جایگاه 44 دانشگاه ایرانی در رتبه بندی موضوعی ISC اعلام شد

رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) گفت: در رتبه بندی موضوعی ISC 2022 از جمهوری اسلامی ایران 44 دانشگاه حضور دارند که در حوزه های مختلف موضوعی حائز رتبه شده اند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: در رتبه بندی موضوعی ISC 2022 از جمهوری اسلامی ایران 44 دانشگاه حضور دارند که در حوزه های مختلف موضوعی حائز رتبه شده اند.

فاضل زاده اظهار داشت: مدیریت رتبه بندی و تحلیل استنادی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، پس از قریب به یک دهه انجام موفق رتبه بندی ملی دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور و نیز رتبه بندی دانشگاه های جهان و دانشگاه های جهان اسلام، با توجه به تجارب ارزنده در این زمینه و شناخته شدن به عنوان تنها مرجع رتبه بندی در کشور، در سال 99 برای اولین بار رتبه بندی دانشگاه های جهان را بر اساس حوزه های موضوعی به انجام رسانده است.

در رتبه بندی جهانی ISC براساس موضوع، از طرح تقسیم بندی سلسله مراتبی موسسه همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) استفاده شده است.

تعداد دانشگاه های حاضر در رتبه بندی موضوعی ISC در سال های مختلف عنوان 2022 2021 2020 2019 جمهوری اسلامی ایران 44 42 39 35 جهان اسلام 224 215 196 177 جهان 2038 2050 1990 1956

در این طرح، کلیه حوزه های موضوعی در 6 رده اصلی و 42 زیر رده قرار می گیرند. شش رده اصلی در این طرح عبارت از: علوم طبیعی، مهندسی و فناوری، پزشکی و بهداشت، علوم کشاورزی، علوم اجتماعی و علوم انسانی است که جایگاه دانشگاه های ایران به تفکیک این حوزه ها به شرح زیر آمده است.

کاربران و پژوهشگران به منظور کسب اطلاعات بیشتر می توانند به لینک https://isc.ac/fa/page/420 مراجعه کنند.

رئیس موسسه ISC جایگاه دانشگاه های کشور را در حوزه های موضوعی شش گانه به این صورت تشریح کرد:

حوزه علوم طبیعی

در رتبه بندی موضوعی ISC 2022 شاهد حضور دانشگاه های برتر کشور در 6 رشته از 7 رشته حوزه علوم طبیعی شامل: ریاضیات، علوم کامپیوتر و اطلاعات، علوم فیزیکی، علوم شیمی، زمین و علوم محیطی و علوم زیستی در جمع برترین دانشگاه های دنیا هستیم.

در این حوزه در سال 2022، دانشگاه تهران 350-301 رتبه اول و دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، تربیت مدرس و پزشکی تهران 600-501 رتبه دوم را کسب کردند.

حوزه مهندسی و فناوری

در حوزه مهندسی و فناوری در 11 رشته رتبه بندی صورت پذیرفته است که دانشگاه های ایران در هر 11 رشته حضور داشته است که دانشگاه تهران با رتبه 141 رتبه اول و دانشگاه های صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف 300-251 رتبه دوم را کسب کردند.

حوزه پزشکی و بهداشت

در حوزه پزشکی و بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران 219 رتبه اول، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 350-301 رتبه دوم، دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه علوم پزشکی مشهد 400-351 مشترکا رتبه سوم را کسب کردند.

حوزه علوم کشاورزی و دامپزشکی

در حوزه علوم کشاورزی دانشگاه تهران 102 در رتبه اول، دانشگاه شیراز 230 در رتبه دوم و دانشگاه تربیت مدرس 238 رتبه سوم را کسب کردند.

حوزه علوم اجتماعی

در حوزه علوم اجتماعی تنها دانشگاه تهران حضور دارد و موفق به کسب رتبه 450-401 شد.

حوزه علوم انسانی و هنر

در حوزه علوم انسانی نیز دانشگاه تهران موفق به کسب رتبه 600-501 شده است و در هیچ کدام از رشته های این حوزه دانشگاهی از ایران حضور ندارد.

