ناجا و عملکردی متفاوت در مقابله با کرونا

ویروس کرونا در ابتدا در دسامبر 2019 در شهر ووهان چین با همه‌گیری در انسان شیوع پیدا کرد و پس از مدت کوتاهی تمام جهان را فرا گرفت. در ایران نیز از 29 بهمن 1398 به دنبال فوت دو بیمار در اثر ابتلا به این ویروس، کرونا اپیدمی شد و اکنون با گذشت 9 ماه از شیوع آن در کشور 526 هزار و 490 نفر به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت 253 نفر از بیماران کرونایی در 24 ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به 30 هزار و 123 نفر رسیده است.

همچنین تاکنون 423 هزار و 921 نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند و چهار هزار و 721 نفر از بیماران مبتلا به کووید19 در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. تاکنون چهار میلیون و 482 هزار و 263 آزمایش تشخیص کووید19 در کشور انجام شده است.

اکنون استان‌های تهران، اصفهان، قم، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، سمنان، قزوین، لرستان، اردبیل، خوزستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، بوشهر، زنجان، ایلام، خراسان رضوی، مازندران، چهارمحال و بختیاری، البرز، آذربایجان غربی، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، همدان، یزد و کردستان در وضعیت قرمز قرار دارند و استان‌های هرمزگان، فارس و گلستان نیز در وضعیت هشدار قرار دارند.

این در حالیست که آمارها نشان می دهد، تعداد مبتلایان ویروس کرونا در جهان به مرز 40 میلیون نفر نزدیک شده و بیش از یک میلیون و 100 هزار نفر در دنیا جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست داده‌اند.

از زمان آغاز شیوع این بیماری در کشور همه مسئولان و نهادهای دولتی و غیر دولتی برای سرکوب و ریشه کنی این بیماری دست بکار شدند اما هنوز درمان قطعی برای این بیماری کشف نشده است و تمام مسئولان عزم خود را در زمینه کنترل و پیشگیری از شیوع بیماری جزم کرده اند.

در راستای کمک و مساعدت سازمان ها، نیروهای مسلح نیز تمام ابزار و امکانات خود را برای مقاله با این ویروس بکار گرفته و همچنان در این زمینه به یاری وزارت بهداشت شتافته و مراکز درمانی و بیمارستان های خود را برای پذیرش بیمارانی که به این ویروس مبتلا شده اند، قرار داده اند.

همان طور که گفته شد در شرایطی که در کشور انتشار این ویروس به اپیدمی تبدیل شد، نیروهای مسلح اعم از سپاه، ارتش و نیروی انتظامی هر یک به سهم خود در این زمینه نقش آفرینی کرده و همه امکانات و تجهیزات خود را برای مقابله با این بیماری این ویروس به میدان آوردند.

نیروی انتظامی جمهوری اسلامی نیز از این امر مستثنی نبود و علاوه بر انجام وظیفه ذاتی خود برای برقراری نظم و امنیت در جامعه، برای مقابله با این ویروس از همه تجیهزات خود اعم از تجهیزات مورد نیاز برای ضد عفونی کردن معابر و در اختیار گذاشن مراکز درمانی گرفته تا مقابله با سودجویانی که اقدام به احتکار لوازم بهداشتی مورد نیاز مردم کرده بودند وارد عمل شد.

در واقع می توان گفت که عملکرد همه دستگاه ها از جمله نیروی انتظامی با ویروس کرونا گره خورد و شکل و شمایل دیگری به خود گرفت. ناجا از اواخر سال گذشته که طرح های زمستانه و نوروزی را سپری می کرد، به نوعی طرح مبارزه با ویروس کرونا نیز به دیگر وظایفش اضافه شد.

گرامیداشت هفته نیروی انتظامی برابر تقویم زمانی سنوات گذشته در دهه دوم مهر ماه آغاز می شود این در حالیست که با عنایت به تلاقی ماه صفر و مراسم اربعین حسینی (ع) با ایام هفته ناجا و وضعیت حوزه سلامت کشور و شیوع ویروس منحوس کرونا طی برگزاری جلسات و اخذ تدابیر، شروع هفته ناجا در سال 1399 از 27 مهر تا دوم آبان ماه مورد تایید قرار گرفته و شعار امسال «با هم برای امنیت و سلامت» نامگذاری شده، به بهانه هفته نیروی انتظامی، عملکرد ناجا را در نیمه نخست امسال مرور می کنیم:

آمادگی پلیس برای همکاری و تعامل همه جانبه برای مقابله با شیوع کرونا

نیروی انتظامی از آغازین روزهای شیوع ویروس کرونا در کشور، با همه امکانات و تجهیزات به میدان مقابله با کرونا آمد و تا ریشه کن شدن این ویروس منحوس، همراه و همکار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ستاد ملی مقابله با کرونا خواهد بود.

سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی از ابتدای آغاز شیوع این بیماری از اواخر بهمن ماه سال گذشته تمام نیروهای پلیس را برای همکاری و تعامل با دیگر دستگاه ها در زمینه اقدامات مقابله ای با شیوع ویروس کرونا بسیج کرد و تیم های تلفیقی نیروی انتظامی با نمایندگان وزارت بهداشت که بر اصناف و مراکز خرید نظارت می کنند، تشکیل داد تا با اقلام بهداشتی احتکار شده مبارزه شود. همچنین اقلام بهداشتی احتکاری کشف شده با نظر وزارت بهداشت و دادستان توزیع شد. فرمانده نیروی انتظامی با تشریح تمهیدات و اقدامات نیروی انتظامی در مهار و کنترل این ویروس، به همکاری پلیس با ستاد ملی مقابله با کرونا اشاره کرد و افزود: در کنار همه اقداماتی که در راستای ضدعفونی مراکز انتظامی و معابر شهری صورت می گیرد و ادامه دارد، شناسایی انبارهای احتکار و دستگیری محتکران را به عنوان یک اولویت اساسی دنبال و روند اجرای ماموریت هایمان را با قوت و قدرت مضاعف اجرایی می کنیم.

اجرای رزمایش های پدافند زیستی با هدف مقابله با کرونا

همه مراکز بهداشتی وابسته به نیروهای مسلح و نیروی انتظامی در اختیار بیماران کرونایی قرار گرفت و بنا به دستور فرمانده نیروی انتظامی معاونت بهداد ناجا اقدامات شایسته ای در این زمینه انجام داد و در این راستا رزمایش های پدافند زیستی بیمارستانی و پیش بیمارستانی با محوریت مقابله با کرونا برگزار شد چرا که با توجه به اهمیت موضوع پدافند زیستی در کنار سایر تهدیدهای طبیعی و انسان ساز، موضوع تهدیدات زیستی نیز از جمله سناریو رزمایش ها قرار گرفت و یگان ها موظف شدند به فراخور امکانات و تجهیزات بومی خود، یک رزمایش پدافند زیستی را در قالب تمرین دور میزی یا تمرین یگانی به اجرا درآورند.

در حوزه مدیریت بحران رسیدن به سطح مطلوبی از توانایی دفاعی از طریق ارتقای دانش و مهارت و با تمرین و اجرای رزمایش ها حاصل می شود و تجربه و مهارت حاصل از برگزاری این رزمایش ها در نهایت سبب تقویت خودباوری، اعتماد به نفس و غلبه بر ترس شده و در نتیجه در ارتقای آمادگی مقابله با بحران ها بسیار کارساز خواهد بود براین اساس در حوزه پیش بیمارستانی، معاونت بهداد استان ها و کلینیک های تابعه و در حوزه بیمارستانی نیز 9 بیمارستان تابعه معاونت بهداد ناجا محور برگزاری این رزمایش ها هستند.

از سوی دیگر نظارت های بهداشتی و پیشگیرانه در مراکز آموزشی و پادگان ها توسط معاونت بهداد ناجا ضمن استمرار، تشدید شد با توجه به موج دوم همه گیری کرونا با ابعاد وسیع تری که در شدت علائم و سرعت انتقال نسبت به موج اول دارد، جدیت در رعایت اصول و دستورالعمل های بهداشتی و پیشگیرانه به ویژه در مراکز تجمعی نظیر پادگان ها و مراکز آموزش بیش از پیش ضروری و الزام آور شد.

آموزشگاه علمی تخصصی ناجا نیز از نظر ضعیت بهداشت و رعایت شیوه نامه و دستورالعمل های پیشگیری از کرونا مورد بازدید قرار گرفت و طی بازدیدهایی که از آموزشگاه علمی تخصصی شهید چمران ناجا در کرج، آموزشگاه علمی تخصصی شهید بهشتی ناجا در اصفهان و مرکز آموزش محمد رسول الله (ص) ناجا در شهرستان بیرجند به عمل آمد، وضعیت سلامت کارکنان وظیفه و کیفیت اجرای ارکان شیوه نامه های بهداشتی مورد نظارت و ارزیابی قرار گرفت. مهمترین رکن شیوه نامه بهداشتی در مراکز آموزشی و پادگان ها که رعایت فاصله ایمن حداقل یک متر بین افراد در آسایشگاه ها، سالن های غذاخوری و کلاس های درس است، در مراکز مورد بازدید به خوبی رعایت شده بود.

