بلاتکلیفی فاز دوم بزرگترین طرح کشاورزی تاریخ کشور / وزارت نیرو، سد راه پیشرفت طرح موسوم به مقام معظم رهبری است
طرح 550 هزار هکتاری مقام معظم رهبری بیش از 25 سال است به اتمام نرسیده و معطل تخصیص آب از سوی وزارت نیرو است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از رهیاب، این روزها که نفت را فقط از استان می برند و دودش برای ما می ماند باید گفت یک خوزستان مانده و یک کشاورزی!
برای رونق کشاورزی استان هم تمام نگاه هابه طرح 550 هزارهکتاری است، طرح اولیه ای که از برکت حضور مقام معظم رهبری به استان برای رونق کشاورزی در خوزستان از جانب معظم له مطرح شد.
طرحی که باعث شکوفایی کشاورزی در کشور خواهد شد و می تواند ایران را به یکی از قطب های غرب آسیا در زمینه کشاورزی تبدیل کندونقش موثری در اشتغالزایی و افزایش تولیدات کشاورزی خوزستان و ایلام خواهد داشت. این طرح که با آمدن دولت یازدهم و عنایت مقام معظم رهبری دوباره جان تازه ای گرفت.
تابه امروز فاز اول این طرح به اتمام رسیده ولی فاز دومش که میتواند تولید مواد غذایی و کشاورزی را بیش از پیش افزایش دهد، معطل تخصیص آب از سوی وزارت نیرو است.
این طرح بیش از 25 سال است به اتمام نرسیده و سال 1400در کمیسیون اصل 90مجلس برای این مسئله جلسه تشکیل شد تا در صورت لزوم به قوه قضاییه ارجاع داده میشود.
اجرای این طرح عظیم در استانهای خوزستان و ایلام را دستیابی به رشد 5/ 9میلیون تنی تولید انواع محصولات کشاورزی را در پی دارد و بر اساس آمار دو سال گذشته سازمان جهاد، با اجرای فاز نخست این طرح، تولید انواع محصولات کشاورزی در خوزستان رشد 5/ 3میلیون تنی داشته است.
آیت الله دکتر محسن حیدری نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در گفت و گوی تفصیلی با خبرنگار رهیاب در این باره اظهار کرد: مقام معظم رهبری برای خوزستان جایگاه ویژه ای قائل هستند و به همین علت سال 1375 طی سفر 8 روزه خود به خوزستان، طرح 550 هزار هکتاری را در این استان تصویب کردند.
کشت دوباره اراضی کشاورزی رها شده
وی افزود: خوزستان در هشت سال دفاع مقدس بار سنگین جنگ را بر دوش کشید و اکنون نیز پس از گذشت حدود چهل و دو سال، همچنان آثار تجاوز بعثی ها بر تن استان باقی مانده است.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: معضل بیکاری با وجود ثروت های خدادادی متعدد از لحاظ کشاورزی، نفت، پتروشیمی و... در این استان، مشکلات زیادی برای جوانان ایجاد کرده است و حضرت آقا نیز به منظور مرتفع کردن این مسائل و افزایش بهره وری امکانات استان، پروژه 550 هزار هکتاری را مطرح کردند.
آیت الله حیدری ادامه داد: خوزستان بیش از 6 میلیون هکتار زمین دارد که نیمی از آن برای کشاورزی مناسب است و مابقی عمدتا کوه، جنگل و زمین های مسکونی می باشد که امکان زراعت ندارد.
وی بیان کرد: از 3 میلیون هکتار زمین موجود با قابلیت کشاورزی در استان، فقط یک میلیون هکتار آن مورد بهره وری قرار گرفته و مقام معظم رهبری با این ایده به دنبال آبادی 2 میلیون هکتار دیگر بودند و این مطلبی بود که طی اجلاسیهی خبرگان در اسفندماه سال 1395 اعلام کردند. در این دیدار ایشان فرمودند: طرح اولیهی ما 2 میلیون هکتار بود و در اواخر دولت هاشمی رفسنجانی به 800 هزار هکتار و سپس به 550 هزار هکتار تبدیل شد.
آیت الله حیدری ادامه داد: همچنین در این طرح 50 هزار هکتار به ایلام و 500 هزار هکتار به خوزستان تخصیص پیدا کرده است به این معنا که کمتر از یک چهارم (حدود 25 درصد) از ایدهی رهبری به بهانه کمبود آب به تصویب رسید.
انتقال آب خوزستان تنها هدف مسئولین
وی عنوان کرد: البته واقعیت ماجرا این است که آب موجود در خوزستان را اگر به مناطق دیگر منتقل نمی کردند، می توانست پشتیبان طرح 2 میلیون هکتاری باشد اما مسئولین به فکر انتقال آب استان بودند لذا وسعت زمین های کشاورزی را کم کردند تا سهم خوزستان و کل کشور کاهش پیدا کند.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: خوزستان جزء معدود استان های کشور است که دارای زمین های منحصر به فرد با جلگهی استثنایی می باشد و به علت خاک مناسب، آب شیرین و فراوان و آفتاب برای کشاورزی بسیار مستعد است.
ریشه کنی دو معضل اصلی با اجرای طرح2 میلیون هکتاری
آیت الله حیدری ادامه داد: اگر این 3 میلیون هکتار زمین خوزستان احیا و به مرحله بهروری می رسید حداقل 50 درصد محصولات غذایی کشور به راحتی تامین می شد و ایران در مقابل تحریم ها بدون دریافت ضربهی اساسی می توانست به مقاومت خود ادامه دهد.
وی بیان کرد: در واقع ایدهی اصلی مقام معظم رهبری نیز این بود که علاوه بر رفع معضلات مردم جنگ زدهی خوزستان، مواد غذایی کل کشور نیز تامین شود.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: هرچند این طرح 550 هزار هکتاری رهبری نیز با تمام حواشی، متاسفانه در دولت اصلاحات مورد اعتنا قرار نگرفت و طبق آمار موسسه جهاد نصر به عنوان متولی این پروژه، فقط 1 درصد پیشرفت داشته است.
آیت الله حیدری ادامه داد: مقام معظم رهبری طی سفر خود به خوزستان در فروردین ماه سال 1385 به این حقیقت اشاره کردند که اگر این طرح در خوزستان به مرحله اجرا می رسید؛ بسیاری از مشکلات استان از جمله بیکاری و تغذیه برطرف می شد.
پیشرفت لاک پشتی طرح 550 هزار هکتاری
وی بیان کرد: مسئولین فقط به دنبال شعارهای سیاسی خود هستند و اقدامی برای بهبود وضعیت اقتصادی مملکت انجام نداده اند. در دولت سازندگی و اصلاحات هیچ توجه ویژه ای به خوزستان نشد و از اواخر ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی تا پایان دولت احمدی نژاد فقط با 17 درصد پیشرفت همراه بود و واقعیت امر این است که طرح ها و ایده های مقام معظم رهبری عملا تحقق پیدا نکردند.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: در شهریور سال 1392در یکی از جلسات بیان کردم که مجلس خبرگان علاوه بر انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر عملکرد او، حفاظت از کارآمدی رهبری را نیز بر عهده دارد که به اجرای دستورهای عملی ایشان توسط دولت، بستگی دارد.
آیت الله حیدری افزود: بنابرین بر ما لازم است در راستای حفاظت از کارآمدی رهبری اجرای دستورات ایشان را از دولت ها درخواست کنیم و مطالبهی ما در خوزستان اجرای 100 درصدی طرح 550 هزار هکتاری است.
ضرورت تسریع در اجرای طرح
وی ادامه داد: سپس خطاب به رییس جمهور وقت عرض کردم؛ طرح 550 هزار هکتاری طی 17 سال از1375 تا 1392 فقط 17 درصد پیشرفت داشته است و در صورت تداوم این روند 83 سال دیگر به اتمام می رسد که قابل قبول نیست.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: بعدها یکی از مسئولین سازمان جهاد کشاورزی برای من نقل کرد که آقای روحانی طی جلسه ای خطاب به مسئولین خوزستانی بیان کرد؛ اجرای طرح 550 هزار هکتاری از ما مطالبه شده است و در راستای انجام کامل این پروژه، بازهی زمانی و بودجهی لازم را تعیین کنید.
آیت الله حیدری یادآور شد: لازم به ذکر است طرح 550 هزار هکتاری در زمان دولت احمدی نژاد به عنوان یک طرح ملی اعلام شد و تا زمان دولت یازدهم بودجه آن توسط مجلس شورای اسلامی تعیین می شد که اعتبار تخصیص یافته نمی توانست تحول آنچنانی در این پروژه ایجاد کند.
تخصیص بودجه 3 میلیارد دلاری
وی ادامه داد: آن شخص در ادامه برای من نقل کرد که پس از انجام کارهای کارشناسی، بازه زمانی لازم برای اجرای 100 درصدی این طرح 6 سال همراه با بودجه 3 میلیارد دلاری مشخص شد.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: البته تصویب این بودجه توسط مجلس انجام شدنی نیست و باید از صندوق ذخیرهی ملی با اجازهی مقام معظم رهبری برداشت شود بنابراین رییس جمهور وقت از رهبری درخواست کردند و ایشان موافقت خود را اعلام داشتند اما فرمودند اجرای طرح 550 هزار هکتاری در دو فاز و هر کدام با اعتبار 1 میلیارد و 500 میلیون دلار صورت بگیرد.
آیت الله حیدری بیان کرد: این طرح در دولت یازدهم با موافقت مقام معظم رهبری از سال 1392 تا 1397با 33 درصد پیشرفت همراه بود و حدود 135 هزار هکتار از این طرح عملیاتی شد و به صورت کلی تا پایان دولت آقای روحانی این پروژه 50 درصد توسعه یافت که به ترتیب در ایلام 50و درخوزستان 250 هزار هکتار را شامل می شود.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری نیز در فرمایشاتی با دولت وقت طرح 550 هزار هکتاری را مصداق اقتصاد مقاومتی نامیدند که باعث شده خوزستان در سال های اخیر بالاترین میزان تولید گندم را به خود اختصاص دهد.
وزارت نیرو سد راه پیشرفت طرح موسوم به مقام معظم رهبری
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری افزود: همچنین خوزستان در سال جاری علی رغم خشکسالی موجود، 65 درصد گندم کشور را تولید کرده و اگر این طرح به صورت کامل عملیاتی شود؛ 50 درصد محصولات غذایی کشور قابل تامین است اما متاسفانه فاز 2 طرح 550 هزار هکتاری در سال 98 به واسطهی عدم تخصیص آب توسط وزارت نیرو محقق نشد.
آیت الله حیدری ادامه داد: البته وزارت نیرو پس از پا فشاری مقام معظم رهبری، مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی مجوز تخصیص آب را صادر کرد اما تا اواخر دولت روحانی عملی نشد زیرا آب را برای انتقال به استان های دیگر می خواستند.
چالش اول؛ احداث 14 سد
وی بیان کرد: در حال حاضر نیز چالش اصلی اجرای طرح 550 هزار هکتاری مربوط به آب می باشد. انتقال آب رودخانه کارون و دز به استان های دیگر و احداث حدود 14 سد در بالادست رودخانه کرخه در دولت یازدهم و دوازدهم مقدار آب موجود در استان را با کاهش مواجه کرده است.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: این موضوع قابل پیش بینی بود. سال 1395 که خبر احداث 4 سد در مناطق بالادست رودخانه کرخه منتشر شد طی تماس تلفنی با وزیر نیرو وقت، پیامدهای زیست محیطی را گوشزد کردم و او اعتراف کرد که این اقدامات برای خوزستان فاجعه ایجاد خواهد کرد و ادامه داد؛ دستور رئیس جمهور است و ما چاره ای جز اجرا نداریم.
وی عنوان کرد: در حال حاضر نیز تنش آبی در رودخانه کرخه و مناطق بوستان، هویزه و هورالعظیم به صفر رسیده به این معنا که بستر رودخانه تبدیل به زمین فوتبال بچه ها شده است.
چالش دوم؛ تخصیص بودجه
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: تامین بودجه دومین چالش اجرای طرح 550 هزار هکتاری می باشد که در خواست ما برداشت 1میلیارد و 500 میلیون دلار اعتبار برای فاز دوم پروژه، به دستور مقام معظم رهبری است.
آیت الله حیدری ادامه داد: در این راستا طی برگزاری یک جلسه با مسئولین موسسه جهاد نصر که متولی اجرای این طرح هستند؛ خواستار تخصیص 80 هزار میلیارد بودجه جهت اتمام کامل پروژه شدند که تحقق آن در حال پیگیری است.
چالش سوم؛ واسطه ها
وی بیان کرد: یکی دیگر از مشکلات طرح 550 هزار هکتاری حضور واسطه های زنجیره ای بود. به این صورت که موسسه جهاد نصر پروژه را به پیمانکاران زبده می سپرد و سپس این پیمانکاران نیز اجرای طرح را به شرکت های دسته چندمی محول می کردند که با اعتراض به موقع ما از پیشروی این روند خلاف جلوگیری شد.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: البته همچنان خطر وجود دارد و دستگاه های نظارتی باید هوشیار باشند تا از حضور دلال ها و هزینه های اضافی در این طرح پیشگیری کنند.
300 هزار فرصت شغلی با تکمیل طرح
آیت الله حیدری عنوان کرد: طرح 550 هزار هکتاری برکات فوق العاده زیادی می تواند داشته باشد با اجرای کامل آن، 300 هزار فرصت شغلی ایجاد می شود و تمام بیکاران خوزستان بر سرکار می روند و حتی به کارگران استان های دیگر نیز نیازمند می شویم.
وی افزود: البته پشت پرده ها از میزان چالش های گفته شده؛ بیشتر هستند. به عنوان مثال چرا آبیاری کشت نیشکر در استان انجام می شود اما برای طرح 550 هزار هکتاری آب وجود ندارد؟
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: شرکت توسعه نیشکر در استان یک طرح ملی با حضور 25 هزار کارگر است و بخش عمده ای از نیشکر و قند سراسر ایران را تامین می کند که اگر تعطیل شود علاوه بر بحران بیکاری کارگران، کشور جهت فراهم این اقلام نیازمند واردات می شود.
آبیاری مزارع نیشکر با خلیج فارس
آیت الله حیدری اضافه کرد: مسئولین شرکت توسعه نیشکر جهت مصرف صحیح آب، آبیاری نوین و انتقال آب خلیج فارس را پیشنهاد دادند که در دستور کار دولت قرار دارد.
وی افزود: به این صورت که برای آبیاری کشت نیشکر، آب خلیج فارس را توسط لوله کشی به فلات مرکزی انتقال دهند و شیرین کنند البته بودجهی زیادی نیاز دارد که برای حفاظت از کشاورزی استان مخصوصا محصول استراتژیک گندم واجب است. همچنین در آن زمان دیگر بهانه ای برای انتقال آب خوزستان وجود ندارد.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: کشورهای دارای مدیریت صحیح، اکثر زمین های خود را به کشت گندم اختصاص داده اند و محصولات دیگر مانند خیار، گوجه، هندوانه، خربزه و... را از کشورهای دیگر وارد می کنند. ما نیز باید زمین های خوزستان را فقط برای زراعت محصولات استراتژیک قرار دهیم تا در زمان وقوع خشکسالی مشکلی برای کشاورزان خوزستانی رخ ندهد.
انتقال آب خوزستان خلاف است
آیت الله حیدری عنوان کرد: در اسفند سال 1400 در دیدار با مسئولین بیان کردم؛ انتقال آب خوزستان از نظر حقوقی و شرعی، خلاف است. حضرت امام خمینی (ره) در مسئلهی 29 از باب مشترکات تحریر الوثیقه می فرمایند اگر آب نهری برای آبیاری زمین های بالا دستی و پایین دستی کفاف ندهد؛ حق تقدم با زمین هایی است که سابقه ی کشت، آبیاری و احیای بیشتری دارند.
وی ادامه داد: زمین های استان خوزستان نیز از ابتدا توسط رودخانه های کارون، کرخه و دز احیا می شدند. همچنین این رودخانه ها دارای مناطق بالادستی نیستند چرا که از دل کوه ها جاری می شوند اما در سال های اخیر آب را با سد سازی و لوله های ضخیم به زمین های دیگر منتقل می کنند که خلاف قانون است.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه مطالبه ی ما از رییس جمهور پیگیری درخواست های جدی مردم خوزستان است، گفت: در این راستا خوزستان را به عنوان استان ویژه اعلام کردند که البته باید وعده ها نیز عملیاتی شوند.
نابودی 4 میلیون اصلهی نخل
آیت الله حیدری در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: همچنین خرما یک محصول استراتیژیک در خوزستان است اما متاسفانه طبق آمار مسئولین سازمان جهاد کشاورزی 4 میلیون اصلهی نخل بر اثر کمبود آب از بین رفتند.
وی با اشاره به اینکه خوزستان در پرورش نخیلات مستعد است، ادامه داد: اما باید آبیاری آن به نحو احسنت صورت بگیرد. در این رابطه عده ای می گویند که اضافی آب کارون وارد خلیج فارس می شود در حالی که جزر و مد موجود در طبیعت این اقتضا را دارد و اگر این تعادل بهم بریزد؛ با ورود آب شور دریا به زمین های خوزستان، خسارت های جبران ناپذیری برای استان و کشور ایجاد می کند.
حق طبیعی خوزستان، پر آبی کارون است
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری افزود: بنابراین حق طبیعی خوزستان است که آب کارون باید فراوان باشد تا با ورود به خلیج فارس، متضرر نشوند. خیلی از مسئولین در این باره آگاه نیستند که با برگزاری جلسات مختلف این واقعیت را مطرح کردیم و عده ای برای اولین بار این نکات را شنیدند و تحت تاثیر قرار گرفتند.
آیت الله حیدری عنوان کرد: یکی دیگر از چالش های جدی پیش رو، عدم مدیریت یکپارچه آب است. بعضی از مسئولین وزارت نیرو فقط به دنبال مصلحت استان های خود هستند و نگاه ملی به آب و مسائل کشوری ندارند که باعث ایجاد بحران آب در خوزستان شده اند. اعتراض اصلی ما نیز بر سر این موضوع می باشد.
وی با بیان اینکه دولت باید نگاه ملی به مسئلهی آب داشته باشد، ادامه داد: توزیع آب رودخانه های کارون، دز و کرخه به مناطق دیگر با نظارت نمایندگان خوزستان صورت بگیرد و بدون حضور آن ها هیچگونه مصوبه ای به تصویب نرسد.
مدیریت استان با یک نگاه واقع بینانه همراه باشد
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: مدیریت استان باید با یک نگاه واقع بینانه همراه باشد به این صورت که مسئولین کارآمد دولت گذشته حفظ و مدیران کاهل نیز کنار گذاشته شوند در طول 8 ماه گذشته تعدادی از نیروها تغییر کردند اما درخواست ما این است که مدیران ناشی که همچنان پشت میزها نشسته اند؛ خلع شوند.
آیت الله حیدری ادامه داد: جهاد سازندگی به عنوان یک نهاد انقلابی سال 1358 با دستور امام خمینی (ره) تاسیس شد و خدمات بسیاری در طی 1359 تا 1369 انجام داد اما در زمان ریاست جمهوری خاتمی با وزارت کشاورزی ادغام شد.
وی افزود: سازمان جهاد کشاورزی کنونی نیز نتوانست در حوزه سازندگی پیشرفت به سزایی داشته باشد اما خوشبختانه سپاه در سال های اخیر بسیج سازندگی را راه اندازی کرده است که با وجود بودجه و امکانات کم، توانسته اند در حوزه آبرسانی، کشاورزی و محرومیت زدایی نقش موثری را در کشور ایفا کنند.
کشور نیازمند سازمان بسیج سازندگی است
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: کشور در حال حاضر به سازمان بسیج سازندگی نیاز دارد و مجددا باید احیا شود البته جهاد کشاورزی نیز در حوزه زارعت به رویه خود ادامه دهد و به یک وزارت تبدیل شود.
آیت الله حیدری در پایان خاطر نشان کرد: فاز دو طرح 550 هزار هکتاری باید هر چه سریع تر اجرایی و ایده دو میلیون هکتاری مقام معظم رهبری نیز دنبال شود. آب این پروژه از طریق سدهای بالا دست کرخه می تواند تامین شود و همچنین سدهای در حال مطالعه تعطیل شوند.
انتهای پیام /