حوزه علوم طبیعی Natural Sciences

فاضل زاده ادامه داد: در رشته ریاضیات، دانشگاه صنعتی امیرکبیر 217 رتبه اول، دانشگاه تهران 401-351 رتبه دوم، دانشگاه علم و صنعت ایران 450-401 رتبه سوم را بدست آوردند. در رشته علوم کامپیوتر و اطلاعات دانشگاه تهران 212 رتبه اول و صنعتی امیرکبیر 350-301 رتبه دوم و صنعتی شریف 400-351 رتبه سوم را کسب کردند.

وی گفت: در رشته علوم فیزیکی دانشگاه صنعتی اصفهان 500-451، دانشگاه های صنعتی شریف و تهران 600-501 مشترکا رتبه دوم را کسب کردند. در رشته علوم شیمی دانشگاه تهران با رتبه 130 رتبه اول و تربیت مدرس 350-301 رتبه دوم و صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف، پزشکی تهران و تبریز 400-351 به صورت مشترک رتبه سوم را کسب کردند.

فاضل زاده یادآور شد: در رشته زمین و علوم محیطی دانشگاه تهران 126 رتبه اول و دانشگاه تربیت مدرس و تبریز 400-351 مشترکا رتبه دوم و دانشگاه شیراز 450-401 رتبه چهارم را کسب کردند. در رشته علوم زیستی دانشگاه علوم پزشکی تهران 450-401 رتبه اول و دانشگاه تهران 500-451 رتبه دوم کسب کردند.

حوزه مهندسی و فناوری Engineering and Technology

رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) در خصوص حوزه مهندسی و فناوری گفت: در رشته مهندسی عمران دانشگاه های تهران با رتبه 54، علم و صنعت ایران با رتبه 119، دانشگاه تبریز با رتبه 154، صنعتی شریف با رتبه 157، صنعتی امیرکبیر با رتبه 164 جایگاه اول تا پنجم را کسب کردند.

در رشته مهندسی برق و الکترونیک دانشگاه تهران با رتبه 236 رتبه اول، صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف با رتبه 300-251 مشترکا در رتبه دوم قرار گرفتند.

در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه های تهران 33، صنعتی نوشیروانی بابل 68، علم و صنعت ایران 70، صنعتی امیرکبیر 78، صنعتی شریف 89 به ترتیب جایگاه اول تا پنجم کشور را کسب کردند.

در رشته مهندسی شیمی دانشگاه تهران 78، علم و صنعت ایران 169، صنعتی امیرکبیر 183، صنعتی شریف 206، تربیت مدرس 227 به ترتیب رتبه های اول تا پنجم کشور را کسب کرده اند.

در رشته مهندسی مواد دانشگاه تهران 150، صنعتی شریف 238، صنعتی امیرکبیر 240 به ترتیب رتبه اول تا سوم کشور را کسب کردند.

در رشته مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران 67، پزشکی تهران 114، دانشگاه تهران 152، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 213 و صنعتی امیرکبیر 234 به ترتیب رتبه اول تا پنجم کشور را کسب کردند.

در رشته مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران 53 رتبه اول، علم و صنعت ایران 241 رتبه دوم، صنعتی شریف با رتبه 248 در جایگاه سوم قرار گرفت.

در رشته مهندسی بیوتکنولوژی محیطی دانشگاه علوم پزشکی تهران 145، دانشگاه تهران 155، دانشگاه علوم پزشکی تبریز 219، تربیت مدرس 240، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 300-251 به ترتیب در رتبه های اول تا پنجم قرار گرفتند.

در رشته مهندسی بیوتکنولوژی صنعتی دو دانشگاه از ایران حضور داشتند: دانشگاه تهران 6، دانشگاه علوم پزشکی تهران 26 را کسب کردند.

در رشته مهندسی فناوری نانو دانشگاه تهران 300-251 در رتبه اول و صنعتی شریف 350-301 رتبه دوم و دانشگاه علوم پزشکی تهران 400-351 در جایگاه سوم قرار گرفتند.

در سایر رشته های مهندسی و فناوری (شامل: مهندسی چند رشته ای، مهندسی صنایع، مهندسی تولید، علوم و فنون غذایی، مهندسی ابزار دقیق، ریزبینی، علوم تصویربرداری و فناوری عکاسی، طیف سنجی) دانشگاه تهران 90، تبریز 227، صنعتی امیرکبیر و 350-301 در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند.

