مراقب باشیم در جذب گردشگران جام جهانی قطر از کشورهای رقبا عقب نمانیم

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ جام جهانی فوتبال در حالی در سال آینده در کشور قطر و در همسایگی ایران برگزار می‌شود که به عقیده بسیاری از صاحب‌نظران و فعالان صنعت گردشگری ایران باید با توجه به فاصله بسیار اندک قطر تا ایران، کوچک بودن این کشور و نامناسب بودن برخی از زیرساخت‌ها از این فرصت به بهترین نحو ممکن برای جذب تماشاچیان این رویداد ورزشی مهم و توسعه گردشگری استفاده کرد.

برخی بر این باورند که اگرچه شاید فرصت اکسپو برای نمایش فرهنگ و تمدن ایران از دست رفت، اما در فاصله باقیمانده تا جام جهانی می‌توان از این رویداد بین‌المللی که قطعا تا مدت‌ها بعد در قاره آسیا و در نزدیکی ایران تکرار نمی‌شود بهترین استفاده را برای تحقق اهداف اقتصادی و فرهنگی که از جمله مهم‌ترین آنها رونق و توسعه گردشگری است به عمل آورد.

بر همین اساس مسلم شجاعی دستیار ستادی معاون گردشگری در گفت‌و‌گو با تسنیم، ضمن تأکید بر ضرورت استفاده مناسب از این فرصت برای توسعه گردشگری به بیان برخی از اقدامات صورت گرفته در این راستا به منظور جذب تماشاگران جام جهانی با هدف انجام سفر به ایران پرداخت و ضمن توضیح برخی از نارسایی و ضعف‌های موجود در این خصوص مهم‌ترین راهکارهای پیشنهادی لازم جهت اجرا را احصا کرد.

وی برگزاری جام جهانی فوتبال قطر در همسایگی کشور ایران را فرصتی مغتنم و استثنایی برای ارزآوری، معرفی ظرفیت‌های صنعت گردشگری و زدودن غبار ایران‌هراسی از چهره ایران دانست و گفت: میزان جذب تماشاگران از برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر در حقیقت به مثابه شاخصی برای سنجش توان میزان تاکتیک‌پذیری صنعت گردشگری ایران است.

این مقام مسئول عقیده دارد که در این امر هماهنگی و تعامل سازنده دستگاه‌های مختلف دولتی و خصوصی گردشگری حرف اول را می‌زند، هرچه این همکاری‌ها بیشتر باشد امکان جذب تماشاگران و گردشگران از جام جهانی افزایش پیدا می‌کند و امکان رقابت با رقبا فراهم می‌شود. به عبارت دیگر شاید بخش‌های مختلف دولتی و بنگاه‌های خصوصی به شکل منفرد و مجزا عملکرد خوبی داشته باشند ولی نکته کلیدی در این پروژه آن است که یک تیم باشند، یک گروه منسجم با یک هدف مشخص. در حقیقت در این پروژه داشتن لژیونر و بازیکن با کیفیت به خودی خود کفایت نخواهد کرد و شرط کافی هماهنگی تاکتیکی و تاکتیک پذیری برای موفقیت است.

هرچند مطابق با رویه فیفا، جام جهانی فوتبال هر 4 سال یک بار در خردادماه برگزار می‌شود اما با توجه به شرایط خاص جوی کشور قطر به عنوان میزبان جام جهانی 2022، این رویداد از تاریخ 30 آبان ماه تا 27 آذر سال 1401 برگزار خواهد شد.

دستیار ستادی معاون گردشگری، برگزاری این رویداد جهانی در تاریخ مذکور را که در حقیقت مصادف با فصل رکود تقاضای سفرهای داخلی و خارجی در ایران است را به عنوان یک فرصت دانست که در بازه زمانی مذکور، زیر ساخت‌های گردشگری ایران برای ارائه خدمات و جذب تماشاگران فوتبال از ظرفیت‌های لازم برخوردار هستند.

طراحی پروژه جهت 2022 با هدف جذب تماشاگران جام جهانی فوتبال قطر

مساحت کشور قطر چیزی در حدود 11600 کیلومتر مربع بوده که تقریبا از این نظر با استان قم قابل مقایسه بوده و جمعیتی نزدیک به 3 میلیون نفر دارد و از نظر تنوع جاذبه‌های طبیعی و تاریخی نیز محدودیت‌هایی دارد که پیش‌بینی می‌شود 1.5 میلیون تماشاگر وارد قطر شود.

