آمریکا و تبعات برخورد «فشار حداکثری» با «اقتصاد مقاومتی»
تهران - ایرنا - تجربه جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با تحریم‌ها، توانمندی‌های اقتصادی داخلی، به کار بستن گفتمان و الگوی اقتصاد مقاومتی در کنار دیپلماسی فعال و گسترش روابط با دیگر کشورها سبب شده کارزار فشار حداکثری و جنگ اقتصادی تمام عیار ترامپ علیه ایران راه به جایی نبرد.
ترامپ دو سال و نیم پیش با خروج از برجام و پیگیری سیاست موسوم به فشار حداکثری شبکه پیچیده‌ای از تحریم‌ها را بر ایران تحمیل کرد. در آن مقطع زمانی چهره‌های ایران‌ستیز حاضر در کنار «دونالد ترامپ» از جمله «جان بولتون» مشاور امنیت ملی، «برایان هوک» نماینده آمریکا در امور ایران و «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه تاکید داشتند تهران بیش از 6 ماه نمی‌تواند این وضعیت را تحمل کند و پای میز مذاکره خواهد آمد.
اقتصاد ایران با وجود اینکه به دلیل تحریم‌های ظالمانه و شیوع ویروس کرونا و مسائلی از این دست با دشواری هایی روبرو شده است، اما با وجود همه مشکلات و تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی مردم، باز هم شرایط اقتصادی با هدفی که امریکا برای ایران پس از تحریم‌ها ترسیم کرده فاصله دارد. «حسن روحانی» رئیس‌جمهوری در این زمینه در جلسه روز 22 مرداد هیات دولت گفت دشمنان ما فکر می‌کردند ظرف چند ماه در برابر فشار شدید آنها قدرت تاب‌آوری نخواهیم داشت و امروز دو سال و نیم است که دولت و ملت در برابر این تهدید و فشار اقتصادی تروریستی علیه ملت ایران، پابرجا ایستاده‌اند و راه خود را ادامه می‌دهند.
مواجهه موفق ایران با فشار حداکثری
تحریم‌ها سنگ بنای سیاست فشار حداکثری را تشکیل می‌داد و قرار بود فلج کننده باشد. اما به اذعان بسیاری از ناظران و کارشناسان، کارزار فشار حداکثری آنگونه که دولت آمریکا انتظار داشت پیش نرفت و نتوانست رویای رئیس جمهوری این کشور برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره محقق سازد.
روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن نوشته اقتصاد ایران طی سال‌های گذشته با تحریم‌های آمریکا روبرو شده است. نظام ایران برای خنثی‌ساختن آثار تحریم‌های آمریکا، سیاست‌های کارآمدی به کاربسته است. این سیاست‌ها نتیجه بخش بوده است. سیاست فشار حداکثری آمریکا سبب شده ایرانی‌ها به فکر رهایی از وابستگی به درآمدهای نفتی در بودجه باشند. این موضوع مثبتی است که ایرانی‌ها برای مقابله با تحریم‌ها به آن روی آورده‌اند.
به نوشته روزنامه القدس العربی، نظام ایران در عرصه‌های دیپلماسی، اقتصادی، هسته‌ای و... در برابر فشار حداکثری دولت آمریکا امور را مدیریت کرد. در عرصه دیپلماسی «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران بارها با سفر به کشورهای اروپایی، ژاپن، چین، مالزی و... در زمینه‌های مختلف از جمله پرونده هسته‌ای ایران با دیگر کشورها رایزنی کرد. در عرصه اقتصادی هم ایران برای دور زدن تحریم‌ها و اثبات ناکارامدی فشار حداکثری برای تقویت روابط اقتصادی با دیگر کشورها به ویژه کشورهای همسایه تلاش کرد. این کشور با قزاقستان، روسیه، پاکستان، گرجستان، افغانستان و... وارد تعامل شد. این تلاش‌ها نشان داد ایران برای تقویت روابط خود با دیگر کشورها و تنوع‌بخشی به درآمدهای غیر نفتی سیاست متوازنی را در پیش گرفته است. همچنین، ایران برای رویارویی با هرگونه تنش‌آفرینی آمریکا در چارچوب سیاست فشار حداکثری تصمیم جدی گرفته است. رهبران ایران اعلام کرده‌اند که هرگز زیر فشار وارد مذاکره نخواهند شد.
به نوشته شبکه خبری «الجزیره» قطر، «قاسم محمد قاسم» کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید به نظر می‌رسد ایران تاکنون در برابر تحریم‌های آمریکا پایدار مانده است. ایران با تکیه بر عناصری چون ملی‌گرایی، تمدن، سیاست و تجربه سال‌های جنگ (تحمیلی) در برابر تحریم‌های اقتصادی مقاومت می‌کند.
به نوشته تارنمای شبکه «المیادین» لبنان، ایران نمونه‌ای از کشورهایی است که در سایه تحریم‌ها هر روز با علم و عمل برای رشد اقتصاد خود تلاش می‌کند. این کشور نسبت به گذشته ده‌ها برابر قدرتمندتر شده است. ایران سال‌ها است که بر گفتمان و الگوی «اقتصاد مقاومتی» که از سوی حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی مطرح شده است تکیه می‌کند و در بسیاری از عرصه‌ها از جمله کشاورزی، صنایع تبدیلی، پژوهش‌های علمی و صنایع نظامی موفقیت‌های بسیاری به دست آورده است.
شکست هژمونی آمریکا در آب‌های بین‌المللی
در ماه ژوئن امسال ناوگان نفتکش‌های ایرانی طی یک هفته در مقابل چشم ناوگان نیروی دریایی آمریکا، یکی پس از دیگری در سواحل ونزوئلا پهلو گرفت. این اقدام در واقع سند دیگری از شکست راهبرد فشار حداکثری ترامپ را نشان داد و اعتبار آمریکا را در عرصه بین‌الملل خدشه دار کرد.
روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در گزارشی به قلم «عبدالباری عطوان» نوشت رسیدن ناوگان نفتکش‌های ایرانی به ونزوئلا پیام قوی ایران به ترامپ و دولت او بود که محتوای آن فرسوده شدن تحریم‌های ضدایرانی آمریکا است. این اقدام نشان داد که آمریکا پی در پی در حال شکست خوردن است و تحریم‌های آن نتایج معکوسی به دنبال داشته است.
به نوشته روزنامه رای الیوم، عبور کشتی‌های نفتکش ایران از کانال سوئز نشان داد که مصر هم به تحریم های آمریکا علیه ایران پایبند نبوده است و این یک تحول راهبردی است. ایران با فرستادن کشتی‌های حامل انرژی خود به ونزوئلا غرور ترامپ را لگدکوب کرده است و آمریکا در نزدیک ترین نقطه خود به چالش کشیده و این یک تحول راهبردی است.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند نه تنها دست ترامپ پس از گذشت بیش از دو سال از فشار حداکثری خالی مانده، بلکه ناخواسته به قدرتمندتر شدن تهران و گسترش نفوذ رقبای واشنگتن به ویژه چین کمک کرده و حتی پای پکن را به منطقه‌ای که آمریکا داعیه هژمونی در آن دارد، گشوده است.
روزنامه «السبیل» اردن در گزارشی به قلم «صالح النعامی» آورد ایران از رقابت چین و آمریکا که کم کم به تنش فراگیر تبدیل می‌شود به عنوان یک فرصت تاریخی برای کاهش آثار سیاست فشار حداکثری استفاده کرد. همکاری ایران و چین سبب افزایش نفوذ چین در منطقه‌ای خواهد شد که مرکز نفوذ آمریکا بوده است.
روزنامه رای الیوم در گزارشی دیگر آورد تحریم‌های آمریکا نتیجه‌ای به دنبال نداشته است. ایران از تحریم‌ها در راستای منافع خود استفاده کرده است و دشمنان بسیاری را برای آمریکا در خاورمیانه و جهان به وجود آورد. بیشتر شاخص نشان می‌دهند احتمال شکست تحریم‌های آمریکا بیشتر از احتمال این موفقیت این تحریم‌ها است. آمریکا با تحریم ایران به نوعی از آشوب اقتصادی دامن می‌زند که بیشتر همپیمانان واشنگتن ضربه وارد خواهد دید.
*س_برچسب‌ها_س*