ریزگردهای مشکلساز / خشکسالی هورالعظیم و دریاچه ارومیه، طوفان به پا کردهاند
ورود ریزگردها به کشور در چند روز گذشته، هوای اکثر استانها را تحت تاثیر قرار داده و در برخی شهرها منجر به تعطیلی مدارس شده است. در همه استانهای آلوده به گرد و غبار، برای تردد گروههای خاص ممنوعیتهایی اعلام شده و از آنها خواسته شده فقط در صورت نیاز از منزل خارج شوند. از طرفی در استانهای شمال غربی، مشکل ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه هم وجود دارد که مشکل را دو چندان میکند.
طوفانهای غباری نمکی و فاجعهای که آذربایجان شرقی را تهدید میکند
رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز گفت: طوفانهای غباری نمکی میتوانند در آیندهای نزدیک برای تبریز و شهرها و روستاهای آذربایجان شرقی، بحرانزا و فاجعه آفرین باشند.
دکتر بهروز ساری صراف در گفتوگو با ایسنا گفت: طوفانهای تبریز متاثر از طوفانهای غبار کشورهایی مانند عربستان و عراق و طوفانهای غباری نمکی دریاچه ارومیه است که مشکل زیستی این شهر را دو چندان میکند.
وی در خصوص دلایل طوفانهای گرد و خاکی اخیر تبریز اظهار کرد: هر عملی، عکس العملی دارد، اکوسیستم، قانون دارد و در طبیعت نیز نظم و انضباط وجود دارد اما مردم و حاکمیت در مجموع فکر میکنند که محیط زیست شبیه یک سطل آشغال و منبعی لایزال و نامحدود است و تا میخواهند از منابع استفاده میکنند، در حالیکه همهی رفتارهای انسانی، بر محیط زندگی انسان و نسلهای آینده تاثیرگذار هستند.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل اصلی این طوفانها، پروژههای عمرانی است، ادامه داد: مسئولان تمامی اقدامات نادرست خود را با یک بهانه ظاهراً موجه انجام میدهند و با این بهانه، مداخلات انسانی به طور گستردهای افزایش یافته است.
وی افزود: مداخله و عملکرد غیر زیست محیطی نیز توسط دولت و توسط توده مردم انجام شده و هر دو، دست به دست هم میدهند تا کشور را نابود کنند چراکه این پروژههای عمرانی غیر زیست محیطی، هزاران بار تاثیر منفیتری نسبت به عملکرد خود طبیعت داشته و اکنون نیز به یمن عملکرد توأمان مردم و مسئولین به پرتگاه زیستی محیطی رسیدهایم.
صراف یادآور شد: دریاچه ارومیه در حال حاضر حدود سه میلیارد متر مکعب آب دارد که نسبت به حالت پرآبی که 30 میلیارد مترمکعب بود، 90 درصد حجم و وسعت آن خشک شده و از بین رفته است و این حجم از خشکی و این وسعت از بیآبی تقویت کنندهی اثرات طوفان غبارهای نمکی بر محیط اطراف دریاچه و تا شهر تبریز است.
وی اظهار کرد: با وزش طوفانها که منشأ آنها عربستان و عراق است، طوفانهای گرد و غبار از روی دریاچه عبور و تقویت میشوند که سبب میشود طوفانهای غباری به طوفانهای غباری نمکی تبدیل شده و به تبریز رسیده و ابتدا حیات زیست گیاهی و سپس اشکال حیاتی دیگر را نابود کند.
وی خاطرنشان کرد: طوفانهای غباری نمکی نسبت به منشأ و شدت میتوانند از 50 تا 100 کیلومتر در امتداد خطی پیشروی کنند و نسبت به استقرار کانونهای فشار هرچه اختلاف بین مرکز کانون فشار کم و یا زیاد باشد، شدت آن بیشتر شده و این طوفانهای غبار نمکی نسبت به جهت وزش باد، مشکلات ملی یا منطقهای (بین المللی) خلق میکنند.