شجاعی به مزیت‌های رقابتی ایران نسبت به سایر کشورهای همسایه قطر اشاره کرد و بیان کرد: باتوجه به اینکه ایران به عنوان کشور همسایه قطر از طریق مبادی هوایی و دریایی دارای فاصله بسیار اندکی با این کشور بوده و علاوه بر برخورداری از جاذبه‌های متنوع تاریخی و طبیعی از حیث گردشگری نیز کشوری ارزان محسوب می‌شود، می‌تواند مقصدی جذاب برای تماشاگران ماجراجوی فوتبال در این کشور باشد.

وی ادامه داد: در همین راستا و با هدف انجام اقدامات و حمایت‌های مقتضی توسط دستگاه‌های دولتی برای ایجاد بستر لازم و تسهیل امور به منظور جذب هرچه بیشتر تماشاگران جام جهانی فوتبال قطر، در سال 1399 ضمن طراحی پروژه‌ایی با عنوان جهت 2022 (جذب هدفمند تماشاگران جام جهانی فوتبال قطر 2022) کارگروه ویژه جذب تماشاگران از جام جهانی فوتبال در معاونت گردشگری شکل گرفت.

این کارگروه متشکل از 14 دستگاه بخش دولتی نظیر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت امور خارجه، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان هواپیمایی، وزارت نیرو، فدراسیون فوتبال، وزارت کشور و... در داخل بدنه دستگاه‌های اجرایی تشکیل شد تا پشتیبانی‌های لازم را از بخش خصوصی گردشگری انجام دهند و موانع را از سر راه بردارند.

این مقام مسئول با بیان این مطلب که در حال حاضر 38 پرواز مستقیم بین ایران و قطر به صورت هفتگی دایر است، تصریح کرد: در صورت صعود تیم ملی ایران به جام جهانی، باتوجه به اشتیاق هموطنان برای حضور و تماشای مسابقات در این رویداد، ضرورت دارد تا سازمان هواپیمایی کشوری در تعامل با شرکت‌های هواپیمایی و تورگردان‌ها مجوزهای لازم را برای پروازهای فوق‌العاده برنامه‌ریزی شده از کشور قطر دریافت کند.

بنا به صحبت‌های دستیار ستادی معاون گردشگری، به همین منظور جلسات تخصصی و عمومی مختلفی با حضور نمایندگان سازمان هواپیمایی، شرکت‌های هواپیمایی و بخش خصوصی گردشگری و دستگاه‌های مختلف با هدف افزایش پروازهای فوق‌العاده برگزار شده و مسئولان سازمان هواپیمایی قول همکاری و پیگیری‌های لازم را داده‌اند.

شجاعی همچنین از انجام مکاتبات لازم با وزارت نفت با هدف تخصیص سوخت یارانه‌ای به کشتی‌های کروز ایرانی برای حمل‌و‌نقل تماشاگران جام جهانی خبر داد و افزود: گرچه بنابر اعلام سازمان بنادر و دریانوردی بسترهای لازم برای پهلوگیری کشتی‌های کروز در سواحل ایران فراهم است اما در صورت عدم تخصیص سوخت یارانه‌ای 400 تومانی، فعالیت و تردد کروزهای ایرانی در این مسیر با سوخت آزاد 17 هزار تومانی در واقع صرفه اقتصادی و سودآوری به همراه نخواهد داشت.

لغو ویزا امری ضروری و حیاتی است

وی لغو روادید در بازه دو ماهه برگزاری جام جهانی به ایران را برای تماشاگران فوتبال که قصد ورود به ایران را دارند را امری ضروری، حیاتی و بسیار حائز تلقی کرد و گفت: با توجه به بازه زمانی 5 روزه فاصله بین مسابقات تیم‌های مختلف در مرحله مقدماتی جام جهانی، هر تماشاگر در بهترین حالت سه روز برای سفر به ایران و بازدید از اماکن گردشگری آن فرصت دارد.

این مقام مسئول ادامه داد: با توجه به زمان‌بر بودن فرآیند دریافت ویزا برای تماشاگران از یک سو و با در نظر گرفتن زمان محدود آنان برای بازدید از مقاصد گردشگری ایران از سوی دیگر لازم است وزارت امور خارجه با لغو ویزا از مبدا دوحه برای تماشاگرانی که دارای بلیت و به اصلاح فن آیدی هستند، در این زمینه اهتمام لازم را به عمل آورد، در غیر این صورت چالش‌ها برای بخش خصوصی بیشتر خواهد شد و چندان نمی توان انتظار داشت تا تماشاگران جام جهانی از سفر به ایران استقبال کنند.

