واکنش ایران جرقه جنگ منطقهای را نمیزند
نشریه پولیتیکو در مطلبی به بررسی واکنش احتمالی ایران به حمله اخیر اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق پرداخت و نوشت: «ایران در حال تنظیم طرحی با هدف ارسال پیام به اسرائیل در راستای حمله تلافی جویانه بزرگ است اما ارزیابی ایالات متحده این است که این واکنش جرقه یک جنگ منطقه ای را نخواهد زد که در پی آن آمریکا نیز وادار به واکنش شود.» دو مقام آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن برخی جزئیات...
البته هیچ یک از مقامات نگفته اند که کاملا مطمئن هستند که ایران در حمله به اسرائیل به گونه ای موفق خواهد شد تا ایالات متحده را وادار به پاسخ نظامی نکند، زیرا هر حمله ای خطر گسترده شدن جنگ در خاورمیانه را افزایش می دهد. اما ایران به دنبال گسترش بیشتر بحران منطقه ای نیست؛ به گفته مقامات، دولت بایدن مدت هاست مصمم است بر برنامهریزی تهران تاثیر بگذارد.
شورای امنیت ملی از اظهارنظر خودداری کرد. اما جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در یک کنفرانس خبری در روز چهارشنبه، گفت که ایران «تهدید می کند که حمله ای مهم به اسرائیل انجام خواهد داد.» بایدن که در کنار نخستوزیر ژاپن بود، ادامه داد: «تعهد ما به امنیت اسرائیل در برابر این تهدیدهای از سوی ایران و نیروهای نیابتی آن، مستحکم است. ما تمام تلاش خود را برای حفاظت از امنیت اسرائیل انجام خواهیم داد.» مقامات ایرانی در روزهای اخیر به صراحت هشدار داده اند که این کشور به حمله مرگبار اول آوریل به یک مرکز دیپلماتیک در دمشق واکنش قاطعانه ای نشان خواهد داد. رهبر ایران اعلام کردند که اسرائیل «باید و باید مجازات شود». حضرت آیتالله خامنه ای روز چهارشنبه گفتند: «وقتی به کنسولگری حمله می کنند انگار به خاک ما حمله کرده اند. رژیم خبیث اشتباه کرد و باید مجازات شود و خواهد شد.»
به گفته یکی از مقامات آمریکایی، دولت بایدن انتظار پاسخ ایران را در روزهای آینده یعنی در اوایل این هفته دارد. مقام دوم گفت: «ما هنوز در انتظار پاسخ ایران هستیم اما ایران به دنبالسنجیدن پاسخ خود به اسرائیل است و آنها اساسا دست خود را بیش از حد باز نمی کنند.» این مقام آمریکایی گفت که ایالات متحده عمدتا برای اطمینان از اینکه هر حمله ای به تنش در خاورمیانه دامن نمی زند، از طریق کانال های مشخص، به ایران پیام های مستقیم می فرستد. مقامات آمریکایی معمولا از طریق سایر طرف ها با ایران ارتباط برقرار می کنند؛ واشنگتن بیش از 40 سال است که با جمهوری اسلامی روابط دیپلماتیک رسمی نداشته است. اما ارتباطات مستقیم از جمله از طریق نمایندگی ایران در سازمان ملل امکان پذیر است.
نیت ایوانز، سخنگوی نمایندگی ایالات متحده در سازمان ملل، گفت که دفتر او در مورد گفتوگوهای دیپلماتیک بحث نمی کند. نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز فورا به پیام صوتی که به دنبال اظهارنظر بود، پاسخ نداد. سفارت اسرائیل در واشنگتن نیز فورا به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد. متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، این هفته با مقامات ارشد کشورهای دیگر از جمله ترکیه، چین و عربستان سعودی صحبت کرده و از آنها خواسته است که نسبت به تعمیق بحران، به ایران هشدار دهند. میلر گفت: «ما همچنین با متحدان و شرکای اروپایی در چند روز گذشته تعامل داشته ایم و از آنها نیز خواسته ایم که پیام روشنی به ایران بدهند که تشدید تنش به نفع ایران نیست، به نفع منطقه نیست و به نفع جهان نیست.»
برت مک گورک، مقام ارشد خاورمیانه در کاخ سفید، همچنین در روزهای اخیر با رهبران عربستان سعودی، امارات متحده عربی، عمان و عراق گفتوگو کرده است تا هم برای آمادگی بهتر و بیشتر در خصوص سناریوهای آینده و هم برای ارسال پیام های کاهش تنش به ایران آماده شوند. یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل روز پنجشنبه در تماسی با لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، هشدار داد که اسرائیل به هرگونه حمله ایران پاسخ خواهد داد. گالانت به آستین گفت که حمله مستقیم ایران مستلزم پاسخ مناسب اسرائیل علیه ایران است. دولت اسرائیل حمله ایران به خاک خود را تحمل نخواهد کرد.»
ایالات متحده در خصوص نوع پاسخ ایران ارزیابی کرده است که میتواند از ترکیبی از پهپادها و موشک ها برای حمله باشد و همچنین میتواند از سوی ایران اما به وسیله نیروهای نیابتی آن در منطقه مانند حزب الله لبنان که درست در مرز شمالی اسرائیل است یا ترکیبی از هر دو، انجام شود. این مقامات جزئیاتی را ارائه نکردند که آیا ایران قصد دارد به دارایی ها و منابع نظامی اسرائیل یا اهداف غیرنظامی حمله کند. اما به گفته کارشناسان، دامنه پاسخ مورد انتظار ایران تعیین خواهد کرد که آیا وضعیت مارپیچ خواهد شد یا خیر. میک مالروی، یکی از مقامات سابق وزارت دفاع آمریکا و از تفنگداران دریایی و افسر بازنشسته سیا معتقد است که «شدت و موفقیت این حمله احتمالا تعیین کننده خواهد بود که آیا این عملیات به یک درگیری منطقه ای گسترده منجر خواهد شد یا خیر. همچنین ممکن است پای آمریکا نیز به درگیری ها باز شود.»
--> اخبار مرتبط