این استاد دانشگاه تبریز گفت: اگر راهکارهای استفاده از محیطزیست را تبیین و فرهنگ سازی نکرده و بیوقفه از منابع انرژی استفاده کنیم، با مشکلاتی چون گرمایش جهانی و سرانجام انهدام تمدن روبرو خواهیم شد؛ با ذکر «امید بر خدا و توکل به خدا» و همزمان با ارائهی طرحها و برنامههای غیر علمی و غیر منطقی و اشتباه، آدرس غلط به مردم ندهیم.
وی یادآور شد: این طوفانها که حاوی غباری نمکی و احیانا سمی هستند، تاثیرات اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و سیاسی دارند و زمانی که بر روی خاک مزارع فرو مینشینند و رسوب میکنند و در طی زمان نیز ضخامت آنها بیشتر میشود، با آبیاری میزان غبارهای نمکی به ریشهی گیاه رسیده و اقتصاد کشاورزی منطقه را نابود میکند.
رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز اضافه کرد: طوفانهای نمکی فعالیت اقتصادی و اجتماعی را محدود میکند؛ مردم و بیشتر مسئولین و مدیران به جای ارائهی راهکارهای عملی، منتظر وزش باد و ریزش باران هستند و تدبیر و مدیریت از آنها گرفته شده است؛ حقیقت آنکه مسئولین بیشتر از مردم زبان به گله و شکایت میگشایند در حالی که خود با ارائهی راهکارهای نامناسب، مسئولیت بیشتر و سنگینتری دارند.
وی متذکر شد: محدودیتهای تردد، وقوع تصادفات و مشکلات ترافیکی و ایجاد مشکل در حملونقل جادهای و هوایی، شیوع بیماری چشمی و ریوی از یکطرف و از طرف دیگر مشکلات سیاسی و بینالمللی برای انتقال نمک به محیط زیست کشورهای همسایه از تأثیرات این طوفانها هستند.
وی تاکید کرد: مسئولان ما محیط زیست را شبیه قرارگاه نظامی میدانند که با دستور دادن به منابع آب، رودخانهها و آبخوانهای زیر زمینی جوشان و خروشان شوند اما قانون انرژی و ماده را نمیتوان با دستور از بالا متاثر کرد چراکه طبیعت خود قانونبندی دارد و خوشبختانه یا متاسفانه به قانونبندی مسئولان توجهی نمیکند.
صراف گفت: این وضعیت و بدتر از آن پیش روی ما است، چراکه طوفانهای غبار نمکی با استقرار چند روزه سبب خشکی بیشتر اقلیمی شده و انبوه آیروسل و تودههای جامد نظیر ذرات نمک تودههای نمک، اقلیم را خشکتر میکند همچنین مداخلاتی بیرویه انسانی نیز دست به دست هم داده و باعث میشود تا اکوسیستم مسیر بهبود را طی نکند.
وی خاطرنشان کرد: اکوسیستم در یک حالت کنش و واکنش عمل میکند، اگر بهرهوری بیرویه و مداخلات را کم کنیم، اصلاح خواهد شد اما اگر تمامی عقدههای عقب ماندگی خود را روی آن پیاده کنیم، طبیعت نیز عمل ما را با حاکمیت اکوسیستم نامناسب جواب میدهد.
وی افزود: تا زمانی که در عملکرد و برنامهریزی خود تغییری ایجاد نکنیم، نباید انتظار بهبود داشته باشیم که در نهایت به فاجعهی تمدنی میانجامد و وضعیت شبیه اتیوپی و سومالی در انتظار ما خواهد بود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: تصویر بالا نقشهی هواشناسی است که مرکز طوفانهای گرد و غبار کشور ما را نشان میدهد؛ عربستان و عراق یکی از کانونهای اصلی این طوفانها هستند اما کانون مستقل دیگری نیز در دریاچه ارومیه وجود دارد که با حالت تیره رنگ نشان داده شده و تبریز را تحت تاثیر قرار میدهد.