به اعتقاد دستیار ستادی معاون گردشگری، در صورت عدم لغو روادید با توجه به اینکه تماشاگر باید زمانی در حدود یک روز را صرف مراجعه به سفارت ایران در قطر یا حضور در فرودگاه برای دریافت ویزا کنند و هزینه‌ای در حدود 100 دلار نیز پرداخت کنند، در صورتی که فرد می‌تواند بدون معطلی و بدون پرداخت هزینه‌ای بابت ویزا چند روزی را در سایر کشورهای اطراف قطر به گردشگری بپردازد.

همه این‌ها در حالی است که سایر کشورهای اطراف قطر ضمن طراحی سناریو‌های متعدد و تدوین آفرهای ویژه‌ای همچون لغو ویزای گردشگری برای تماشاچیان فوتبال و حتی رایگان کردن برخی از پروازها، سعی در جذب هرچه بیشتر تماشاگران جام جهانی با هدف ترغیب آنها برای سفر به کشور خود دارند.

شجاعی توضیح داد: هرچند وزارت امور خارجه معتقد است که سامانه E-VISA وزارت امور خارجه بسیار مترقی و در نوع خود پیشرفته است و تماشاگران می‌توانند در فرودگاه اقدام به دریافت ویزای مربوطه کنند، اما باید دغدغه‌های تماشاگران را در کنار زمان محدود مدنظر قرار داد. عواملی همچون عدم امکان پرداخت الکترونیکی مبلغ روادید هنگام خرید، ضرورت مراجعه حضوری و صرف زمانی در حدود دو ساعت علاوه بر ضرورت پرداخت هزینه، قطعا موجب عدم اطمینان خاطر مسافران نسبت به انجام سفری راحت و سریع به ایران خواهد شد.

وی با توجه به این مطلب که بررسی دقیق داده های سه جام جهانی قبلی یعنی 2010 تا 2018 نشان می دهد که هر تماشاگر مبلغی بین 1800 تا 2000 دلار را در میانگین دو هفته ماندگاری خود در کشور میزبان هزینه خواهد کرد بیان کرد: باید توجه کرد در صورتی که برای جذب تماشاگران برنامه‌ریزی درست و جامعی شود، این حجم از مبلغ ورودی توسط هرتماشگر تا چه میزان می‌تواند موجب ارز آوری، تحرک و رونق اقتصاد گردشگری و انتفاع تمامی اجزای فعال در این صنعت شود.

این مقام مسئول تصریح کرد: به همین دلیل باید گفت می‌توان با توجه به سود سرشار حاصل از ورود هر تماشاگر به کشور از درآمد اندک مدنظر برای اخذ ویزا با هدف ایجاد رونق اقتصادی و اشتغال در این ایام صرف نظر کرد موضوعی که تجربه آن در کشور بوده و در برخی از ایام خاص دیده می‌شود.

موقعیت ممتاز ایران نسبت به سایر کشورهای همسایه قطر

دستیار ستادی معاون کشور در بخش دیگر از صحبت‌های خود ضمن اشاره به یکسان بودن شمایل جاذبه‌هایی مانند مارینا، سافاری، فودکورت، هتل‌های برند و مجلل در تمامی کشورهای عربی همسایه قطر نظیر عربستان، امارات متحده عربی، کویت، عمان و... اظهار کرد: این در حالی است که جاذبه‌های گرشگری موجود در ایران کاملا متفاوت و متمایز است و مجموعه‌ای از الگوهای متفاوت فرهنگی، سبک زندگی و تنوع اقلیمی را در برمی‌گیرد که در صورت هم‌افزایی و همکاری تمامی بخش‌های اجرایی می‌تواند تأثیر بسزایی در جذب و اقبال تماشاگران فوتبال داشته باشد.

بنا به گفته شجاعی، در طراحی پروژه جهت 2022 هفت مقصد تهران، اصفهان، شیراز، یزد، کرمان و هرمزگان (جزایر کیش و قشم) به عنوان مقاصد اصلی برای ورد تماشاگران جام جهانی در نظر گرفته شده است تا ضمن برقراری پروازهای مستقیم از مقصد دوحه به این شهرها موجبات سهولت سفر علاقمندان به گردشگری ایران فراهم شود.

وی ادامه داد: در همین راستا و در طول برگزاری جلسات کارگروه‌های ویژه، تأکید گردیده است استانداری و ادارات کل تابعه وزارتخانه گردشگری در استان‌های مورد اشاره، ضمن اتخاذ تدابیر و انجام اقدامات مقتضی مانند برگزاری رویدادها و مراسم‌های بومی جذابیت لازم را برای گردشگران ورودی ایجاد کنند.

