فراز و نشیب های صنعت هسته ای ایران / صنعت هسته ای نیازمند یک مجلس انقلابی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از گلستان ما؛ 20 فروردین ماه سال 1385 خبر دستیابی ایران به فن آوری غنی سازی اورانیوم و راه اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی در نطنز اعلام شد. در پی این خبر با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانی از تلاش های افتخار آمیز دانشمندان جوان ایران اسلامی، این روز، مقارن با تکمیل چرخه سوخت هسته ای در تقویم رسمی ایرانیان روز ملی فن آوری هسته ای نام گرفت.

ایران در سال 1958، به عضویت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (I.A.E.A) درآمد و در سال 1968، پیمان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای (N.P.T) را امضا کرد و در سال 1970، آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند. آمریکا در سال 1967، اولین رآکتور تحقیقاتی 5 مگاواتی آب سبک را به ایران فروخت و شرکت آمریکایی (AMF)، این رآکتور را در دانشگاه تهران نصب و راه‌اندازی کرد.

برنامه ایران در سال 1353 این بود که در عرض بیست سال، چرخه کامل سوخت را بومی کرده و بیست و سه هزار مگاوات برق را از طریق 22 نیروگاه هسته‌ای تامین نماید. در تاریخ 18 دی ماه 1373 قرارداد تکمیل و راه‌اندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر به صورت مشارکتی بین ایران و روسیه منعقد گردید و در مرداد 1377 بار دیگر این قرارداد مورد بازبینی کلی قرار گرفت.

در سال1357 با پیروزی انقلاب، عملیات ساخت این نیروگاه‌ها از جانب کشورهای غربی متوقف، و در طول جنگ ایران و عراق تاسیسات موجود چندین بار مورد حمله هوایی عراق قرار گرفت، که در اثر آن آسیب‌هایی به تجهیزات و ساختمان‌های موجود وارد شد. در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافق‌نامه شد که به تدریج کلیه فعالیت‌ها و مطالعات مرتبط با دانش اتمی در ایران را به حالت تعلیق در آورد.

در سال اول فعالیت دولت نهم جمهوری اسلامی ایران، ایران اعلام کرد تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی به پایان رسیده‌است و با فک پلمب، فعالیت‌های UCF اصفهان را تحت نظارت آژانس ادامه می‌دهد. در تاریخ 9 فوریه سال 2003 میلادی ایران، خبر از تهیه سوخت هسته‌ای توسط متخصصین ایرانی برای نیروگاه‌های هسته‌ای ایران داد.

در (9 آوریل2006) 20 فروردین سال 1385 دانشمندان ایرانی موفق به تولید چرخه کامل سوخت هسته‌ای در مقیاس آزمایشگاهی شدند وخبر دستیابی ایران به فناوری غنی‌سازی اورانیوم و راه اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی توسط سانتریفیوژهای ساخت ایران اعلام شد.

در پی این موفقیت دانشمندان و متخصصان کشورمان در دستیابی به نسل جدیدی از سانتریفیو‌ژها در ایران و اعلام آن به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورمان در زمره کشورهای صاحب تکنولوژی در غنی‌سازی اورانیوم محسوب می‌شود و ایران به کشورهای عضو باشگاه اتمی پیوست.

پس از آن با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانی از تلاش‌های افتخار آفرین دانشمندان جوان ایرانی در دستیابی کشور به فناوری صلح آمیز هسته ای، 20 فروردین در تقویم رسمی ایرانیان «روز ملی فناوری هسته ای» نام گرفت.

ایران بر حق قانونی خود در استفاده از انرژی هسته‌ای تأکید دارد. ایران با امضای پیمان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای (N.P.T) در سال 1968، از حق استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای برخوردار گشت. فعالیت‌های مرکز نظام ایمنی هسته‌ای کشور طی سالهای 84 و 88 از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تایید قرار گرفته‌است.

ساخت نیروگاه اتمی فردو

ایران از دهه 80 شمسی در سایت هسته‌ای نطنز کار غنی‌سازی را انجام می‌داد و بعد از تحریکات آمریکا و رژیم صهیونیستی سایتی در اطراف حاشیه‌های جنوبی تهران ایجاد کرد که در قلب کوه قرار داشت.

تأسیسات هسته‌ای فردو با نام رسمی مرکز هسته‌ای شهید علی‌محمدی، تأسیساتی است که به منظور غنی‌سازی اورانیوم «در عمق 90 متری زمین در فردو، کیلومتر 25 مسیر قم به تهران در شرق آزادراه ساخته شده‌است که در این سایت بیش از 6 هزار سانتریفیوژ وجود داشت.

پایان غنی سازی در فردو با شروع تعهدات برجامی

با شروع برجام و اجرایی شدن تعهدات هسته ای ایران، سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم را در سایت فردو در راستای گام چهارم کاهش تعهدات شروع کرده است.

سازمان انرژی اتمی این کار را بنا به دستور حسن روحانی، رئیس جمهور اعلام کرد. فرآیند غنی‌سازی در سایت هسته‌ای فردو به این شکل است که پس از انتقال مخزن حاوی دو هزار کیلوگرم UF 6 از سایت (نطنز) به سایت (فردو) و اتصال مخزن به خطوط خوراک‌دهی و انجام موفقیت‌آمیز تمامی عملیات فنی مرتبط شامل خلأ‌سازی نهایی کنترل ماشین‌های سانتریفیوژ و شیرها، بررسی سیستم‌های کنترل و اتوماسیون، راه‌اندازی بخش‌های جمع‌آوری و اتمام عملیات پسیواسیون آغاز خواهد شد.

طبق توافق هسته‌ای، ایران بر اساس برنامه بلندمدت خود، برای 15 سال، فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم، از جمله تحقیق و توسعه تحت نظارت پادمانی خود را صرفا در تأسیسات غنی‌سازی نطنز انجام خواهد داد، سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را تا سقف 3.67 درصد نگه خواهد داشت، و در فردو، از هرگونه غنی‌سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه غنی‌سازی اورانیوم و از نگاهداری هرگونه مواد هسته‌ای خودداری کند که ایران با گازدهی به فردو این تعهدات را کاهش داد.

ایران هزار و 44 سانتریفیوژ در مرکز اتمی فردو دارد که پس از اجرایی شدن برجام قرار بود برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده نشود. البته در سایت فردو قبل از برجام بیش از 6 هزار سانتریفیوژ وجود داشت که با بند‌های برجام این مورد کاهش یافت و ایران حق نداشت در فردو غنی‌سازی کند.

احیای «قلب هسته‌ای» ایران / وقتی بمب 400 میلیون دلاری آمریکا هم حریف «فردو» نشد!

ایران بعد از این‌که دونالد ترامپ در سال 1396 از برجام خارج شد در اقدامی به تحریم‌های شدید آمریکا علیه‌اش از اوایل فروردین سال 1397 در گام چهارم تعهداتش را کاهش داد که آخرین مورد مربوط به آغاز غنی‌سازی در فردو بود.

همانطور که گفته شد؛ تأسیسات هسته‌ای فردو در واکنش به تحریم‌های آمریکا و بدعملی کشور‌های غربی توسط ایران دوباره شروع به غنی‌سازی کرد؛ این سایت به‌قدری برای آمریکایی‌ها وحشت‌آور بود که برای انهدام آن بمبی با قیمت 400 میلیون دلار ساخته بودند، ولی موفق به انجام این کار نشدند.

حجت‌الاسلام علوی، وزیر اطلاعات درباره نگرانی آمریکایی‌ها درباره فردو در جمع کمیته‌های پدافند غیرعامل گفت: «حساسیت دشمن در ارتباط با تأسیسات فردو به دلیل وجود پدافند غیرعامل است».

بروجردی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز در این رابطه گفته بود که سایت فردو صد‌ها متر داخل کوه قرار دارد و به هیچ‌وجه قابل بمباران نیست.

واکنش کشورهای غربی در قبال کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران

تصمیم ایران برای تزریق گاز اورانیوم به مرکز غنی‌سازی فردو با واکنش سایر کشور‌های عضو برجام روبه‌رو شد؛ رئیس جمهور فرانسه، امانوئل مکرون گفت: این برای اولین‌بار است که ایران به‌صراحت اقدامی انجام می‌دهد که نشانه قصد این کشور برای خروج از برجام است. مکرون، اما به این پرسش پاسخ نداد که چرا اروپایی‌ها حاضر نیستند به تعهداتشان در برجام مربوط به تحریم‌ها عمل کنند.

در همین رابطه سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه کاهش تعهدات ایران در برجام را قابل درک دانسته است و آن را واکنشی به تحریم‌های آمریکا معرفی کرد.

کاهش تعهدات برجامی ایران در 5 گام

در گام اول

کاهش تعهدات برجامی ایران، «حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران با اشاره به کوتاهی کشورهای غربی در اجرای برجام گفت: ایران به تقویت ذخایر اورانیوم غنی شده و آب سنگین خواهد پرداخت و اگر اروپایی‌ها نتوانستند طی 60 روز تحریم‌های یکجانبه آمریکا را جبران کنند، ایران ساخت راکتور هسته‌ای را نیز از سر می گیرد.

در گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، تهران سطح غنی‌سازی خود را از 3.67 درصد به 5 درصد افزایش داد. «عباس عراقچی»، معاون وزیر امور خارجه ایران در این خصوص گفت: «در گام دوم نسبت به تعهد خود در میزان درصد و غلظت غنی‌سازی اعلام عدم پایبندی می‌کنیم». «علی ربیعی»، سخنگوی دولت هم گفت: «در گام دوم کاهش تعهدات برجامی، از میزان 3.67غنی‌سازی اورانیوم عبور خواهیم کرد و میزان غلظت بر اساس نیاز ما خواهد بود».

در گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران، «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز شنبه 16 شهریورماه در نشست خبری درباره جزییات گام سوم کاهش تعهدات برجامی توضیحاتی داد و گفت: «ماشین "آی آر 6" قرار بود در ابتدای سال یازدهم عملا گازدهی شود، "6 IRساب" که قرار بود در آن موقع گازدهی شود، ماشینی غیر از ماشین "آی آر 6" است که گازدهی آن را هم شروع کردیم. راه‌اندازی زنجیره 20 ماشین "آی آر 4" که موضوع بند 35 ضمیمه 1 است، این هم قرار بود ابتدای سال 11 انجام شود که آن هم الان عملا انجام شده‌است.»

در گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران، «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز شنبه 18 آبان‌ماه در نشست خبری در محل تاسیسات غنی‌سازی شهید «مسعود علیمحمدی» (فردو) به تشریح آخرین اقدامات انجام شده در راستای اجرای گام چهارم کاهش تعهدات برجامی پرداخت.

وی با بیان اینکه گام چهارم بنا به دستور رییس‌جمهوری برداشته شد، اظهارداشت: به‌تدریج ظرفیت غنی‌سازی در فردو طی روزهای آینده افزایش می یابد. با گازدهی سانتریفیوژها در فردو ظرفیت 8 هزار و 600 سویی به 9 هزار و 500 سو می رسد و نسبت به قبل از برجام فاصله زیادی نداریم.

در گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه 15 دی‌ماه گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای برجام را به طور رسمی برداشت و تعهدات باقی مانده‌اش در چارچوب برجام از جمله درباره تعداد سانتریفیوژها را کنار گذاشت.

برای جلوگیری از وابستگی هسته ای، باید این صنعت در الویت باشد

عبدالکریم رجبی دبیر کارگروه اقتصادی مجلس در گفتگو با خبرنگار ما اشاره ای به اهمیت انرژی هسته ای در جهان و خصوصا اینده ایران داشت و گفت: انرژی هسته ای به عنوان یک دستاورد نوین علوم و تکنولوژی انرژی می تواند تأثیر بسیار زیادی در پیشرفت یک کشور داشته باشد و در تمام کشورهای پیشرفته مورد توجه جدی قرار گرفته است.

رجبی افزود: در کشور ما نیز برای توسعه اقتصادی و سیاسی از اهمیت ویژه ای بر خوردار است و در اغلب کشورها از جمله در کشور ما به نقش و اهمیت منابع انرژی هسته ای در تأمین نیازهای حال و آینده کشور پی برده شده است و در کاهش هزینه تولید انرژی بسیار مهم و مؤثر می باشد و امروزه در بخش‌های مهم بهداشتی، پزشکی، کشاورزی و مواد غذایی و مدیریت منابع آب و تولید الکتریسیته ارزان بسیار اهمیت دارد. به همین خاطر برای عدم وابستگی به قدرتهای هسته ای خارجی در آینده حتما کشور باید به انرژی هسته ای دسترسی داشته باشد و این صنعت در اولویت باشد.

مسئولین کشور فریب روشنفکرنماها را نخورند

وی در ادامه به ملزومات صنعت هسته ای پرداخت و افزود: اهمیت برخورداری از انرژی هسته ای برای هر کشوری از جمله کشور ما امر پوشیده ای نیست با پایان یافتن انرژی فسیلی در چند سال آینده این انرژی هسته ای است که می تواند جایگزین مطمئن و مناسبی برای منابع سنتی انرژی باشد. در کشور ما نیز از اواخر دهه 60 با جدیت بیشتری احیای صنعت هسته ای را در پیش گرفت و تلاش‌های گسترده ای را به خرج داد که البته تا به امروز همواره با کارشکنی ها و مانع تراشی های بدخواهان و قدرتهای استکباری برای جلوگیری از دستیابی ایران به این توان فنی مواجه شده است و مقام معظم رهبری نیز همواره بر ارزش و اهمیت دستاورد کنونی انرژی هسته ای و ضرورت آن تأکید داشته و مسئولین کشور را نیز به عدم فریب خوردن از بعضی روشنفکرنماها مبنی بر عدم ضرورت آن توصیه کرده است و عزم جدی و اهمیت آن از ملزومات قوی پیگیری انرژی هسته ای می باشد.

صنعت هسته ای نیازمند یک مجلس انقلابی است

نماینده سابق شرق گلستان در ادامه تاکید کرد: مجلس یازدهم می تواند تأثیر بسیار زیادی در تحقق برنامه هسته ای داشته باشد.

نقش مجلس انقلابی در نظارت بر فعالیت های دستیابی به انرژی هسته ای و در صورت لزوم تصویب قوانین مورد نظر برای حمایت سیاسی و اقتصادی از این برنامه، بسیار مؤثر خواهد و با توجه به ترکیب مجلس آینده، می توان به این موضوع امیدوار بود.

انتهای پیام /