وی در پایان با اشاره به این بیت از شعر مولانا که «این جهان کوه است و فعل ما ندا، سوی ما آید نداها را صدا»، بیان کرد: مداخلات ما برهم زننده محیطزیست بوده که در نهایت زندگی ما را نابود میکند؛ این تفکر که انسان «اشرف مخلوقات» است و این امتیاز ویژهای باعث میشود تا هرکاری که دوست دارد، انجام دهد و امیدی هم به اصلاح طبیعت نیست چراکه اصلاح آن نیز به بهبود عملکرد ما وابسته است.
هوای گرد و غبار گرفته کرج
استان البرز هم مثل بسیاری دیگر از مناطق کشور این روزها در معرض حجم زیادی از گرد و غبار قرار گرفته و شاخص سنجش کیفی هوای آن خطرناک شده است.
به گزارش ایسنا، بر همین اساس روز گذشته کارگروه اضطرار آلودگی هوا به ریاست استاندار البرز تشکیل و قرار بر تعطیلی مهدهای کودک و پیشدبستانیها گرفته شد. زنگ ورزش سایر مقاطع نیز لغو و به شهروندان توصیه شده از حضور غیرضروری در سطح شهر خودداری کنند.
پیشبینی وزش باد نسبتا شدید در چهارمحال و بختیاری
معاون توسعه، پیشبینی و مخاطرات جوی هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به غبار موجود در برخی مناطق استان، گفت: انتظار میرود صبح فردا از غلظت این غبار کاسته شود اما طی امروز و فردا وزش باد نسبتا شدید در سطح استان پیشبینی میشود.
معصومه نوروزی در گفتوگو با ایسنا درخصوص وضعیت جوی چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: در حال حاضر در برخی نقاط استان شاهد استقرار غبار محلی هستیم و در ایستگاه شهرکرد دید افقی 6000 متر است همچنین در ساعات بعد از ظهر امروز و فردا وزش باد نسبتا شدید پیشبینی میشود.
معاون توسعه، پیشبینی و مخاطرات جوی هواشناسی چهارمحال و بختیاری افزود: انتظار میرود صبح فردا از غلظت غبار موجود در برخی نقاط استان کاسته شود و تنها پدیده پیشبینی شده طی امروز و فردا وزش باد نسبتا شدید است.
وی درخصوص احتمال وقوع بارندگی در استان، عنوان کرد: احتمال وقوع بارشهایی ضعیف در ارتفاعات منطقه کوهرنگ وجود دارد اما در سطح استان بارندگی پیشبینی نمیشود، صبح امروز نیز کوهرنگ و سورشجان با بیشینه دمای پنج درجه سانتی گراد بالای صفر به عنوان خنکترین ایستگاههای چهارمحال و بختیاری به ثبت رسیدهاند.
هوای مشهد ناسالم است
در حال حاضر کیفیت هوای مشهد در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد.
بنابر اعلام مرکز پایش آلایندههای زیستمحیطی مشهد بر اساس آخرین اطلاعات واصله از ایستگاههای سطح شهر میانگین شاخص کیفیت هوا در 24 ساعت گذشته برای میانگین کل ایستگاههای مشهد 152 و برای تمام گروهها ناسالم بوده است. در حال حاضر نیز کیفیت هوا با شاخص 147 در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد.
بیشترین بار آلودگی از ایستگاه امامیه با شاخص 181 گزارش شده و هوای این منطقه در شرایط ناسالم برای تمام گروهها قرار دارد. همچنین کمترین آلودگی از ایستگاه مفتح با شاخص 103 گزارش شده است.
در حال حاضر کیفیت هوا در ایستگاههای سرافرازان، سمزقند، کریمی، امامیه، شهر، چمن، آوینی، الهیه، لشکر، خیام جنوبی و نخریسی در وضعیت قرمز و ناسالم برای تمام گروههاست. همچنین در ایستگاههای مفتح، خاقانی، خیام شمالی، تقیآباد، صدف، سجاد و ماشینابزار نیز شاخص کیفیت هوا در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد.
بر این اساس توصیه میشود افراد مبتلا به بیماریهای قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان فعالیتهای طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.