استفاده از ماسک در مراکز تجمعی به ویژه پادگان ها و مراکز آموزش از دیگر اصول مورد تأکید شیوه نامه بهداشتی نیروی انتظامی بود براین اساس ماسک های M750 به میزان کافی از سوی آماد و پشتیبانی ناجا در پادگان ها و مراکز آموزش ناجا توزیع شد و رعایت بهداشت دست ها و شست و شوی مکرر با در اختیار داشتن صابون مایع کافی در این مراکز مورد تأکید قرار گرفت.

با اقدامات انجام شده از سوی معاونت بهداد نیروی انتظامی و به منظور رعایت بهداشت تغذیه و دستورالعمل های بهداشتی در سالن های غذاخوری مراکز آموزشی به اندازه لازم مایع صابون در اختیار این مراکز قرار گرفت.

همچنین دوره های دو و سه ماهه آموزش سربازی در جریان همه گیری کرونا، کاهش یافت براین اساس در موج اول کرونا بسیاری از مراکز آموزشی ناجا تعطیل بود و نسبت به جذب کارکنان وظیفه اقدام نشد اما با توجه به اینکه بسیاری از مأموریت های ناجا برعهده سربازان وظیفه است و بعد از چند ماه جذب کارکنان وظیفه صورت پذیرفت.

راه اندازی سامانه غربالگری کرونا

راه اندازی سامانه غربالگری کرونا دستاورد دیگری در حوزه مدیریت بحران کرونا در نیروی انتظامی است که بیش از 620 هزار نفر از خانواده کارکنان را مورد غربالگری قرار داد و پایش سلامت 99 درصد کارکنان ناجا تحت سامانه غربالگری بیماری کرونا نیز انجام شد. امکان انجام آزمایش های تشخیصی کرونا (PCR) در بیمارستان فوق تخصصی ولی عصر (عج) نیز فراهم شد و مرکز تحقیقات کاربردی معاونت بهداد و آزمایشگاه های تشخیص طبی و ژنتیک این بیمارستان در طراحی کیت تشخیص کرونا این مرکز درمانی موفق به اخذ مجوز از وزارت بهداشت در زمینه آزمایش تشخیص کرونا شد.

همکاری تیم های مراقبت سلامت ناجا با وزارت بهداشت 

74 تیم مراقبت سلامت متشکل از پزشک، پرستار و کارشناس با هدف تقویت خدمات رسانی مراکز درمانی دانشگاهی کشور و تسریع در روند کنترل شیوع بیماری کرونا، تیم های مراقبت سلامت ناجا با استقرار در مراکز درمانی و بهداد استان‌های سراسر کشور ساماندهی و تشکیل شد.

همچنین به منظور پیشگیری از کرونا در مراکز آموزش، کلانتری‌ها و پاسگاه‌ها، پلیس‌های تخصصی و تمام یگان‌هایی که در ارتباط مستقیم با مردم هستند، از همان روزهای ابتدایی شیوع کرونا در کشور، اجرای تدابیر بهداشتی و پیشگیرانه در مراکز آموزشی و پادگان ها با اجرای طرح بیماریابی فعال اجرا شد.

همه کارکنان پایور و مشمولان در این مراکز روزانه از نظر علائم تب، سرفه، درد عضله و مشکلات تنفسی تحت معاینه و غربالگری قرار گرفته و در صورت نیاز به بستری به مراکز درمانی ارجاع و در صورت تجویز استراحت، مشمولان دارای علائم مورد نظر در پادگان ها قرنطینه می شوند.

همچنین بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغ شده از اداره کل بهداشت معاونت بهداد ناجا، تمام اماکن مراکز آموزش و پادگان ها به طور روزانه تحت ضد عفونی و گندزدایی قرار گرفته و آموزش‌های مرتبط با روش های گندزدایی و رعایت اصول بهداشت فردی و بهداشت محیط به کارکنان و مشمولان ارائه می شود. غربالگری کارکنان وظیفه جدیدالورود و اجرای دستورالعمل های بهداشتی ابلاغی وزارت بهداشت از جمله رعایت فاصله گذاری اجتماعی در آسایشگاه ها با ایجاد فاصله ایمن بین تخت ها، رعایت اصول و موازین بهداشتی در آشپزخانه ها و اماکن تهیه و توزیع غذا از دیگر اقدامات اجرایی پیشگیری از کرونا در این اماکن است.

