی ادامه داد: پیامبر (ص) فرمودند؛ "ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه". وقتی به تفاسیر رجوع می‌کنیم می‌بینیم که چراغ برای بصیرت و آگاهی است و مسیر کمال را نشان می‌دهد که از آن معنای ایثار و ازخودگذشتگی می‌آید و با این معنا می‌توان گفت که نهضت عاشورا نهضت جهانی ظلم‌ستیزی است. سفینه هم به معنای کشتی است که می‌تواند ما را به سر منزلگاه مقصود برساند و مانند کشتی نوح برای نجات جان بشریت است.

وی در ادامه با اشاره به بحث ایام محرم گفت: پلیس آمادگی صد در صد دارد که در کنار هیئات عزاداری، خدمات خود را ارائه دهد. با جلساتی که با مسئولین تمامی هیئات عزاداری داشتین، پلیس‌یار محرم در این هیئت‌ها انتخاب شده‌اند که برای برگزاری هرچه بهتر عزاداری محرم هماهنگی با پلیس دارند. همچنین تاکنون موضوع امنیتی درباره مراسم عزاداری محرم گزارش نشده و آمادگی پلیس برای تأمین امنیت برقرار است.

کشف و انهدام باند سازمان‌یافته قاچاق محصولات پتروپالایشی

سخنگوی فراجا در ادامه از یک کشف قاچاق سازمان‌یافته فراورده‌های پتروپالایشی خبر داد و گفت: یک کشف و انهدام جرم سازمان‌یافته در حوزه محصولات نفتی و محصولات پتروپالایشی انجام شد. کارآگاهان پلیس امنیت اقتصادی توانستند باند قاچاق مشتقات نفتی را کشف کنند. این باند محصولات پتروپالایشی را با پوشش هیدروکربنات از کشور قاچاق می‌کردند و در استان گلستان در مرحله اول 450 هزار لیتر از مخازن و تانکرهای این شرکت کالاهای قاچاق کشف شد. همچنین پس از بررسی اسناد مشخص شد 14 شرکت صوری در این قاچاق شرکت داشتند.

وی با بیان اینکه مقصد قاچاق محصولات پتروپالایشی‌ها بیشتر کشورهای شرقی بودند، گفت: پلیس توانست 15 عضو اصلی این شبکه قاچاق را شناسایی کند و بیش از 40 میلیون لیتر مشتقات نفتی و محصولات پتروپالایشی را توقیف کند. این شبکه در 5 استان فعالیت داشت. عملیاتی به مدت یک سال انجام شد تا اینکه سوژه اصلی در استان گلستان و سرشبکه این باند در استان قم شناسایی شدند.

90 درصد خودروهای سرقتی ساخت داخل هستند

سردار حاجیان در ادامه درباره آمار سرقت اتومبیل در 4 ماه نخست امسال گفت: آمارها نشان می‌دهد که در 4 ماه ابتدای سال جاری حدود20 هزار دستگاه اتومبیل به سرقت رفته که پلیس بیش از 18 هزار دستگاه یعنی 93 درصد خودروهای مسروقه را کشف کرده است. بررسی‌های آماری نشان می‌هد که بیش از 90 درصد خودروهای سرقت شده خودروهای ساخت داخل هستند و مدل ساخت آنها برای قبل از سال 1388 است. مدل ساخت 78 خودروهای ساخت داخل سرقتی برای بل از سال 1399 و 22 درصد هم برای بعد از سال 1388 است. بایستی شرکت‌های خودروساز سیستم ایمنی و ضدسرقت خودروها را برابر استانداردهای بین‌المللی به‌روز کنند.

وی همچنین تأکید کرد: باید عوامل این موضوع را بررسی کنیم؛ شاید خلأ قانونی یکی از این علت‌ها و سرقت خودروها باشد. باید به سمت بازدارندگی قانونی در پیشگیری هم برویم. در پیشگیری از جرم قانونگذار بایستی توجه ویژه‌ای به این مسأله داشته باشد چرا که بخشی از این جرم‌های رخ داده وجود خلأهای قانونی است.

فروش و استفاده از لوازم یدکی خودرو باید ضابطه‌مند شود

سخنگوی فراجا ادامه داد: لوازم یدکی و قطعات خودرو افزایش قیمت داشته که باعث سوء استفاده سارقین برای فروش قطعات است که به صورت غیرمجاز توسط محل‌هایی که به اسقاط خودرو می‌پردازند انجام می‌شود. اگر قانون، مجوزهای لازم برای نظارت سیستمی دهد، بایستی مراکز اسقاط و تعمیرگاه‌های خودرو و سازمان حمل و نقل و پلیس دارای سیستم جامع و کاملی باشند که برای پیشگیری از سرقت عمل کند.

وی افزود: هر سرقت خودرویی که اتفاق می‌افتند بیش از 40 نفر در کشور در فوریت‌های پلیسی 110، کلانتری‌ها، پلیس آگاهی، پلیس پیشگیری و در سیستم قضائی هم دادسراها، درگیر می‌شوند. یکی از راهکارهای پیشگیری از سرقت خودرو این است که تعمیرگاه‌ها حق نصب لوازم یدکی دست دوم را نداشته باشند مگر اینکه احراز شود منبع آن قطعه دست دوم یک منبع سالم است.

وی با تأکید بر اینکه طبق قانون فروش مال غیر شش ماه تا سه سال زندان دارد، گفت: تعمیرکار برای استفاده از لوازم یدکی بدنه یا لوازم یدکی موتور وظیفه دارد تا منشأ این قطعات را احراز کند و فروشنده لوازم یدکی دست دوم هم موظف است که زمان خرید قطعات، منشأ آن را احراز کند و اگر احراز نکرد و مال سرقتی را خریداری کرد و به فروش رساند، معاونت در جرم کرده است چون فروش مال مسروقه را انجام داده است. پلیس با کسانی که لوازم یدکی مسروقه را می‌فروشند و تعمیرگاه‌هایی که این لوازم را بدون احراز استفاده کنند برخورد می‌کند.

سردار حاجیان ادامه داد: در کشورهای دیگر اگر خودرویی دچار تصادف شد، تعمیرگاه‌ها اجازه تعمیر آن را ندارند مگر با مجوز پلیس. برای لوازم یدکی دست دوم باید سازوکار قانونی داشته باشیم. قطعه‌سازان باید قطعه‌های نشان‌دارد بسازند و باید بانک اطلاعاتی قطعات راه‌اندازی شود و این سامانه در اختیار پلیس باشد. در این زمینه همکاری‌هایی با ایران خودرو و سایپا داشتیم و به شناسه برخی قطعات دسترسی داریم اما باید به‌روز شود؛ ولی دسترسی به شناسه محصولات قطعه‌سازان نداریم.

وی تأکید کرد: کشف بیش‌از 90 درصد سرقت خودرو برای پلیس موفقیت محسوب می شود اما میزان ضرر و خسرانی که به جامعه تحمیل می‌شود بیشتر است. درخواست ما این است که قانونگذار به تقنین قوانین پیشگیرانه و ارتقای قوانین پیشگیرانه اقدام کند.

نگاهی به عملکرد پلیس در بحث سیل‌های اخیر

سردار حاجیان سپس درباره اقدامات پلیس در حادثه سیل اخیر، با تسلیت به خانواده‌های داغدیده این حادثه گفت: بیش‌از دو سوم کشور درگیر سیل بودند که این درگیری در 20 استان بیشتر بود. اولین یگانی که برای ایجاد امنیت و کمک در این نوع وقایع طبیعی حاضر می‌شود پلیس است. به محض اتفاق قرارگاه انتظامی ویژه مناطق سیل‌زده را در تهران و تمامی استان‌ها را تشکیل دادیم تا خدمات انتظامی را برای حفظ اموال مردم و تسهیل در ترافیک بود و کمک به امدادرسانی راه‌اندازی کردیم. به‌همراه نهادهای امدادرسان و بر اساس وظیفه انسان‌دوستانه خود در مناطق سیل‌زده حضور داشتیم و از سوی فرماندهی کل انتظامی که دستور تشکیل قرارگاه ویژه را صادر کرد، به پلیس مأموریت داده شد که به مردم کمک کنند.

وی در توضیح روند حضور پلیس در امدادرسانی به مردم سیل‌زده گفت: 9 هزار و 425 نفر از نیروهای پلیس در یگان‌های ویژه خدمت‌رسانی کردند. بیش از هزار گشتی و 4 بالگرد و 50 بیل مکانیکی هم به این امر اختصاص داده شد. 641 عملیات امداد با کمک نیروهای امدادی انجام شد و طی آن بیش از 3 هزار و 600 نفر از مردم امدادرسانی و به نقاط امن هدایت شدند و اقلام ضروری به مردم رسانیده شد.

آمادگی کامل پلیس برای برگزاری باشکوه راهپیمایی اربعین

سردار حاجیان در بخش دیگری از این نشست با تأکید بر آمادگی کامل پلیس برای انجام مأموریت در خصوص راهپیمایی اربعین، گفت: برای برگزاری آیین راهپیمایی اربعین وظیفه ارائه خدمات انتظامی در محورهای مواصلاتی، خدمات مرزی و مرزبانی و گذرنامه‌ای را داریم. پیش‌بینی شده امسال 30 هزار نیرو از سراسر کشور در خدمت زائرین اربعین باشند و همه این نیروها از داوطلبین انتخاب شده‌اند. در ایام زیارت اربعین 3 هزار واحد گشتی پلیس به‌خصوص در استان‌های ایلام، کرمانشاه و خوزستان و همچنین در استان سیستان و بلوچستان که زائرین از پاکستان و افغانستان وارد ایران می‌شوند تا برای شرکت در مراسم اربعین به عتبات عالیات بروند فعال می‌شوند.

استفاده از پلیس زن در مرزهای خروجی در ایام اربعین

وی با بیان اینکه از آنجا که 40 درصد زائران را بانوان تشکیل می‌دهند، امسال از همکاران بانوان پلیس در مرز استفاده خواهیم کرد، افزود: پلیس آمادگی صدور 100 هزار قطعه گذرنامه را دارد و آمادگی داریم تا 10 هزار برگه گذر موقت را صادر کنیم. همچنین 148 گیت ما در مرزهای مهران، چزابه و شلمچه فعال است. اگر با تصمیم وزارت کشور مرز دیگری هم برای عبور زائران اربعین اعلام شود، آمادگی داریم در آن مرزها هم حضور پیدا کنیم.

وی همچنین درباره این پرسش که آیا تحولات عراق بر امنیت زائران ایرانی سایه نمی‌اندازد؟ گفت: تحولات عراق مربوط به حوزه داخلی کشور عراق است و مبنای اقدام پلیس در بحث اربعین توافقات صورت گرفته کنونی است.

کشف 39836 میلیارد ریال کالای احتکار شده

وی همچنین درباره عملکرد پلیس امنیت قضائی در حوزه کشف قاچاق و احتکار کالا پس از هدفمندی یارانه‌ها گفت: پس از تصمیم دولت در آزادسازی قیمت‌ها عده‌ای سوء استفاده کردند که در این مدت برخی از تخلفات از سوی پلیس امنیت اقتصادی کشف شد. ارزش ریالی کالاهای کشف شده قاچاق و احتکار بیش از 39 هزار و 836 میلیارد ریال بوده که شامل بیش از 8 هزار و 500 تن برنج، 8 هزار و 41 تن روغن و 21 هزار و 269 تن گندم و آرد و 174 هزار و 328 دستگاه لوازم خانگی است.

وی افزود: در بحث ماینرها که برق مصرفی بالایی دارند و منشأ واردات آنها به به داخل کشور هم قاچاق است، پلیس بیش از 16 هزار ماینر را در 4 ماه اول امسال کشف کرده و اموال را ضبط و تحویل مراجع ذیصلاح داده است.

دستگیری 16 پزشک قلابی فعال در فضای مجازی

سخنگوی فراجا همچنین اشاره‌ای به فعالیت‌های پلیس فتا داشت و در این باره اظهار کرد: در خصوص اقدامات پلیس فتا شعاری داریم که "پلیس فتا همه جا هست" و به این شعار افتخار می‌کنیم. در حوزه اشراف بر فضای مجازی و مقابله با جرایم این حوزه توان بالایی داریم‌. میزان کشف ما در حوزه جرایم مجازی در 4 ماه نخست امسال 94 درصد جرم رخ داده است که در نوع خودش بی‌نظیر است و نسبت به سال قبل 12 درصد رشد دارد.

وی با بیان اینکه از جمله دستگیری‌ها در حوزه پلیس فتا 16 پزشک قلابی به ویژه در حوزه عمل زیبایی هستند، گفت: در پیامک‌هایی که برای مردم ارسال می‌شود یا رویکرد ترغیب دارد و یا رویکرد تهدید. ترغیب اینکه شما را مجاب می‌کند که برنده شده‌اید و یا اعلام می‌کند که شکوائیه‌ای علیه شما در سامانه‌ها ثبت شده و لینک‌هایی ارسال می‌شود که لینک واقعی نیستند و بدافزار و پروکسی هستند و شما را به درگاه‌های جعلی هدایت می‌کند و با درخواست مبلغ ناچیز، مبلغ زیادی برداشت می‌شود. لینک‌های ارسالی با سرشماره شخصی جعل است و شهروندان به این موضوع توجه کنند.

وی ادامه داد: فعالیت‌های غیرمجاز و غیراخلاقی در فضای مجازی و گرفتن لایوهای غیراخلاقی در شبکه‌هایی مانند اینستاگرام مصداق جرم است و جرم‌انگاری شده است، پلیس با راه‌اندازی دفتر پایش در فضای مجازی و گشت‌های مجازی آنها را شناسایی و با آنها برخورد می‌کند.

سردار حاجیان افزود: کسانی که علیه نهادها و یا پلیس که حتماً جعلی است کلیپ‌هایی را توسعه می‌دهند بدانند که اقدام آنها تبعات روانی در کاهش احساسات امنیت دارد و باعث افزایش نرخ جرم در کشور خواهد شد. این رفتار مصداق جرم و تشویش اذهان عمومی است، این افراد شناسایی خواهند شد و به مراجع قضائی دلالت خواهند شد.

هوشمندسازی پلیس در مسیر تحقق

سخنگوی فراجا در ادامه این نشست خبری درباره هوشمند سازی پلیس گفت: امروز ساختار ناجا با تبدیل شدن فراجا با تحول مواجه است. رویکرد این ساختار ارائه خدمات بیشتر به مردم و چابک‌سازی برای کشف سریع و علمی جرم و افزایش رضایتمندی مردم و ارتقای خدمات‌رسانی پلیس است.

وی افزود: هوشمندسازی پلیس در سه مرحله تعریف شده است، اول؛ تبدیل سامانه‌های دستی به خدمات الکترونیکی مانند ایجاد دفاتر پلیس 10+ که خدمات زیادی را الکترونیکی کرد. در گام بعدی اپلیکیشن "پلیس من" به عنوان اپلیکیشن هوشمند در اختیار مردم قرار گرفت و از 22 خدمت مدنظر آن 16 خدمت آن فعال است و 6 خدمات باقیمانده در هفته فراجا رونمایی می‌شود. گام بعدی ایجاد درگاه تبادل الکترونیکی فراجا با سازمان‌های دولتی و غیردولتی است. مرحله بعدی ایجاد سامانه‌های "پلیس همراه" است یعنی بانک‌های اطلاعاتی پلیس در دست‌افزارهای پلیس برای نیروهای پلیس قابل دسترسی است.

پلیس به سامانه خانه‌های خالی دسترسی ندارد

سردار حاجیان همچنین درباره قانون مالیات خانه‌های خالی گفت: پلیس موظف شده خدمات خود را با استفاده از اطلاعات سامانه اسناد و املاک کشور انجام دهد. یکی از اشکالات این است که ارگان‌ها در خصوص خانه‌های خالی جزیره‌ای عمل می‌کنند. پلیس باید به سامانه مشاوران املاک دسترسی داشته باشد که تا الان امکان آن فراهم نشده است. برای دسترسی به سامانه‌ها قانونگذار بایستی اختیارات را اعطا کند تا پیشگیری از جرم انجام شود. اگر پلیس به سامانه مشاوران املاک دسترسی داشته باشد در بحث پیشگیری از سرقت می‌توانیم خدماتی داشته باشیم.

وی تأکید کرد: در خصوص قانون مالیات خانه‌های خالی آمادگی داریم که وظایف خود را انجام دهیم. پلیس ضابط قانون است و وظیفه او نظارت بر قانون را دارد و خودش هم مجری قانون است. اما دسترسی به سامانه اسناد و املاک کشور را ندارد.

هشدارهای هواشناسی نقطه‌ای نیست

وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا سازمان هواشناسی به پلیس برای مراقبت از راه‌های حادثه‌خیز هشداری داد یا نه، گفت: در جریان سیل وظایف دستگاه‌ها مشخص است، هشدارهای اعلام شده از سوی سازمان هواشناسی هشدارهای کلی است و هنور به این توانمندی و ظرفیت نرسیده که بتواند هشدار نقطه‌ای بدهد.

سرقت‌های خُرد بیش از 50 درصد سرقت‌های انجام شده است

سردار حاجیان در ادامه این نشست به سؤال خبرنگار تسنیم درباره علت افزایش نجومی تعداد سرقت‌ها از 200 هزار سرقت در سال 1388 به یک میلیون و 400 هزار سرقت در سال 1400 و اینکه بیش از نیمی از سارقان دستگیر شده دارای سابقه سرقت هستند، گفت: سرقت معلول است و علل فراوانی دارد. بخش عمده‌ای به فقر اقتصادی و بیکاری مرتبط است که به سرقت‌های خرد منتهی می‌شود و شامل بیش از 50 درصد سرقت‌هاست.

وی افزود: سرقت‌های خرد یعنی مال سرقتی ارزش مالی چندانی ندارد؛ اما احساس ناامنی را دارد. وقتی یک جفت کفش از پشت درِ آپارتمانی به سرقت می‌رسد، ارزش مال سرقتی زیاد نیست اما احساس ناامنی برای اعضای خانواده خیلی زیاد است. در پلیس معتقدیم امنیت ذهنی بالاتر از امنیت عینی است. یک علت هم می‌تواند معتادین متجاهر باشند که سرپناه و کاری ندارند و برخی از آنها مجبور به سرقت هستند.

قانون سارقان خُرد را رها کرده است

سردار حاجیان در ادامه اظهار کرد: بحث دیگر در خصوص افزایش آمار سرقت‌ها این است که آیا مجازات‌ها بازدارنده هست یا نه؟ اگر سارق دوچرخه دست دوم یک میلیون تومانی دستگیر شود چه اتفاقی می‌افتد؟ قانونگذار برای این موضوع چه کرده است؟ از طرفی نظام اصلاح و تربیت ما ایراد دارد. سارق برای بار چهلم دستگیر می‌شود که نشان می‌دهد نظام تربیت ما ایراد دارد. این نیاز دارد که دولت سرمایه‌گذاری انجام دهد و قانونگذار ما قانونگذاری کند.

اعتقاد پلیس افزایش حبس سارقین نیست

وی تأکید کرد: وظیفه پلیس دستگیری در جرایم مشهود است و وظیفه آن تعقیب و رسیدگی قضائی نیست. باید نظام اصلاح و تربیت مجرمین ما اصلاح شود تا فرد سارق بعد از آزادی اجتماعی شود و دیگر سرقت نکند. روح قانون انتقام نیست، اصلاح مجرمین است و ما هم اعتقاد نداریم که زمان حبس را باید بیشتر کرد؛ بلکه اعتقاد ما ارتقای قوانین بازدارنده یا تقنین قوانین پیشگیرانه است. سهل بودن و در دسترس بودن امکان ورود به خانه برای سارقین و پایین بودن سیستم ایمنی و ضدسرقت خودروها باعث افزایش سرقت شده است.

پراید رکورددار خودروهای سرقت شده

سردار حاجیان در ادامه اظهار کرد: پراید بالاترین آمارها را در بین خودروهای سرقتی دارد و بعد از آن وانت و تیبا در بین خودروهای سایپا بیشتر سرقت شده‌اند به‌خصوص اینکه مدل ساخت آنها برای قبل از سال 1388 باشد. در بین خودروهای ایران خودرو هم پژو، سمند و پیکان بیشترین آمار سرقت را به خود اختصاص داده‌اند.

2 سارق متواری صندوق امانات بانک ملی در ترکیه در بازداشت هستند

سخنگوی فراجا در ادامه درباره سارقان متواری بانک ملی گفت: سرقت از بانک ملی مساله مهمی بود. سرقت بانک جزو پیچیده‌ترین سرقت ها در جهان محسوب می‌شود و نیاز به بیش از چند ماه کار دارد تا برنامه سرقت را عملی کنند. در سرقت از بانک سارقین حرفه‌ای عمل می کنند ولی موفقیت بزرگ این بود که در کمتر از 48 ساعت هویت تمامی عوامل سرقت از سوی پلیس شناسایی شد و تقریباً همه آنها دستگیر کند. اما 2 نفر از عوامل سرقت توانسته بودند با توجه به تعطیلات و ضعف حفاظتی بانک ملی از کشور خارج شوند. پروسه ردیابی و شناسایی از سوی پلیس بین‌الملل انجام و این افراد ردیابی شدند که در کدام کشور حضور دارند. اعلان جلب بین‌المللی یا اعلان قرمز صادر شد و این دو نفر در ترکیه بازداشت شدند.

وی افزود: ردیابی و شناسایی و دستگیری، پروژه‌های پلیسی است که به‌خوبی انجام شد و حالا باید پروسه استرداد صورت بگیرد که یک فرآیند سیاسی، قضائی و پلیسی است و سیستم‌های قضائی و سیاسی باید تصمیم بر استرداد بگیرند. در حال حاضر وزارت امور خارجه در حال رایزنی برای استرداد این دو سارق است.

استرداد 5 متهم متواری از خارج از کشور با عناوین اتهامی 10 هزار میلیاردی

سردار حاجیان در پایان سخنان خود در این نشست خبری گفت: امسال 5 متهم که از کشور متواری شده بودند و جرم آنها مرتبط با کلاهبرداری، جعل سند، استفاده از سند مجعول و اختلاس بود توسط پلیس در خارج از کشور شناسایی و به کشور مسترد شده‌اند. عنوان اتهامی مجموع این افراد بیش از 10 هزار میلیارد تومان بود. یکی از این متهمان در 48 ساعت گذشته دستگیر شد و اتهام او کلاهبرداری و جعل اسناد برای فروش کالاهای اساسی است.