نگاهی به آمار و ارقام سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری میزان، سی و هشتمین جشنواره تئاتر فجر با وجود مشکلات فراوان در بخش اجرا امسال با حضور قابل ملاحظه گروه‌های تهران و سایر شهرستان‌ها برگزار شد.

سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با وجود حاشیه سازی‌های فراوان و انصراف برخی گروه های نمایشی توانست با قدرت تمام این دوره از خود را با آماری قابل توجه به پایان برساند.

پراکندگی حضور استان‌ها در جشنواره

بر اساس آمار به دست آمده از جشنواره، علاوه بر تهران، هنرمندان 28 استان و 39 شهرستان کشور در جشنواره فجر سی و هشتم شرکت داشتند که آمار بسیار خوب و قابل تقدیری است.

برطبق این آمار، در کنار تهران که 49 نمایش را در این جشنواره دارد، 53 گروه از هنرمندانی استان‌های آذربایجان شرقی (تبریز 2 نمایش)، آذربایجان غربی (ارومیه)، اردبیل (اردبیل)، اصفهان (اصفهان 3 نمایش، خمینی شهر 2 نمایش)، البرز (کرج 3 نمایش)، ایلام (ایلام یک نمایش، دهلران 2 نمایش)، بوشهر (2 نمایش بوشهر، برازجان یک نمایش، بندر دیر یک نمایش)، چهارمحال بختیاری (شهرکرد)، خوزستان (اهواز)، خراسان رضوی (مشهد 2 نمایش)، خراسان شمالی (بجنورد)، خراسان جنوبی (بیرجند)، سیستان و بلوچستان (زاهدان)، فارس (شیراز، فسا، نیریز، قیرکارزین)، قزوین (آبیک)، قم (قم)، کردستان (سنندج، مریوان، بیجار)، کرمانشاه (کرمانشاه 3 نمایش)، کرمان (جیرفت)، کهگیلویه و بویراحمد (یاسوج، گچساران)، گلستان (گرگان)، گیلان (رشت 3 نمایش، لاهیجان 2 نمایش)، لرستان (بروجرد، کوهدشت)، مازندران (ساری)، مرکزی (تفرش)، همدان (همدان) و هرمزگان (میناب) نیز در این فستیوال بین المللی کسب تجربه کردند.

براساس اطلاعات، در بخش صحنه‌ای جشنواره بین المللی فجر امسال، هنرمندان 17 استان کشور - آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، البرز، بوشهر، تهران، چهارمحال بختیاری، خوزستان، خراسان رضوی، قزوین، سیستان و بلوچستان، فارس، قم، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، گلستان، لرستان - 35 نمایش را به روی صحنه بردند.

براساس این آمار 16 اثر از تهران، 19 اثر از سایر شهر‌های کشور شامل اهواز، تبریز، ارومیه، گرگان، بوشهر، بندر دیر، شهرکرد، مشهد، آبیک، قم، زاهدان، کرج، گچساران، بیجار، کوهدشت، فسا، یاسوج و اصفهان در این بخش با یکدیگر رقابت کردند.

در بخش خیابانی 24 اثر از 13 استان کشور حضور دارند. در این جشنواره هنرمندانی از استان‌های آذربایجان شرقی، اصفهان، ایلام، بوشهر، تهران، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، مرکزی، کرمان، گیلان و لرستان این 24 نمایش را اجرا کردند.

براساس اطلاعات به دست آمده 3 اثر از تهران، 21 اثر از سایر شهر‌های کشور شامل اصفهان (2 نمایش)، خمینی شهر (2 نمایش)، لاهیجان (2 نمایش)، کرمانشاه (2 نمایش)، دهلران (2 نمایش)، رشت، تفرش، جیرفت، تبریز، بوشهر، مریوان، سنندج، زاهدان، ایلام، بروجرد و مشهد در این بخش با یکدیگر رقابت کردند.

در بخش دگرگونه‌های اجرایی که با حضور 4 نمایش برگزار می‌شود 3 نمایش از تهران و یک نمایش از کرج حضور داشتند.

در بخش به علاوه جشنواره، هنرمندان 7 استان کشور - تهران، فارس، همدان، بوشهر، هرمزگان، البرز وکرمانشاه - در بخش به علاوه فجر حضور داشتند.

براساس اطلاعات به دست آمده 29 اثر از تهران، 4 اثر از فارس (2 اثر از شیراز، یک اثر از نیریز و یک اثر از قیروکازرین)، یک اثر از کرمانشاه، همدان، بوشهر (برازجان)، هرمزگان (میناب)، البرز در این بخش با یکدیگر رقابت کردند.

در نهایت در بخش رادیویی جشنواره 11 اثر در تالار رودکی با یکدیگر رقابت کردند که سهم هنرمندان تهرانی 5 اثر، هنرمندان گیلانی 2 اثر و هنرمندان استان‌های مازندران، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و اردبیل هریک، یک اثر بود.

جایگاه هنرمندان بین المللی تئاتر در جشنواره (تئاتر ملل)

آنگونه که روابط عمومی سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، اعلام کرد مدیران کمپانی‌ها، تهیه کنندگان و هنرمندان تئاتر 21 کشور در سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و پنجمین بازار بین‌المللی هنر‌های نمایشی ایران حضور یافتند.

براساس این اعلام شش نمایش از کشور‌های لهستان (2 نمایش)، ارمنستان، بلژیک، سوییس و یونان در بخش تئاتر ملل سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اجرا شدند. از این تعداد 4 نمایش «شکل‌های دست ساز» از ارمنستان، «شهر بد» از لهستان، «تسلا» از یونان و «ارواح» از سوئیس در بخش صحنه‌ای و «قدم زدن در مسیر» از بلژیک و «سکوت» از لهستان در بخش خیابانی بودند.

همچنین 25 مهمان از 19 کشور شیلی، فنلاند، گرجستان، کرواسی، فرانسه، چین، بلژیک، لیتوانی، روسیه، سوییس، ایتالیا، آذربایجان، تاتارستان، ارمنستان، تاجیکستان، دانمارک، الجزایر، عمان، هلند در پنجمین بازار بین‌المللی هنر‌های نمایشی ایران که از 13 تا 17 بهمن ماه در تهران برگزار می‌شود، حضور یافتند.

تعداد اجرا‌های نمایشی در جشنواره

آنگونه که جدول اجرای نمایش‌های نشان می‌دهد، 119 نمایش 323 اجرا در جشنواره داشتند.

برطبق این آمار، در بخش صحنه‌ای 36 نمایش 116 اجرا، در بخش خیابانی 24 نمایش، 72 اجرا، در بخش ملل 6 نمایش (صحنه‌ای و خیابانی) 17 اجرا، در بخش به علاوه جشنواره 38 نمایش، 60 اجرا، در بخش دیگرگونه‌های اجرایی 4 نمایش، 30 اجرا و بالاخره در بخش رادیویی 11 نمایش 11 اجرا شدند.

تعداد تماشاخانه‌های فعال در جشنواره

در طول جشنواره بین المللی فجر 19 تماشاخانه تهران فعال هستند. در کنار این تالار‌ها و تماشاخانه ها، کارگاه دکور تالار وحدت، پارکینگ تالار وحدت، محوطه مجموعه تئاتر شهر، خانه هنرمندان ایران، ایوان انتظار مترو میدان ولیعصر (عج)، موسسه صبا در فرهنگستان هنر، بیمارستان امام خمینی و موزه عبرت نیز برای اجرای برخی نمایش‌ها مدنظر گرفته شد.

براساس آنچه در جدول اجرا‌ها نشان داده شد:

بخش صحنه‌ای در 10 سالن نمایشی؛ تالار اصلی تئاتر شهر (2 نمایش)، چهارسو (5 نمایش)، سایه (4 نمایش)، قشقایی (7 نمایش)، مولوی (6 نمایش)، دکتر ناظرزاده ایرانشهر (4 نمایش)، استاد سمندریان ایرانشهر (3 نمایش) و سرو (4 نمایش)، تماشاخانه شهرزاد (1 نمایش) به روی صحنه رفتند.

بخش ملل در بخش صحنه‌ای در 4 سالن نمایشی تالار سایه، تالار قشقایی، تماشاخانه استاد سمندریان و کارگاه دکور تالار وحدت، و در بخش خیابانی در محوطه تئاتر شهر و پارکینگ تالار وحدت اجرا شدند.

نمایش‌های خیابانی در سه منطقه محوطه مجموعه تئاتر شهر، خانه هنرمندان ایران و ایوان انتظار مترو میدان ولیعصر (عج) اجرا شدند.

بخش به علاوه جشنواره در 8 تماشاخانه نوفل لوشاتو (6 نمایش)، ایران تماشا (11 نمایش)، خانه نمایش مهرگان (7 نمایش)، دیوار چهارم (11 نمایش)، آژمان 1 (5 نمایش)، آژمان 2 (6 نمایش)، شانو (9 نمایش) و دا (5 نمایش) داشتند.

بخش دیگر گونه‌های اجرایی در 4 منطقه موسسه صبا در فرهنگستان هنر، بیمارستان امام خمینی، موزه عبرت و تالار سایه اجرا شدند؛ و بالاخره بخش رادیویی جشنواره نیز در تالار رودکی به اجرا در آمدند.

تفکیک جنسیتی نویسندگان حاضر در جشنواره

119 نویسنده مسئولیت نگارش 112 نمایشنامه (به جز بخش ملل) این جشنواره را بر عهده دارند. از این تعداد نویسنده، 99 نویسنده مرد و 20 نویسنده زن بودند. براساس این اطلاعات آماری 37 نویسنده مسئولیت نوشتن نمایشنامه‌های بخش صحنه‌ای را بر عهده دارند که از این تعداد 32 نویسنده مرد و 5 نویسنده زن بودند.

در بخش خیابانی 24 نویسنده مسئولیت نوشتن متون این بخش را بر عهده دارند که از این تعداد 18 نویسنده مرد و 6 نویسنده زن بودند. 42 نویسنده (5 نویسنده زن و 37 نویسنده مرد) مسئولیت اجرای نمایش‌های بخش «+ فجر» را برعهده داشتند.

5 نویسنده (همگی مرد) مسئولیت نگارش نمایش‌های دیگرگونه‌های اجرایی را دارند و 11 نویسنده (7 نویسنده مرد و 4 نویسنده زن) وظیفه نگارش متون نمایش‌های رادیویی را عهده دار بودند. فعال‌ترین نویسنده جشنواره فجر علی بیگدلی با حضور 4 نمایشنامه در بخش به علاوه جشنواره و رضا گشتاسب با اجرای سه نمایش در بخش صحنه‌ای بودند.

از تعداد متون حاضر در جشنواره 102 نمایش تولید نمایش نامه نویسان ایرانی و 10 نمایش تولید نمایشنامه نویسان سایر کشور‌ها (تام استوپارد، دیدیه ون کولارت، آنتوان چخوف روسی، ویکتور هایم، مارتین مک دونا، وودی آلن، چخوف، ساموئل بکت، شکسپیر، پیتر بروک و آلبرکامو) بودند.

تفکیک جنسیتی کارگردانان حاضر در جشنواره

114 کارگردان مسئولیت اجرای 112 نمایش جشنواره را بر عهده دارند که از این تعداد 95 کارگردان مرد و 19 کارگردان زن بودند.

براساس اطلاعات آماری 36 کارگردان (30 کارگردان مرد و 6 کارگردان زن) مسئولیت اجرای نمایشنامه‌های بخش صحنه، 24 کارگردان (19 کارگردان مرد و 5 کاگردان زن) در بخش خیابانی، 38 کارگردان (6 کارگردان زن و 32 کارگردان مرد) در بخش به علاوه، 5 کارگردان در بخش دیگرگونه‌های اجرایی و 11 کارگردان در بخش رادیویی (9 کارگردان مرد و 2 کارگردان زن) حضور داشتند.

از بین 114 کارگردان، 49 کارگردانان (15 نمایش صحنه ای، 16 نمایش خیابانی، 9 نمایش به علاوه، 5 نمایش رادیویی و کلیه نمایش‌های دیگرگونه‌های اجرایی)، نمایشنامه‌های خود را برای اجرا آماده کرده بودند.

در بخش کارگردانی علی بیگدلی با کارگردانی 4 اثر چنگار، 12 روز، طبخ، طباخ و مطبخ و غول کتابخانه که در تماشاخانه شانو به روی صحنه رفتند، فعال‌ترین هنرمند جشنواره بود.

آمار جایزه بگیران جشنواره سی و هشتم

در 8 بخش سی و هشتمین جشنواره بین المللی فجر 30 ردیف جایزه‌ای شامل عکس، پوستر، قلام تبلیغاتی، نمایشنامه نویسی، رادیو (افکت زنده، تهیه کنندگی، بازیگری زن، بازیگری مرد، نمایشنامه، کارگردانی و رادیوتئاتر برتر)، خیابانی (موسیقی، طراحی فضا، بازیگری مرد، بازیگری زن، طراحی و ایده پردازی و کارگردانی)، صحنه‌ای (طراحی حرکت، طراحی نور، طراحی صدا و آرایه‌های صوتی، طراحی گریم، موسیقی، طراحی لباس، طراحی صحنه، بازیگری مرد، بازیگری زن، نمایشنامه و کارگردانی) مشخص گردیده بود.

