ایرانی‌تر از هر ایرانی؛ دکتر ویلم فلور هلندی
مطلب حاضر به قلم دکتر عباس امام (نویسنده، مترجم، ایران‌پژوه و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز) درباره پروفسور ویلم فلور (ایرانشناس) است.
وی در این مطلب که آن را در اختیار ایسنا گذاشته، می‌نویسد:
1. مقدمه
پروفسور ویلم فلور ایرانشناس (زاده 1942) است و 80 ساله که در 40 سال گذشته 40 کتاب درباره تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران نوشته و حدود 280 مقاله نیز در همین زمینه‌ها در نشریات گوناگون منتشر ساخته است که بسیاری از آنها به فارسی برگردانده شده‌اند. دکتر فلور با اینکه بیش از 20 سال را به عنوان «کارشناس انرژی» در «بانک جهانی» مشغول به کار بوده و به اقتضای شغل خود دائما در حال سفر به چهار گوشه جهان بوده است ولی هیچ گاه رابطه عمیق خود با بررسی و کندوکاو تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران را قطع نکرده است به گونه‌ای که این جمله وی زبانزد آشنایان با کار اوست که مرتب می‌گوید: «ایران، لیلی و من مجنون ایران‌ام». نوشته‌های استاد فلور در دانشنامه‌های معتبر ایرانیکا، دایره‌المعارف اسلام و نظایر آنها منتشر شده‌اند. وی بارها به ایران سفر کرده، به فارسی سخن می‌گوید، از مناطق بسیاری از ایران دیدن کرده، در محافل دانشگاهی و غیردانشگاهی ایرانشناسی، چهره‌ای است شناخته شده و به خاطر تلاش‌ها و خدمات فرهنگی ایشان به ایران و ایرانیان جوایزی نیز در کشور به وی اهدا شده است.
2. ایرانشناسی
حوزه کاری دکتر ویلم فلور، زمینه‌ای است پژوهشی که در فارسی با عناوینی مانند «ایرانشناسی» یا «ایران‌پژوهی» شناخته می‌شود و در انگلیسی با عناوینی مانند Iranian Studies, Iranology, Iranistics. این حوزه تحقیقی که هدفش کندوکاو در ابعاد گوناگون تمدن و فرهنگ ایران است عمدتا از اروپا آغاز شده و دارای پیشینه پرباری در حدود بیش از دو و نیم قرن است. فعالان این زمینه هزاران نفر بوده و هستند که نتایج تحقیقات و یافته‌های خود را در قالب کتاب، مقاله، پایان‌نامه و غیره در اختیار دیگران قرار می‌دهند. حجم کار ایرانشناسان آن چنان گسترده و عمیق است که هم حوزه تمدن و فرهنگ ایران پیش از اسلام را دربرمی‌گیرد و هم ایران دوران اسلامی را. اصولا اغراق نیست که بگوییم بیش از 90 درصد اطلاعات ما ایرانیان در زمینه زبان‌های ایران باستان، ادیان ایران باستان، سلسله‌های شاهان ایران باستان، باستان‌شناسی ایران باستان و تبلیغ برای شناساندن ارزش‌های والای موجود در تمدن و فرهنگ ایران باستان با بهره‌گیری از منابع ایرانشناسی صورت می‌گیرد. در زمینه دستاوردهای ایران دوره اسلامی نیز ایرانشناسان کارهای فوق‌العاده ارزشمندی انجام داده‌اند که بی‌تردید شایسته سپاسگزاری هستند، از جمله پیشگامی در شاهنامه‌شناسی و شاهنامه‌پژوهی، تدوین تاریخ‌نگاری‌های عالمانه زبان و ادبیات فارسی، حفظ و نگاهداری از نسخ خطی فارسی و تصحیح و معرفی صدها نسخه خطی از مواریث فکری فرهنگی ایرانیان به ایرانیان، احیا و ترویج عملی فلسفه، عرفان و تصوف ایرانی، پژوهش‌های جغرافیایی ایران، پژوهش‌های فرهنگ عامه ایرانی، مطالعات قوم‌نگاری اقوام، طوایف و عشایر ایرانی، فرهنگ‌نگاری‌های یک زبانه و دو زبانه، اقدامات گسترده پژوهش تبلیغی برای معرفی تمدن و فرهنگ ایرانی، همگامی عملی با ایرانیان وطن‌دوست و بسیاری مواردی دیگر. برای مطالعه دقیق‌تر موارد یاد شده، خوانندگان گرامی را به کتابی از همین صاحب قلم با این عنوان ارجاع می‌دهم «انیرانی، در خدمت فرهنگ و تمدن ایرانی» (امام، 1396). البته، بی‌تردید چند و چون ارزشی کار یکایک ایرانشناسان همگی در یک سطح نبوده و نیست. برخی کارهای فوق‌العاده ارزشمند کرده‌اند، برخی کارهایی متوسط ارایه داده‌اند و برخی نیز آثاری ضعیف و نه چندان درخور توجه و به راستی مگر آثار مولفان و مصنفان خود ما ایرانی‌ها همگی در یک سطح عالی و معتبر بوده است!؟ ولی به هر روی، موفقیت‌ها و خدمات این پژوهشگران انیرانی به تمدن و فرهنگ ایرانی آن چنان گسترده و برجسته بوده که امروزه ایرانیان بسیاری به تقلید از سبک و سیاق تحقیقات ایرانشناسان غربی، آثار خود را عرضه می‌کنند.
دکتر ویلم فلور از تبار این گونه ایرانشناسان است. وی که متولد سال 1942م (1319خ) در شهر اوترخت هلند است از سن حدود 20 سالگی با زبان فارسی آشنا شده و بعد به تدریج به مطالعات خود درباره تاریخ تمدن و فرهنگ ایرانی عمق و گسترش بخشیده است. به گفته خود وی: «در همان آغاز کار که می‌خواستم فارسی بیاموزم، شروع کردم به خواندن کتاب تاریخ بیهقی. همین کتاب مرا عاشق زبان فارسی و ایران کرد و از آن پس هرگز نتوانستم تحقیقات ایرانی و زبان فارسی را رها کنم» (یاحسینی، 1378). فلور در سال 1966 (1344) لیسانس خود را در رشته جامعه‌شناسی دریافت کرد، سال 1345 برای نخستین بار به ایران آمد و با بورس دولت ایران تحصیلات فوق لیسانس خود در همان رشته را در دانشگاه تهران آغاز کرد. در این دوران با محافل فرهنگی ایران آشنا شد و با شخصیت‌هایی مانند جلال آل‌احمد، آیت‌الله طالقان و مهندس بازرگان ارتباط برقرار کرد. با توجه به علایق فردی و تخصصی خود نیز که به زندگی طبقات پایین جامعه توجه خاصی دارد، بخشی از کارهای پژوهشی خود را روی نحوه کارکرد این طبقات صرف می‌کند. در سال 1971 (1351) با گذراندن پایان‌نامه خود با عنوان «اصناف ایران در دوران قاجار» دکترای خود را در رشته جامعه‌شناسی از دانشگاه لیدن هلند دریافت کرد. بعد راهی کشور آفریقایی ساحل عاج می‌شود و در چند سالی که در آن دیار درگیر کارهای تعاونی‌های کشاورزی می‌گردد، در گوشه و کنار روستاهای دور دست و جنگل‌ها چندین مقاله درباره تاریخ ایران نوشته و منتشر می‌کند.
سال 1974 (1354) به هلند برمی‌گردد و در «وزارتخانه تعاون جهان سوم» هلند مشغول به کار می‌شود. اینجاست که با بهره‌گیری از آرشیو ملی هلند (به ویژه آرشیو کمپانی هند شرقی هلند) در بین سال‌های 1974 تا 1983 با گردآوری هزاران فیش و یادداشت درباره تاریخ روابط تجاری و سیاسی ایران و هلند از دوران صفویه تا قاجاریه به غنای اطلاعات سند محور تاریخی خود درباره این برهه از تاریخ ایران می‌پردازد. همزمان، چندبار نیز به ایران سفر می‌کند و شاهد شکل‌گیری انقلاب ایران نیز می‌شود. بعد از انقلاب نیز چندین بار به ایران مسافرت و در محافل گوناگون علمی و فرهنگی شرکت می‌کند. در سال 1983، به دعوت بانک جهانی از هلند به واشنگتن می‌رود و در آنجا مسوول پژوهش امور انرژی در بانک جهانی؛ از انرژی خورشید و آب گرفته تا نفت و اتم و همچنان سخت درگیر تحقیق درباره تاریخ تمدن و فرهنگ ایران با نوشتن مقالات متعدد و کتاب. شگفت اینکه بیشترین آثار علمی ایشان درباره ایران در همین دوران تالیف و منتشر می‌شود، آن هم در شرایطی که وی بنابر الزامات شغلی ناچار بود هر چند صباحی را در یک گوشه از جهان پیگیر امور انرژی بانک جهانی باشد و شگفت‌تر اینکه دکتر فلور با این همه تالیفات (فهرست آثار، در پایان همین نوشتار و به نقل از زندیه،1383) استاد رسمی هیچ دانشگاهی نیست و بلکه پژوهشگری است آزاد که با انگیزه شخصی و یادگیری دست به قلم می‌شود.
بی‌اغراق باید گفت از سال 1983 که دکتر فلور کار خود را در بخش پژوهش‌های انرژی بانک جهانی آغاز کردند تاکنون بیش از 30 کتاب و بیش از 280 مقاله منتشر کرده‌اند. در یک مورد به گفته خود وی: «در دانشنامه ایرانیکا مقالاتم آن قدر زیاد است که حتی نام بردن از آنها هم برایم دشوار است. از اصناف گرفته تا بیمه و بهره، تا چرم و چوب و ذغال سنگ و چاپ و تا تشکیلات اداری و امور خارجی ایران در دوران صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه.» (یاحسینی،1378، ص. 10). شگفتی دیگر در کار دکتر فلور، این است که می‌گوید: «تا حالا، همیشه تنها کار کرده‌ام و هیچ کس نه به من پول داده و نه کمکم کرده است. من همه کارهایم را با هزینه خودم انجام می‌دهم. کتابخانه مفصلی دارم که همگی را با پول خودم خریده‌ام. البته اخیرا خودم به سراغ یکی دو محقق ایرانی رفته‌ام و با هم کار می‌کنیم، مانند آقای دکتر محمد فغفوری» (یاحسینی،1378، ص. 10).
با این اوصاف و با این همه، آثار تالیفی گوناگون و معتبر آیا اغراق است که با خود بیندیشیم و بگوییم که: «دکتر فلور از هر ایرانی ایرانی‌تر است؟»
3. نقل قول‌های جنجالی
دکتر فلور با این همه گستردگی کارهای ارزشمند خود درباره تاریخ و فرهنگ ایران زمین، آنجا هم که احساس کند در پاره‌ای موارد با شخصیت‌های تاریخ ایران همدلی ندارد و یا در مواردی که در کندوکاو برخی رویدادهای تاریخ ایران با روایت‌ها و تفسیرهای رایج در ایران هم‌عقیده نیست، در خود محافل تخصصی یا عمومی درون ایران با صراحت لهجه دیدگاه‌های انتقادی و دگراندیشانه خود را بیان می‌کند. از جمله این گونه موارد می‌توان به نشستی اشاره کرد که ایشان در جریان پرسش و پاسخ به برخی حاضران در جلسه روز 22 آذر 95 (با حضور پژوهشگران تاریخ ایران، معاون سازمان اسناد ملی، رییس پژوهشکده اسناد، رییس هیات مدیره انجمن ایرانی تاریخ، مدیر سرای ایرانشناسی و دیگران) نکاتی غیرمنتظره برای حضار ایراد کرد که در زیر فقط اشاره وارد به آنها ارجاع می‌دهم (https://www.ihcs.ac.ir/fa):
1. ایران صفوی متلاشی بود
دکتر فلور به موضوع اصلی بحث خود، یعنی اوضاع اقتصادی ایران در دوران صفویه تا قاجار پرداخت و ضمن تاکید بر اینکه برای فهم مسایل ایران در دوره صفویه به بعد خوب است به شرایط اقتصادی این کشور نگاهی بیندازیم، اظهار داشت: ما آمار دقیقی از جمعیت ایران آن زمان نداریم؛ اما به نظر می‌رسد جمعیت ایران در این زمان بین شش تا 9 میلیون نفر باشد. اقتصاد ایران در این زمان کشاورزی بود یعنی 85 درصد از درآمدش را از کشاورزی به دست می‌آورد. از این 85 درصد، 25 تا 30 درصد ایلات و مابقی دهاتی بودند. در شهرها 15 و برخی اوقات بیش از 20 درصد مردم پیشه‌ور بودند. این ایرانشناس هلندی زاویه دید انسانی قرن بیستمی را برای تبیین دوران مورد بحث اشتباه دانست و افزود: ما اکنون از زاویه دید یک قرن بیستمی فکر می‌کنیم که با یک کشور متحد در این دوره طرف هستیم، در حالی که این گونه نیست؛ یعنی خراسان اصلا با خوزستان رابطه نداشت، آذربایجان از کرمان و رشت و بلوچستان خبر نداشت. این مساله بسیار مهمی است. اگر شما درکی از شرایط این دوران نداشته باشید نه فقط شرایط اقتصادی و سیاسی دوران صفویه که قاجاریه را هم درک نمی‌کنید.
وی سپس برای درک بهتر این مساله نظر مخاطبان را به کتابی به نام «تاریخ نان در ایران» که به تازگی به رشته تحریر درآورده جلب کرد: در آن کتاب نشان می‌دهم که مثلا در آذربایجان مردم آن قدر گندم داشتند که داشت از بین می‌رفت اما در مقابل در اصفهان گندم کمیاب بود و مردم داشتند از گرسنگی می‌مردند چراکه ایران قابلیت انتقال آن گندم مازاد را به مناطق دیگر نداشت. این خیلی مهم است. فلور از کشاورزی به عنوان بزرگترین بخش اقتصاد ایران در این دوره یاد کرد و گفت: مردم بیشتر برای مصرف خودشان تولید می‌کردند، مازاد آن را نیز برای پرداخت مالیات و حفظ زندگی‌شان در هنگام قحطی نگه می‌داشتند. غیر از کشاورزی، تولید زغال و فروش آن، نساجی و دامداری نیز وجود داشت. اما در کل جامعه ایران دچار فقری نهفته بود؛ شاه عباس برای جنگ با ازبکان ظروف طلای دربار خویش را خرد می‌کرد و یا به سربازان رسیدهای چرمی می‌داد که پس از پیروزی و بازگشت به اصفهان در مقابل آن طلا دریافت کنند.
وی همچنین از ابریشم خام به عنوان تنها کالای صادراتی ایران در دوران صفوی یاد کرد و افزود: ایران جز ابریشم خام هیچ چیز دیگری نداشت که به نفع کشورهای خارجی باشد. شاید بگویید صنعت فرش داشت ولی فرش در این دوره اصلا صادر نمی‌شد. صادرات فرش از 1290 قمری شروع شد. حتما صادرات به صورت اندک وجود داشت؛ ولی آن قدری نبود که به لحاظ اقتصادی اهمیت داشته باشد. حتی منسوجات گران‌بهای دوران صفویه در آن زمان خیلی کم صادر می‌شد. ایران معدن طلا و نقره نداشت و تنها از طریق واردات و صادرات می‌توانست این فلزات را به دست آورد.
2. خارجی‌ها به دنبال ثروت ایران آمدند! کدام ثروت؟
این پژوهشگر حوزه تاریخ در بخشی از سخنان خود به نقد نظر ایرانیان درباره حضور تاریخی خارجی‌ها در خلیج فارس پرداخت و گفت: من همیشه تعجب می‌کنم که در کتاب‌های ایرانی می‌خوانم و یا اینکه از ایرانی‌ها می‌شنوم که خارجی‌ها به دنبال ثروت ایران آمدند! کدام ثروت؟ از دوره صفویه به بعد خارجی‌ها برای ابریشم آمدند، بعد از آن حتی ابریشم هم نمی‌خواستند. ایران واقعا از نظر اقتصادی کشوری فقیر بود و از بابت صادرات بسیار محدود. مثلا اگر شما در آذربایجان بودید ممکن بود محصول داشتید و می‌فروختید اما از نظر کلی این موضوع در ایران عمومیت نداشت.
بنا بر بررسی‌های فلور، پشم و احشام تنها صادرات خام این دوران بود که البته میزان آن نیز بسیار اندک بود و همین موجب تراز منفی تجاری ایران می‌شد. «به همین خاطر هند بزرگترین صادرکننده به ایران بود. ایران به حد کافی مواد خام نداشت و برای به دست آوردن کالا باید پول می‌داد.». وی در ادامه با مطرح کردن این پرسش که پادشاهان ایران با چنین وضعیت اقتصادی از کجا پول و نقره می‌آوردند، این گونه پاسخ داد: «شاهان ایران برای گیر آوردن ثروت به همسایه‌ها حمله می‌کردند چراکه ایران کشوری کشاورزی بود و زمین در آن ارزش داشت. یعنی هر چه کشور بزرگتر می‌شد درآمد نیز بیشتر می‌شد ولی خب متاسفانه همسایه‌ها هم متقابلا به ایران حمله می‌کردند.»
به تعبیر فلور، ایران در اواخر دوره صفویه کشوری ورشکسته بود چراکه افغان‌ها هنگام حمله به اصفهان تمام خزانه ایران از نقره و طلا را بردند و تجارت از بین رفت. مصیبت دیگر این سرزمین حملات همسایه‌ها بود: «روسیه در گیلان، مازندران و قفقاز شرقی بود و عثمانی در قفقاز غربی و کرمانشاه. گیلان، مازندران و قفقاز جایگاه تولید ابریشم بود. با حملات عثمانی‌ها این تجارت مهم در قفقاز به دست عثمانی‌ها افتاد و ایران این درآمد را از دست داد و همچنین گیلان و مازندران در دست روس‌ها بود.»
3. نادرشاه جلاد بود
به اعتقاد فلور ایران پس از سلطه نادرشاه کشوری درگیر جنگ بود و نادر از دیدگاه وی پادشاهی جلاد: «من همیشه تعجب می‌کنم که ایرانی‌ها یک مجسمه برای او ساخته‌اند و از او به عنوان قهرمان یاد می‌کنند، در حالی که هلندی‌ها به او می‌گویند جلاد. در اواخر حکومت نادرشاه مردم آن قدر از افشاریان خسته شده بودند که شورش می‌کردند و نادرشاه آنها را سرکوب می‌کرد.» وی از قندهار در این دوران به عنوان یکی از مراکز بسیار مهم برای درآمد ایران یاد کرد که اهمیت آن به دلیل راه داشتن به هند از دو مسیر دریا و خشکی بود و پس از حمله افغان‌ها به دست آنها افتاده بود: «زمانی که نادرشاه قندهار را گرفت تجارت اهمیت خیلی کمی داشت. بنابراین اگر دولت ایران می‌خواست درآمدش را افزایش دهد باید به ایالت‌های یاغی و شورشی حمله می‌کرد تا این بی‌نظمی از بین برود و خب این حتما اتفاق افتاد.»
این ایرانشناس هلندی سپس به آمار تلفات انسانی در اصفهان هنگام حمله افغان‌ها اشاره کرد و گفت: «تحت سلطه افغان‌ها و به ویژه در محاصره اصفهان تعداد زیادی از مردم کشته شدند. هلندی‌هایی که در آن زمان در اصفهان بودند، وقایع روزانه را یادداشت می‌کردند. توصیفات آنها از این دوران وحشتناک است؛ بنا بر آماری که آنها ارایه داده‌اند در سال 1735، نود درصد از جمعیت اصفهان کشته شدند. شهرها، قصبات و دهات دیگر هم وضع بهتری نداشتند. غیر از جنگ، طاعون و وبا نیز همه‌گیر شده بود. اگر مردم محاصره شده از گرسنگی نمی‌مردند بعدا نادرشاه آنها را می‌کشت، مخصوصا بعد از اینکه از هند برگشت. زمانی که نادرشاه درگذشت ایران واقعا از هر لحاظ کشوری بیچاره بود. تعداد زیادی از مردم از بین رفته بودند و این بدین معنی است که وقتی شما کارگر کمتری دارید تولید پایین‌تری هم خواهید داشت. آنچه فلور به عنوان راهکار حکومت در این زمان برای حل مشکل اقتصادی مطرح کرد، افزایش فشار مالیاتی بر مردم فرودست بود: «شاهان و خوانین مالیات بیشتری از مردم می‌گرفتند و نتیجه این بود که از نظر گمرک درآمد کمتر شده بود چون تجارت کاهش یافته بود پس واقعا از نظر اقتصادی پادشاهان آن زمان مشکلاتی بزرگ داشتند.»
وی سپس درباره مصائب مالی حکومت نادرشاه، وضعیت درآمد و نیز راهکار آن برای کسری بودجه به تعبیر امروزی گفت: «در سال 1740 درآمد امکانی 2 میلیون و 300 هزار تومان بود ولی آن زمان نادر برای مخارج ارتشی که بعضی اوقات تعداد نفرات آن به بیش از 200 هزار نفر می‌رسید دست‌کم به 2 میلیون احتیاج داشت پس فقط 300 هزار تومان برای مخارج دیگرش باقی می‌ماند؛ یعنی بودجه نقصان داشت. چطور آنها این مساله را حل کردند؟ اولا مالیات‌ها بالا رفت و آن را با فشار از مردم گرفتند. نادرشاه تمام اوقاف را گرفت ولی نکته مثبت ماجرا این بود که به مستوفیان دستور داد که فهرستی دقیق از درآمد هر بخش ارایه کنند، این فهرست آن قدر خوب بود که حتی تا دوره محمدشاه نیز از آن استفاده می‌شد. همچنین دخالت دولت از طریق دلالی در تجارت بیشتر شد، برای چندین سال هم امتیاز تجارت ابریشم خام در گیلان و مازندران اجرا شد. از طرفی نیز از عیار سکه‌ها روزبه‌روز کاسته می‌شد. پس از سال 1732 در معاملات ایران نقره خیلی کم و طلا اصلا نبود. بنابراین سکه‌های برنجی مهم‌ترین وسیله مبادلات تجاری شد. شاه به طور مرتب عیار پول را پایین می‌آورد. در 1763 کریم‌خان زند صادرات سکه را قدغن کرد ولی بعد از 1732 نقره خیلی کم بود. همچنین وزن و عیار سکه‌ها کمتر شد به طوری که تجار حاضر به قبول این پول‌ها نبودند. مثلا هلندی‌ها این سکه‌ها را صادر کردند و 10 تا 20 درصد ضرر کردند. فلور در ادامه برای درک بهتر این شرایط، مخاطبان را به یکی از کتاب‌های در حال چاپ خود به نام «تاریخ پول ایران» ارجاع داد.
4. کمپانی هند شرقی ضرر می‌داد
دوره زندیه نیز از نگاه فلور به لحاظ اقتصادی دست‌کمی از دوران افشاریه نداشت و حتی بدتر از آن دوران بود چراکه اکثر ایالت‌های شمالی مخصوصا آذربایجان، قفقاز و حتی گیلان نیمه‌مستقل بودند و تنها از سکه کریم‌خان استفاده می‌کردند ولی اصلا به او مالیات نمی‌دادند و وقتی کریم‌خان فوت کرد، دوباره یاغی شدند. همچنین بر سر به دست آوردن قدرت بین برادران و پسرعمویش اختلاف افتاد. ایران دوباره درگیر جنگ شد و تجارت رو به افول نهاد. به عقیده وی هلندی‌ها به دلیل همین وضعیت وخیم اقتصادی در 1764 از خلیج فارس می‌روند چراکه برایشان فایده‌ای نداشت: «تجارت آن قدر بد بود که آنها فقط ضرر می‌دادند. انگلیسی‌ها هم همین طور، آنها در 1772 تصمیم گرفتند از خلیج فارس بیرون بروند ولی یک اقامتگاه را در بوشهر و بصره نگه داشتند آن هم نه به منظور تجارت بلکه آن زمان بین فرانسه و انگلستان جنگ بود و انگلیسی‌ها می‌خواستند از لحاظ استراتژیک روابط پستی سریعی از هند به اروپا داشته باشند به خاطر این بود که مردم در دوره قاجار شکایت داشتند که انگلیسی‌ها در آنجا چه کار دارند.»
