انزوای آمریکا نتیجه یکجانبه گرایی ترامپ

ایالات متحده ماه گذشته با طرح شکایتی به شورای امنیت، جمهوری اسلامی را به نقض برجام متهم کرد و خواستار فعال شدن سازوکاری شد که در نهایت به بازگشت خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران می‌انجامد. در همین ارتباط وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی گفتند که به کارزار فشار حداکثری آمریکا علیه ایران نمی‌پیوندند، کارزاری که دولت دونالد ترامپ پس از خروج از توافق هسته‌ای با ایران به راه انداخت. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به واکاوی زوایای مختلف این خبر پرداخته‌اند.

رسانه‌های اصولگرا

لاف یانکی با اسلحه خالی

به گزارش روزنامه خراسان، روزنامه خراسان: سرانجام پس از ماه ها جنجال آمریکایی ها بر سر بازگشت قطعنامه های قبلی یا همان مکانیسم ماشه ادعایی آن ها، بامداد 20 سپتامبر هم رسید و همان طور که پیش بینی می شد، در یکی از بی اعتبارترین نمایش های واشنگتن، دنیا یکی از عادی ترین تعطیلات آخر هفته خود را گذراند در حالی که پمپئو و دوستانش در کاخ سفید همه سعی خود را کردند تا آرامش این تعطیلات را به هم بریزند. حالا دنیا به یک حرف مشترک رسیده است و از روسیه، چین و سه کشور اروپایی تا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دبیرکل سازمان ملل یک حرف می زنند، همان حرفی که مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز می گویند، یعنی غیر قانونی و غیر عقلانی بودن دست و پا زدن های بی فایده آمریکا برای جا انداختن یک تفسیر غلط از قطعنامه 2231. بامداد روز گذشته «هیاهو برای هیچ» آمریکا به اوج خود رسید. در نیمه شب 20 سپتامبر (30 شهریور) ابتدا وزارت خارجه آمریکا با ادعای بازگشتن تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، از کشورهای جهان خواست تا به آن پایبند باشند. همین درخواست آمریکا نشان از ضعف و ناامیدی کاخ سفید در توجه کشورها داشت اما آن ها مصرانه ادعا کردند، تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران، از جمله محدودیت تسلیحاتی احیا شده اند. اما این پایان ماجرا نبود و همزمان با این ادعاهای بی پایه، در پایتخت های مختلف جهان، بیانیه هایی برای رد گفته های آمریکا تهیه می شد.

همراهی اروپا با ایران وقتی فریب نیست که تحریم‌ها را لغو کند

روزنامه کیهان با درج گزارشی نوشت:‌ وزارت خارجه آمریکا بامداد یکشنبه ادعا کرد تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران، از جمله محدودیت تسلیحاتی احیا شدند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای، ایران را بزرگ‌ترین تهدید برای منطقه غرب آسیا ادعا کرده و گفت: «امروز، آمریکا از بازگشت تمام تحریم‌های سازمان ملل بر ایران، که پیشتر لغو شده بودند، استقبال می‌کند». بر این اساس، پمپئو درباره بازگردانده شدن تحریم‌ها علیه ایران مدعی شد: «تحریم‌ها متعاقب فرایند اسنپ‌بک ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، بازگشته‌اند. در تاریخ بیستم آگوست، ایالات متحده درباره عدم اهتمام ایران به تعهدات برجامی‌اش، به رئیس‌شورای امنیت اطلاع داد». وزیر خارجه آمریکا با ادعای لغو شدن اقدامات ذکر شده در پاراگراف‌های 7، 8 و 16 تا 20 قطعنامه 2231 شورای امنیت، افزود:«ایالات متحده این تصمیم قاطع را گرفت زیرا علاوه‌بر عدم اجرای تعهدات برجامی توسط ایران، شورای امنیت هم محدودیت تسلیحاتی بر ایران را تمدید نکرد، چیزی که برای 13 سال در جریان بود. انفعال شورای امنیت می‌توانست راه را برای ایران جهت خرید تمام انواع تسلیحات متعارف در تاریخ هجدهم اکتبر هموار کند».

روزنامه وطن امروز در مطلبی آورده است: سرانجام همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا بازگشت تحریم‌های چندجانبه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه کشورمان را اعلام کرد. بر همگان مسجل است واشنگتن به لحاظ حقوقی و به سبب خروج از برجام، حق استناد به «مکانیسم ماشه» را نداشته و در حال حاضر نیز اساسا نمی‌تواند به نیابت از سازمان ملل متحد و شورای امنیت، بازگشت تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کند.

محمدصالح جوکار نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، گفت: باید اجماع جهانی ضد آمریکا در ماجرای تلاش این کشور برای فعال سازی مکانیسم ماشه علیه ایران شکل بگیرد. البته این اجماع جهانی نیازمند یک دیپلماسی فعال از سوی وزارت خارجه است و در سایه این دیپلماسی می‌توان چنین اجماعی را علیه آمریکا شکل داد. این زیاده‌خواهی و قلدری‌های آمریکا نتیجه ضعف عملکرد نهادها و سازمان‌های بین المللی است که امروزه این کشور را جری‌تر از قبل کرده است. جهانیان باید بدانند که آمریکا تنها مشکلش با ایران نیست و پس از ایران به سراغ دیگر کشورهایی که می‌خواهند مستقل باشند خواهد رفت. جهان نباید اجازه دهد که این بدعت آمریکا تبدیل به یک رویه شود؛ چراکه اگر این امر اتفاق بیفتد، این مسأله دامان دیگر کشورها را خواهد گرفت و همه کشورهای جهان امروز باید برای حفظ استقلال خود جلوی آمریکا بایستند وگرنه همان طور که گفتم این بدعت تبدیل به یک رویه خواهد شد.

چرا مکانیسم ماشه‌ای را پذیرفتند که یکطرفه است؟

رجانیوز نوشت: آقای ظریف در این نشست درباره مکانیسم ماشه می‌گوید بازگشت‌پذیری، مصالحه‌ای بوده برای رفع تحریم (تعلیق) وگرنه طرف مقابل آماده برداشتن تحریم‌ها نبود! ظریف در ادامه می‌گوید: بازگشت‌پذیری دست ما را بازتر می‌گذارد و در صورتی که طرف مقابل مرتکب نقض اساسی - Significant Noncomplince- شد ما سریع‌تر از طرف مقابل برمی‌گردیم! وی در ادامه با اشاره به این‌که بازگشت‌پذیری یک واقعیت دوطرفه است می‌افزاید: تحریم‌های شورای امنیت خاصیتی داشت که نیاز به تصمیم‌گیری مجدد داشت و با استفاده از ابزاری که تاکنون استفاده نشده؟! توانستیم شرایطی را پیش بیاوریم که بازگشت‌پذیری را غیرممکن می‌کند.

جمشیدی: نمی‌شود روی عدم همراهی اروپا با آمریکا در مکانیزم ماشه حساب کرد

محمد جمشیدی عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی آمریکا و مخالفت کشورهای اروپایی با ترامپ در این مقطع، اظهار داشت: به نظر می‌رسد عدم همراهی اروپا با آمریکا ناشی از برآوردهای کلان آنها نسبت به وضعیت فعلی است. اولا، به لحاظ راهبردی برجام را به نفع خود می‌بینند چون توانسته توانمندی‌های راهبردی ایران را مهار و تضعیف کند. همچنین همانطور که امانوئل مکرون مدتی پیش اشاره کرده بود و مقامات اروپایی مانند بوریس جانسون در مقاطع مختلف اعلام کردند، برجام را سازوکاری می‌دیدند که اگر درست اجرا شود جریان همسو با غرب در ایران تقویت می‌شود و از این طریق می‌توانند سیاست خارجی ایران را کنترل کنند. در نگاه غربی‌ها و اروپایی‌ها، برجام امر مفیدی است و از این جهت تلاش می‌کنند برجام از بین نرود و حتی پوسته برجام هم حفظ شود. برآورد دوم آنها این است که به هرحال با توجه به شکنندگی وضعیت سیاسی ترامپ احتمال این وجود دارد که بایدن در انتخابات پیروز شود و آنها تا حدی که امکان دارد جلوی از بین رفتن برجام را بگیرند به این امید که دموکرات‌ها پیروز شوند و همه چیز احیا شود. البته بازگشت بایدن به برجام هم برای فشار بر ایران و امتیازگیری خواهد بود.

آیا خبر فعالسازی مکانیسم ماشه باعث ریزش بورس شد؟

حمید میرمعینی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با سایت تابناک گفت: به هر حال موضوع اعمال تحریم های جدید ناشی از مکانیسم ماشه بر بورس بی تاثیر نبود، ولی واقعیت این بود، با توجه به اینکه بازار هنوز بعد از آن دوره ریزشی به نقطه تعادل و ثبات نرسیده و به صورت محکم هم روند رو به رشد خود را آغاز نکرده بود، بعد از یک رشد تقریبا چهار روزه که از ابتدای هفته گذشته شروع شده بود، انتظار این بود که بازار یک دوره اصلاح قیمت را دوباره پشت سر بگذارد. این اصلاح قیمت از آخر وقت روز چهارشنبه هفته گذشته آغاز شد و روز گذشته نیز با توجه به نزدیک شدن به فعالسازی مکانیسم ماشه، با فشار عرضه ها شدیدتر شد و امروز نیز با توجه به انتشار خبر فعالسازی مکانیسم ماشه تقاضا در بازار کاهش یافت و همچنین عرضه ها بیشتر شد. به گفته فعالان اقتصادی و سیاسی، به خاطر اینکه تمام تحریم ها علیه کشور اعمال شده است، خیلی اقتصاد از ناحیه فعال سازی مکانیسم ماشه تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت. البته ممکن است بر سر مکانیسم ماشه چالش جدید و موضع گیری هایی از دو طرف و کشورهای منطقه را شاهد باشیم که در آن صورت شاید تاثیراتی بگذارد، وگرنه به لحاظ اقتصادی خود فعالسازی این مکانیسم تاثیر چندانی بر روی اقتصاد تحریم شده ما نخواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: بنابراین اثر فعالسازی مکانیسم ماشه و بار روانی آن نهایتا تا روز سه شنبه در بازار از بین خواهد رفت؛ بنابراین بعد از یک افت دو تا سه روزه اخیر، از روز سه شنبه یا اواخر چهارشنبه پیش بینی می شود که باز با فشار تقاضا در بازار رو به رو باشیم.

آیا واشنگتن کر است؟!

به گزارش الف، پاسخ کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل در همان ساعات اولیه صدور این بیانیه و حتی در روزهای قبل از آن چیزی نبود که پمپئو انتظار آن را داشت. پیشتر همه اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد به جز دومینیکن، به همراه ریاست این شورا اعلام کرده‌اند که آمریکا به دلیل خروج از برجام در جایگاهی نیست که بتواند مکانیسم ماشه را فعال کند و شورای امنیت هیچ اقدامی در این خصوص نخواهد کرد. سه کشور اروپایی روز جمعه نیز در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل مخالفت خود را با بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اعلام و تاکید کردند که آمریکا به دلیل خروج از برجام نمی‌تواند مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کند. دبیرکل سازمان ملل متحد نیز خطاب به شورای امنیت این سازمان از انجام نگرفتن هیچ اقدامی در ارتباط با ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تحریم‌ها علیه ایران به دلیل نبود قطعیت در خصوص صحت این ادعا خبر داد. در ساعات نخست صدور بیانیه پمپئو نیز دیمیتری پولیانسکی معاون سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، اقدام غیرقانونی آمریکا در خصوص اعلام بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را غیرقانونی خوانده و تصریح کرد که واشنگتن خود را تحقیر می‌کند. وی در پیامی توئیتری نوشت: بسیار دردآور است که شاهد هستیم یک کشور بزرگ این‌گونه خود را تحقیر کرده و در هذیان‌گویی لجوجانه با دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل مخالفت می‌کند. همه ما به صراحت در ماه آگوست اعلام کردیم که ادعاهای آمریکا در خصوص فعال‌سازی مکانیسم‌ماشه غیرقانونی است. آیا واشنگتن کر است؟

رسانه‌های اصلاح طلب

روزنامه ایران: امریکا بر اساس اقدامی که از قبل شروع کرده بود، از صبح دیروز اعلام کرد به صورت یکجانبه تحریم‌هایی را که براساس قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد تعلیق شده بود برگردانده است. اینکه این اقدام امریکا تا چه اندازه مبنا و توجیه حقوقی دارد بحث مفصلی است که به کرات به آن پرداخته شده است.

پای حیثیت سازمان ملل در میان است

روزنامه ایران با درج گزارشی نوشت:‌ کما اینکه در گذشته هم اکثر ناظران و تحلیلگران سیاسی و حقوقی تأکید داشته‌اند که این اقدام امریکا مبنای قانونی ندارد. چرا که این کشور با خروج از برجام عملا از حقوق خودش در این توافق چشم‌پوشی کرده بود. اما اینکه چرا امریکا در این مقطع دست به این اقدام زده محل تأمل و درنگ است. با روشن کردن دقیق این موضوع می‌توان پیش‌بینی کرد که احتمالا قدم بعدی امریکا چیست؟ به نظر می‌رسد دولت ترامپ فعلا به دنبال این است که در داخل امریکا هر کاری بکند تا رقابت انتخاباتی به نفع او تغییر کند. بنابراین همان‌طور که خروج از برجام ریشه‌های داخلی داشت به نظر می‌رسد که این اقدامات اخیر را هم باید با توجه به مسائل داخلی این کشور تحلیل و تفسیر کرد. چرا که ترامپ تلاش دارد در این مقطع در رقابت‌های انتخاباتی ضعف خود در کنترل بحران کرونا را با بزرگنمایی اقدامات سیاست خارجی جبران و یا کمرنگ کند. یکی از اقداماتی که در این خصوص مدنظر اوست، سلسله اقدامات تقابلی با ایران است. به عبارتی ترامپ در پی آن است تا به هر نحوی برجام را تبدیل به یک زمین سوخته بکند که حتی در صورت پیروزی دموکرات‌ها، دولت بعدی امریکا هم نتواند برجام را احیا کند. بنابراین بخش زیادی از تأثیرات اقدامات فعلی امریکا بستگی به نتیجه انتخابات 13 آبان در این کشور دارد.

آخرین ترکش آمریکا بر اقتصاد ایران

روزنامه آرمان ملی با درج یادداشتی به قلم هادی حق‌شناس اقتصاددان، نوشت: اقدام آمریکا که به‌اصطلاح خودش چکاندن ماشه قطعنامه 2231 است، فقط یک شکل کاریکاتوری برای آمریکاست. به عبارت ساده‌تر وقتی که متحدان تاریخی آمریکا یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان از آن تبعیت نمی‌کنند و همچنین سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل، این بیانگر یک نکته کلیدی است که به‌صورت شکلی حداقل کسی نمی‌خواهد با آمریکا همراهی کند یا این قطعنامه تاریخی را بپذیرد که شورای‌امنیت سازمان ملل خودش قانون مصوب خودش را اصطلاحا نقض بکند. قطعا اگر سایر اعضای شورای امنیت با آمریکا همراهی می‌کردند یک افتضاح بین‌المللی شکل می‌گرفت و آنگاه کسی دیگر به نهادهای بین‌المللی مثل سازمان ملل و شورای امنیت اعتماد نمی‌کرد. بنابراین به نظر می‌رسد سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل خواستند که اعتماد جامعه جهانی را با عدم همراهی جلب کنند. اما در واقعیت چه اتفاق افتاده است؟ آنچه مسلم است بیش از دو سال از تحریم یکجانبه آمریکایی‌ها می‌گذرد. اگر تحریم آمریکا از منظر آمریکایی‌ها اثرگذار بود آمریکایی‌ها به‌سراغ شورای امنیت نمی‌رفتند. دوسال مقاومت اقتصاد ایران در مقابل تحریم غول اقتصادی جهان یک مساله را ثابت کرد و آن این است که آمریکا به‌تنهایی نمی‌تواند کار تعیین‌کننده‌ای را در جهان انجام دهد. این مطلب به معنی این نیست که اقتصاد ایران ضعیف نشده یا حال اقتصاد ایران خوب هست یا شرایط عادی است بلکه به معنی این است که آمریکا همه خسارت‌های یک جنگ کامل را بر اقتصاد ایران تحمیل کرده ولی نتیجه دلخواه خودش را کسب نکرده است و چون نتیجه موردنظر حاصل نشده سراغ شورای امنیت رفته، سراغ احیای شش قطعنامه سال‌های 1385 تا 1387 رفته است.

ماشه امریکایی علیه ایران یا...

کامبیز نوروزی در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: دولت ایالات‌متحده در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ نظم حقوق بین‌الملل را با اختلالات جدی مواجه کرده است. ایالات‌متحده ترامپ حقوق بین‌الملل را برای رسیدن به رویای رهبری واحد جهان منطبق با اهداف خود نمی‌بیند. حقوق بین‌الملل همیشه تحت‌تاثیر نظام قدرت بین‌الملل است، اما همین حقوق بین‌الملل را نیز مقهور قدرت، دولت ترامپ برنمی‌تابد. آنها همه‌اش را می‌خواهند. امریکا در طول چهار سال گذشته از چندین معاهده بین‌المللی خارج شده یا رفتارهای عجیب غیرحقوقی یا غیردیپلماتیک داشته است. دولت ترامپ در چهار سال گذشته از پیمان تجاری اقیانوس آرام، توافق اقلیمی پاریس، قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی (نفتا)، پیمان مهاجرتی سازمان ملل (پیمان نیویورک) و... خارج شده و حتی تهدید کرد که از سازمان بهداشت جهانی نیز خارج می‌شود. آنها حتی دادستان دیوان کیفری بین‌المللی را تحریم کردند. خروج امریکا از برجام هم یکی از همین نمونه‌هاست که یک رویارویی تمام‌عیار با حقوق بین‌الملل بود. هر قرارداد و معاهده‌ای لاجرم به معنای محدود شدن اراده طرف‌های معاهده با اراده‌های دیگر است. وقتی از اراده مشترک حرف می‌زنیم به این معناست اراده طرف‌های قرارداد یا معاهده به اراده طرف‌های دیگر است.

«ماشه» روانی روی سر اقتصاد ایرانی

روزنامه همدلی با درج گزارشی نوشت: اخیرا حواشی فعال شدن مکانیسم ماشه تیتر رسانه‌ها را به خود اختصاص داده است. ماجرا از آنجا شروع شد که در مذاکرات وین، آمریکا موفق شد بندی را در توافق نهایی بگنجاند که امکان بازگرداندن تمامی تحریم‌ها در صورت تخطی ایران از اجرای تعهدات را فراهم می‌کرد. 30 مردادماه وزارت خارجه آمریکا با ارسال نامه‌ای رسمی به اطلاع شورای امنیت رساند که قصد دارد «مکانیسم ماشه» را درباره پرونده هسته‌ای ایران و برجام فعال کند. بر اساس این نامه آمریکا رسما اعلام کرد که 30 شهریور مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال می‌کند. حال مهم‌ترین پرسش این است که در صورت عملی شدن این تصمیم چه بر سر اقتصاد ایران خواهد آمد؟ اقدام تازه ایالات متحده آمریکا که به منظور بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران انجام می‌شود، با اما و اگرهای زیادی همراه بوده و نظر کارشناسان و تحلیلگران را برانگیخته است. اما مکانیسم ماشه چیست و چه تبعاتی را برای اقتصاد ایران به همراه دارد؟ اگر بخواهیم با زبانی ساده بگوییم مکانیسم ماشه، یعنی بازگشت فوری به دوران قبل از معاهده برجام و اعمال تحریم‌ها علیه ایران. مساله‌ای که به گفته برخی از تحلیلگران می‌تواند تبعاتی را در حوزه صادرات و واردات، نرخ ارز، بازارهایی همچون بورس و طلا به همراه داشته باشد. میثم رادپور، یکی از کارشناسان اقتصادی در گفت‌وگو با اقتصاد 24 درخصوص تاثیر فعال شدن مانیسم ماشه بر اقتصاد ایران گفته است: «باید گفت که تحریم‌ها به هسته سخت خود رسیده است. درواقع تحریم‌های اعمال شده تاکنون، صادرات نفت و گاز کشور را تحت‌الشعاع قرار داده و این به خاطر سهولت در ردیابی و پیگیری بوده است اما شرکت‌های پتروشیمی و فولادی که بخش زیادی از درآمدهای غیر نفتی ایران را تامین می‌کنند، همچنان در حال صادرات هستند.

شلیک به آمریکا

روزنامه جهان صنعت با درج گزارشی نوشت: مرغ آمریکا یک پا بیشتر ندارد و همچنان بر مواضع خود علیه جمهوری اسلامی ایران پافشاری می‌کند. 13 کشور عضو شورای امنیت و طرف‌های برجامی با خواسته ایالات متحده مبنی بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه و از سر گرفتن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران مخالفت کردند اما ترامپ همچنان ساز خود را می‌زند. دلیلش نیز روشن است. او در آستانه انتخابات قرار دارد و از ماندگاری خود در کاخ سفید هم مطمئن نیست. برای همین هم بسیاری از تحلیلگران معتقدند احتمال دارد دونالد ترامپ در این واپسین روزهای مانده به انتخابات دست به یک اقدام ریسکی زده و اقدامی نامعقول انجام دهد. هشدارهای مقامات مسوول در ایران اعم از نظامی و دولتی نیز گواه همین مدعاست. اینکه هشدارها و توانایی ایران در حوزه‌های مختلف از جمله نظامی و امنیتی چقدر بازدارندگی دارد، بحث مفصلی است اما با در نظر گرفتن سابقه خصومت‌ورزی آمریکا نسبت به ایران و عدم ورود این کشور به این مقوله تاکنون می‌توان امیدوار بود که از این پس نیز بر مبنای محاسبات دقیق عمل کند چرا که در غیر این صورت مسوولیتی برعهده ایران نیست. این را البته نه نگارنده، که بیانیه وزارت امور خارجه ایران می‌گوید. در این بیانیه تاکید شد «عواقب هر اقدامی علیه ایران از سوی آمریکا یا دست‌نشانده‌های آن متوجه واشنگتن است».

اگر آمریکا پا را فراتر بگذارد ایران پاسخ عملی می‌دهد

عبدالرضا فرجی‌راد استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا درباره تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران گفت: آمریکایی‌ها احساس می‌کنند ناچار هستند تا کاری انجام دهند و علتش این است که ترامپ قبل از این که رئیس‌جمهور شود و در تبلیغات انتخاباتی مدام صحبت از خروج از برجام و لغو تعهدات کرد. بنابراین آمریکایی ها تصورشان این بود اگر ایران پای میز مذاکره نیایند تحریم ها را شدید می کنند و نهایتا ایران مجبور می شود اما ایران مقاومت کرد و برای آمریکا یک آبروریزی شد. اما اکنون با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری باید طبیعتا پاسخگوی طرفداران، مخالفین، رسانه ها و... باشند لذا هر چه به انتخابات آمریکا نزدیک می شویم این سوال بیشتر مطرح است که چرا موفقیتی به دست نیاوردند؟ آمریکایی‌ها چون دیدند ایران پای میز مذاکره ننشست، طرحی را ارائه کردند که تحریم تسلیحاتی ایران ادامه یابد و اگر این طرح هم نشد از مکانیسم ماشه استفاده کنند که در این موارد از همان ابتدا جهانیان گفتند که آمریکا نمی تواند از این طرح ها استفاده کند ولو این که خود مدعی است می تواند. بعد از جنگ جهانی دوم شاهد نبودیم که تا این اندازه انگلیس با آمریکا همراهی نکند حتی متحدینش دیگر همراه نیستند و شکست سیاسی بزرگی برای آمریکا از جنگ جهانی دوم تاکنون در زمینه مساله شورای امنیت است.

آمریکا در سیاست خارجه منزوی شده است

راس بیکر استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه روتگرز در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا اظهار داشت:‌ ترامپ و دولت او از نظر سیاسی به ویژه سیاست خارجه آسیب زیادی دیده و منزوی شده است. این موضوع در جدایی آمریکا از متحدان اروپایی در مورد تمدید تحریم‌ها و فعال‌سازی مکانیزم ماشه مشخص است. اما ترامپ می‌خواهد از افزایش تنش و تهدید علیه ایران استفاده کند تا برای بار دوم رئیس‌جمهور آمریکا شود. من به دولت ایران توصیه می‌کنم که برای مصالحه با ایالات متحده در دوره بعدی اقدام کند. ایران با وجود بایدن در کاخ سفید با ایالات متحده معامله بسیار بهتری خواهد داشت و باید تا انتخابات صبر کند. با توجه به اتفاقات اخیر، من پیروزی بایدن را محتمل می‌دانم و به ایران توصیه می‌کنم فرصت را غنیمت شمارد و در دولت بعدی مذاکرات را آغاز کند. فکر می‌کنم ایران آخرین چیزی است که ذهن ترامپ را در این زمان به خود درگیر می‌کند. او در سخنرانی‌های انتخاباتی خود به آن اشاره کرده است اما تنها به ایران نپرداخته و فقط به طور غیرمستقیم در رابطه با توافق‌نامه بین کشورهای خلیج فارس و اسرائیل، به ایران اشاره می‌کند.

پشت پرده ماشه آمریکایی به گزارش فرارو، همانطور که قبلا اعلام کرده بود، آمریکا روز شنبه ماشه برجام را چکاند، هر چند که به گفته برخی ناظران، این ماشه به شلیک گلوله منجر نشد. با این حال، ابهامات زیادی درباره برجام بوجود آورد و پرسش‌هایی در خصوص مواضع سایر اعضای برجام، خصوصا اروپایی‌ها ایجاد کرد. روز شنبه، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، در بیانیه‌ای اعلام کرد که آمریکا تمام تحریم‌های تعلیق‌شده سازمان ملل علیه ایران را بار دیگر برقرار کرده و از همه اعضای سازمان ملل خواست که به این تحریم‌ها پایبند باشند. او همچنین، تلویحا تهدید کرد که علیه کشورهایی که به این تحریم‌ها پایبند نباشند، تحریم‌هایی اعمال کند. اما به رغم این تهدید، تمام اعضای برجام اعلام کردند که تعلیق تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بعد از بیستم سپتامبر هم ادامه خواهد یافت. به عبارتی، اعضای برجام، اقدام آمریکا در فعال‌سازی یکجانبه مکانیسم ماشه را به رسمیت نشناختند. سه کشور اروپایی عضو برجام، دو بیانیه صادر کردند. بیانیه اول، روز جمعه از سوی هئیت‌های نمایندگی دائمی فرانسه، بریتانیا و آلمان در سازمان ملل صادر شد و در آن آمده است که اقدام آمریکا فاقد اثر حقوقی است. این موضع در بیانیه روز دوشنبه وزرای خارجه این دو کشور نیز تکرار شد. افزون بر اینها، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده برجام، نیز بیانیه مشابهی صادر و اعلام کرد که تعلیق تحریم‌ها همچنان به قوت خود باقی است.

فعال سازی مکانیسم ماشه و تضعیف شورای امنیت

پایگاه خبری عصر ایران در گزارشی آورده است: پس از پایان جنگ جهانی اول کشورهای پیروز در جنگ زمینه‌ساز شکل‌گیری بزرگترین سازمان بین‌المللی آن زمان بنام "جامعه ملل" شدند اما این سازمان با نداشتن حق برتری قدرت‌های بزرگ و خروج گام به گام قدرتها رو به زوال رفت تا اینکه درس‌های شکست جامعه ملل سبب گشت تا پس از جنگ جهانی دوم سازمانی تشکیل شود که قدرتهای بزرگ و تاثیر گذار در آن از وضعیت بهتری برخوردار باشند تا حضور خود را در سازمان ملل حفظ کنند؛ بنابراین نهاد "شورای امنیت" به عنوان یکی از ارکان "سازمان ملل متحد" بعنوان ضامن صلح و امنیت جهان و با دادن "حق وتو" به 5 قدرت بزرگ و تاثیرگذار آن زمان بعنوان مهم ترین رکن سازمان ملل متحد شکل گرفت. در طول جنگ سرد و ساختار دوقطبی، نظام بین‌الملل در مورد اختلافات موجود سیاسی، دو ابرقدرت اتحاد جماهیرشوروی و ایالات متحده آمریکا بطور متعدد علیه منافع یکدیگر و تامین هرچه بیشتر منافع بلوک زیرمجموعه خویش از حق وتو استفاده کردند. با فروپاشی شوروی و شکل گیری روسیه فعلی، بازهم حق وتو استفاده شد اما این بار دست بالاتر از آن آمریکا و متحدانش بوده است. این روزها اتفاقاتی در شورای امنیت درحال رخ دادنست که اگر نگوییم بی‌سابقه که بسیار کم‌سابقه است.

جمع بندی: 

جامعه جهانی و شورای امنیت ملی در پی اعلام دولتمردان امریکایی در خصوص فعال سازی مکانیسم ماشه این موضوع را رد کردند و آن را فاقد اثر قانونی دانستند. همچنین وزیران خارجه سه کشور اروپایی امضا کننده برجام نیز، در واکنش به اعلام رسمی آمریکا مبنی بر بازگرداندن همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، با انتشار بیانیه‌ای مشترک بار دیگر بر موضع کشورهایشان در حمایت از توافق هسته‌ای سال 2015 میلادی تاکید کردند اما علی رغم این موفقیت بزرگ دیپلماسی بر سیاست های یکجانبه گرایانه آمریکا، شماری از رسانه های داخلی، همسو با دشمنان این مرزو بوم بر طبل مخالفت با برجام کوبیدند.

• تحریم
• اتحادیه اروپا
• دونالد ترامپ
• مکانیسم ماشه
• روزنامه اعتماد
• روزنامه ایران