چنانچه شاخص کیفیت هوا بین عدد 51 تا 100 باشد، کیفیت هوا زرد رنگ و قابل قبول گزارش میشود. اگر این عدد بین 101 تا 150 و نارنجی رنگ باشد، کیفیت هوا ناسالم برای گروههای حساس شامل کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و ریوی و زنان باردار است.
کیفیت هوا زمانی به رنگ قرمز درمیآید که شاخص آن فراتر از عدد 150 رود؛ از این رو چنانچه شاخص کیفیت هوا بین عدد 151 تا 200 باشد، گفته میشود هوا برای همه افراد ناسالم است.
همچنین هنگامی که شاخص قهوهای رنگ شود و به بالاتر از عدد 300 برسد، کلیه افراد جامعه باید از قرار گرفتن در هوای آزاد خودداری و یا حتیالامکان شهر را ترک کنند.
هشدار تشکیل توده خاک در عراق و تاثیر آن بر خوزستان
مرکز ملی پایش و هشدار سریع گرد و خاک هواشناسی خوزستان با اعلام تشکیل توده گرد و خاک روی کشور عراق و تاثیر آن بر استان خوزستان، هشدار سطح نارنجی صادر کرد.
به گزارش ایسنا، در هشدار سطح نارنجی شماره 2 امروز (20 فروردینماه) مرکز ملی پایش و هشدار سریع گرد و خاک هواشناسی خوزستان آمده است:
"توصیف شرایط جوی مورد انتظار: تشکیل توده گرد و خاک روی کشور عراق و تاثیر آن ابتدا بر مناطق غربی و مرکزی و سپس سایر مناطق استان خوزستان و در بعضی از ساعات وزش باد متوسط تا شدید
زمان شروع: ظهر شنبه 20 فروردینماه
زمان پایان: اوایل وقت دوشنبه 22 فروردینماه
نوع مخاطره: رخداد گرد و خاک و وزش باد متوسط تا شدید
منطقه اثر: ابتدا بر مناطق غربی و مرکزی و سپس سایر مناطق استان خوزستان
اثر مخاطره: کاهش دید افقی و کیفیت هوا و افزایش غلظت آلایندههای گرد و خاک، آسیب به نهال ها و شکستن درختان، خسارت به سازههای موقت و تابلوهای تبلیغاتی
آلودگی هوا 8 زنجانی را راهی بیمارستان کرد
رئیس اورژانس پیشبیمارستانی و مدیریت حوادث استان زنجان گفت: با افزایش آلودگی هوا در استان زنجان، 8 نفر راهی بیمارستان شدند و یک نفر نیز در محل از خدمات اورژانس بهرهمند شده است.
داریوش تقیلو در گفتوگو با ایسنا، در رابطه با آلودگی هوا و بیمارستانی شدن برخی از زنجانیها، اظهار کرد: در بازه زمانی افزایش شدت آلودگی هوا در استان زنجان، 9 بیمار تنفسی، قلبی با اورژانس 115 زنجان تماس گرفتهاند.
وی با بیان اینکه 8 زنجانی به دلیل مشکلات ناشی از آلودگی هوا به مراکز درمانی استان منتقل شدند، افزود: یک نفر در محل از خدمات اورژانس بهرهمند شده است؛ گفتنی است خوشبختانه هیچیک از بیماران وضعیت اورژانسی نداشتند.
این مسئول از آمادهباش بودن همه پایگاههای فوریتهای پزشکی استان زنجان به دلیل آلودگی هوا خبر داد و تصریح کرد: همه امکانات و تجهیزات مورد نیاز در اختیار پایگاههای اورژانس قرار گرفته است.
رئیس اورژانس پیشبیمارستانی و مدیریت حوادث استان، گروه پرخطر را بیماران تنفسی، قلبی و عروقی و مبتلا به آسم، سالمندان، کودکان، زنان باردار دانست و گفت: افراد مذکور با توجه به آلودگی هوا حتیالامکان از منزل خارج نشده، تردد در خارج از منزل را کوتاه کرده و استفاده از ماسک فیلتردار را فراموش نکنند.