5. در دوران قاجار ایران نظم گرفت
وی از به قدرت رسیدن قاجارها به عنوان نقطه عطفی در تاریخ ایران پس از 80 سال فطرت یاد کرد و افزود: در دوره قاجار دوباره ایران کشوری منظم شد، تجارت، جمعیت و تولیدات کشاورزی افزایش یافت و ایران دوباره به شرایط عادی بازگشت. می‌شود گفت پیش از آن 80 سال ایران در حال جنگ بود و مردم اصلا امید نداشتند. این ایرانشناس هلندی در پایان سخنان خود گریزی هم به حضور انگلیسی‌ها در خلیج فارس زد و برخلاف باور رایج که حضور انگلیسی‌ها در خلیج فارس را به ضرر ایران می‌داند، آن را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «زمانی که قاجارها به قدرت رسیدند، اروپایی‌ها اصلا در خلیج فارس تجارت نمی‌کردند بلکه اکثر تجار آنجا هندی‌ها و اعراب بودند؛ آنها مالیات به انگلیسی‌ها می‌دادند چون آن زمان انگلیسی‌ها پادشاه هند بودند.» وی همچنین نقش ایران در خلیج فارس را تا این زمان بسیار کمرنگ دانست و افزود: «وقتی انگلیسی‌ها به خلیج فارس آمدند نه ایران در آنجا فعالیت می‌کرد و نه عثمانی، ایران تنها بعد از سال 1882 فعالیت خود را در خلیج فارس آغاز کرد. در هر صورت انگلیسی‌ها خیلی خدمت کردند و خلیج فارس را از حضور دزدان زدودند.»
4. جایزه‌های خارجی و داخلی
1. جایزه «پرکارترین پژوهشگر هلندی مسایل خاورمیانه» در هلند
2. جایزه جهانی «کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» در هفدهمین دوره برگزاری آن آیین
3. جایزه کتابفروشی آینده با همراهی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، کانون زبان فارسی و مجله بخارا (سال 1395)
4. جایزه هشتمین دوره جشنواره بین المللی فارابی (ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی)
5. تقدیر به مناسبت پژوهش های مرتبط با بوشهرشناسی و مطالعات خلیج فارس (در آیین پاسداشت خدمات دکتر فلور در بوشهر)
5. نمایه برخی آثار دکتر ویلم فلور
(1971)
1. The Guilds in Qajar Persia, University of Leiden (unpublished dissertation).
(اصناف در دوره قاجار، رساله دکتری منتشر نشده).
2. The Lutis, a social phenomenon in Qajar Persia,Die Welt des Islams (W.I.), vol. 13. Pp. 103-120.
(لوطیان، پدیده اجتماعی در عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1366).
3. The office of kalantar in Qajar Persia, Journal of the Economic and Social History of the Orient (JESHO), vol. 14, pp. 253-63.
(منصب کلانتر در دوره قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1366).
4. The market police in Qajar Persia, the office of darugh-yi bazar and muhtasib, die welt des Islams, vol. 13, pp. 212-29.
(پلیس بازار در عصر قاجار، منصب داروغه بازار و محتسب، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1366).
5. Politieke mobilizatie in Iran, Sociologische Gids, vol. 18, pp. 202-07.
(جنبش های سیاسی در ایران)
6. Review of Nikki Keddie, Tobacco and Rebellion in Iran, W1, vol. 13, pp. 141-2.
(نقد و بررسی مقاله تنباکو و شورش در ایران اثر نیکی کدی)
(1973)
7. Two communications (naqibul -mamalik and jaridbazi), Zeitschrift der Deutschen Morgenlaendischen Gesellschaft, vo10.123,pp. 79-82.
(رابطه متقابل نقیب الممالک و جریده بازی)
8. The police in Qajar Iran, ZDMG, vol. 123,pp. 293-315.
(پلیس در عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1366)
(1975)
9. The guilds in Iran, an overview from the earliest beginnings till 1972, ZDMG, vol 125, pp. 99-116.
(مروری بر اصناف در ایران از ابتدا تا سال 1972)
10. The merchants in Qajar Iran, ZDMG, vol. 126, pp. 101-135.
(بازرگانان در عصر قاجار)
11.The customs in Qajar Iran, ZDMG, vol. 126, pp 281-311.
(حقوق گمرکی در عصر قاجار)
(1977)
12.Bankruptcy in Qajar Iran, ZDMG, vol.127, pp.61-76.
(ورشکستگی در عصر قاجار)
13. Solar Energy, report on a study of the difficulties involved in applying solar energy in developing countries, den Haag (in collaboration with J.P Langerhorst, G. Prast and T. Thalhammer(.
(انرژی خورشیدی، گزارشی از مطالعه مشکلاتی که در راستای بکارگیری انرژی خورشیدی در کشورهای در حال توسعه وجود دارد.)
14.Le Problme de l'energie dans les pays du Sahel, rapport auClub des amis du Sahel, La Haye.
(مسئله انرژی در کشورهای ساحلی)
15. Appropriate Technology and Netherlands Policy,in:Appropriate Technology, Studium Generale Course, Technical University of Eindgoven.
(فن آوری مناسب و سیاست هلندیان)
16. Aangepaste Technologie en overheidsbeleid, internationale aspecten, de Ingenieur, vol. 38, no.43.
(تصاحب تکنولوژی و سیاست دولت، جنبه های بین المللی)
17.What is development? in: Towards a re-definition of Development. essays and discussion on the nature of development in an international perspective, Alain Birou, Paul-Marc Henry and John P. Schlegel (eds.). Pergamon Press, London (in collaboration with A.W.F. Roos(.
توسعه چیست؟ چاپ شده در مجموعه: به سوی تعریف مجددی از توسعه، مقالات و مباحث در مورد ماهیت توسعه از منظر بین المللی).
(1978)
18. Avvalin sofara-ye Iran va Holand, Tahhuri, Tehran.
) اولین سفرای ایران و هلند، به کوشش داریوش مجلسی و حسین ابوترابیان، تهران، انتشارات طهوری 1356).
19. Energy Options in rural areas of the Third World, report for the cighth World Forestry Congress, Jakarta/ FAO-Rome.
(امکانات انرژی در مناطق روستایی جهان سوم، گزارشی برای هشتمین کنگره جهانی جنگلداری)
20. Perzie, land en volk in ogen van Nederlanders, in: Wij en het Midden-Oosten, MOI publikatie no.1 University of Nijmegen,pp.101-07.
(ایران، سرزمین و مردم در دیدگاه های هلندیان)
21. Tojjar dar'asr-e Qajar, translation of no. 9 by Gholam Orfaniyan, in: Majalla-ye daneshgah-e adabiyyat va'olumn-e ensani-ye daneshgah-e Ferdowsi, vol.13, no. 1 (2536).
(تجار در عصر قاجار، ترجمه غلام عرفانیان، در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی فردوسی)
22. Development cooperation and solar energy, International Journal of Energy Research (in collaboration with Langerhorst, Prast and Thalhammer).
(همکاری در زمینه توسعه و انرژی خورشیدی)
23. Ruznama-ye qoruz-e Isfahan, Iran-e Diruz, vol.1, no. 1(2537).
(روزنامه قروض اصفهان)
(1979)
24. The bankers (sarraf) in Qajar Iran, ZDMG, VOL. 129, pp.263-81.
(صرافان در عصر قاجار)
25. Dutch painters in Iran during the 17th century, Persia, vol.8 (1979), 145-161.
(نقاشان هلندی در ایران طی قرن هفدهم)
26. A Description of the Persian Gulf and its inhabitants in 1756, Persia, Vol. 8, pp.163-86.
(توصیفی از خلیج فارس و ساکنانش در سال 1756)
27. The political role of the Lutis in Qajar Iran, in: G. Schweizer (ed.), Interdisziplinacre Iran-Forschung, Beitrage aus Kulturgeographie, Ethnologie, Soziologie und Neuerer Geschichte, Reichert, Wiesbaden (Beihefte zum Tuebinger Atlas, reihe B,no.40), pp. 179-88.