 اقدامات یگان های ویژه در مقابله با ویروس کرونا

نیروی انتظامی در پیش بینی حوادث و کاهش هزینه های احتمالی در بحران ها آماده است؛ لذا با توجه به این سیاست، یگان ویژه درتمامی عرصه ها حضور یافته در روزهای نخستین شیوع ویروس کرونا با تمام تجهیزات به میدان آمده و از 10 اسفند ماه پس از شیوع ویروس کرونا، در کمترین زمان در فرماندهی یگان ویژه با برپایی قرارگاه پدافند زیستی برنامه های جامعی در خصوص مقابله با این مهمان ناخوانده پیش بینی شد و تمام یگان های سراسر کشور اعلام آماده باش بودند تا در صورت لزوم با تمام قوا و امکانات به مقابله بپردازند.

یگان های ویژه از اولین نیروهایی بود که وارد میدان مبارزه با ویروس کرونا شد، از آنجا که این یگان از تجهیزات به روز و نوینی برخوردار است، آمادگی خود را به وزارت بهداشت و درمان و ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد، سپس به درخواست مراکز بهداشتی و درمانی با استفاده از خودروهای آب پاش سبک و سنگین اقدام به ضدعفونی معابر سطح شهر پرداخت.

همچنین 80 شهر توسط خودروهای آب پاش ضدعفونی شد و در 630 مرحله با استفاده از 780 دستگاه خودروی آب پاش بیش از 13 هزار کیلومتر از معابر سطح شهر و مکان های پر تردد مردم و 6120 نقطه مانند پایانه های مسافربری، ایستگاه های اتوبوس، اماکن مذهبی و محل های پرتردد را با حدود چهار هزار لیتر مواد ضدعفونی مورد تایید وزارت بهداشت گندزدایی کرد.

تولید و توزیع بیش از 200هزار ماسک بهداشتی

با توجه به شیوع گسترده ویروس کرونا و کمبود تجهیزات بهداشتی از قبیل ماسک، یگان ویژه نیروی انتظامی خط تولید ماسک را در یگان های ویژه استان ها در دستور کار خود قرار داد، رده های تابعه با تغییر کاربری اماکن و خیاطی های خود که قبلا منوط به تولید لباس و تجهیزات مربوط به ماموریت های یگان ویژه بود اقدام به راه اندازی خطوط تولید ماسک بهداشتی کردند و 24 خط تولید ماسک در سراسر کشور راه اندازی شد، بیش از 200 هزار ماسک بهداشتی تولید و پس از ایزوله شدن در مراکز مخصوص، در کنار برپایی ایستگاه های سلامت که اقدام به پایش سلامت آحاد مردم به خصوص در مناطق محروم جامعه کردند.

ضدعفونی بیش از 5 هزار واحد مسکونی

یگان ویژه در کنار برپایی ایستگاه سلامت در این برنامه 119 مجتمع و بیش از پنج هزار واحد مسکونی در سراسر کشور توسط کارکنان ضدعفونی و گندزدایی کرد.

همچنین بیش از 13 هزار پک بهداشتی شامل، ماسک، دستکش و محلول ضدعفونی در بین مردم توزیع شد، این اقدامات تا از بین رفتن کامل ویروس منحوس کرونا ادامه خواهد داشت.

رژه خدمت این بار با اهدای خون

از آن جایی که شیوع ویروس کرونا موجب شده بود تا مردم به دلیل ترس از ابتلا به این بیماری مراجعه کمتری به مراکز انتقال خون داشته باشند این بار کارکنان یگان های ویژه ناجا رژه خدمت خود را با رعایت پروتکل های بهداشتی با اهدا خون انجام دادند به طوری که در این اقدام داوطلبانه یک هزار و 730 نفر از کارکنان یگان های ویژه، خون خود را در رگ های نیازمندان جاری کردند.

نقش پلیس پیشگیری در مقابله با شیوع کرونا

پلیس پیشگیری با به کارگیری تمام ظرفیت ها برای مقابله با ویروس کرونا تمام مراکز خدمات دهی این پلیس، خودروهای گشت انتظامی و خودروهای حمل متهم به صورت مداوم و همه روزه سم زدایی و ضدعفونی می شود و علاوه بر اینها اقداماتی چون آموزش چهره به چهره کارکنان کوپ، تجهیز کارکنان به اقلام بهداشتی، کنترل ورود و خروج مراجعان و اهداء اقلام بهداشتی قبل از ورود به محیط های خدماتی و حذف برخی فرآیندها مثل ثبت اثر انگشت را اجرایی کرد.