تقیلو با بیان اینکه شهروندان از رژیم غذایی مناسب مانند مایعات، سبزیجات، لبنیات استفاده کنند، اظهار کرد: توصیه میشود افراد با توجه به آلودگی هوا ورزش در فضای باز مانند پیادهروی را محدود کنند و اگر داخل یا بیرون منزل دچار مشکلات تنفسی شدند بلافاصله با 115 تماس بگیرند.
معاون محیط زیست فارس اعلام کرد:
چتر آلودگی بر آسمان شیراز
معاون نظارت و پایش محیط زیست فارس اعلام کرد که امروز، شنبه 20 فروردین، کیفیت هوای شیراز برای تردد گروههای حساس مناسب نیست.
قاسم نهاوندی در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: شاخص کیفیت هوای کلان شهر شیراز در 24 ساعت گذشته عدد 117(وضعیت شاخص: ناسالم برای گروههای حساس) و در ساعت 8 صبح امروز شنبه 20 فروردین عدد 111(وضعیت شاخص: ناسالم برای گروههای حساس) است.
او افزود: شاخص کیفیت هوا یا AQI، کیفیت هوا را در شش دسته قرار میدهد که هر دسته را به سطوح مختلف سلامت انسان مربوط میکند؛ در شاخص هوای پاک، میزان AQI بین 0 و 50 و کیفیت هوا رضایت بخش و شرایط کیفی هوا بی خطر یا کم خطر است.
نهاوندی خاطرنشان کرد: در شاخص قابل قبول نیز میزان AQI بین 51 تا 100و کیفیت هوا قابل قبول است اگرچه بعضی از آلایندهها امکان دارد برای تعداد بسیار کمی از افراد با ملاحظات بهداشتی خاص همراه باشد. به عنوان مثال؛ کسانی که نسبت به ازن حساسیت ویژهای دارند، در چنین شرایطی شاید علائم تنفسی از خود بروز دهند.
معاون نظارت و پایش محیط زیست فارس به شاخص ناسالم برای گروههای حساس هم اشاره و با بیان اینکه میزان AQI در این حالت بین 101 و 150 است، گفت: بعضی از افراد گروههای حساس ممکن است اثرات بهداشتی خاصی را تجربه کنند. برای مثال مردمی که دارای بیماری ریه هستند نسبت به عموم مردم خطرات بیشتری را از مواجهه با ازن متحمل میشوند اما مردمی که بیماری ریوی یا قلبی دارند خطر بیشتری را از مواجهه با ذرات معلق متحمل میشوند. اما وقتی آلودگی هوا در این سطح قرار دارد عموم مردم تحت تاثیر قرار نمیگیرند.
نهاوندی اضافه کرد در شاخص هوای ناسالم نیز هر فردی ممکن است اثرات بهداشتی AQI بالا را زمانی که مقدار آن بین 151 و 200 است، تجربه کند. اعضای گروههای حساس بیش از سایرین اثرات جدی را بر سلامت خود تجربه میکنند.
او ادامه داد: در شاخص خیلی ناسالم نیز AQI بین 201 تا 300 قرار دارد و هشداری برای سلامتی بحساب میآید و بدین معنی است که هر کسی ممکن است اثرات جدی تری را بر سلامت خود تجربه کند.
نهاوندی به شاخص هوای خطرناک هم اشاره و با بیان اینکه AQI در این وضعیت از 300 بالاتر و اخطاری جدی برای سلامت انسان و اعلام وضع اضطراری است، گفت: در این وضعیت احتمالا تمام افراد جامعه تحت تاثیر قرار میگیرند.
هوای کرمانشاه تا کی خاکی است؟
معاون توسعه و پیشبینی هواشناسی استان کرمانشاه پیشبینی کرد، اواخر امشب و یا اوایل صبح فردا شاهد خروج گرد و غبار از جو استان باشیم.
علی محمد زورآوند در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به توده گرد و غباری که طی روزهای اخیر جو استان را تحت تاثیر قرار داده، گفت: همانطور که پیشبینی شده بود، به دلیل وزش باد شاهد نفوذ گرد و غبار تشکیل شده در منطقه به جو استان کرمانشاه بودیم که طی دو روز اخیر اکثر شهرهای استان خصوصا شهرهای مرزی را تحت تاثیر قرار داد.