(نقش سیاسی لوطیان در عصر قاجار)
28. Activities of the UN system on Appropriate Technology, in A.S.Bhalla (ed.), Towards Global Action for Appropriate Technology, Pergamon, London.
(فعالیت های سازمان ملل در بهینه سازی تکنولوژی)
(1980)
29. Het revolutionaire karakter van de Iraanse Shi'itische ulamadroombeeld of realiteit? De Iraanse Revolutie-achtergronden, MOP publikatie no. 5, W.M. Floor & C.M. de Moor (eds.), Nijmegen, pp. 15-29.
(شخصیت انقلابی علمای شیعه ایران - از رویا تا واقعیت)
30. De Iraanse revolutie in beeld, in: The Iranian Revolution - background.
(انقلاب ایران در کاریکاتور)
31. Das Aint des Muhtasib im Iran - zur Kontrolle der OeffentlichenMoral in der Iranischen Geschichte, in: K. Greussing & J-H. Grevemeyer (eds.), Revolution in Iran und Afghanistan, Mardomnameh - Jahrbuch zur Geschichte und Gesellschaft des Mittleren Orients, Berlin, pp.122-39.
(نقش محتسب در ایران - با عنایت به مراقبت از اخلاق عمومی در طول تاریخ ایران)
32. The first printing-press in Iran, ZDMG, vol. 130, pp.369-71.
(اولین مطبوعات در ایران)
33. The revolutionary role of the Shi ite ulama in Iran - wishful thinking or reality? International Journal of Middle Eastern Studies (IJMES), pp..
(نقش انقلابی علمای شیعه ایران - از رویا تا واقعیت)
34. Het Nederlands-Iraanse conflict van 1645, in: Verslagen en Aanwinsten 1978 - 1979 van de Stichting Cultuurgeschiedenis der Nederlanders Overzee (Amsterdam 1980), pp. 46-51.
(رویارویی ایران و هلند در سال 1645).
(1981)
35. The political role of the Lutis in Iran, in: Modem Iran, the dialectics of continuity and change, M.E. Bonine & NR. Keddie (eds.), SUNY, Albany, pp.83-95.
(نقش سیاسی لوطیان در ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چاپ اول 1366).
36. Iranische Geistliche als Revolutionare - Wunschdenken oder Wirklichkeit, in: Religion und Politik im Iran, K. Greussing (ed.) Syndikat, Frankfurt, pp. 305-336.
(شخصیت انقلابی علمای شیعه ایران - از رویا تا واقعیت)
37. DeIraanse Revolutie, Internationale Spectator, November, pp. 633.41.
(انقلاب ایران، دیدگاه بین المللی)
(1982)
38. Demollaheratie in Iran, Internationale Spectator, October, pp. 604-10,
(ملا گرایی در ایران)
39. Pearl fishing in the Persian Gulf in the 18th century, Persia, vol. 10, pp.209-222.
(صید مروارید در خلیج فارس در سده هجدهم)
40.Dutch trade with Masqat in the second half of the 18th century, African and Asian Studies, vol.16, pp.197-213.
(تجارت هلند با مسقط در نیمه دوم قرن 18، ترجمه ابوالقاسم نسری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1381).
41.De gesluierde revolutie in Iran, in: Vrouwen in het Midden-Oosten, E. de Moor (ed.), Wereldvenster, Bussum, pp.28.42.
(انقلاب حجاب در ایران)
42.First Contacts between the Netherlands and Masqat, ZDMG, vol. 132, pp. 289-307.
(اولین برخوردهای بین هلند و مسقط)
(1983)
43. Hotz versus Muhammad Shafi': a case study in commercial litigation in Qajar Iran, LIMES, vol. 15(1983), pp. 185-209.
(هاتس در مقابل محمد شفیع: مطالعه موردی در زمینه رویه قضایی امور بازرگانی در ایران عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چاپ اول 1366)
44. New facts on the Holstein Embassy to Iran (1637), der Islam, vol.63.pp 302-08.
(یافته های جدید از سفارت هلشتاین به ایران)
45. The Revolt of Shaikh Ahmad Madani in Laristan and the Garmsirat (1730-1733), Studia Iranica, vol. 8.p.63-93.
(شورش شیخ احمد مدنی در لارستان و گرمسیرات 33 - 1730، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران (9 و 8)، انتشارات طوس، چ اول 1371)
46. The creation of the food administration in Iran, Iranian Studies, Vol. 16, pp. 199-227.
(ایجاد مدیریت غذایی در ایران)
47. Changes and Developments in the judicial system of Qajar Iran, in: Qajar Iran, E. Bosworth & C. Hillenbrand (eds.), Edinburgh, pp. 113-147.
(تغییر و تحولات نظام قضایی عصر قاجار، ترجمه ابوالقاسم سری چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران عصر قاجار، جلد اول، انتشارات طوس، چ اول 1366)
(1984)
48. Guilds and futuwvat in Iran, ZDMG, vol. 134, pp.106-114.
(اصناف و فتوت در ایران)
49. Industrialization in Iran, 1900-1941 Occasional Paper no.23. Durham University.
(صنعتی شدن ایران 41 - 1900، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران (9 و 8)، انتشارات طوس، چ اول 1371)
50. Le revolte des Muntafiqs en 1787, une nouvelle source, 2DNIG, wol. 134, pp.55-59.
(شورش بنی منتفق در سال 1787، یک منبع جدید)
51. The Bahrein Project of 1754, Persia, Vol.11, pp. 129 -148.
(پروژه بحرین در سال 1754)
(1985)
52. Labour Unions, -Law and -Conditions in Iran (1900-1941), Occasional Paper no. 26, Dutharn University.
(اتحادیه های کارگری - قانون و شرایط کار در ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران، انتشارات طوس، چ اول 1371)
53. A Description of Masqat and Oman anno 1673/1084 H, Moyen Orient & Ocean Indien, vol.2, pp.1-69.
(توصیفی از مسقط و عمان بعد از 1084 ه. فی. 1673م)
34. Review of Mehdi Keyvani: Artisans and Guild Life in the later Safavid period, ZDMG, VOL.135, pp.135-137.
(نقد و بررسی کتاب زندگی صنعتگران و اصناف در اواخر عصر صفوی، اثر مهدی کیوان)
55. Review of A.Amanat, Cities & Trade, Middle East Journal, v1.39, pp. 164.
(نقد و بررسی مقاله شهرها و تجارت اثر عباس امانت)
56. The office of muhtasib in Iran, Iranian Studies, vol. 18, pp.53-74.
(منصب محتسب در ایران)
57. Lutiha, yeki az padidaha-ye ejtema'i-ye 'ahd-e Qajar, translation of no.2 by Ya qub Azhand, Gostara-ye tarikhi va adabiyat, vol.1, pp. 7-28.
(لوطی ها یکی از پدیده های اجتماعی عهد قاجار - ترجمه یعقوب آژند)
(1986)
58. Finance and Foreign Exchange for Industrialization in Iran 1311 319/1991-1941, in: R.I Lawless (ed.), The Gulf in the early 20th century, Durham University Occasional Paper no.31, pp. 125-157 (with E Chawson).
(مبادله مالی و خارجی برای صنعتی کردن در سال های 1319- 1390 هجری شمسی 1941 - 1921)
59. Dutch East India Company's Trade with Sind in the 17th and 18th centuries,Moyen-Orient & Ocean Indien, vol.3 (1986), pp. 111- 144.
