سوابق کامل وزرای پیشنهادی رئیسی؛ از وزارت خارجه تا وزارت کشور + اسامی

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- محمد حسین طارمی؛ حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی، هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران و سکان دار دولت سیزدهم است که درانتخابات 29 خرداد 1400 توانست با کسب 18 میلیون رای از جانب مردم، پیروز انتخابات شود. حکم ریاست جمهوری رئیسی در روز سه‌شنبه (12مرداد) توسط مقام معظم تنفیذ شد. دو روز بعد پنجشنبه (14مرداد) رئیس دولت سیزدهم در مجلس شورای اسلامی تحلیف و رسما 4 سال ریاست وی آغاز شد.

مطابق نص قانون، رئیس جمهور حداکثر 10 روز پس از تحلیف زمان دارد تا اعضای کابینه خود را به مجلس شورای اسلامی معرفی کند؛ در مقابل، مجلس شورای اسلامی یک هفته فرصت دارد تا به ارزیابی و بررسی سوابق و برنامه‌های افراد بپردازد و نهایتا کابینه را به رای بگذارد. نفرات مطرح شده برای وزارت و اشخاص هیئت دولت اگر بتوانند چراغ سبز اعتماد مجلس را کسب کنند، رسما از آن روز آغاز به کار می‌کنند.

دستور شتاب در تشکیل کابینه جدید

رهبر انقلاب در مراسم تنفیذ، بر ضرورت «سرعت عمل در تشکیل دولت» تاکید کردند و فرمودند «شرایط کشور اقتضا نمی‌کند که تشکیل دولت به تاخیر بیفتد.» ایشان بر همین اساس خواستار شدند که رئیس‌جمهور در معرفی وزرای پیشنهادی و مجلس نیز در بررسی صلاحیت وزیران «شتاب» به‌خرج دهند؛ با توجه به مطالبه رهبر انقلاب احتمال می‌رفت رئیسی در روز تحلیف یا حداکثر تا چند روز بعد کابینه خود را به مجلس تقدیم کند، اما اینگونه نشد. نهایتا امروز چهارشنبه (20مرداد) لیست غیر رسمی کابینه سید ابراهیم رئیسی برای گرفتن رای اعتماد به مجلس معرفی شد که در ادامه به اسامی وزرای احتمالی می‌پردازیم.

1. وزارت آموزش و پرورش

وزارت آموزش و پرورش، سازمان آموزشی کشور است که مسئولیت آموزش کودکان و نوجوانان و نیز تربیت آموزگار را بر عهده دارد. این وزارتخانه از سال 1343 که از وزارت اطلاعات و فناوری جدا گردید مسئولیت آموزش عالی (دانشگاه‌ها) را نیز عهده‌دار بوده‌است؛ اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاه‌ها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده دارد. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.

حال امروز حسین باغ گلی برای وزارت این وزارتخانه حساس که نقشی اساسی بر رشد کودکان این سرزمین دارد، از طرف رئیس دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی، معرفی شد.

2. وزارت ارتباطات و فناوری

وزارت ارتباطات و فناوری یکی از وزارت خانه‌های مهم دولت محسوب می‌شود که می‌تواند سیاست های دولت را در مورد فضای مجازی و موارد مشابه اجرایی کند، اهمیت انتخاب این چهره از هفته گذشته و با بررسی طرح صیانت از کاربران فضای مجازی در مجلس شورای اسلامی دو چندان شده است. نهایتا امروز نام عیسی زارع پور، به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس ارائه شد.

3. وزارت اطلاعات

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران که به اختصار «واجا» شناخته می‌شود، نام یکی از وزارت‌خانه‌های مهم کشور است. این سازمان مسئولیت کسب و پرورش اطلاعات امنیتی و اطلاعات خارجی، حفاظت اطلاعات، ضد جاسوسی، ضد تروریسم و به دست آوردن آگاهی‌های لازم از وضعیت دشمنان داخلی و خارجی ایران در جهت پیشگیری و مقابله با توطئه‌های آنان علیه این کشور تشکیل شده است.

حجت الاسلام رئیسی به دلیل نگاه خاصی که در قوه قضائیه مبنی بر برنامه ریزی و تدوین طرح تحول چند ساله دارد، سید اسماعیل خطیب را به عنوان سکاندار هدایت این وزارتخانه به مجلس شورای اسامی معرفی کرد تا با بر عهده گرفتن این سمت، برنامه تحولی ارائه دهد. همچنین این وزارت خانه نشان دهنده سوگیری رفتار امنیتی و سیاسی دولت خواهد بود.

4. وزارت امور اقتصادی و دارایی

وزارت امور اقتصادی و دارایی یکی از 19 وزارتخانه دولت و مسئول تنظیم سیاست‌های اقتصادی و مالی کشور، اجرای سیاست‌های مالیاتی و برنامه همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های مشترک با کشورهای دیگر است. سید احسان خاندوزی امروز به عنوان گزینه احتمالی رئیسی به مجلس شورای اسلامی جهت اخذ رای اعتماد معرفی شد.

5. وزارت امور خارجه

برخی پست‌ها و وزارت خانه‌های کلیدی مثل وزارت خارجه و شورای عالی امنیت ملی و سازمان انرژی اتمی شاید به دلیل گره خوردن به سناریوی تکراری تحریم و مذاکرات قدری جنبه حیاتی برای ما داشته باشد و شاید بتوان اینگونه گفت که بسیاری ازاوضاع و شرایطی که در حوزه مدیریت تحریم‌ها مهم و ضرور است در گرو تصمیم در این حوزه‌های نهادی و تاثیرگزار خواهد بود. با این تفاسیر، امروز امیر عبداللهیان به عنوان وزیر امور خاجه دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شد.

6. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی علاوه بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی کشور، مدیریت دانشگاه‌های علوم پزشکی را عهده‌دار است. نام این وزارتخانه از ابتدا تا چند سال پس از انقلاب اسلامی، وزارت بهداری بوده است. این وزارت خانه از سال 98 نقش پر رنگی در کشور دارد و با وجود شیوع هر روزه ویروس کرونا، شخصی که در این جایگاه قرار می‌گیرد باید برنامه اساسی و گره‌گشا برای این معضل داشته باشد. رئیس دولت سیزدهم اما امروز، بهرام عین اللهی را به عنوان وزیر پیشنهادی خود برای این وزارتخانه به مجلس معرفی کرد.

7. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در 8 تیر 1390 و تصویب شورای نگهبان در 12 تیر در راستای طرح کوچک سازی دولت با ادغام سه وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، کار و امور اجتماعی و تعاون تشکیل شد. تصدی این وزارت در ابتدا و پس از تصویب مجلس برعهده عبدالرضا شیخ الاسلامی بود. اما رئیسی برای این وزارتخانه، حجت الله عبدالملکی را معرفی کرد.

8. وزارت جهاد کشاورزی

رسالت اصلی وزارت جهاد کشاورزی تامین امنیت غذایی مردم کشور است. در تامین امنیت غذایی 4 محور اساسی حفظ منابع پایه، مدیریت بر زمین، آب و خاک، مدیریت بر تولید و کشت، مدیریت بر منابع و نهاده‌ها، مدیریت بر بازار عرضه و مسائل اقتصادی تولید وجود دارد. در صورت حصول این چهار اصل را در کنار هم، امنیت غذایی تامین خواهد شد. وزارت جهاد کشاورزی در سال 1379 با ادغام دو وزارت‌خانه جهاد سازندگی و وزارت‌خانه کشاورزی تشکیل شد. سید جواد ساداتی نژاد به عنوان وزیر پیشنهادی رئیسی برای این وزارتخانه معرفی شده است.

9. وزارت دادگستری

به موجب اصل یکصد و شصتم قانون اساسی این وزارتخانه «مسئولیت کلیه مسائل مربوطه به روابط قوه قضائیه با قوه مجریه و قوه مقننه را بر عهده دارد و از میان کسانی که رئیس قوه قضائیه به رئیس‌جمهور پیشنهاد می‌کند انتخاب می‌گردد.» وزیر دادگستری تنها وزیری است که برای انتخاب به این سمت، نیازمند کسب اعتماد روسای هر سه قوه است. رئیس قوه قضائیه می‌تواند اختیارات تام مالی و اداری و نیز اختیارات استخدامی غیر قضات را به وزیر دادگستری تفویض کند. در این صورت وزیر دادگستری دارای همان اختیارات و وظایفی خواهد بود که در قوانین برای وزراء به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی پیش‌بینی می‌شود.

شاید راحت‌ترین کار برای رئیسی که خود تا چندی پیش به عنوان رئیس قوه قضائیه بود، انتخاب وزیر دادگستری باشد؛ از طرفی به نظر می‌آید که اهمیت و وسواس بیشتری برای معرفی گزینه‌های معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری و وزارت دادگستری به خرج دهد. با توجه به این شرایط، رئیسی امروز امین حسین رحیمی را به عنوان وزیر پیشنهادی خود به مجلس معرفی کرد.

10. وزارت دفاع

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح مسئول برنامه‌ریزی، هماهنگی، پشتیبانی و گسترش توان دفاعی نیروهای مسلح ایران است. همچنین وظیفه تجهیز نیروهای دفاعی برای مقابله با تهدیدات احتمالی بر عهده این وزارتخانه است.

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به مجموعه وزارت دفاع و تمام موسسات، سازمان‌ها و شرکت‌های تابع آن اطلاق می‌شود. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، وزارتخانه‌ای به نام «وزارت جنگ» وجود داشت که پس از پیروزی انقلاب به (وزارت دفاع) تبدیل شد و وظیفه پشتیبانی از ارتش جمهوری اسلامی ایران را به عهده گرفت. پس از تشکیل سپاه پاسداران و به ویژه در زمان جنگ به علت گسترش این نهاد انقلابی و برای پشتیبانی از آن، وزارتخانه دیگری به نام (وزارت سپاه پاسداران)، تشکیل شد.

با پایان یافتن جنگ به علت ضرورت تمرکز پشتیبانی تسلیحاتی، تدارکاتی و خدماتی نیروهای مسلح، قانون انحلال وزارت های دفاع و سپاه پاسداران و تشکیل وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در تاریخ 31 مرداد 1368 در 16 ماده، 16 تبصره و 20 بند به تصویب نهایی مجلس و تایید شورای نگهبان رسید. حال امروز نام محمد رضا قرایی آشتیانی به عنوان وزیر این وزارتخانه به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد.

11. وزارت راه و شهرسازی

در تاریخ 31 خرداد سال 1390 با رأی مجلس و تأیید شورای نگهبان وزارت راه و ترابری با وزارت مسکن و شهرسازی ادغام شد و وزارت راه و شهرسازی را تشکیل دادند. این وزارت متولی اداره امور حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی در محدوده داخلی کشور و ارتباطات ترابری میان ایران و دیگر کشورهای جهان و همچنین سیاست گذاری در حوزه مسکن و شهرسازی در ایران می‌باشد. با توجه به شعارهای سید ابراهیم رئیسی در زمان انتخابات در رابطه با مسکن جوانان و قول حل این معضل، انتظار می‌رود با معرفی رستم قاسمی به مجلس، بتواند به وعده‌های خود را عملی کند.

12. وزارت صمت

در سال 1353 «وزارت بازرگانی» از وزارت اقتصاد تفکیک و مستقل و با اهداف مشخص شروع به فعالیت کرد. در 16 تیر 1353 قانون تشکیل این وزارتخانه به تصویب مجلس شورای ملی، و در 26 تیر همان سال به تصویب مجلس سنای آن زمان رسید. وزارت بازرگانی مسئول توسعه و بهبود امکانات بازرگانی ایران، و تنظیم قانون‌ها و سیاست‌های کشور برای رسیدن به این هدف بود. نهایتا پس از تصویب مجلس در 8 تیر 1390 و تصویب شورای نگهبان در 12 تیرماه همان سال، در راستای طرح کوچک‌سازی دولت با ادغام دو وزارتخانه بازرگانی و صنایع و معادن تشکیل گردید.

وزارت صمت اصلی ترین موتور توسعه و پیشرفت کشور در کنار وزارت نفت به شمار میرود‌، زیرا بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی محصول تلاش و همت صنعتگران است. با توج به این مسئله که باید سرمایه‌های خواب مردم با ورود به صنعت باعث افزایش تولید شود و همچنین بازدهی مناسبی هم برای مردم داشته باشد، حجت الاسلام رئیسی، سید رضا فاطمی امین را به عنوان وزیر به مجلس معرفی کرده است.

13. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی در سال 1379 به منظور انسجام بخشیدن به امور اجرایی و سیاستگذاری نظام علمی کشور، به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر نام داد و وظایف برنامه ریزی، حمایت و پشتیبانی، ارزیابی و نظارت، بررسی و تدوین سیاست‌ها و اولویت‌های راهبردی در حوزه‌های تحقیقات و فناوری به وظایف این وزارتخانه افزوده شد. محمد علی زلفی گل امروز به عنوان وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم به مجلس معرفی شد.

14. وزارت ارشاد

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئولیت محدود کردن دسترسی رسانه‌ای به هرگونه محتوای غیراسلامی و جلوگیری از تبلیغات فرهنگ بیگانه در کشور را برعهده دارد. فرم کنونی این وزارتخانه، پس از وقوع انقلاب 1357 با ادغام وزارت فرهنگ و هنر با وزارت اطلاعات و گردشگری شکل گرفت.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان یکی از متولیان حوزه فرهنگ و هنر، وظیفه سیاست‌گذاری در زمینه‌های اطلاع رسانی، اشاعه فرهنگ اسلامی و تبلیغات برای نظام جمهوری اسلامی را برعهده دارد. این وزارتخانه از شمار زیادی معاونت، مرکز و سازمان تشکیل شده‌است، که از سازمان‌های زیرمجموعه‌های آن می‌توان به سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، همچنین سازمان سینمایی و سمعی، بصری، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها و سازمان حج و زیارت اشاره نمود. نهایتا امروز محمد مهدی اسماعیلی، به عنوان وزیر ارشاد دولت سیزدهم برای دریافت رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی شد.