براساس آمار، هیئت داوران در سی و هشتمین جشنواره، از 49 نفر با تندیس (در برخی بخش‌ها 2 نفر یک تندیس گرفته اند) و از 18 نفر با لوح تقدیر قدرانی کردند.

در زیر به تفکیک به بررسی جوایز اهدایی در جشنواره می‌پردازیم:

الف: بخش پوستر، اقلام تبلیغاتی و عکس

در این سه بخش مجزا، 13 جایزه شامل 9 تندیس و 4 تقدیر به برترین‌ها اهدا شد که سهم مردان در بخش تندیس 8 جایزه و سهم زنان فقط یک جایزه (در بخش عکس) بود. تمامی جایزه بگیران این سه بخش از تهران بودند.

ب: بخش رادیویی

در بخش رادویی 8 تندیس به برترین‌ها اهدا شد و جوایز میان هنرمندان تهران و بیرجند تقسیم گردید.

در بخش رادیویی هنرمندان تهرانی جوایز افکت زنده، تهیه کنندگی، بازیگری مرد، کارگردانی و تئاتر رادیویی برتر و هنرمندان بیرجند جوایز کارگردانی، نمایشنامه نویسی و بازیگری زن را کسب کردند. از منظر جنیسیت 4 مرد و 4 زن حایز رتبه‌های برتر در بخش رادیویی شدند.

ج: نمایشنامه نویسی

در بخش نمایشنامه نویسی که رقابت میان 7 نمایشنامه، ابراهیم نوشته مرضیه شاه دادی از شهر تهران، بمب‌های دست نویس نوشته مجید بخششیان از مشهد، راهبان مجسمه گچی نوشته مهدی افشار قهرمانی از شهر تهران، سیزیف نوشته محمدصادق گلچین عارفی از شهر تهران، نقاشی اشر نوشته محمدحسین معارف از شهر تهران، ورشو نوشته علی حاتمی نژاد از شهر مشهد بود در نهایت 3 نمایشنامه تهران سی زیف، ابراهیم و راهبان مجسمه گچی حایز رتبه برتر شدند.

د: بخش خیابانی

در بخش خیابانی 9 ردیف جایزه میان هنرمندان سه شهر تهران، بوشهر و دهلران تقسیم شد. در این بخش از میان 8 بخش حایز دریافت تندیس، تهران برای موسیقی، طراحی فضا، کارگردانی و بازیگری مرد، دهلران برای بازیگری مرد و بازیگری زن و بوشهر برای طرح و ایده جوایز برتر را کسب کردند.

در این بخش، جایزه ویژه به هنرمندان بوشهری و جایزه بزرگ تئاتر خیابانی به هنرمندان تهران رسید. همچنین اثرنمایشی تنها یک زمین داریم که در بخش میهمان حاضر شده بود نیز تقدیر شد. در مجموع در بخش خیابانی 13 نفر (7 مرد و 5 زن) جایزه کسب کردند.

ه: بخش صحنه‌ای

در بخش صحنه‌ای در مجموع 12 نفر (9 مرد و 3 زن) تندیس و 13 نفر (10 مرد و 3 زن) تقدیر شدند. در این بخش رقابت بسیار نزدیکی میان هنرمندان اهواز و تهران ایجاد شد و در نهایت این تهرانی‌ها بودند که بیشترین جوایز این بخش را نیز نصیب خود کردند.

در این بخش تهران در طراحی صدا و آرایه‌های صوتی، طراحی لباس، بازیگری زن، بازیگری مرد، نمایشنامه نویسی و کارگردانی و اهواز در طراحی حرکت، طراحی نور، طراحی گریم، موسیقی و طراحی صحنه توانستند تندیس جشنواره را به دست آورند.

همچنین از هنرمندان تهران در طراحی نور، طراحی صدا و آرایه‌های صوتی، طراحی گریم، موسیقی، طراحی صحنه، بازیگری زن، بازیگری مرد، نمایشنامه نویسی و کارگردانی، هنرمندان اهواز در کارگردانی و طراحی لباس، هنمرندان شهرکرد در بازیگری زن و هنرمندان گرگان در نمایشنامه نویسی تقدیر شد.