(بازرگانی کمپانی هند شرقی باسند در سده های هفدهم و هجدهم)
(1987)
60. Article 'Asnaf, Encyclopaedia Iranica.
(مدخل «اصناف» در دایره المعارف ایرانیکا)
61. Article 'Awarez', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل «عوارض» در دایره المعارف ایرانیکا)
62. Rahdars and their tolls in Safavid and Afsharid Iran, JESHO, vol.30. pp. 318-27 (in collaboration with J.Emerson).
(راهداران و باج هایشان در عصر صفویه و افشاریه)
63. Review of A. Arjomand, The Shadow of God and the Hidden Imam, Iranian Studies, pp. 77-80.
(نقد و بررسی کتاب سایه خدا و امام غایب اثر امیر ارجمند)
64. Review of H. Lajevardi, Labour Unions and Autocracy in Iran, Iranian Studies, pp. 92-95.
(نقد و بررسی کتاب اتحادیه های کارگری و حکومت مطلقه در ایران اثر لاجوردی)
65. Jostarha'i az tarikh-e ejtema'i-ye Iran dar 'ast-e Qajar, Tehran 1365/1987 (Tus), translated by Abu'l-Qasem Serri. First published as two separate volumes, later in 1366/1988 as two volumes in one.
(جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار - ترجمه ابوالقاسم سری)
66. Bar Oftadan-e Safaviyan, Bar Amadan-e Mahmud Afghan, Tehran 1366/1987 (Tus), translated by Abu'l-Qasem Serri.
(برافتادن صفویان، برآمدن محمود افغان، ترجمه ابوالقاسم سره انتشارات توس، چ اول 1365)
67. The Iranian Navy during the Eighteenth Century, Iranian Studies 20 (1987), pp. 31-53.
(نیروی دریایی ایران طی قرن هجدهم)
(1988)
68. Article 'Bahra', Encyclopaedia Iranica (with P. Clawson).
(مدخل «بهره» در دایر المعارف بریتانیکا)
69. Article 'Baj', Encyclopaedia Iranica,
(مدخل «باج» در دایر المعارف ایرانیکا)
70. Ashraf Afghan bar Takhtegah-c Esfahan, Tehran 1367 (Tus) translated by Abu'l-Qasem Serri.
(اشرف افغان بر تختگاه اصفهان، ترجمه ابوالقاسم سری، انتشارات توس، چاپ اول، 1367)
71.Jostarha'i az tarikh-e ejtema'i-ye Iran dar 'asr Qajar, vol.2 Tehran (Tus), translated by Abu'l-Qasem Serri.
(جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، 2 جلد، ترجمه ابوالقاسم سری، انتشارات توس)
72.Le droit d'entreposage dans Qajar Iran, Studia Iranica 13.pa 59-77 and 197-182.
(حق حبس در عصر قاجار)
73.The Commercial Conflict between Persia and the Netherlands, 1712-1718. Durham University, Occasional Papers no. 37.
اختلافات تجاری بین ایران و هلند 18 - 1712، ترجمه ابوالقاسم سری، انتشارات توس، چ اول، 1371)
74.Some Notes on Mut'a, ZDMG, vol.138 (1988), pp.326-31.
(ملاحظاتی درباره متعه)
75.Hukumat-e Nader Shah, Tehran 1367 (Tus), translated by Abu'l-Qasern Serri.
(حکومت نادرشاه، ترجمه ابوالقاسم سری، انتشارات توس، چ اول، 1368)
76.The trade of Jedda in 1738, L'Ocan Indien & Le Moyen-Orient, vol.5, pp. 161-73.
(تجارت جده در 1738)
(1989)
77. Article 'Barg'. Encyclopaedia Iranica (with B. Hourcade).
(مدخل برق در دایر المعارف ایرانیکا)
78. Article 'Barut', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل باروت در دایر المعارف ایرانیکا)
79. Article 'Bath house', Encyclopaedia Iranica,
(مدخل حمام در دایر المعارف ایرانیکا)
80. Article 'Banking in the Islamic Republic', Encyclopaedia Iranica (with P. Clawson).
(مدخل بانکداری در جمهوری اسلامی در دایر المعارف ایرانیکا)
81. Article 'Barda', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل برده در دایر المعارف ایرانیکا)
82. Article 'Bima', Encycyclopaedia Iranica.
(مدخل بیمه در دایر المعارف ایرانیکا)
83. Article 'Bazar', Encyclopaedia Iranica,
(مدخل بازار در دایر المعارف ایرانیکا)
84. Article 'Bloodletting, Encyclopaedia. Iranica.
(مدخل حجامت در دایر المعارف ایرانیکا)
85. Article Bonica, Encyclopaedia Iranica.
(مدخل بنیچه در دایر المعارف ایرانیکا)
86. Review of Masashi Haneda "Le Chah et le Qizilbash: le systeme militaire Safavide", MESA Bulletin 22/1988, pp.204-05.
(نقد و بررسی مقاله شاه و قزلباش: نظام لشکری عهد صفوی. اثر ماساشی هاندا)
87. Article 'Chak". Encyclopaedia Iranica.
(مدخل چک در دایر المعارف ایرانیکا)
88. Article "Chap". Encyclopaedia Iranica.
(مدخل چاپ در دایر المعارف ایرانیکا)
89. Article "Chapar". Encyclopaedia. Iranica,
(مدخل چاپار در دایر المعارف ایرانیکا)
90). Article Chartri', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل چرم در دایر المعارف ایرانیکا)
91. Article "Carpet Trade in the 20th century". Encyclopaedia Iranica.
(مدخل تجارت فرش در قرن بیستم در دایر المعارف ایرانیکا)
92. Article "Matba"a", Encyclopaedia of Islam.
(مدخل مطبعه در دایر المعارف اسلام)
93. The Decline of the Dutch East Indies Company in Bandar Abbas 1747-1759 Moyen-Orient & Ocean Inclien, Vol. 6, pp.45-84.
(برچیده شدن کمپانی هند شرقی هلند در بندرعباس 1759-1747)
(1991)
94. Article "Charcoal". Encyclopaedia Iranica.
(مدخل زغال در دایر المعارف ایرانیکا)
95. Article "Cherik", Encyclopaedia Iranica.
(مدخل چریک در دایر المعارف ایرانیکا)
96. Household and Rural Energy Data Collection, Management and Analysis, Proceedings Pacific Household and Rural Energy Seminar(ESMAP/World Bank)
(جمع آوری اطلاعات راجع به انرژی روستایی و خانگی، مدیریت و تحلیل آن)
97. The Determinants of Fuel Transition in the Household Sector, Proceedings Pacific Household and Rural Energy Seminar (ESMAP World Bank)
(عوامل تعیین کننده حمل و نقل سوخت در بخش خانگی)
98. Traditional Crafts and Modern Industry in Qajar Iran, ZDMG | 141, pp.317-52.
(حرفه های سنتی و صنعت جدید در عصر قاجار
1992)
99. Article "Clocks", Encyclopaedia Iranica.
(مدخل ساعت ها در دایر المعارف ایرانیکا)
100. Article Coal', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل زغال سنگ در دایر المعارف ایرانیکا)
101. Holandiyau dar jazireh-ye Khark. tr. Abu'l-Qasem Seri (Tehran 1371:1992).
(هلندیان در جزیره خارک - ترجمه ابوالقاسم سری، چاپ شده در کتاب جستارهایی از تاریخ اجتماعی مردم ایران (10)، انتشارات طوس، چاپ اول 1371)
102. Article 'Cobalt', Encyclopaedia Iranica (with E. West Fitzhugh)
(مدخل کبالت در دایر المعارف ایرانیکا)
103. Article "Coins", Encyclopaedia Iranica (with Stephen Album, Alan Bates)
(مدخل مسکوکات در دایر المعارف ایرانیکا)
104. Article "Commerce" (Safavid-Qajar period), Encyclopaedia Iranica.
(مدخل تجارت عصر قاجار و صفوی در دایر المعارف ایرانیکا)
105. The Dutch and Khark Island, 1753-1770, A Commercial Nishap,24 (1992) UMES, pp.441 -460.
(هلندیان و جزیره خارک 70 - 1753 - تجارتی ناموفق)
106. The Dutch and Khark Island, The adventures of the Baron von Kniphausen, in: Europeens en Orient aux XVIIIe siecio. Moyen Orient & Ocean Indien (1994), pp. 157-202.