15. وزارت کشور

وزارت کشور به اداره امور داخلی کشور می‌پردازد. استانداری‌ها و فرمانداری‌ها از زیرمجموعه‌های وزارت کشور محسوب می‌شوند و می‌توان یکی از مهم‌ترین وظایف این وزارتخانه را برگزاری انتخابات دانست. این وزارتخانه دارای 5 معاونت است و وزیر کشور اغلب جانشین فرمانده کل قوا در نیروی انتظامی و رئیس شورای امنیت کشور است. با این تفاسیر شخصی باید در این جایگاه قرار بگیرد که بتواند شرایط داخلی را به خوبی کنترل و هدایت کند. احمد وحیدی امروز به عنوان وزیر پیشنهادی برای این وزارتخانه دردولت سیزدهم معرفی شد.

16. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که وظیفه اداره مسائل مربوط به آثار تاریخی و باستانی ایران و نیز مدیریت گردشگری ایران را برعهده دارد. این وزارتخانه تا 14 مرداد 1398 در قالب یک سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و در زیر مجموعه قوه مجریه فعالیت می‌کرد. در تاریخ مذکور، طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر تبدیل این سازمان به وزارتخانه مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت و رئیس‌جمهور موظف شد ظرف مدت مشخصی وزیر میراث فرهنگی را به مجلس معرفی کند. رئیس دولت سیزدهم، سید عزت الله ضرغامی را به عنوان وزیر میراث فرهنگی خود به مجلس معرفی کرد.

17. وزارت نفت:

این وزارتخانه وظیفه اعمال اصل مالکیت و حاکمیت ملی ایران بر ذخایر و منابع نفت و گاز، همچنین تفکیک وظایف حاکمیتی از تصدی در اداره و توسعه صنعت نفت و گاز کشور را برعهده دارد. وزارت نفت پس از وقوع انقلاب، در سال 1358 در دولت موقت، در پی خروج حسن نزیه؛ مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران از کشور تأسیس شد. ساختار سازمانی این وزارتخانه از یک ستاد مرکزی و 4 شرکت تابعه شامل؛ شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران تشکیل شده‌است و از طریق نظارت بر شرکت‌های فرعی خود، بر عملیات اکتشاف، تولید و بهره‌برداری، بازاریابی، توزیع و فروش نفت خام، گاز طبیعی و فراورده‌های نفتی نظارت می‌نماید.

این وزارتخانه جزو اصلی‌ترین موتورهای محرک توسعه کشور محسوب می‌شود و بر این اساس امروز، جواد اوجی به عنوان وزیر پیشنهادی برای این وزارتخانه معرفی شد.

18. وزارت نیرو

این وزارتخانه در سال 1353 با نام «وزارت آب و برق» با هدف تأمین حداکثر استفاده از منابع انرژی و انواع آن، استفاده از منابع آب برای انواع مصارف صنعتی، کشاورزی، روستایی، شهری و حمل ونقل، تأمین برق کافی برای مصرف شهرها و روستاها و نیازمندی های کشاورزی و صنعتی تأسیس شد.

مهم ترین وظایف وزارت نیرو بررسی، مطالعه و تحقیق درباره انواع انرژی، تنظیم برنامه های کوتاه مدت و بلندمدت برای استفاده از منابع مختلف، برآورد میزان قابل تولید سالانه انواع انرژی و میزان نیازهای انرژی کشور؛ تعیین سیاست انرژی کشور و مطالعه و تحقیق برای شناسایی و در اختیارگرفتن انرژی های دست نیافته؛ تهیه و اجرای طرح های مهارکردن آب های سطحی و زیرزمینی و انتقال آن به مراکز عمده مصرف؛ نظارت بر چگونگی فاضلاب شهرها و واحدهای صنعتی؛ اجرای قانون حفظ و حراست منابع آب زیرزمینی؛ تهیه و اجرای طرح های تولید، انتقال و توزیع نیرو است.

این وزارتخانه به علت قطعی‌های فصلی برق در چند سال اخیر جایگاه شناخته شده‌ای در بین مردم دارد که امروز علی اکبر محرابیان از جانب رئیس جمهور دولت سیزدهم به مجلس معرفی شد.

19. وزارت ورزش و جوانان

وزارت ورزش و جوانان در تاریخ 8 دی‌ماه 1389 و پس از ادغام سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان در مجلس هشتم تشکیل شد. این سازمان به عنوان عالی‌ترین مرجع رسیدگی به مسائل مربوط به ورزش و جوانان در ایران است. این وزارتخانه به عنوان تنها نهاد مسئول حل مسائل جوانان و اعتلاء و رشد نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و توانایی های این نسل به حساب می‌آید. نام حمیدرضا سجادی، به عنوان وزیر پیشنهادی در لیست وزرای پیشنهادی کابینه سیزدهم به مجلس شورای اسلامی دیده می‌شود.