این مقام مسئول با اذعان این موضوع که علی‌رغم موقعیت استراتژی کیش و قشم در مناطق آزاد از حیث نزدیکی به قطر و عدم نیاز برای دریافت ویزا با توجه به اینکه کیش دارای موقعیت آب و هوایی مشابه با قطر بوده و بعضا دارای امکانات تفریحی پایین‌تری نسبت به کشورهای خلیج فارس است، گفت: شاید اقبال چندانی برای جذب گردشگر نداشته و به نظر می‌رسد در صورت لغو روادید توسط وزارت امور خارجه، 6 استان دیگر می‌تواند مقصدی مطلوب‌تر برای بازدیدکنندگان باشند.

ایران می‌تواند سن پترزبورگ جام جهانی قطر باشد

با توجه به اینکه جام جهانی فوتبال 2018 در کشور روسیه با مساحتی بالغ بر 1400 برابر کشور قطر، برگزار شد و این کشور کوشید تا با استفاده از وسعت زیاد و جاذبه‌های توریستی و تفریحی متنوع، با برگزاری مسابقات فوتبال جام جهانی در شهرهای مختلف و دور از هم، مانع از کسالت و یکنواختی جاذبه‌های گردشگری برای تماشاچیان جام جهانی شود، در صورتی که این امکان به هیچ عنوان در کشور قطر به دلیل وسعت کم و عدم برخورداری از جاذبه‌های متنوع طبیعی و توریستی، فراهم نخواهد شد.

بر همین اساس، دستیار ستادی معاون گردشگری معتقد است که سایر کشورهای همسایه و اقماری قطر ازجمله ایران می‌توانند به خوبی از این فرصت استفاده کرده به کمک قطر بیایند، به این صورت که به عنوان مثال در مقایسه با جام جهانی گذشته روسیه این بار کشورهای مختلف مجاور قطر در نقش شهرهای مختلف روسیه ظاهر شوند، به عنوان مثال ایران نقش سن پترزبورگ را ایفا کند و امارات نیز در نقش کازان ظاهر شود.

شجاعی با اشاره به این موضوع که بخش خصوصی در طول دو سال گذشته از رهگذر شیوع ویروس منحوس کرونا متحمل خسارات و ضررهای جبران‌ناپذیری شده و دولت نیز نتوانسته است برای جبران خسارات وارده کمک درخور توجهی داشته باشد، افزود: لازم است بخش خصوصی گردشگری ضمن انجام اعتماد لازم به بخش دولتی و همچنین افزایش ریسک‌پذیری خود در زمینه جذب گردشگران جام جهانی به صورت فعال عمل کند تا بتواند از این طریق بخش عمده‌ای از خسارات وارده به خود را جبران کند.

از سایر کشورهای همسایه برای جذب گردشگران جام جهانی عقب افتاده‌ایم

وی با بیان این مطلب که هرچند از سال 99 در نظر گرفتن تمهیدات و انجام اقدامات لازم با هدف بهره‌مندی از فرصت جام جهانی بر پایه هم‌افزایی و همکاری دستگاه‌های مختلف اجرایی در دستور کار وزارتخانه قرار گرفته است، اذعان کرد: متأسفانه علی‌رغم تمام تلاش‌های صورت گرفته در راستای تحقق عملکردی سازنده و قابل قبول در این زمینه، همچنان از سایر کشورهای رقبا در این زمینه عقب هستیم.

این مقام مسئول همچنین ضمن تاکید بر لزوم اهتمام شایسته و جدی‌تر همه دستگاه و نهادها از جمله وزارت امور خارجه، راه و شهرسازی و واجا در بحث تسهیل ورود تماشاگران، وزارت کشور در مباحث انتظامی، فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش در بحث تعاملات با همتای قطری و فرصت‌های تبلیغاتی، مناطق آزاد در پیشنهادهای ویژه جذب در جزایر، وزارت صمت و اتاق بازرگانی ایران و قطر، وزارت نیرو و... تصریح کرد: همه می‌توانند وظایفی را برعهده بگیرند تا این پروژه به شکل منسجم و هماهنگ پیش رود. مهم آن است که زمان را دریافته و از این عنصر به بهترین نحو ممکن استفاده کنیم؛ چراکه به قول مربیان فوتبال دیگر وقتی برای پاس‌های رو به عقب و عرضی نداریم و باید با پاس‌های هوشمندانه عمقی به بخش خصوصی گردشگری، در حقیقت موقعیت گل‌زنی خلق کنیم.

دستیار ستادی معاون گردشگری خاطرنشان کرد: امروز این موضوع بر همگان واضح و مبرهن است که با انجام کارهای دقیقه نودی در فاصله زمانی اندک تا شروع جام جهانی مثل زمان یک ماهه، با توجه به برنامه‌ریزی و تلاش منسجم و روبه جلو رقبا به هیچ عنوان نمی‌توان کاری از پیش برد.