(هلندیان و جزیره خارک، ماجراجویی‌های کلیپ هاوسن)
107. Article Concessions', Encyclopaedia Iranica.
(مدخل امتیازات در دایر المعارف ایرانیکا)
108. Article 'Copper', Encyclopaedia Iranica (with James W. Allan)
(مدخل مس در دایر المعارف ایرانیکا)
109. Article "Customs Duties", Encyclopaedia Iranica.
(مدخل باج راه در دایر المعارف ایرانیک)
110. Article "Darya-ye 'Oman", Encyclopaedia Iranica.
(مدخل دریای عمان در دایر المعارف ایرانیکا)
111. Article 'de Bruyn'. Encyclopaedia Iranica.
(مدخل دو بروین در دایر المعارف ایرانیکا)
112. Kerosene Stoves, their use and performance (with Robert-Jan van der Plas) Industry and Energy Department Paper Series, 'The World Bank.
(اجاق های نفتی، کاربرد و عملکرد آنها)
113. The Residential Sector and CO2 Emissions (with Robert-Jan van der Plas) Industry and Energy Department Paper Scries, The World Bank.
(بخش مسکونی و انتشار گاز Co2)
114. Securite, Circulation et Hygiene dans les rues de Teheran a I'poque Qajar, in: in Adle, Charyar et Hourcade, Bernard eds. Tehran Capitale bicentenaire, Institut Francais de Recherche en Iran, 1992 (Bibliotheque iranienne, vol. 37), pp. 173-198 (also in Persian version).
(امنیت، رفت وآمد و بهداشت در کوچه های تهران عصر قاجار)
(1994)
115. Fact or Fiction: The Most Perrilous Joumeys of Jan Jansz. Struys, in: Calmard, Jean ed. Etudes Safavides (Paris/Tehran, 1994), pp. 5- 68.
(افسانه یا واقعیت، پر مخاطره‌ترین سفرهای بان اشتروس)
116. Book review of Manfred Schneider, Beitrin zur Wirtschaftstruktur und Wirtschaftsentwicklung Persiens 1850-1900, in Iraojan Studies.
117. Book review of Lambton, Qajar Persia in Iranian Studies 22/1989, pp.153-4.
(نقد و بررسی کتاب ایران عصر قاجار اثر لمبتون)
118. Book review of Homa Nateq, Namehha-ye Mirza Khan Kermani, in: Iranian Studies.
(نقد و بررسی کتاب نامه های میرزا خان کرمانی اثر هما ناطق)
(1995)
119. Article DungEncyclopaedia Iranica.
(مدخل کود در دایر المعارف ایرانیکا)
120. Article "Dutch-Persian relations" Encyclopaedia Iranica.
(مدخل روابط ایران و هلند در دایر المعارف ایرانیکا)
121. "The Dutch and the Persian Silk Trade", in: Ch. Melville ed. Safavid Persia (London 1996).pp. 323-68.
(هلندیان و تجارت ابریشم ایران)
122. Review of Foran, Fragile Resistance, Iranian Studies.
(نقد و بررسی کتاب مقاومت شکننده اثر جان فوران)
123. Review of McChestiey "Waqf in Central Asia", Iranian Studies.
(نقد و بررسی کتاب وقف در آسیای مرکزی اثرمک چستی)
124. Biography of Naini, in Encyclopedia of Modern Islam.
(مدخل زندگی نامه نایینی در دایر المعارف ایرانیکا)
125. Biography of Haeri, in Encyclopedia of Modem Islam.
(مدخل زندگی نامه حایری در دایر المعارف ایرانیکا)
126. Urban change under Reza Shah (with E. Ehlers), Iranian Studies 26, pp. 251-25.
(تحول شهرنشینی در دوره رضا شاه)
127. Article Sinf,Encyclopaedia of Islam.
(مدخل صنف در دایر المعارف اسلام)
128. Article "Fiscal regime (Safavid-Qajar") Encyclopaedia Iranica.
(مدخل نظام مالی صفوی - قاجار در دایر المعارف ایرانیکا)
(1996)
129. Rural Energy in Developing Countries: A Challenge for Economic Development, Annual Review of Energy and Environment 21 (1996), pp.497-530 (with Douglas F. Barnes).
(انرژی روستایی در کشورهای در حال توسعه، چالشی برای توسعه اقتصادی)
(1997)
130. The rise and fall of Mirza Taqi, the eunuch grand vizier (1043-551634-45). "Studia Iranica"26 (1997), pp. 237 - 66.
(ظهور و سقوط میرزاتقی وزیر اعظم خواجه 55 - 1043ه. ق. 45 - 1634م)
(1998)
131. The Afghan Occupation of Persia, 1722-1730 (Paris-Cahiers Studia Iranica) (book)-for Persian translation see urs.
(اشغال ایران توسط افغان ها)
132. New Facts on Nader Shah's Indian Campaign in: Kambiz Eslami ed Iran and Iranian Studies. Essays in Honor of Iraj Afshar. (Princeton: Zagros, 1998), pp. 198-219.
(یافته های تازه از لشکرکشی نادرشاه به هند)
(1999)
133. A Fiscal History of Iran in the Safavid and Qajar Period (New YorkBibliotheca Persica) (book).
(صنعت نساجی در ایران، تولیدات و مصارف آن 1925 - 1500)
135. Article Ustadh, Encyclopaedia of Islam.
(مدخل استاد در دایر المعارف اسلامی)
136. Le Karun et l'irrigation de la plaine d'Ahvaz, Studia Iranica 29 (1999), pp.95- 122.
(کارون، آبیاری دشت اهواز)
137. An (Naqqashi) and artists (Naqqashan) in Qajar Persia, Muqarnas 16 (1999), pp. 129-58.
(نقاشی و نقاشان عصر قاجار)
138. The Bandar Abbas - Isfahan Route in the late Safavid Era (1617-1717), IRAN XXXVII (999), pp. 67 - 94.
(راه بندر عباس - اصفهان در اواخر عصر صفوی)
139. Review of R. Tapper, Frontier Nomads of Iran (1997), in JAOS 119.3 (1999), pp. 542-44.
(نقد و بررسی مقاله چادرنشینان مرزی ایران 1997 اثر تاپر)
140. Review of the Blood-Red Arab Flag, in International History Review(1999).
(نقد و بررسی کتاب پرچم خونرنگ عرب)
141. Biomass Energy and the Poor in the Developing World, Journal of International Affairs 53/1 (1999), pp. 237-59 (with Douglas F. Barnes)
(انرژی موجودات زنده و فقرا در جهان در حال توسعه)
(2000)
142. Review of Jarl Schmidt, From Anatolia to Indonesia in JAOS 120 (200), 690-92.
(نقد و بررسی مقاله از آناطولی تا اندونزی اثر جان اشمیت)
143. The Secular Judicial System in Safavid Persia, Studia Iranica 29 (2000), pp. 9-60 translated into Persian.
(نظام قضایی عرفی عصر صفوی، ترجمه حسن زندیه، در کتاب نظام قضایی، عصر صفوی، انتشارات پژوهشکده حوزه و دانشگاه، چ اول، 1381)
144. Safavid Persia's Search for Gold and Silver (with Patrick Clawson), IJIMES 32 (2000), pp.345-368.
(تلاش ایران عصر صفوی برای تحصیل طلا و نقره)
145. The Economy of Safavid Persia (Wiesbaden: Reichert, 2000)- book.
(اقتصاد ایران عصر صفوی)
146. Review of Amanat, Abbas. Pivot of the Universe, in Bibliotheca Orientalis LVII No.5/6 Sept-Dec. 2000, 766-7.
(نقد و بررسی کتاب قبله عالم اثر عباس امانت)
147. Review of Dreschler, Andreas. Die Geschichte der Stadt Qom in Mittelalter (650-1350): in Bibliotheca Orientalis LVII No.5:6 Sept-Dec 2000, pp. 766-7.