حوزه علوم پزشکی و بهداشت Medical and Health Sciences

رئیس مؤسسه ISC اظهار داشت: در رشته پزشکی پایه دانشگاه علوم پزشکی تهران 158، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 233، دانشگاه علوم پزشکی تبریز 241 و دانشگاه علوم پزشکی مشهد 250 رتبه اول تا چهارم را کسب کردند.

در رشته پزشکی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران 300-251، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 351-400، دانشگاه علوم پزشکی ایران 450-401 رتبه اول تا سوم را کسب کردند.

در رشته علوم بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران 169 رتبه اول، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 251-300 رتبه دوم، دانشگاه علوم پزشکی ایران 350-301 رتبه سوم را کسب کردند.

در رشته بیوتکنولوژی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران 145 رتبه اول، دانشگاه علوم پزشکی تبریز 185 رتبه دوم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 216 رتبه سوم را کسب کردند.

حوزه علوم کشاورزی و دامپزشکی Agricultural and Veterinary Sciences

وی ادامه داد: در رشته کشاورزی، جنگلداری و شیلات دانشگاه تهران 62، تربیت مدرس 159، شیراز 160، صنعتی اصفهان 250 به ترتیب رتبه اول تا چهارم را کسب کردند.

در رشته علوم دامپزشکی دانشگاه تهران موفق به کسب رتبه 119 شد که تنها دانشگاه کشور در این رشته است.

در رشته بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه تهران 195رتبه اول، دانشگاه فردوسی مشهد، شیراز و تربیت مدرس 300-251 مشترکا رتبه دوم را کسب کردند.

در سایر رشته های علوم کشاورزی (شامل مهندسی کشاورزی، اقتصاد و سیاستگذاری کشاورزی، علوم و فنون غذایی) دانشگاه تهران 89، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 122، دانشگاه تبریز 152، دانشگاه علوم پزشکی تهران 161 و دانشگاه علوم پزشکی تبریز 183 به ترتیب رتبه اول تا پنجم کشور را کسب کردند.

حوزه علوم اجتماعی Social Sciences

در رشته اقتصاد و تجارت دانشگاه تهران 190 و علم و صنعت ایران 600-501 تنها دانشگاه های کشور در این رشته هستند. در رشته آموزش دانشگاه علوم پزشکی تهران 400-351 رتبه اول و دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان 500-451 با رتبه دوم تنها دانشگاه های کشور در این رشته هستند.

در رشته روانشناسی و علوم شناختی دانشگاه علوم پزشکی تهران 600-501 تنها دانشگاه کشور در این رشته است. در رشته جغرافیای اجتماعی و اقتصادی تنها دانشگاه تهران موفق به کسب رتبه 350 -301 شده است.

حضور کشورهای اسلامی در رتبه بندی موضوعی ISC 2022

فاضل زاده درباره حضور کشورهای اسلامی در رتبه بندی موضوعی ISC 2022 گفت: به دلیل اهمیت جایگاه علم و فناوری در تمام حوزه های موضوعی، سند علم و فناوری ده ساله کشورهای عضو OIC (2016-2026) در سال 2017 به تصویب وزرا و سران کشورهای اسلامی رسید. براساس سند 10 ساله علم و فناوری و نوآوری کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی تا سال 2026، در این سند 10 ساله حضور حداقل 50 دانشگاه کشورهای اسلامی در جمع 500 دانشگاه های برتر جهان تا سال 2025 مطابق با معیارهای نظام های رتبه بندی جهانی به عنوان یکی از اهداف بیان شده است.

وی افزود: در این سند ذکر شده است که «آموزش دانشگاهی در کشورهای عضو باید از موضوعات ابتدایی نظیر توجه صرف به افزایش ورودی دانشگاه ها، جذب بیشتر اعضای هیات علمی و افزایش انتشارات فراتر برود. در حقیقت لازم است بر روی تولید دانش به روز، ارائه آموزش کیفی، گسترش ارتباطات بین المللی و نیز افزایش تاثیرگذاری اجتماعی متمرکز شود»

رئیس ISC اظهار داشت: سند علم و فناوری ده ساله کشورهای عضو OIC، ساز و کاری را ارائه می دهد که هدف آن ایجاد قابلیت و ظرفیت جمعی برای توسعه طیف وسیعی از موضوعات است که از آن جمله می توان به موضوع آب، غذا، کشاورزی، انرژی، علوم پایه و کاربردی و نیز مبحث تقویت ارتباطات و تعاملات بین المللی با نهادهای پیشرو علمی جهان اشاره کرد.

