مقایسه بودجه نظامی ایران با اعراب و اسرائیل / بودجه دفاعی ایران در سال 1401 چقدر است؟+ نمودار
در بخشی از سیاست‌های کلی برنامه هفتم آمده: «تقویت بنیه دفاعی... با تأکید بر خودکفایی کشور... با تخصیص حداقل 5 درصد بودجه عمومی کشور.» در این گزارش به مقایسه بودجه نظامی ایران و اعراب پرداخته شده است.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، رهبر انقلاب سیاست‌های کلی برنامه هفتم را به سران سه قوه، رئیس مجمع تشخیص مصلحت و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ کردند. سیاست‌های کلی برنامه هفتم در 7 سرفصل «اقتصادی»، «امور زیربنایی»، «فرهنگی و اجتماعی»، «علمی، فناوری و آموزشی»، «سیاسی و سیاست خارجی»، «دفاعی و امنیتی»، «اداری، حقوقی و قضایی» و در 26 بند تصویب شده است.
در توضیح بخش امنیت و دفاعی آمده است: «تقویت بنیه دفاعی به منظور ارتقاء بازدارندگی و اکتساب فناوری‌های اقتدار آفرین مورد نیاز صنایع دفاعی و امنیتی با تأکید بر خودکفایی کشور در سامانه‌ها، تجهیزات و خدمات اولویت‌دار با تخصیص حداقل 5 درصد بودجه عمومی کشور.»
پنج درصد بودجه عمومی کشور چقدر است؟
بودجه سال 1401 و نرخ دلار 30 هزار تومان را معیار قرار می‌دهیم. سقف کل بودجه کشور در سال 1401 بیش از 3600 هزار میلیارد تومان است. از این رقم 2200 هزار میلیارد تومان بودجه شرکت‌های دولتی و 1500 هزار میلیارد تومان بودجه عمومی دولت است.[1]
پنج درصد بودجه عمومی دولت برابر 75 هزار میلیارد تومان خواهد بود. این عدد معادل 2.5 میلیارد دلار است. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که کل امورات کشور نظیر بودجه دفاعی، فرهنگی، زیرساختی، آموزش و پرورش و... مربوط به بودجه عمومی کشور است. بودجه عمومی کشور در صحن مجلس بررسی می‌شود ولی بودجه شرکت‌های دولتی از این قاعده مستثنی است!
بودجه دفاعی ایران در سال 1401 چقدر است؟
اعتباری بالغ بر 198 هزار و 422 میلیارد تومان در فصل امور دفاعی و امنیتی بودجه 1401 در نظر گرفته شد.[2] این عدد معادل 6.6 میلیارد دلار است. بودجه ایران در سال جاری معادل 120 میلیارد دلار معین شد؛ یعنی بودجه دفاعی 5.5% بودجه کل کشور است. کلیه هزینه دفاعی ایران نظیر توسعه برنامه موشکی و حضور منطقه‌ای در کشورهای بحران‌زده غرب آسیا از این 5.5% هزینه می‌شود.
دشمنان و همسایگان ایران چقدر هزینه نظامی می کند؟
هزینه نظامی جهان در سال 2021 به بالاترین رقم خود در تاریخ رسید: 2.1 تریلیون دلار!
با استناد به آمار موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI)، آمریکا 800 میلیارد دلار در سال 2021 هزینه کرده است که بالاترین هزینه نظامی جهان بود. این عدد 120 برابر بودجه دفاعی ایران در سال 1401 است. قریب به 40 درصد کل هزینه نظامی جهان متعلق به آمریکاست.
چین (293 میلیارد دلار)، هند (76.6 میلیارد دلار)، انگلیس (68.4 میلیارد دلار) و روسیه (65.9 میلیارد دلار) در رده‌های دوم تا پنجم جهان قرار دارند. سه کشور چین، هند و روسیه در شعاع 2000 کیلومتری مرزهای ایران قرار دارند و انگلیس در قالب ناتو در خلیج فارس حضور نظامی دارد.
رژیم صهیونیستی 25 میلیارد دلار در 2021 هزینه نظامی کرده که حدوداً 4 برابر بودجه دفاعی ایران است. عربستان نیز 55 میلیارد دلار هزینه کرده که 8 برابر بودجه دفاعی ایران در سال 1401 است. [3]
بانک جهانی فهرستی از نسبت هزینه نظامی کشورهای جهان با تولید ناخالص داخلی (GDP) تهیه کرده است. تولید ناخالص داخلی (GDP) به معنای ارزش پولی کل کالاها و خدمات نهایی تولید شده کشور است.
بانک جهانی برآورد کرده که رقم تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران در سال 2020 بالغ بر 192 میلیارد دلار بوده است. بانک جهانی هزینه نظامی ایران را 2.2% تولید ناخالص داخلی کشور تخمین زد.
