اندر فضیلت مردم سالاری دینی

احسان خاندوزی وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در یادداشتی نوشت: 22 سال پیش که برای بازدید از دانشگاه دمشق و لاذقیه و... به سوریه رفتم با نکته جالبی مواجه شدم در سیاست داخلی (تحلیل شکست امنیتی و اطلاعات خارجی کشور در این فقره باشد برای بعد). به بهانه خاتمه پرونده حزب بعث سوریه و واگذاری حکومت توسط بشار اسد و پناه‌بردن به روسیه، باید یاد کنیم از فراست امام خمینی (رضوان خدا بر او) که از ماه‌های نخست انقلاب اسلامی در حالی که می‌توانست رئیس‌جمهور‌های انتصابی یا سیستم تک‌حزبی را سرلوحه قانون اساسی قرار دهد، بر نقش مردم در انتخاب 4ساله حاکمان و دولتمردان تاکید کرد و نگذاشت چرخه قدرت، بسته و تک‌حزبی تعریف شود. تاحدی که انتخاب رهبری نیز به دست مجلسی از منتخبان مردم صورت می‌پذیرد.

او افزود: توجه کنید در حالی که پس از 45سال از نخستین انتخابات ج. ا. ایران همچنان بسیاری کشور‌های مسلمان منطقه خلیج فارس و شمال آفریقا، آرزوی رقابت انتخاباتی را دارند، چرخه سیاسی مردم‌سالار ما موجب شده مردم زشتی یا زیبایی عملکرد دولت را نتیجه رای و تصمیم خود ببینند و حتی نقد و شکایت و نارضایتی خود را از طریق "چرخش انتخاباتی" نشان دهند. چرخش از اکبر هاشمی رفسنجانی به سیدمحمد خاتمی در 1376 و از خاتمی به محمود احمدی‌نژاد در 1384 و از احمدی‌نژاد به حسن روحانی در 1392 و از روحانی به شهید سید ابراهیم رئیسی در 1400 تا انتخاب مسعود پزشکیان در مقابل رقیبی، چون سعید جلیلی در 1403. اینها همه مظهر تصمیم مردم برای چرخش روش اداره کشور محسوب می‌شود. در هر نقطه عطف، بسیاری رویکرد‌ها جای خود را به نگرش‌های متفاوت می‌داد و می‌دهد. گاه راس دولت عامل بهم‌خوردن اوضاع در تیر 1378 یا آبان 1398 یا قهر 10 روزه با رهبری و دولت نیز شدند، اما در همه این احوال، دوره ریاست جمهوری 8 ساله خود را به پایان رساندند. البته جزئیات مردم‌سالاری ما ضعف و ایراداتی دارد، اما در کنار استقلال‌طلبی خارجی، عنصر هویت‌بخشِ سیاست داخلی ما همین مردم‌سالاری دینی، محسوب می‌شود.

خاندوزی ادامه داد: رژیم تک‌حزبی بعث در سوریه از چنین نسبتی با مردمِ خودش محروم بود و بر در و دیوار‌های دمشق بار‌ها می‌دیدید که "نعم للاسد الی الابد" یعنی تا ابد، اسد رئیس ماست. یک رمز انباشت طولانی نارضایتی داخلی و عدم مقاومت مردم شهر‌ها در برابر مخالفان، همین نسبت آنها با رئیس‌جمهورشان بود.

او تاکید کرد: مردم ما به چشم دیدند در دوره‌هایی که گمان می‌رفت مقامات دیگر نظام فرد دیگری را ترجیح می‌دادند باز هم حاضر نشدند 300هزار رای را باطل کنند و فردی با 51 درصد آراء ماخوذه 8سال به ریاست جمهوری رسید و علیرغم برخی تذکرات، مهمترین توافق سیاسی خارجی سه دهه اخیر را منعقد کرد و البته با عهدشکنی آمریکا آن شد که می‌دانید. یا در انتخابات تیر 1403 کثیری از رجال سیاسی و مذهبی در حمایت از محمدباقر قالیباف وارد شدند، اما صندوق‌های رای انتخاب دیگری داشت. مجموعا این آغوش جمهوری اسلامی ایران برای روسای جمهور با رویکرد‌های کاملا متفاوت، خود از جلوه‌های زیبای ابناء بر خواست مردم و در سطوح بالا عامل ثبات‌آفرین و موجب کنترل انحصار و خودسری و فساد است. شاید امروز بیشتر حکمت اصرار رهبر انقلاب بر جلوه‌های مردم‌سالاری دینی را می‌فهمیم و قدر می‌دانیم.

وزیر اقتصاد دولت سیزدهم گفت: در پایان هم برای اینکه اسیر جو یاس‌آور نشویم یادآور می‌شوم 23 سال قبل در شرق ایران دولت آمریکایی در افغانستان مستقر بود و در غرب ایران هم دولت آمریکایی در عراق (نه نیابتی مثل ترکیه در دولت آتی سوریه). از آن تهدید مرز به مرز، جمهوری اسلامی بتدریج فرصت ساخت. امروز هم بشرط‌ها و شروط‌ها می‌توان...