وی افزود: این گرد و غبار امروز (20 فروردین) هم در جو استان ادامه دارد و حتی امکان تشدید آن تا غروب امروز هست.
معاون توسعه و پیشبینی هواشناسی استان کرمانشاه خاطرنشان کرد: چون طی ساعاتی از بعدازظهر احتمال وزش باد را داریم، امکان نفوذ مجدد گرد و غبار و تشدید شرایط فعلی تا غروب امروز وجود دارد.
زورآوند ابراز امیدواری کرد، تا اواخر وقت امشب و یا اوایل صبح فردا شاهد خروج گرد و غبار از جو استان باشیم.
وی همچنین با اشاره به احتمال بارش در برخی نقاط استان طی ساعاتی از امروز (شنبه)، گفت: امیدواریم در کرمانشاه نیز رگبارهایی رخ دهد و از گرد و غبار فعلی کاسته شود.
هوای شهرهای کرمانشاه همچنان در وضعیت "اضطرار و هشدار"
به گفته سرپرست محیط زیست استان کرمانشاه، هنوز برخی از شهرهای استان کرمانشاه درگیر ریزگرد بوده و در وضعیت اضطرار و هشدار قرار دارند.
احد جلیلیان در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه هنوز توده گرد و غباری که از حدود دو روز قبل وارد جو استان شده بود کیفیت هوای برخی از شهرها را تحت تاثیر قرار داده، گفت: هوای برخی از شهرهای استان، امروز (20 فروردین) در وضعیت هشدار و یا اضطرار قرار دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر عدد شاخص کیفیت هوا برای ایستگاه قصرشیرین 283 بوده و بیانگر وضعیت اضطرار، بنفش و یا بسیار ناسالم است.
سرپرست محیط زیست استان کرمانشاه با بیان اینکه هم اکنون ایستگاه سرپل ذهاب نیز با عدد شاخص 170 در شرایط هشدار و یا وضعیت قرمز و ناسالم است، عنوان کرد: در ایستگاه کنگاور نیز عدد شاخص 137 بوده و وضعیت هشدار، نارنجی و ناسالم برای گروههای حساس را داریم.
جلیلیان اضافه کرد: در ایستگاه پاوه هم عدد شاخص 108 است که شرایط هشدار، نارنجی و ناسالم برای گروههای حساس را نشان میدهد.
وی خاطرنشان کرد: ایستگاههای کرمانشاه و اسلام آباد غرب هم اکنون از نظر شاخص کیفیت وضعیت هوا در شرایط استاندارد هستند.
سرپرست محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به توده گرد و غباری که از اواخر روز چهارشنبه (18 فروردین) وارد جو استان شد و باعث افت کیفیت هوا گردید، تاکید کرد: روز گذشته هوای شهرهای قصرشیرین، سرپلذهاب، اسلام آبادغرب و کنگاور در وضعیت بحران قرار داشت و شهر کرمانشاه نیز شرایط اضطرار را تجربه کرد.
مدارس ابتدایی شهرهای قصرشیرین، گیلانغرب و سرپل ذهاب امروز (شنبه) به دلیل ناسالم بودن هوا، تعطیل است
طوفان گرد و خاک میهمان آسمان یزد
هواشناسی یزد آسمان این استان تا روز یکشنبه را همراه با وزش باد نسبتاً شدید تا شدید بعضاً با گرد و خاک پیشبینی کرد.
«سید عباس میرحسینی» کارشناس اداره کل هواشناسی استان یزد در این خصوص گفت: براساس نقشههای پیشیابی هواشناسی تا یکشنبه گاهی افزایش ابر، وزش باد نسبتاً شدید تا شدید بعضاً با گرد و خاک به ویژه در مناطق مستعد احتمال طوفان گرد و خاک، پیشبینی میشود.
وی همچنین افزود: امروز شنبه و همچنین یکشنبه شاهد احتمال رگبار پراکنده باران و به دنبال آن کاهش دما خواهیم بود.
ادامه دارد...