ایران با 15 کشور همسایه است. درصد نسبت هزینه نظامی این کشورها نسبت به تولید ناخالص داخلی (GDP) از این قرار است: روسیه (4.3%)، آذربایجان (5.4%)، ارمنستان (4.9%)، ترکیه (2.8%)، عراق (4.1%)، کویت (6.5%)، عربستان سعودی (8.4%)، بحرین (4.1%)، قطر (4.8%)، امارات (5.6%)، عمان (10.9%)، پاکستان (4%)، افغانستان (1.4%)، ترکمنستان (2.9% الی 3.6%) و قزاقستان (1.1%).[4]
فقط نسبت هزینه نظامی به تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور جنگ‌زده افغانستان و کشور محصور در خشکی قزاقستان از ایران کمتر است. نکته جالب آمار فوق هزینه نظامی بیش از حد اعراب حاشیه جنوبی خلیج فارس است. درصدهای فوق درمورد کشورهایی نظیر قطر، عربستان و امارات جدای از هزینه منطقه‌ای این کشورهاست. به عنوان نمونه:
ذخایر ارزی سعودی در روز اول حمله به یمن (شش فروردین 1394) عددی بالغ بر 745 میلیارد دلار بود. همانطور که در آمار ذیل قابل مشاهده است، ذخایر ارزی عربستان در آستانه سال هشتم جنگ یمن (پایان 2021) به 446 میلیارد دلار رسید؛ یعنی کاهش 300 میلیارد دلاری!
نقطه اوج ذخایر ارزی عربستان | منبع: بانک مرکزی
ایران هفدهمین کشور پرجمعیت [5] و هجدهمین کشور پهناور [6] جهان است که که پایین‌ترین هزینه‌کرد نظامی در منطقه مسلح غرب آسیا را دارد. ایران توانست با این میزان هزینه به قدرتمندترین نیروی موشکی غرب آسیا و یکی از سه قدرت اصلی پهپادی جهان تبدیل شود.
تهران همچنین بخشی از هزینه نظامی خود را در نبردهای غرب آسیا هزینه کرد تا بحران را قبل از رسیدن به سرحدات کشور سرکوب کند. این راهبرد سه پیروزی به همراه داشت: اول: گیرکردن ماشین جنگی آمریکا در باتلاق منطقه. دوم: شکست ارتش جریان تکفیر در منطقه. سوم: ارتباط مستقیم تهران - مدیترانه.
این مهم در بستر بحران و آشوب همسایگی ایران حاصل شده است. ارتش آمریکا پس از واقعه 11 سپتامبر 2001 دست به بزرگترین لشکرکشی قرن زد. قریب به 15 سال مرزهای جنوبی، غربی و شرقی ایران در محاصره نیروهای ارتش آمریکا، ناتو و سپس تروریسم بود. جنگی که برای تضعیف ایران به راه انداخته شد، به تعبیر گالبرایت (دیپلمات ارشد آمریکا در جنگ اول و دوم خلیج فارس)، تهران را به برترین موقعیت استراتژیک خود در 4 قرن اخیر رساند.
هزینه جنگ‌های آمریکا در غرب آسیا 7 تریلیون دلار برآورده شده است. عدد مذکور را شخص ترامپ فاش کرد. از طرف دیگر، وزیر خارجه دولت ترامپ هزینه ایران در منطقه غرب آسیا (جنگ‌های سوریه، عراق، یمن و فلسطین) را 16 میلیارد دلار تا سال 2018 اعلام کرد. با مبنا قرار دادن عدد اعلامی پمپئو، یعنی آمریکا به تنهایی 438 برابر ایران در منطقه هزینه کرده است. این آمار غیر از هزینه‌ای است که رژیم صهیونیستی، ترکیه، سعودی، اردن، امارات و قطر در منطقه علیه محور مقاومت انجام داده است.
«مکنزی» فرمانده پیشین سنتکام (2019-2022 میلادی) و فرمانده عملیات ترور سردار سلیمانی نیز قدرت نظامی ایران را در سطح «OverMatch» قلمداد کرده است. این واژه بدان معناست که اگر جنگی شروع شود، آمریکا و متحدانش قادر به تسلط بر میدان نبرد به دلیل بارش موشک‌ها و پهپادهای ایران نیست. [7]
مک‌کنزی در مصاحبه با نیویورکر تصریح کرد کشوری که به این مرحله برسد دارای تسلیحاتی است که مهار یا شکست دادنش بسیار دشوار است. مک‌کنزی گفت: «ایران اکنون توانمندی‌های راهبردی عظیمی دارد. آنها در میدان [نبرد] به سرآمدی رسیده‌اند - یعنی مرحله‌ای که می‌توانند [توان دیگران] را از کار بیندازند.»(+)
همچنین بخوانید