(تاریخ شهر قم در قرون میانه)
148. The Sadr or head of the Safavid religious administration, judiciary and endowments and other members of the religious institution, ZDMG (2000), pp. 461-500-translated into Persian.
(صدر رییس نهاد مذهبی، قضایی و اوقاف و سایر اعضای نهاد مذهبی، ترجمه حسن زندیه، در کتاب نظام قضایی عصر صفوی، انتشارات پژوهشکده حوزه و دانشگاه، چاپ اول، 1381).
(2001)
149. Review of Ina Baghdiantz McCabe. The Shah's Silk for Europe's Silver. The Eurasian trade of the Julfa Armenians in Safavid Iran and India (1530-1750). (Atlantain 1999) in electronic form.
(ابریشم شاه برای نقره اروپایی، تجارت اروپا، آسیایی ارمنیان جلفا در ایران عصر صفوی و هند)
150. Review of Mohammad Gholi Majd: Resistance to the Shah.Landowners and Ulama in Iran (University of Florida Press, 2000) in Iranian Studies 2001.
(نقد و بررسی مقاله مخالفت مالکان و علما در ایران با شاه اثر محمد قلی مجد)
151. Review of Merchants, Mamluks, and Murder. The political economy of trade in eighteenth-century Basra, by Thabit AJ. Abdullah, in Middle East Journal 2001.
(نقد و بررسی مقاله بازرگانان، مملوکان و آدمکشی، اقتصاد سیاسی تجارت در بصره طی قرن هجدهم)
152. Review of Kate Fleet. European and Islamic Trade in the early Ottoman state. The merchants of Genoa and Turkey (Cambridge 1999) in JOAS.
(نقد و بررسی کتاب تجارت اسلامی و اروپایی در اوایل شکل گیری دولت عثمانی)
153. The Economic Role of the Olama in Qajar Persia, in Linda Walbridge ed. The Most Learned of the Shi'a (New York:LIP,2001). pp.53-81.
(نقش اقتصادی علما در عصر قاجار)
154. Safavid Government Institutions (Costa Mesa:Mazda, 2001) (book).
(نهادها (مؤسسات) دولت صفوی)
155. The Chaparkhaneh Systern in Qajar Iran, IRAN 39(2001).pp. 253-91.
(نظام چاپار خانه در عصر قاجار)
156. The Talar-e Tahvileh - A Forgotten Safavid Palace, Muqarnas 182001), pp. 149-63.
(تالار طویله، مکانی فراموش شده از عصر صفوی) آثار در دست چاپ)
157. The Khalifeh al-Kholafa of the Safavid Sufi Order, ZDMG 153(2003)
(خلیفه الخلقا در طریقت صفوی)
158.Article Finance, Encycyclopaedia Iranica.
(مدخل مالیه در دایر المعارف ایرانیکا)
159.Article Foreign Affairs, Encycyclopaedia Iranica.
(مدخل امور خارجه در دایر المعارف ایرانیکا)
160.Article Gifts, Encycyclopaedia Iranica.
(مدخل هدایا در دایر المعارف ایرانیکا)
161. The First Dutch-Iranian Commercial Conflict (Costa Mesa: Mazda,2003) book.
(اولین اختلاف تجاری ایران و هلند)
162. The Traditional Crafts of Qajar Iran (Costa Mesa: Mazda, 2003) book.
(حرفه های سنتی ایران عصر قاجار)
163. Dastur al-Moluk a Safavid Government Manual (translation with Mohammad Faghfoory) and commentary (Bibliotheca Persica?,2003)(book).
(دستور الملوک، شرحی بر سازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه محمد فغفوری)
164. Bushire: from Fishing Village to Major Port(1700-1925), in FESTSCHRIFT Dr. Mansurch Ertehadiyeh (Nezam-Mafi).
(بوشهر: از روستای ماهیگیری تا بندری عمده)
165. Juvak kari:A Historical Introduction To A Collection Of Persian Qajar Paintings on Wood (with Gholam Reza Vatandoust) in Paul Luft and Chahryar Adle.(book).
(مقدمه ای تاریخی بر مجموعه ای از نقاشی های عصر قاجار)
166.Agriculture in Qajar Iran (Washington, DC: Mage.2003) (book).
(کشاورزی در عصر قاجار)
167. The Art of Smoking in Iran and other uses of tobacco, in Iranian Studies 2002.
(فن استعمال دخانیات در ایران و سایر استفاده های تنباکو)
168. Wall paintings and other figurative mural art in Qajar Iran (Costa Mesa: Mazda book 2003) (book).
(نقاشی های دیواری و سایر هنرهای دیواری عصر قاجار)
169. Cats in Iran, in Iranian Studies 2003.
(گربه های ایرانی)
170. Article Sihafa or Ruznamehnegari, in Encyclopedia of Islam.
(مدخل صحیفه یا روزنامه نگاری در دایر المعارف اسلام)
171. The brick-workers of south Tehran: a striking record (1953-1979) in International Review of Social History (2004
(کارگران آجرپزی در جنوب تهران)
172. Arduous Travel: 'The Qandahar-Isfahan Highway in the Seventeenth Century, in Proceedings of the 2002 Safavid History Conference.
(بزرگراه قندهار - اصفهان در قرن هفده)
173. Review of Scott Levi, The Indian Diaspora in Central Asia and its Trade 1550-1900, in Iranian Studies.
(نقد و بررسی کتاب پراکندگی هندیان در آسیا و تجارت آنها 1900 -1550)
174. Review of Rene Barendse, The Arabian Sens, in Iranian Studies.
(نقد و بررسی مقاله دریاهای عربی)
175. Review of Asghar Mahdavi and Iraj Afshar, Yazd dar Asnade Amin al-Zarb, in Iran Shenasi.
(نقد و بررسی مقاله یزد در اسناد امین الضرب اثر اصغر مهدوی و ایرج افشار)
176. Review of Mehran Afshan and Madageni, Fotuvvat va Asnaf.
(نقد و بررسی کتاب فتوت و اصناف (چهارده رساله در باب فتوت و اصناف)، با مقدمه تصحیح و توضیح مهران افشاری - مهدی مداینی، نشر چشمه، چ اول 1381)
177. Review of aPakistani book??
(نقد و بررسی بر کتاب پاکستانی اثرسید میر محمد بن بایزید پورانی کراچی 2000)
In the pipeline
آثار در دست اقدام:
178. The Reign of Nader Shah as seen by the Dutch (book).
(حکومت نادرشاه از منظر هلندیان)
179. The Monetary History of Safavid, Afsharid and Qajar Iran (book) with Rudi Matthee and Patrick Clawson.
(تاریخ پولی صفویه، افشاریه و قاجار)
180. Borazjan in the 19th century.
(برازجان در قرن نوزدهم)
181. Tea, Textiles and the Weights ofTrade (book or split up in five articles).
(چای، منسوجات و محموله های تجاری)
182. The Medical System in Qajar Persia (book).
(نظام پزشکی عصر قاجار)
183. Article, The Judicial System in Islamic Iran, Encyclopedia Iranica.
(مدخل نظام قضایی در ایران اسلامی در دایر المعارف ایرانیکا)
184. Diary of Jean Billon, ambassador non-extraordinaire 1704.
(یادداشت های روزانه جان بیلون سفیر غیر فوق العاده و معمولی)
185. The organization and development of the army in Qajar Iran (book).
(سازمان و تحول ارتش در عصر قاجار)
186. Bandar Abbas in Safavid Iran, paper for the fourth Safavid Round Table Bamberg.
(بندر عباس در عصر صفوی)
منابع
امام، عباس (1396). انیرانی در خدمت فرهنگ و تمدن ایرانی. تهران: پژوهش و نشر یادآوران.
زندیه، حسن (1383). شرح حال و فهرست آثار پژوهشی دکتر ویلم فلور. ماهنامه کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، پیاپی 85، صص 66- 75.
یاحسینی، سید قاسم (1378). گفتگو با دکتر ویلم فلور، ایرانشناس هلندی درباره کار، زندگی و آثارش. کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، مهر ماه، ش 24، صص 6-13.
انتهای پیام
