ثبات در افغانستان سیاستی که ایران همواره دنبال می کند / نظم جدید نظام بین الملل با الگو اقتدارگرایانه چین، روسیه و ایران

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مجید روحی، استاد دانشگاه و کارشناس علوم سیاسی در گفتگو با خبرنگار 8دی با اشاره به شکست کشورهای منطقه در افغانستان، اظهار کرد: افغانستان از زمانی که از ایران جدا شد همواره درگیر بحران بوده و به نوعی به گورستان قدرت های بزرگ مانند شوروی، انگلیس و آمریکا تبدیل شده و هر کشوری آن جا وارد شده دچار شکست، ضعف و پشیمانی شده است.

وی افزود: افغانستان یک کشور قومی قبیله ای است که از اقوام مختلفی تشکیل شده و به دلیل عدم توانایی یک تشکیل دولت قوی منجر به اشغال آن توسط امریکا شد و برایشان قانون اساسی جدیدی نوشته شد و یک دولت و ملت سازی برای شان نوشته شد و این دولت ملت سازی چون تحمیلی بوده و بر اساس امیال و منافع مردم نبود و در راستای منافع قدرت های بزرگ بود ناکام ماند و بعداز کلی کش و قوس سبب اتفاقات اخیر در افغانستان شد.

استاد دانشگاه و کارشناس علوم سیاسی با اشاره به دلایل عدم مقاومت دولت در برابر طالبان افزود: دولتی که به عنوان یکی از متحدین امریکا بر سر کار آمد در راستای سیاست غرب گرایانه بوده و فساد زیاد داشته و اکثریت ارتش افغانستان هم از اقوام پشتو بود و طالبان نیز چون از پشتو هستند در برابر طالبان مقاومت نکردند و چون مردم هم از سیاست های دولت اشرف غنی خسته بودند راه برای طالبان باز شد.

وی در ادامه با بیان اینکه هرگونه نا آرامی در افغانستان بالتبع در ایران اثر می گذارد بنابراین اولین سیاست ایران در افغانستان سیاست ثبات است، گفت: یعنی هرچه در افغانستان ثبات و امنیت ایجاد شود بر امنیت ایران تاثیر گذار است.

روحی تصریح کرد: به طور مثال در حوزه امنیت نظامی اگر آمریکا قبلا می توانست از پایگاه های افغانستان بر علیه ایران استفاده کند الان دیگر آن پایگاه ها کاربرد ندارد، در حوزه امنیت اجتماعی با مسئله مهاجرت و پناهندگی مواجه بودیم که بیشترین آمار پناهندگان ایران، از افغانستان است و ترانزیت مواد مخدر نیز به خصوص در زمان حضور آمریکا به شدت افزایش یافته بود و در مسئله زیست محیطی نیز مسائل گرد و غبار و کم آبی دریاچه هامون و هیرمند وجود دارد که هنوز حل نشده است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه سیاست ثبات در افغانستان، سیاستی است که ایران همواره دنبال می کند، گفت: با ورود طالبان نیز همین سیاست درحال پیگیری است یعنی که هر گروهی قدرت را در دست بگیرد و ثبات را به منطقه برگرداند مورد حمایت و استقبال ایران است چون این ثبات بر ایران نیز تاثیرگذار است لذا از طالبان درخواست شد که به همه اقوام احترام بگذارند و بعد از ایجاد ثبات، دولت فراگیر را تشکیل دهد که همه اقوام را دربربگیرد.

روحی افزود: ایران خواستار اخراج نیروهای اشغالگر از افغانستان و پیگیری همین مسئله در غرب آسیاست و این سیاستی است که کشورمان بعد از انقلاب در عرصه سیاست خارجی دنبال می کند و یک نکته مثبت و مفید است و بازتاب آن در سطح جهانی در مسئله افغانستان با عناوینی چون پایان عصر امریکا، پایان هژمونی آمریکا و پایان لیبرالیسم مطرح شده است.

وی ادامه داد: طالبان درست است که پیوندهایی با غرب دارد اما نگاه ضد امریکایی و ضد اسراییلی دارد.

نظم جدید نظام بین الملل با الگو اقتدارگرایانه چین، روسیه و ایران

این کارشناس علوم سیاسی بیان کرد: این سیاست در راستای نظم جدیدی در نظام بین الملل است که توسط چین، روسیه و بعد هم ایران در عرصه جهانی در حال دنبال است. در این نظم جدید مدل اقتدارگرایانه از مدل لیبرال دموکراسی ارجحیت دارد. براساس این نظم جدید مردم باید حاکمیتشان را خودشان تعیین کنند فارغ از اینکه دموکراسی هست یا نیست. یعنی اعتقاد ندارند که در افغانستان دموکراسی اجرا می شود یا نه همین که در افغانستان گروه هایی از مردم قدرت را در دست بگیرند و ضدغربی و ضددیپلماسی هم باشد نظامی مطلوب است و این یک ائتلاف استراتژیک میان چین، روسیه، ایران و کشورهایی مثل ونزوئلا، کره شمالی، سوریه و... است.

سیاست ایران در قبال افغانستان سیاست صبر و انتظار است

روحی در پاسخ به اینکه سیاست جمهوری اسلامی ایران نسبت به مسئله افغانستان چیست، بیان کرد: به نظر من سیاست جمهوری اسلامی، سیاست صبر و انتظار است. اکثر مجامع بین المللی هم همین عقیده را دارند و ایران هم همسو با نگاه جهانی عمل می کند. اینکه گفته می شود چرا ایران در برابر طالبان با پیشینه مشخصی که دارد مثل سوریه عمل ورود نمی کند، باید بگویم جمهوری اسلامی ایران در این اوضاع نه می تواند ورود کند و نه می تواند بی طرف باشد. اگر ایران ورود کند جبهه دیگری باز می شود مثل یمن و سوریه و عراق که بحث نیابتی مطرح است، یک جبهه دیگری برای ایران باز شود به نظر من این مسئله مطلوب ایران نیست و ورود ایران به این افغانستان موضوعی ایت که غرب و کشورهای عربی می خواهد با این تفاوت که افغانستان در مرز شرقی کشور است و برای ایران هم خطرناک تر است در حالی که یمن و سوریه کشورهای هم مرز ایران نیستند و مرز همواره خطرناک و آسیب پذیر برای کشور است.

وی ادامه داد: از طرفی دیگر اگر ایران در مسئله افغانستان ورود کند می گویند اینجا دیگر بحث حرم مطرح نیست ایران برای چه ورود کرده، پس حضورش در سوریه و عراق هم برای حرم نبوده و مسائل دیگری مطرح است.

روحی ادامه داد موضوع دیگر اینکه در کشور مذکور متحدی برای ایران باشد این در حالی است که در افغانستان احمدمسعود در اقلیت است و قدرتی ندارد و درخواستی هم از کشورمان نداشته است.

ایران نسبت به افغانستان دست و پابسته عمل نخواهد کرد

این کارشناس سیاسی با بیان اینکه ایران نسبت به افغانستان دست و پابسته عمل نخواهد کرد تصریح کرد: از زمانی که بحث حضور امریکا در افغانستان مطرح شد ارتباطات خوبی بین ایران و طالبان برقرار بود و واقع بینانه این بود که جمهوری اسلامی ایران برای اینده افغانستان چاره اندیشی کند و چاره اندیشی هم کرده است، می بینیم که چندین بار سران طالبان هم به ایران آمدند و مذاکره داشتند و ایران امیدوار است در آینده یک دولت باثبات در افغانستان ایجاد کند و چون فارسی زبان هستند و گرایش های اسلامی دارند و ارتباطات فرهنگی خوبی وجود دارد.

اگر ایران ورود نکند بی طرف است، گفت: اصولا ایران نمی تواند بی طرف باشد. ایران اگر ورود نکند بی طرف نیست زیرا امنیت و ثبات افغانستان بر امنیت ایران تاثیرگذار است پس ایران به سیاست واقع گرایی که همان سیاست صبر و انتظار است روی آورده است آنچه که مهم است این است که شکست آمریکا برای ایران بسیار حائز امنیت است و دستاورد مهمی است.

انتهای پیام /