وی ادامه داد: از جمله موضوعاتی که در این سند به آن اشاره شده است ریاضیات و فیزیک، زیست شناسی، زیست فناوری و علوم شیمی و موضوعات وابسته می باشد که برای کل جامعه منافع بی شماری دارد. که توصیه شده است این علوم در سطح کشورهای اسلامی ارتقا یابد و بدین منظور سرمایه گذاری در این حوزه ها انجام پذیرد و آموزش و پژوهش در این حوزه ها مورد توجه قرار گیرد. در رتبه بندی حوزه موضوعیISC 2022 سایر کشورهای اسلامی نیز به خوبی ظاهر شدند.

در حوزه علوم طبیعی تعداد 43 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشور ایران با 11 دانشگاه و مصر با 7 دانشگاه بیشترین حضور را در این حوزه موضوعی داشته اند. بهترین رتبه کسب شده در این حوزه متعلق به کشور عربستان سعودی با رتبه 145 بوده است.

در حوزه مهندسی و فناوری تعداد 57 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشور ایران با 16 دانشگاه و مالزی با 11 دانشگاه است. بهترین رتبه کسب شده در این حوزه متعلق به کشور عربستان سعودی با رتبه 85 بوده است.

در حوزه علوم پزشکی و بهداشت تعداد 54 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشور ترکیه با 16 دانشگاه است. بعد از ترکیه کشورهای ایران با 12 دانشگاه و مصر با 8 دانشگاه بیشترین حضور را در این حوزه موضوعی داشته اند. ضمنا بهترین رتبه کسب شده در این حوزه مربوط به ایران و برابر با 219 بوده است.

در حوزه علوم کشاورزی و دامپزشکی تعداد 85 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشورهای ترکیه و ایران به ترتیب با 18 و 17 دانشگاه است. بهترین رتبه کسب شده در این حوزه برابر با 38 مربوط به کشور عربستان سعودی بوده است.

در حوزه علوم اجتماعی تعداد 22 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشور مالزی با 7 دانشگاه است. بعد از آن کشورهای اندونزی با 5 دانشگاه و ترکیه با 3 دانشگاه بیشترین حضور را در این حوزه موضوعی داشته اند. ضمنا بهترین رتبه کسب شده در این حوزه برابر با 238 و مربوط به کشورهای عربستان سعودی بوده است.

در حوزه علوم انسانی و هنر تعداد 10 دانشگاه از کشورهای اسلامی حضور داشتند که بیشترین تعداد مربوط به کشور مالزی و ترکیه هر کدام با 4 دانشگاه است. کشورهای ایران و لبنان نیز هر کدام با 1 دانشگاه در این حوزه موضوعی حضور داشته اند. بهترین رتبه کسب شده در این حوزه متعلق به کشور مالزی با رتبه 300-251 بوده است.

روش شناسی رتبه بندی موضوعی ISC

فاضل زاده گفت: در رتبه بندی موضوعی ISC، دانشگاه های هدف به منظور رتبه بندی در هر حوزه موضوعی، دانشگاه هایی هستند که به لحاظ تعداد انتشارات در آن حوزه جز 700 دانشگاه اول جهان باشند و در بازه زمانی سه ساله، حداقل 150 مدرک در هر آن حوزه موضوعی منتشر کرده و در پایگاه InCites ثبت شده باشند.

وی گفت: دانشگاه های اعلام شده در رتبه بندی در هر حوزه موضوعی در نهایت به صورت درهمکرد و نیز براساس قاره و کشور و... اعلام خواهند شد. رتبه بندی موضوعی ISC، براساس 3 معیار کلی پژوهش، فعالیت بین المللی و نوآوری انجام می گیرد که معیار پژوهش به دلیل اهمیتی که دارد، بیشترین وزن را به خود اختصاص داده است.

جدول زیر معیارها و شاخص های رتبه بندی موضوعی ISC را با ضرایب اختصاص داده نمایش می دهد: