گردشگران 2.5 میلیارد دلار در ایران خرج کردند / 7 اقدام شاخص دولت سیزدهم در بخش گردشگری
تهران - ایرنا - رونق گردشگری داخلی و توسعه گردشگری با کشورهای همسایه از رئوس برنامه تحول دولت سیزدهم است، روندی که موجب رشد 40درصدی سفر در داخل و کسب درآمد 2.5میلیارد دلاری از سفر خارجیها به ایران در یکسال گذشته است.
به گزارش خبرنگار گردشگری ایرنا، یکسال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم میگذرد، دولتی که به ریاست آیتالله سیدابراهیم رئیسی و با شعار دولت مردمی، ایران قوی کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولتهای پس از انقلاب، هیچ دولتی بهاندازه دولت سیزدهم و آیتالله رئیسی میراثدار مشکلات، ضعفها و کاستیهای برجایمانده از دولت پیش از خود نبوده است.
وضعیت بد شاخصهای کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالشها که ماحصل سیاستگذاریها و اقدامات نادرست سالهای پیش از 1400 بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیتالله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مردادماه بود!
با اینحال گرچه چالشها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهوری، وزیران و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یکسال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالشهای گذشته و تلاش برای ریلگذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزههای مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر میرسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.
در این گزارش به اقدامات و دستاوردهای دولت سیزدهم در حوزه گردشگری خواهیم پرداخت.
1. ورود حدود 3میلیون گردشگر خارجی و کسب درآمد 2.5 میلیارد دلاری
با آغاز فعالیت دولت سیزدهم و گسترش واکسیناسیون عمومی چرخهای صنعت گردشگری بعد از توقف دو ساله دوباره به حرکت درآمد؛ اولین اقدامی که تقاضای جامعه گردشگری ایران بود واکسیناسیون کارکنان هتلداری و صنعت گردشگری بود. این روند با اولویتبندی مراکز اقامتی و پذیرایی در گروه اول مشاغل و اجرای سیاست گردشگری در حین کرونا و رعایت دستورالعملهای بهداشتی، باعث شد گردشگری ایران از کما خارج شود.
با مهار پیک ششم کرونا و سویه اُمیکرون، سه ماه آخر سال 1400 چرخهای صنعت گردشگری بالاخره به حرکت درآمد. اما نقطه عطف احیای صنعت لغو محدودیت در صدور روادید برای گردشگران خارجی بود. ابتدای آبان 1400 با توافق وزارت میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه، سفر در محورهای گردشگری ورودی به جریان افتاد، آرام آرام تاسیسات گردشگری برای نوروزی پرسفر در 1401 آماده میشدند. موجی که سفر صفر را به سونامی سفر تبدیل کرد.
اگر چه سال 1399 و اوایل سال 1400 برای صنعت گردشگری ایران رکود بیسابقهای بود، اما طبق گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری World Travel & Tourism Council صنعت گردشگری ایران در نیمه دوم سال 1400 رشد 40 درصدی داشته است و گردشگران خارجی در این مدت 2.5 میلیارد دلار در ایران طی این سال هزینه کردند. در حالی که جهان در این سال ها رشد 21.7 درصدی داشت.
2. احیای ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر و افزایش 40 درصدی سفرهای داخلی
نوروز 1401 را آغازی بر عبور از کرونا بود، بعد از دو سال کرونایی سفر بی دغدغه امن و ایمن آغاز شد، همه کشور بسیج شدند تا استقبال و اقامت گردشگران هماهنگتر از همیشه صورت گیرد. با حضور 23 دستگاه اجرایی، ستاد هماهنگی خدمات سفر تشکیل شد. ثبت بیش از 52میلیون نفر شب اقامت در مراکز اقامتی رسمی کشور بارقه امیدی برای فعالان صنعت گردشگری شد روندی که رشد 40 درصدی اقامت نسبت به دو سال قبل را تایید کرد.
موج سفر در نوروز همه گونههای گردشگری را در بر می گرفت، در حوزه دریایی در 20 روز، حدود 6 میلیون مسافر دریایی جابهجا شدند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 300 درصد رشد را نشان میدهد. بیش از 80 درصد سفرها در سطح راههای اصلی اتفاق میافتد. و در نوروز بیش از 90درصد حمل و نقل از طریق جادهها بود که یا از طریق وسایل نقلیه عمومی و یا از طریق وسایل نقلیه شخصی صورت گرفت. امسال 414 اتوبوس، 300 هزار مینی بوس و و 30هزار سواری در اختیار مسافران بود.
بیشتر بخوانید
بررسی دستاوردهای سفرهای ضرغامی؛ 100 روز، 6 استان
در مجموع از 25 اسفند 1400 تا 13 فروردین 1401 حدود 52 میلیون و 800هزار تردد بین استانها ثبت شد، به طور متوسط در سفرهای بیناستانی، تردد 2.2 میلیون وسیله نقلیه ثبت شد که طبق آمار استان خوزستان با 167 درصد، استان بوشهر با 109درصد، استان اصفهان با 78درصد، استان خراسان رضوی با 73درصد و استان هرمزگان با 71درصد بیشترین رشد ترددهای بیناستانی را به ثبت رساندند.
در نوروز 1401 حدود 89 هزار و 500 نفر از مرز بازرگان، 78 هزار نفر از مرز رازی و 72 هزار و 300 نفر از مرز دوغارون وارد و خارج شدند. در مجموع 5.5 میلیون نفر نوروز امسال از تهران خارج شدند که بیش از 50 درصد به صورت میانگین رشد تردد ثبت شد. روندی که در تعطیلات فصل بهار ادامه داشت و آمار حجم سفر و تداوم موجهای سفر در تعطیلات عید سعید فطر و نیمه خرداد نشان داد صنعت گردشگری از کما خارج شده و در ریکاوری است و برای فصل تابستان - اوج سفرهای داخلی در ایران - آماده میشود.
3. صدور حدود 3هزار موافقت اصولی با ظرفیت ایجاد 82 هزار شغل
گردشگری ار جمله صنایع خدماتی است که ظرفیت اشتغالزایی بالایی دارد، مشاغل مستقیم و غیرمستقیم از صنعت هتلداری، حمل و نقل، پذیرایی، سوغات تا ساخت وساز و ارتباطات که هر کدام صدها مشاغل را در زیر مجموعه خود را پوشش می دهد، در کمتر از یک سال گذشته، 2 هزار و 977 مجوز موافقت اصولی در حوزه گردشگری صادر شده است که در مجموع ظرفیت تولید بیش از 82 هزار شغل را در خود نهفته دارد.
بیشتر بخوانید
دولت الکترونیک توسعه یافت / معافیت 87 درصد رشتههای صنایعدستی از مجوز فعالیت
4. دیپلماسی گردشگری در منطقه؛ امضاء 11 تفاهمنامه همکاری
در دولت سیزدهم سیاست خارجی بر محور توسعه و تقویت روابط با کشورهای همسایه در اولویت قرار گرفت و به تبع آن توسعه گردشگری با این کشورها و شریکان راهبردی دستور کار وزارت میراث فرهنگی قرار گرفت. در یک سال گذشته چه در سفرهای خارجی رئیس جمهوری و وزیر میراث فرهنگی 11 تفاهمنامه همکاری به امضا رسید.
توجه به اشتراکات فرهنگی، لغو روادیدهای فردی و گروهی، توسعه بازارهای مشترک، افزایش دسترسپذیری به جاذبه ها و خدمات گردشگری، توسعه گردشگری ارزان و توسعه سفرهای زمینی و دریایی، برگزاری رویدادهای مشترک فرهنگی و هنری با هدف جذب گردشگر، میان ایران و کشورهای طرف امضاء از جمله (نیجریه، عراق، پاکستان، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ارمنستان و...) مورد تاکید قرار گرفته است.
5. برگزاری 356 رویداد گردشگری
آنچه در ذات گردشگری نهفته است تقویت روحیه شادی در جامعه است، وزارت میراثفرهنگی در یک سال گذشته نشاط اجتماعی با احیای جاذبههای مکمل مانند موسیقی و نمایش را مورد توجه قرار داد. برگزاری کنسرت سالار عقیلی در ارگ تاریخی بم (با بازدید 25 هزار نفر) و اجرای کنسرت - نمایش سیصد در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد (با حداقل 3هزار تماشاچی در هر شب) نمونههای روشن از این رویدادها و میزان استقبال مردم و گردشگران است.
برگزاری نمایشگاه بینالمللی گردشگری و صنایعدستی تهران در بهمن ماه، آیینهای نوروز همزمان با سفرهای نوروزی نقطه اوج رویدادهای مناسبتی گردشگری در ایران است در مجموع در 11 ماه گذشته 356 رویداد گردشگری محور در سراسر کشور برگزار شد.
6. اعطای سوخت یارانهای به کشتیهای گردشگری و کاهش تعرفهها
بیش از 80درصد بدنه صنعت گردشگری را بخش خصوصی تشکیل میدهد، با این حال دولت و حاکمیت نقش به سزایی در ریل گذاری، تسهیل امور، قانونگذاری، حمایت و نظارت در این حوزه دارد. اهتمام جدی دولت به حمایت از بخش خصوصی با ایجاد معافیتها و مشوقهای گردشگری از قبیل مصوبه آئیننامه ماده 100، تصویب سوخت یارانهای برای توسعه گردشگری دریایی، محاسبه مصرف گاز، آب و فاضلاب، برق تأسیسات گردشگری و کارگاههای صنایع دستی مطابق با تعرفههای بخش خدمات و صندوق توسعهی ملی از مهمترین اقدامات وزارت میراث فرهنگی در 11 ماه گذشته است.
7. ثبت سطح اشغال 90درصدی هتلها
صنعت گردشگری در دوران کرونا در مسیر دشوار، شرایط سختی را تجربه کرد. اما با فروکش کرونا و اجرای گردشگری حین کرونا و رعایت دستورالعملهای بهداشتی سفر آرام آرام خروج از رکود را در پیش گرفت، آنچه در نوروز 1401 بعد از انباشت تقاضای سفر در حدود سه سال نمایان شد، رشد کم سابقه مراجعه به هتلها و مراکز اقامتی با سطح اشتغال متوسط بالای 90 درصد و بازدید از پایگاهها، موزهها و مراکز تاریخی به طور متوسط بالای 80 درصد نسبت به دوره مشابه است.
امید به روزهای پر رونق سفر
سهم گردشگری از کل اقتصاد ایران در سال 2020 بالغ بر 3.1 درصد بود، این رقم در سال 2021 به 4.1 درصد افزایش یافته است. در حالی که طی سال 2020 صنعت گردشگری ایران با رشد منفی 45 درصدی مواجه شده بود و ارزش آن به 144 هزار میلیارد تومان کاهش یافته بود در سال 2021 این صنعت در ایران رشد مثبت 40 درصدی را تجربه کرد و ارزش آن به 202 هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
گردشگری صنعت پیشران و سودآورد اشتغالزا است، ایران با جاذبههای طبیعی تاریخی و فرهنگی که دارد بیتردید جذابترین و ارزانترین و متنوعترین مقصد برای گردشگران از کشورهای همسایه است، طبق آمار از کل گردشگران خارجی ورودی به ایران در سال 2021 بالغ بر 15 درصد آنها ترکیهای بودهاند که البته پس از عراق با حدود 35 درصد در رتبه دوم گردشگران خارجی ورودی به ایران قرار دارند.
بیشتر بخوانید
میراث فرهنگی حفاظت شد، گردشگری احیا، صنایع دستی حمایت
در سال پیش از آن سهم گردشگران ترکیهای از کل گردشگران ورودی به ایران 9 درصد بود. همچنین گردشگران پاکستانی با 10 درصد، جمهوری آذربایجان با 9 درصد، و کویت با 2 درصد به ترتیب در رتبههای سوم تا پنجم از این نظر قرار داشتهاند. سایر کشورها سهم 29 درصدی از کل گردشگران ورودی به ایران در سال 2021 داشتهاند.
این آمار نشان میدهد سهم عمده از جذب گردشگر خارجی مختص به کشورهای همسایه است و رفتوآمدهای دیپلماتیک رهبران و مقامات ارشد کشورهای همسایه و همسو به تهران در سه ماه اخیر امضای تفاهمنامه مشترک همکاری در حوزه گردشگری میتواند این روند را در پساکرونا تقویت کند، روندی که خسارتهای کرونا بر صنعت گردشگری میتواند جبران کند.