چه کسی درهای گفت و گو را بسته است؟
تهران - ایرنا - فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان در تازه ترین سخنان خود اتهاماتی را علیه ایران مطرح کرده و در عین حال گفته است که ریاض از گفت‌وگو بین واشنگتن و تهران حمایت می‌کند اما ایران درهای گفت و گو را بسته است.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا وزیر خارجه عربستان روز جمعه 14 آذر طی اظهاراتی در مجمع «گفت‌وگو در حوزه مدیترانه» که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، اتهاماتی را علیه ایران مطرح کرد. این مقام سعودی ایران را به اقدامات تروریستی متهم کرد و گفت که ریاض از گفت‌وگو بین واشنگتن و تهران حمایت می‌کند، ولی این ایران است که درهای گفت‌وگو را بسته است.
وزیر خارجه عربستان در این نشست ادعا کرد: شما شاهد دخالت ایران از لبنان تا سوریه و از یمن تا عراق هستید، ایران در مناطق ضمن حمایت مالی و نظامی از شبه نظامیان با استفاده از خشونت، از حملات نظامی به دفاتر دیپلماتیک، برنامه سیاسی خود را پیش می برد.
این مقام سعودی همچنین گفته است: دولت ترامپ آماده گفت‌وگو با ایران بود و این ایران بود درهای مذاکره را بست. ما آماده‌ایم تا درباره موضوعات مهمی که مایه نگرانی هستند، گفت‌وگوی واقعی انجام دهیم، از جمله در خصوص تکثیر تسلیحات هسته‌ای و استفاده از موشک‌های بالستیک.
اظهارات دیپلمات سعودی و ردیف کردن اتهامات بی‌اساس علیه تهران حاکی از این است که دولتمردان سعودی همچنان گرفتار ذهنیات مبتنی بر توهم توطئه نسبت به ایران هستند. تاریخ روابط تهران و ریاض پرفراز و نشیب و در اغلب اوقات تنش آلود بوده است. هر چند مقاطع کوتاه همکاری بین دو کشور منافع زیادی هم برای دو کشور و هم برای ثبات و امنیت منطقه به دنبال داشته است با این حال ریاض مسیر تعامل و تفاهم را انتخاب نکرده و تلاش کرده با کمک متحدان فرامنطقه‌ای خود مسیر تقابل با تهران را طی کند. واقعیت این است که این روابط تا حد زیادی متاثر از روابط عربستان با کشورهای فرامنطقه‌ای بوده است. حضور ترامپ در کاخ سفید از سویی و انتقال قدرت و ناپایداری موقعیت محمد بن سلمان در عربستان سعودی باعث شکل گیری نوع جدیدی از تعامل بین عربستان و آمریکای ترامپ شد.
ارقام بالای قراردادهای تسلیحاتی بین آمریکا و عربستان هوش از سر ترامپ تاجر برد و همین قرارداد باعث شد ترامپ چندین سال چشم بر تمام اقدامات مخرب بن سلمان ببندد. عربستان در این سالها با بمباران بی‌هدف تمام زیرساخت‌های یمن را نابود کرد، قطر را تحت محاصره قرار داد و نخست وزیر لبنان را مجبور به استعفا کرد، روزنامه نگار منتقد را در کنسولگری خود در ترکیه به طرز فجیعی به قتل رساند و از تروریست‌ها حمایت کرد و تمام این اقدامات را در سایه چشم پوشی ترامپ و حتی حمایت وی انجام داد.
ایران ستیزی محور و راهنمای سیاست خارجی عربستان بن سلمان در این سالها بوده است و در پس پرده تمام این رفتارهای بن سلمان ضدیت با ایران و سیاست‌های ایران به وضوح قابل مشاهده است. با وجود این امروز وزیر خارجه سعودی اتهامات بی اساسی را علیه ایران ردیف کرده و سعی می کند تصویر یک دولت متعارف از دولتش را به نمایش بگذارد. وزیر خارجه سعودی در حالی می‌گوید ایران از گفت و گو با ترامپ خودداری کرده گویی از آداب گفت و گو و تعامل کمترین اطلاعی ندارد.
کمتر کسی در دنیا ادعای ترامپ درباره گفت و گو با ایران را باور کرد حتی خود ترامپ و نزدیکترین دولتمردان وی هم باور به گفت و گو و مذاکره با ایران نداشتند چرا که اگر کمترین اعتقادی به گفت و گو و تعامل داشتند از میز برجام که سالها برای آن تدارک دیده شده بود بدون دلیل منطقی خارج نمی‌شدند. دنیا شاهد بود که دونالد ترامپ برای کشاندن ایران به میز مذاکره شروطی تعیین کرده بود که معنای آن نه مذاکره بلکه تسلیم کامل بود و طبیعی بود که هیچ دولت و ملت عزتمندی تن به خواسته‌های ظالمانه و غیرمتعارف ندهد غیرقابل قبول برای ایران تعیین کرده بود و مذاکره با دولت ترامپ معنایی جز از دست دادن تمامی امکانات دفاعی برای ایران نداشت. دولت ترامپ تروریسم اقتصادی را در مورد مردم ایران در پیش گرفت تا بتواند به خواسته های خود برسد، اما موفق نشد.
فیصل بن فرحان در سخنان خود ایران را به تکثیر تسلیحات هسته‌ای متهم می کند در حالی که ایران بارها اعلام کرده که برنامه هسته ای کشورمان نظامی نیست. این در حالی است که عربستان مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را پیگیری می کند. برنامه هسته ای مخفی عربستان با کمک آمریکا و برخی دیگر از کشورها در حال پیگیری است و برخی اخبار حکایت از سرعت پیشرفت روند پروژه هسته ای عربستان دارد که با پوشش مرکز تحقیقاتی به پیش می‌رود. موضوعی که سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین المللی در مرداد ماه امسال به دنبال انتشار اطلاعاتی در خصوص ساخت کارخانه تولید کیک زرد توسط عربستان سعودی، از آژانس بین المللی انرژی اتمی خواست درباره برنامه پنهانی هسته ای این کشور شفاف سازی کرده و گزارشی را به اعضای آژانس ارائه کند.
در نهایت وزیر خارجه سعودی در حالی از موشک‌های بالستیک ایران ابراز نگرانی می کند که روزنامه واشنگتن پست در بهمن ماه 1397 با استناد به تصاویر ماهواره‌ای از وجود یک کارخانه تولید موشک‌های بالستیک در عربستان سعودی پرده برداشت. واشنگتن پست نوشت که این احتمال وجود دارد که عربستان سعودی در حال ساخت موشک‌های بالستیک دوربردتر و به دنبال تسلیحات اتمی است. در واقع عربستان سعودی که رقابت خود با ایران را با کمک کشورهای غربی به طور جدی دنبال می کند از اینکه ایران دارای قدرتی معادل باشد نگران است و تلاش می‌کند جامعه بین الملل علیه ایران تحریک کند.
تحولات منطقه‌ای و بین المللی در سال‌های اخیر از جمله نقش تأثیرگذار ایران در بحران‌های عراق، سوریه و از طرف دیگر توافق هسته‌ای میان ایران و کشورهای غربی به افزایش قدرت منطقه ای ایران انجامید و موجب نگرانی عربستان سعودی شد. اکنون با مطرح شدن زمزمه‌های در مورد بازگشت آمریکا به برجام عربستان هرگونه قدرت یابی مجدد ایران در منطقه را به زیان خود می داند و اظهارات دیپلمات سعودی در چنین چهارچوبی قابل ارزیابی است هر چند برای ساختار سیاسی عربستان سعودی دشوار است با شرایط جدید خود را هماهنگ کند با این حال این موضوعی است که بالاخره باید اتفاق بیفتد و اوضاع همانند دوران ترامپ بر وفق مراد سعودی‌ها نخواهد بود.
*س_برچسب‌ها_س*