این پلیس به منظور حفظ سلامت کارکنان کلانتری از ابتلاء به کرونا ویروس همچنین رعایت حقوق شهروندی، طی دو مرحله کلانتری های سراسر کشور را به 500 دستگاه راکد فلزیاب مجهز کرد.

همچنین با واگذاری تجهیزات جدید به واحد های انتظامی، پروتکل های بهداشتی رعایت و شیوه های نوین و الکترونیکی جایگزین شیوه سنتی و دستی در بازرسی بدنی مراجعان به کلانتری ها شده است.

اجرای طرح خلوت سازی

از جمله تمهیدات لازم برای جلوگیری از تجمعات انسانی در محیط های عمومی و از جمله طرح های تاثیر گذار که با تلاش فرماندهان یگان های حفاظت از محیط زیست در سراسر کشور اجرا شد، طرح خلوت سازی بود. با اجرای این طرح توسط محیط‌بان‌ها و کارکنان انتظامی، ممنوعیت تردد در مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان محیط زیست کشور شامل پارک های ملی، پناهگاه های حیات وحش، اثر طبیعی ملی و مناطق حفاظت شده در سراسر کشور خصوصا در روز طبیعت اجرا شد.

نقش کارکنان انتظامی و یگان امداد در اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی

با اعلام طرح فاصله گذاری اجتماعی به منظور قطع زنجیره ابتلا به ویروس کرونا از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا به دستگاه های اجرایی و ناجا، محدودیت هایی در خصوص سفر و تردد خودروها و افراد غیربومی، تعطیلی مشاغل و اصناف غیرضروری و اجتماعات اعمال شد براین اساس به منظور مدیریت این موضوع آموزش های لازم به کارکنان شرکت کننده در این طرح ارائه تا با انعطاف پذیری لازم محورهای مربوط به طرح فاصله گذاری اجتماعی اجرا شد.

19 هزار تیم انتظامی در طرح فاصله گذاری اجتماعی نقش آفرینی کردند، این تیم ها به همراه 17 هزار تیم فعال در حوزه ترافیکی در سراسر کشور اجرای موفق طرح کاهش ترددها در داخل و خارج از شهرها را رقم زدند.

تشکیل قرارگاه مقابله با شیوع ویروس کرونا در پلیس راه آهن و فرودگاه های کشور

از جمله مکان های پر تردد که روزانه عده بسیار کثیری در آن محیط ها جابجا می شوند ایستگاه های راه آهن و سالن های انتظار فرودگاه در سطح کشور است که کنترل ایمنی و امنیتی مراجعان برای دریافت خدمات مسافرتی بر عهده پلیس راه آهن و پلیس فرودگاه های کشور است به همین دلیل همزمان با شیوع ویروس کرونا علاوه بر انجام امور جاری و وظایف ذاتی، قرارگاهی تحت عنوان قرارگاه مقابله با کرونا ویروس تشکیل و با هماهنگی و همراهی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکت فرودگاه های کشور طرح های مختلف اعم از ضد عفونی کردن وسائط نقلیه ریلی و هوایی و پایش سلامت مسافران در دستور کار قرار گرفت.

اجرای طرح غربالگری مسافران و کارکنان هنگام ورود و خروج به ایستگاه ها و ملزم بودن تمام کارکنان به رعایت پروتکل های بهداشتی از جمله اقدامات پلیس راه آهن و فرودگاه بوده است این یگان ها در سراسر کشور با استفاده از امکانات درون و برون سازمانی به صورت مستمر با مواد ضدعفونی کننده گندزدایی می شوند.

عملکرد پلیس در فضای مجازی

اهمیت و تاثیر فضای مجازی از دو بعد مثبت و منفی در خصوص بیماری کرونا مشهود است، جنبه مثبت فضای مجازی در حوزه اطلاع رسانی از بیماری بود و بعد منفی این حوزه، تشویش اذهان عمومی از طریق تکنیک های عملیات روانی از قبیل کوچک نمایی اقدام مسئولان در مواجهه و مقابله با بیماری و بزرگ نمایی کم و کاستی ها در این حوزه بود که با اقدامات به موقع پلیس فتا عده ای از این افراد شناسایی و دستگیر شدند.

گزارش از معصومه نیکنام

• ویروس کرونا
• پلیس راهور ناجا
• فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران