امکان همکاری اقتصادی ایران با 24 کشور تحریم شده توسط آمریکا

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نخستین کنفرانس ملی «دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، فرصت‌ها و چالش‌ها» هفته اول اسفندماه 1400 در تالار آیت‌الله مهدوی کنی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.

در این کنفرانس سیدمحمد حسینی معاون امور مجلس رییس جمهور، امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش، سیدعباس عراقچی دبیر شورای راهبردی روابط خارجی کشور، پیمان قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی، علی فکری معاون وزیر و رییس کل سازمان سرمایه‌گذای و کمک‌های اقتصادی، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، سیروس وطن‌خواه رئیس مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری و مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران حضور داشتند.

در ادامه، مشروح بیانات ایراد شده در این کنفرانس را می‌خوانید.

اصغر افتخاری رئیس کنفرانس و عضو شورای علمی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی به عنوان اولین سخنران کنفرانس گفت: آنچه که فلسفه وجودی این کنفرانس است مربوط به دو حوزه سیاست و اقتصاد بود. تصور عمومی بر این است که مثلا اگر سیاست در حوزه ای دچار تنگنا می‌شود باید سرریز کند در حوزه‌های اقتصادی اما واقع امر این است که این دو حوزه اقتضاهای خاص خودشان را دارند و می‌بایست در آیین حکمرانی خود بتوانیم مقتضیات مربوط به این دو حوزه را توامان ببینیم و مدیریت کنیم.

وی افزود: آنچه تحت عنوان دیپلماسی اقتصادی می‌شناسیم در واقع به یکی از آیین‌های مهم حکمرانی در عصر حاضر اختصاص دارد و کشور‌های موفق نسبت به این موضوع توجه ویژه‌ای دارند. جمهوری اسلامی ایران هم از این امر مستثنا نیست اما در این میان دانشگاه امام صادق حسب ابلاغات مقام معظم رهبری باید نسبت به مسائل کلان کشور قدری بررسی کند و دیدگاه‌های عالمانه و کاربردی را ارائه بدهد. برهمین اساس این دستور کار دیپلماسی اقتصادی به عنوان یکی از نیازهای اولیه کشور در دستور کار قرار گرفت ومجموعه‌ای از همکاران را که در این حوزه فعال هستند سلسله جلسات متعددی را برگزار کردند که امروز نتایج آن را شاهد خواهیم بود.

افتخاری گفت: آنچه که در این نشست‌ها بیشتر بر روی آن تاکید داریم این است که دیپلماسی اقتصادی می‌تواند در سه لایه در جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار باشد، یک لایه بحث‌های داخلی است که برمی‌گردد به تقویت الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت و می‌تواند عملیاتی شدن این بحث را برای ما تبیین کند و به ما کمک کند.

عضو شورای علمی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی افزود: راهبری دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای ما تا حد زیادی با مباحثی که امروز به آن می‌پردازیم برای ما اهمیت دارد اما سومین لایه‌ای که به آن میپردازیم بحث بین الملل است آنچه که امروز تحت دیپلماسی اقتصادی میتواند جایگاه کشورها را در سلسله مراتب بین المللی تحت تاثیر قرار بدهد. بنابراین کشورها از لحاظ منطقه ای و دیپلماتیک باید نسبت به دیپلماسی اقتصادی حساس باشند و این همان انگیزه و هدف بزرگی است که دانشگاه امام صادق بخاطر فلسفه وجودی که آیت الله مهدوی کنی تبیین کردند حساس بودند و نسبت به ابلاغیه مقام معظم رهبری نسبت به برگزاری نشست ها و این کنفرانس ها اقدام کنند.

در ادامه عباس مقتدایی نایب رییس کنفرانس و نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، ضمن اشاره به این موضوع که اقدامات فکری اندیشه، تحقیق و پژوهش قطعا می تواند کاربرد داشته باشد گفت: قطعاً بخش و جایگاه دانشگاه امام صادق در جهت اعتلای کشور و دستیابی ما به الگوی ایرانی اسلامی بیشتر بر کسی پوشیده نیست و در این مسیر همواره توقع هست که عزیزان دانشگاه در پیش قدم شدن در عرصه‌های مختلف همه بخش‌های مختلف کشور کمک کنند

وی گفت: در کمیته دیپلماسی اقتصادی ما جدول سوابق قانونی درباره اقتصاد بین الملل و دیپلماسی اقتصادی را از طریق اداره قوانین مجلس دریافت کردیم و هم اینک با اشرافی که نسبت به این موضوع داریم تلاش می‌کنیم تا نیاز قانونگذاری کشور را برای دستیابی هر چه بیشتر به پیشرفت و توسعه و دیپلماسی اقتصادی مهیا کنیم و در این جهت مجلس شورای اسلامی آمادگی دارد تا متناسب با نیاز کشور در زمینه پیگیری های حقوقی قانونی و نظارتی به بخش‌های مختلف و دولت محترم کمک بکند تا بتوانیم در کوتاه ترین زمان بیشترین دستاورد ها را داشته باشیم.

نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: نگاه ما به آسیا و همچنین کشورهای همسایه هست و اکنون در دولت سیزدهم و مجلس یازدهم تغییر قابل توجهی کرده هم اینک به دنبال این هستیم تا زمینه دیپلماسی اقتصادی و محقق شدن این را بیش از پیش پدید بیاوریم و همواره جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده با همه کشورهای جهان آماده همکاری است و این همکاری ها در حال شکل دادن و نظم دادن است.

در ادامه این جلسه سیدجلال دهقانی فیروزآبادی دبیر علمی کنفرانس و عضو شورای علمی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی، ضمن تشکر از برگزار کنندگان کنفرانس دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران اذعان داشت: موضوعات در دو دسته کلی موضوعی مبانی فقهی فرصت‌ها و چالش‌ها و دستاوردها آسییب‌شناسی دولت‌های پیشین و دولت سیزدهم می‌باشد این مباحث در چهار طریق ارائه خواهد شد مفاهیم نظریه‌ها ابعاد و کاربردها و همسایگان و آسیا یا به نوعی یا نگاه به شرق همسایگان.

دهقانی ادامه داد: یکی از ابعاد سیاست خارجی ایران مغفول مانده است ولی ظرفیت بلااستفاده آن زیاد هست یکی از ویژگی‌های دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی درواقع اولویت قائل شدن برای همسایگی و شرق آسیا است و دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بی تردید ظرفیت خیلی بیشتر از اینها هست و امیدواریم فعال بشود.

عضو شورای علمی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی گفت: فعال سازی ظرفیت های حوزه اجرایی هم در حوزه دانشگاهی و هم در حوزه اجرایی ظرفیت‌های بلا استفاده زیادی وجود دارد تا بتوانیم آنها را فعال کنیم و در نهایت هم همه هدف این است که بر اساس این بحث هایی که می کنیم یک توصیه‌های راهبردی و سیاستی به دولت سیزدهم داشته باشیم فقط هم وزارت خارجه نیست به همه حوزه ها هست وزارت اقتصاد و وزارت نفت وزارت نیرو و همه اینها دخیل هستند.

در پایان دهقانی خاطر نشان کرد: در دیپلماسی اقتصادی و معمولاً در ایران اینگونه است که تعدد مراکز داریم بر اساس یکسری فلسفه تقسیم کار بوده اما در نهایت میرسد به کارهای موازی بعد وقتی که ما می‌خواهیم مجدداً اولویت بدهیم همه پدر خوانده ها ادعای مالکیت میکنند و در واقع ما نیاز داریم که یک ساختاری شکل بگیرد و فعال بشود و تقسیم کار بکند و هر کسی بر اساس آن وظایفی که دارد به سمت جلو حرکت بکند.

همچنین سیدمحمد حسینی، معاون امور مجلس رییس جمهور در این جلسه با تقدیر از فعالیت های علمی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: دولت عدالت محور و تحول گرای آقای رییسی از چنین مباحثی استقبال می کند و رییس جمهور دائما تاکید می کند که با صاحب نظران، متفکران و استادان نشست و برخاست داشته باشید و سخنان و نقدهایشان را بشنوید و به کار ببندید. به عنوان نمونه، سند تحول که ماه ها روی آن کار شده است، اکنون آماده است و بناست بلافاصله پس از رونمایی، در اختیار اصحاب فکر و اندیشه قرار گیرد تا آن را نقد و تکمیل کنند.

معاون پارلمانی رییس جمهور ضمن اشاره به ضرب الاجل بیست روزه ای که برای آزادسازی سواحل تعیین شد، ادامه داد: دولت در این شش ماه نشان داده است که مرد میدان است و اگر راهکار و برنامه عملیاتی درستی وجود داشته باشد، آن را به خوبی پیگیری می‌کند. در حوزه دیپلماسی خارجی هم هفته‌ای نیست که رئیس جمهور با سران کشورها تماس و تعامل نداشته باشد.

حسینی تشکیل ستاد توسط وزارت خارجه و صحبت با برخی از کشورها در روزهای سخت کرونایی را نمونه ای در جهت استفاده از ظرفیت دیپلماسی ذکر نمود و سیاست خارجی را در خدمت منافع ملی و مردم دانست که نباید صرفا به کارهای کلیشه‌ای بسنده کند. عضویت دائمی ایران در سازمان شانگهای به عنوان یک سازمان پرقدرت اقتصادی و نیز، برقراری روابط دوجانبه با کشور تاجیکستان که برای مدت ها متوقف شده بود و امروز در حال توسعه است، از دیگر دستاوردهای دیپلماسی اقتصادی بود که به گفته دکتر حسینی در سفر رییس جمهور به تاجیکستان محقق شد.

معاون پارلمانی رییس جمهور تاکید کرد: در سفر به ترکمنستان، قرارداد سوآپ گازی که میان ایران، آذربایجان و ترکمنستان منعقد شد، نشان دهنده این است که مسئله اقتصاد در دیپلماسی ما پررنگ شده و از اولویت ها محسوب می شود. ما در گذشته بیشتر روابط سیاسی را مدنظر داشتیم اما الان صحبت این است که باید در حوزه روابط اقتصادی کار کنیم تا بتوانیم تاثیر تحریم‌ها را از بین برده و یا کاهش دهیم تا به انزوایی که دشمن می‌خواهد برای ما ایجاد کند، دچار نشویم.

وی افزود: در سفر به روسیه هم توافقات بسیاری انجام شد و الان هم که رئیس جمهور در قطر هستند، چهارده قرارداد مهم منعقد شده است. شرکت در نشست سران کشورهای تولید و صادرکننده گاز بیان‌گر اهتمام دولت به مسئله دیپلماسی اقتصادی است. فعال شدن در سازمان اکو و یا سازمان اوراسیا همگی نشان دهنده عزم و اراده دولت در این خصوص است. در بحث دیپلماسی اقتصادی من بند دوازدهم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را یادآوری می‌کنم که رهبر حکیم انقلاب آن را در سال 92 بیان کردند؛ اما آنطور که باید و شاید این سیاست‌ها جدی گرفته نشد. ما باید در این دوره جبران مافات کنیم و بتوانیم آن عقب ماندگی به وجود آمده را جبران کنیم.

حسینی گفت: بند دوازده مبتنی بر افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور از طریق دیپلماسی است. بر این اساس، توسعه پیوندهای راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای منطقه و جهان به ویژه همسایگان باید مورد توجه قرار گیرد. به هرحال ما با پانزده همسایه پیرامون خود مرز زمینی و دریایی مشترک داریم که جمعیت فراوانی هم دارند. حمل و نقل آسان‌تر، مشترکات فرهنگی، دینی و زبانی، امکان حذف دلار و مبادله کالا بر اساس پول رایج میان این کشورها و... همه امتیازاتی است که باید به آن ها توجه کنیم. اگر ما بتوانیم خط انتقال گاز را به برخی از کشورهای دیگر توسعه بدهیم، روابط ما گسترده‌تر شده و امنیت ما بیش از پیش تضمین می شود. البته این به آن معنا نیست که ما فقط به کشورهای همسایه بسنده می‌کنیم! بلکه ما به همه نقاط دنیا توجه داریم. از طرفی ما یک سیاست متوازن داریم و خودمان را به چند کشور غربی محدود نمی‌کنیم. دنیا وسیع‌تر از آن است که ما همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد بگذاریم و داستانی مانند برجام پیش آید که آنها بگذارند و بروند و برای ما مشکلاتی ایجاد شود. ما با همه کشورهای دنیا ارتباط داریم؛ مثلا آفریقا زمینه بسیار خوبی برای صادرات کالاهای ما دارد یا ما روابط خوبی با آمریکای لاتین مانند ونزوئلا و نیکاراگوئه داریم و می‌توانیم با آنها مبادلات تجاری داشته باشیم.

حسینی گفت: دیپلماسی باید در خدمت اقتصاد قرار گیرد و برای مثال، دیپلمات‌های ما باید خود را موظف به خدمت‌رسانی و آشنا کردن تجار با کسانی بدانند که می‌خواهند در این عرصه کار کنند. استفاده از ظرفیت‌های سازمان های بین المللی و منطقه‌ای در دستور کار دولت است. البته ما باید تولید داخل را هم تقویت کنیم و حرفی برای گفتن داشته باشیم. اخیرا شاهد بودید که هفت شرکت بزرگ اقتصادی، صنعتی و معدنی بعد از مدت‌ها جلسات مشترکی برگزار کردند و از 48 پروژه بزرگ اقتصادی، صنعتی و معدنی رونمایی شد که معادل 17 میلیارد دلار است. این نشان دهنده عزم جدی در راستای تولید و اشتغال و رونق صادرات است.

وی گفت: همه نهادها باید در این حماسه اقتصادی سهیم باشند. وزارت نفت، وزرات نیرو، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و جهاد کشاورزی هم که در صادرات محصولات کشاورزی نقش مهمی دارد، باید همکاری کنند. محصول کشاورز ما نباید روی دستش بماند، درحالی که پیرامون ما به آن نیاز دارند. وقتی روسیه از جانب اروپا تحریم شد، از رابطه با ما استقبال کردند؛ اما این ما بودیم که در کشور آمادگی نداشتیم. وقتی قطر در یک محاصره تحریمی قرار گرفت، آنها به ما احتیاج داشتند و ما نتوانستیم آنطور که باید و شاید همکاری کنیم. یا در حوزه اقتصادی کشورهایی مثل سوریه و عراق که به آنها کمک کردیم تا از شر داعش نجات پیدا کنند، چندان فعال نبودیم. من در سال گذشته سفری به سوریه داشتم و آنها که علاقه مند به روابط اقتصادی بیشتری با ما بودند می‌گفتند کشور همسایه ما که با ما در جنگ بود، اکنون بیش از شما در اینجا سرمایه گذاری کرده است.

معاون پارلمانی رییس جمهور خاطر نشان کرد: رئیس جمهور با فعالیت‌های خود راه را هموار می‌کند اما این بخش خصوصی و مدیران اجرایی هستند که باید از این فرصت استفاده کنند. زمانی خبرنگار و روزنامه نگار معروف مصری به ایران سفر کرد و با امام (ره) ملاقات داشت. او قدرت امام را به یک توپخانه سنگین که مواضع دشمن را هدف می‌گیرد، توصیف کرده بود اما گفته بود این به تنهایی کافی نیست. بلکه باید سربازانی باشند که پس از آن، بروند و پاکسازی کنند و کار را در دست بگیرند. این روزنامه نگار گفته بود با آن دید و افق وسیعی که امام دارد، دیگران نمی‌توانند با ایشان همراهی کنند. در دوره گذشته هم آقای پوتین رئیس جمهور روسیه به ایران سفر کرد و با مقام معظم رهبری دیدار داشت؛ اما در سطوح بعدی همکاری ها به صورت جدی پیگیری نشد. در هر حال با این ارتباطات، یک فرصت سازی دارد ایجاد می‌شود و بقیه نباید فرصت سوزی کنند. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی کشورهای آسیای میانه مثل قفقاز و کشورهای منطقه همه از کالاهای ایرانی استقبال می‌کردند؛ ولی ما آنطور که باید و شاید کار نکردیم و دیگران به تدریج جایگزین ما شدند. بالاخره در حوزه اقتصاد، رقابت یک اصل است و اگر ما درست از آن استفاده نکنیم، بازارها را از دست خواهیم داد.

حسینی در ادامه گفت: ما امروز به تدوین اصول و راهبردهای دیپلماسی اقتصادی نیاز داریم که براساس آن برنامه ریزی عملیاتی صورت گیرد تا بتوانیم به اهداف بلندی که داریم، نائل شویم. در این مسئله هم ما نمی‌توانیم به نسخه‌هایی که دیگران نوشته اند، قائل باشیم. ما شرایط خودمان را داریم و کشوری هستیم که از فردای پیروزی انقلاب در معرض تهدید و تحریم بودیم. الان هم امیدوارم این مذاکرات به نتیجه برسد؛ ولی معنایش این نیست که ما نگرانی نداشته باشیم. این تحریم‌ها همیشه بالای سر ما بوده؛ زیرا ما یک جهان بینی و اعتقاداتی داریم که بعضی با آن سازگاری نداشته و بر نمی‌تابند که ایران منادی استقلال و عزت و آزادی و تقویت کننده جبهه مقاومت در منطقه باشد. ما مبانی اسلامی خودمان را در اقتصاد و سیاست داریم؛ بنابراین باید نسخه بومی خودمان را داشته باشیم. اینکه دانشگاه امام صادق (ع) در این مسیر پیشگام شده، به این دلیل است که عزیزان هم مسائل اسلامی را خوب درک نموده و به آن اشراف دارند و هم از دانش روز بهره مند هستند. همچنین احساس تعهد و مسئولیت دارند و از طرفی، دستی بر آتش اجرا داشته‌اند و اینطور نبوده که فقط مباحث نظری را دنبال کنند. خیلی از آنها در اجرا بوده و واقعیت‌ها را می‌دانند؛ بنابراین راهکارهایی که ارائه می‌کنند، می‌تواند اجرایی باشد.

دکتر حسینی تاکید کرد در همه حوزه ها از جمله عرصه دیپلماسی اقتصادی، نیازمند مدیریت جهادی و روحیه انقلابی هستیم. وی ادامه داد: در دیپلماسی اقتصادی پویایی و انعطاف پذیری یک مسئله مهم است، همانطور که در بیانات رهبری آمده است، درون زایی و برون گرایی اهمیتی ویژه دارد که باید مد نظر داشته باشیم. ما باید به سمت یک اقتصاد مستحکم و مقاوم حرکت کنیم که شوک‌ها و تکانه های اقتصادی نتواند به ما آسیب بزند. ما مولفه‌های قدرت فراوانی داریم و اینکه می‌گوییم باید ایران قوی باشیم، صرف یک ادعا نیست؛ زیرا این ظرفیت را داریم و می‌توانیم یک کشور قدرتمند باشیم.

معاون پارلمانی رییس جمهور گفت: ایران می تواند با 24 کشور که از طرف آمریکا تحریم هستند در قالب یک همکاری چندجانبه کار کند. در بحث اقتصاد دیجیتال و اقتصاد دریا، گردشگری و جهانگردی هم ایران با این همه منابع طبیعی، اماکن باستانی و گردشگری زیارتی که برای بسیاری جاذبه دارد، می‌تواند پیشگام باشد؛ اما چهره ما را در دنیا به گونه‌ای جلوه داده‌اند که خیلی‌ها رغبت به سفر یا سرمایه گذاری پیدا نمی‌کنند. من از نزدیک با کسانی که فقط از طریق رسانه‌های غربی ایران را می‌شناختند، ارتباط داشته‌ام. هیئتی نداریم که به ایران آمده باشد و هنگام بازگشت، وقتی از آن ها پرسیده ایم دید اولیه شما چه بود و اکنون چیست، تحت تاثیر قرار نگرفته باشد. همه می‌گویند ما باور نمی‌کردیم ایران این همه ظرفیت داشته باشد. ما در این زمینه کم کاری کرده ایم و رسانه‌های دنیا سیاه نمایی زیادی انجام داده اند. لذا شبکه‌های برون مرزی ما هم باید فعال شود و از شبکه‌های دیگر هم باید استفاده کنیم. برای مثال اگر رابطه ما با قطر بهتر شود، شبکه الجزیره می تواند نوعی اثرگذاری مثبت داشته باشد.

حسینی در بخش پایانی سخنان خود بر این مسئله تاکید نمود که می بایست در کل کشور موقعیت های سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال به صورت دقیق مشخص گردد و تنها جای سرمایه گذاران خالی گذاشته شود تا بتوان پس از یافتن سرمایه گذار به سرعت کار را آغاز کرد. همچنین نباید سرمایه گذاران را با دیوان سالاری اداری سردرگم کرد که خوشبختانه مصوبه مجلس در راستای تسهیل گرفتن مجوز کسب و کار، به این مسئله کمک می کند.

در ادامه این همایش، پیمان قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی در نخستین کنفرانس دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران اذعان داشت: یکی از مجموعه سیاست‌های مهم اقتصاد کشور سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است که یکی از کامل‌ترین مجموعه‌های سیاست کلی است که در زمینه اقتصاد داشتیم و متاسفانه آنطور که باید به آن توجه نشد و اگر شده بود، در زمینه اقتصادی و مصون سازی اقتصاد در زمینه شوک‌های وارده در شرایط بهتری بودیم.

معاون اقتصادی بانک مرکزی تاکید کرد: مقام معظم رهبری در 29 بهمن ماه سال 92 این مجموعه را ابلاغ کردند. در این مجموعه به رویکردهای درون زایی و برون گرایی اشاره شده است. تسهیل مقررات، گسترش خدمات تجاری، ترانزیت و زیرساخت‌های تشکیل سرمایه گذاری خارجی و بعد از آنها در بند دوازدهم به استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی درجهت اهداف اقتصادی اشاره می‌کند اگر به همین ترتیب و توالی دقت کنید، خود بحث دیپلماسی اقتصادی برای حمایت از صادرات در راستای تقویت برون گرایی اقتصاد مدنظر بوده و مهم است که امروز در این خصوص در خدمت دوستان هستیم.

وی خاطر نشان کرد ما در بحث تجارت بین الملل این اصل را داریم که تجارت بین کشورها رفاه و تولید را در هر دو کشور افزایش می‌دهد. بنابراین اگر بخواهیم رویکرد توسعه و پیشرفت اقتصادی را داشته باشیم، بدون حضور در بازارهای جهانی توفیقی نداریم و این مسیر با انزوا و حصار کشیدن یا اجازه دادن به دشمنانمان به محصور کردن ما تامین نمی‌شود. امروز هم اگر بحث مذاکرات برای احیای توافق است، بر این اصل استوار است که ما حقمان را در زمینه تجارت و اقتصاد بین الملل پس بگیریم و نباید اجازه بدهیم که دشمنان بتوانند ما را محدود کنند.

قربانی ضمن اشاره به این موضوع که ایران کشوری با قابلیت های مختلف است تاکید کرد ما با پانزده کشور مرز زمینی و دریایی داریم و با خیلی از کشورهای آسیایی ارتباطات خوبی داریم و اصولا نباید اجازه بدهیم که کشور ما از حقوق خود در بازار و تجارت بین المللی منع شود. بنابراین این مسیر را دنبال می‌کنیم و در همین راستا هم دیپلماسی اقتصادی برای ما خیلی اهمیت دارد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی اذعان داشت: در بحث صادرات اصولا یکی از مواردی که در نگاه اول به نظر می‌رسد، بحث رقابت پذیری است. متاسفانه در کشور ما تفکری هست که رویکرد برون گرایی و رقابت پذیری اقتصاد را به کاهش ارزش پول ملی تنزل داده است؛ یعنی هرکجا می‌خواهیم از جهش اقتصاد صحبت کنیم، می‌گویند می‌خواهید خرج را بالا ببرید که این اتفاق بیفتد. بنده عرض می‌کنم که رویکرد بی‌ارزش کردن پول ملی در راستای جهش صادراتی یک رویکرد شکست خورده است و اگر قرار بود جواب بدهد، در تلاطم‌های ارزی چند سال گذشته حتما جواب می‌داد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی اذعان کرد:. ایران در جای مهمی قرار دارد و ظرفیت‌های خوبی دارد که باید از آن استفاده کنیم. یکی از مسائل مهمی که ما در اقتصاد دنبال آن هستیم، هماهنگی بین سیاست‌های پولی، مالی و تجاری است و در کنار این بنده بحث دیپلماسی اقتصادی را هم دنبال می‌کنم و به آن تاکید دارم که بحث شرکای تجاری بدون داشتن یک افق و برنامه مشخص اقتصادی ابتر است و به اهداف خود نمی‌رسد؛ بنابراین همانطور که ما سیاست‌های پولی خود را در جهت کاهش؟ دنبال می‌کنیم، دولت سیاست‌های مالی را در جهت کمک به اقتصاد و رشد پولی دنبال می‌کند.

دکتر قربانی ادامه داد: ما در بانک مرکزی پیش بینی پذیر بودن اقتصاد در افق رو به رو برایمان اهیمت دارد و همانطور که می‌دانید، نرخ ارزی که براساس متغیرهای بنیادین اقتصاد باید در اقتصاد ما جریان می‌داشت، از نرخ‌های موجود در بازار پایین‌تر بود و این نرخ‌های موجود در بازار عمدتا به دلیل شوک‌های روانی است که در بحث تحریم به آن اشاره شد. خوشبختانه اقتصاد از آن گردنه تحریم‌های حداکثری عبور کرد و الان که نرخ ارز دارد تعدیل می‌شود، ناشی از رفع عوامل انتظاری است و قطعا رویکرد بانک مرکزی در آینده ایجاد ثبات در اقتصاد و پیش بینی پذیر کردن اقتصاد برای سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی و توجه به رقابت پذیری در حوزه اقتصاد است. ما اینها را به صورت توامان دنبال می‌کنیم؛ ولی در مسیر افق سیاست‌های اقتصادی پیش رو بسیار برای ما اهمیت دارد.. به هرحال به دلیل شرایط بحث سرمایه گذاری در کشورمان تضعیف شده است و باید در راستای واردات کالاهای سرمایه‌ای به جهت ارتقای زیرساخت‌های سرمایه‌ای و تولید در کشور عمل کنیم.

معاون اقتصادی بانک مرکزی ضمن اشاره به جریانات مالی خاطر نشان کرد: یکی از بحث‌های مهمی که ما داریم، بحث جرایانات مالی است. ما در صحنه بین‌المللی لزوم بهره گیری از ظرفیت‌های مالی بین المللی را حتما در دستور کار داریم. بحث جذب سرمایه‌های خارجی در حوزه‌های مختلف مطرح است که دوستان به آن اشاره کردند. تسهیل روابط مالی با کشورهای مختلف پیمان‌های دو جانبه در راستای کاهش هزینه‌های مالی مدنظر ماست و قطعا در این زمینه‌ها هم دیپلماسی اقتصادی می‌تواند به ما کمک کند. یکی از مسائل مهم بحث لزوم استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج کشور است که در این زمینه هم دولت محترم سیزدهم و آقای رئیسی تاکید زیادی دارند. چیزی که اهمیت دارد، تبیین قابلیت‌ها و مزیت‌های اقتصاد ایران برای جذب سرمایه گذاران و ارائه تصویر از ظرفیت‌ها و مسائل اقتصادی است که در این زمینه هم دیپلماسی اقتصادی و رایزنی‌های اقتصادی ما در خارج از کشور می‌توانند کمک کنند.

دکتر قربانی ضمن اشاره به بحث رشد نقدینگی وتورم تاکید کرد: در پایان دولت قبل بیش از چهل درصد در شهوریور بود، به 39 درصد کاهش پیدا کرده است. جهت گیری‌های هست که اشاره می‌کند افق تورمی ما رو به کاهش خواهد بود. اگر ما بخواهیم در صحنه تجارت بین الملل موفق باشیم، فقط بحث تولیدات داخلی نیست و نیازمند بانک‌های سالم و با ثبات هستیم. در این زمینه ما اصلاح بازارهای مالی و بانک‌ها را در نظر داریم. ما برای اصلاح رابطه بانک مرکزی با بانک‌ها تقویت نظام سیستمی را داریم که بانک مرکزی بتواند بر عملکرد بانک‌ها به صورت دقیق نظارت داشته باشد. تقویت سامانه‌های نظارتی و اصلاح قوانین بانکی را هم داریم. ما در این مسیر به تقویت سرمایه پایه و اصلاح بانک‌ها تاکید زیادی خواهیم داشت که یکی از اهداف مهم بانک مرکزی خواهد بود.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: تقویت حکمرانی ریال برای ما بسیار مهم است. ما در دوره جدید در بانک مرکزی اتخاذ رویکرد فعال در برخورد با مسائل اقتصادی را داریم؛ یعنی اجازه نمی‌دهیم که مسائل اتفاق بیافتند و بعد برای آنها برنامه ریزی کنیم. ما رویکرد پیشگیرانه در زمینه رفتار بانک‌ها، کنترل نقدیگی و تورم و حفظ ثبات در بازار ارز و هدایت اعتبارات بانکی به سمت تولید رویکرد رو به جلو را داریم و با اتخاذ این رویکر در زمینه اقتصادی وضعیت اقتصادی بهتر خواهد شد.

در آخر دکتر قربانی تاکید کرد: در بحث دیپلماسی اقتصادی ما نباید فقط به ظرفیت سفارتخانه‌های خارج از کشور و رایزن‌ها محدود شویم. خود شرکت‌های بزرگ ما هم باید دیپلماسی اقتصادی ر ادر روابط خارجی خود دنبال کنند و بتوانند در این زمینه توفیق داشته باشند. در افق پیش رو در بحث تجارت خارجی کشورهای دوستی که در سال‌های گذشته با ما همکاری داشتند و ما را در زمان تحریم‌ها تنها نگذاشتند، به آنها توجه داریم و رویکرد ما رویکرد گسترده، متوازن و مبتنی بر ظرفیت‌ها و عدالت اقتصادی در صحنه بین‌المللی خواهد بود.

در ادامه همچنین علی فکری معاون وزیر و رییس کل سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی در نخستین کنفرانس دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد:. یکی از اصلی‌ترین مسائلی که باید حل شود که شاید دانشگاه امام صادق و این مجموعه‌ای که دوستان ایجاد کردند، یکی از پایگاه‌هایی باشد که می‌تواند به حل این مسئله کمک کند، این است که نگاه‌مان را به موضوع دیپلماسی اقتصادی و چگونگی ورود دانشگاه و مراکز پژوهشی به این حوزه با چیزی که واقعیت دارد و می‌تواند حالت اجرایی داشته باشد، تطبیق بدهیم و یا اصلاح کنیم.

وی ادامه داد: در مراکز پژوهشی وقتی بحث دیپلماسی اقتصادی مطرح می‌شود، به صورت عمومی یک پژوهش را سامان می‌دهند و مهم‌ترین نتیجه‌ای که از آن پژوهش دریافت می‌کنند، این است که انجام شده و به نتیجه رسیده است. درحالی که در بسیاری از اندیشکده‌های مشابه در بسیاری از کشورهای دنیا کاری که انجام می‌شود، به این صورت است که اول یک دستور کار دریافت کرده‌اند و به ویژه در مسئله دیپلماسی اقتصادی به صورت مسئله محور وارد پژوهش شده‌اند

دکتر فکری گفت: یکی از پایه‌های اصلی شکل‌دهی دیپلماسی اقتصادی در همه کشورها سازمانی است که مدیریت جذب و سرمایه خارجی را برعهده دارد؛ اما این فقط یکی از پایه‌هاست و نه می‌تواند این کار را به تنهایی انجام بدهد و نه قرار است این سازمان همه کارها را انجام بدهد. ما در این سازمان نشستیم و بررسی کردیم و توانستیم یک مطالعه مبتنی بر اطلاعات و آمار موجود را انجام بدهیم.

معاون وزیر ادامه داد: دیپلماسی اقتصادی فقط نمی‌تواند در یک اندیشکده اتفاق بیافتد. ما الان باید روی این موضوع متمرکز شویم. اندیشکده‌هایی که می‌خواهند کار دیپلماسی اقتصادی کنند، باید وارد این حوزه شوند و باید کمک کنند به ما و حتما این برنامه را خواهیم داشت که با دانشگاه‌ها و اندیشکده‌های مطالعاتی وارد همکاری شویم تا به بخش‌های مهم کشور کمک کنند و ما بتوانیم آن را تعریف کنیم..

معاون وزیر تاکید کرد:. ما امیدواریم که این اتفاق در اندیشکده‌ها بیافتد، تا زمانی که این اتفاق نیافتد، کارها به صورت شانسی جلو می‌رود و عمده جذب سرمایه ما در داخل کشور سرمایه‌گذارانی هستند که علاقه دارند در جمهوری اسلامی ایران کار کنند. اگر بخواهیم از منظر اقتصادی به این قضیه نگاه کنیم، باید این زمینه‌ها را برای سرمایه‌گذار آماده کنید و بعد از اینکه مهیا شد، خودشان می‌آیند و تحریم نمی‌تواند مانع آن شود. تحریم را بخشی از دنیا انجام می‌دهد و بقیه دنیا آن را فرصتی برا بهره‌وری خود می‌داند

دکتر فکری معاون وزیر ورئیس کل سازمان سرمایه گذاری وکمک های اقتصادی در پایان اذعان کرد: اگر تحولی در بیرون اتفاق بیافتد، ممکن است رقم جذب سرمایه خارجی بالا برود و بعد از مدتی دوباره افت می‌کند. فاصله‌ها خیلی زیاد است اندیشکده‌ها می‌توانند در این زمینه به ما کمک کنند که هم نگاه علمی و هم سیاست‌گزاری درست داشته باشیم. کار ما این است که برای سیاست‌گذاری به دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی اعتماد کنیم و تصمیمات را به صورت ناگهانی نگیریم.

همچنین محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در این مراسم ضمن تشکر از برگزار کنندگان نخستین کنفرانس دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران گفت: اولین نکته ورود کشور ما به سرفصل مسئله دیپلماسی اقتصادی است که فراتر از حضور ما در دنیا اتفاقات مهمی صورت گرفته است، ما با تاخیر به این حوزه ورود کرده‌ایم

وی ادامه داد. اگر امروز بخواهیم در حوزه اقتصادی این موضوعات را به شکلی دنبال کنیم، مسائل مربوط به این بخش از مسائل مهم ماست. همه وزارت خانه‌های مرتبط باید در این زمینه کمک کنند. شرایط اقتصادی امروز کشور ما به جهت شاخص‌های خروجی اقتصادی دولت گذشته بسیار نامناسب است و تقریبا می‌توان گفت هیچ شاخص اقتصادی سالمی نداریم و معدل عملکرد کل شاخص‌های اقتصادی بیانگر وضعیت نامناسبی است و میانگین عملکرد رشد اقتصادی تقریبا صفر است. به نظر می‌رسد در آغاز دولت سیزدهم می‌توانیم برنامه‌هایی را در دستور کار قرار بدهیم و به کار ببریم

پورابراهیمی اذعان کرد: اولین موضوع آسیب شناسی وضعیت ما در دیپلماسی اقتصادی است. خواهش من از این اندیشکده این است که موضوع بحث آسیب شناسی وضعیت موجود را مورد تاکید قرار بدهند و تا بتوانیم راهکارهای مناسبی را برای رفع این آسیب‌ها و تقویت نقاط قوت انجام بدهیم

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: اولین موضوع بحث دیپلماسی اقتصادی مبنتی بر رویکرد استراتژی توسعه صنعتی کشور است. اگر ما نتوانیم نگاه بلند مدت داشته باشیم، مشکل به وجود می‌آید. استراتژی توسعه صنعتی یکی از محورهایی است که اگر در نظام اقتصادی کشور ما تعریف نشود، ما نمی‌توانیم براساس آن راهبردهای مرتبط با دیپلماسی اقتصادی را مدنظر قرار بدهیم؛ بنابراین یکی از آسیب شناسی‌های اصلی است اگر بدانیم بخش‌های مختلف این توسعه کجاست، به نظر می‌رسد که تعریف‌های مشخصی وجود ندارد و تا زمانی که وجود نداشته باشد، مدل استراتژی اقتصادی برای کار بلند مدت اصلا مفهومی ندارد. نکته دوم شناخت دیپلماسی و یا رویکردهای اقتصادی است که کشورهای دیگر دارند و ما باید با آنها ارتباط داشته باشیم

پورابراهیمی ضمن اشاره به این موضوع که کشورهای منطقه آسیا، اروپا و آفریقا برای ما ظرفیت بزرگی هستند گفت:. اگر ما می‌خواهیم در حوزه دیپلماسی اقتصادی موفق عمل کنیم و یک برنامه بلندمدت داشته باشیم، طبیعتا باید استراتژی‌های اقتصادی و صنعتی را در کشورهای هدف که در روابطمان طرف ما قرار می‌گیرند، مورد توجه قرار بدهیم. بنابراین نکته دوم شناخت دقیق از وضعیت رویکردهای اقتصادی در کشورهایی است که می‌خواهیم با آنها رابطه داشته باشیم. نکته سوم بحث‌های کسب و کار در نظام اقتصادی ماست. طبیعتا اگر ما شاخص‌های کسب و کار را در اقتصاد کشورمان فعال نکنیم و یا بهبود و ارتقا نبخشیم، انتظار اینکه برآیند نهایی عملکرد دیپلماسی اقتصادی در کشور نتیجه مطلوب داشته باشد، درست نیست. مهم این است که ما اصلاحات لازم را درون خودمان انجام بدهیم

پورابراهیمی خاطر نشان کرد: بحث صدور مجوز که اخیرا تصویب شد برای این است که ما یکبار بتوانیم این ساختار فشل صدور مجوزها را به یک ساختار شفاف منضبط تبدیل کنیم. صدور مجوزها بخشی از فضای کسب و کار است و عواملی دیگری هم وجود دارد. لازم است این اقدامات به عنوان یکی از آسیب‌هایی که ما در حوزه رسیدن به دیپلماسی اقتصادی داریم، در کشور انجام شود. نکته مهم دیگر محوریت بخش خصوصی برای موضوع دیپلماسی اقتصادی است. بعضی‌ها در کشور دوگانه عمل می‌کنند. از یک طرف اعلام می‌کنند که ما بخش خصوصی را به رسمیت می‌شناسیم و سیاست‌های اصل 44 و فرمایشات حضرت آقا را قبول داریم؛ اما در عمل با یک سری اقدامات کاملا متفاوت روبه رو می‌شویم.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد اگر ما اعتقاد داریم که کاهش تصدی گیری در سهم دولت باید در اقتصاد کشور اتفاق بیافتد که هم قوانین دنیا و هم قوانین و سیاست‌های خودمان این را می‌گوید، طبیعتا در اجرا هم باید انجام شود و در میدان ما اثر میدانی آن را ببینیم. بنابراین نکته بسیار حائز اهمیت در توسعه اقتصادی این است که در دنیا ظرفیت دیپلماسی اقتصادی در حوزه بخش اقتصادی فعال است. دولت‌ها سیاست‌گذار این فرآیندها هستند و این نکته مهمی است که باید مد نظر قرار بگیرد. نکته بعدی ترکیب فعالیت‌های اقتصادی با موضوعات دانش بنیان است که با توجه به توسعه فعالیت‌های علمی و تخصصی در کشور ما و اینکه در پرتو نظام مقدس جمهوری اسلامی ما در بسیاری از زمینه‌ها مثل نانوتکنولوژی، سلولهای بنیادی، هسته‌ای، هوا و فضا و... در دنیا جایگاه بالا و برتری داریم

پورابراهیمی ادامه داد: ما باید این ظرفیت را در حوزه خلق ثروت در نظام اقتصادی به کار بگیریم. ما می‌توانیم با دانش و تخصص خودمان ظرفیت‌های جدیدی را در حوزه اقتصادی ایجاد کنیم. یعنی خلق ثروت از نگاه علمی که در حوزه دیپلماسی اقتصادی بسیار اهمیت دارد که ما بتوانیم از ظرفیت و توانمندی نگاه علمی در کشور از طریق شرکت‌های دانش بنیان و مراکز تحقیقاتی و تخصصی خودمان در این فصل به کار بگیریم. همه اینها باید به تدوین سند ملی موضوع دیپلماسی اقتصادی منجر شود

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن اشاره به آمادگی مجلس در تدوین برنامه هفتم توسعه اشاره کرد: در برنامه هفتم توسعه سرفصل دیپلماسی اقتصادی یکی از مباحث مهم ما خواهد بود. ما در کمسیون اقتصادی مجلس از اندیشکده‌ای که در دانشگاه تشکیل شده است، انتظار داریم اول وضعیت شاخص‌های اقتصادی را کاملا بررسی کنید. دوم موضوع بحث آسیب شناسی محورها و ارکانی است که در بررسی اقتصادی باید به آن می‌رسیدیم و نرسیدیم و سوم تبیین شرایط موجود در قالب سند ملی و در موضوع بحث استراتژی است. وقتی اینها را کنار هم قرار بدهیم، ما آمادگی داریم که در یک همکاری مشترک با مراکز دانشگاهی این همکاری را انجام بدهیم و ما پیش‌نویس مدنظر مراکز علمی و دانشگاهی را در تدوین احکام قانونی دیپلماسی اقتصادی برای برنامه هفتم را حداکثر در پایان خرداد ماه با شما توافق کنیم و آن را در معرض بررسی همه صاحب نظران هم قرار بدهیم

در پایان پورابراهیمی گفت: من مطمئنم تغییر نگاه راهبردی که در اینجا صورت می‌گیرد، می‌تواند کشور را در مسیر درست قرار بدهد. امروز باید یک خانه تکانی جدی در حوزه دیپلماسی اقتصادی در وزارت امور خارجه و وزارت سمت انجام شود. بنابراین ما در مجلس این آمادگی را داریم که در کنار شما باشیم.

در ادامه سیدعباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی روابط خارجی در این همایش، سخنان خود را با یک پرسش آغاز کرد که جایگاه آب در دیپلماسی اقتصادی ما کجاست و ادامه داد: به اعتقاد من، ما در برخی نقاط کشور از مرحله بحران آبی عبور کرده و وارد مرحله فاجعه آبی شده ایم. اقتصاد و دیپلماسی کشور باید خود را با مسئله کمبود آب منطبق کند. اگر ما دیپلماسی اقتصادی را دنبال می کنیم، باید در کنار آن نگاهمان به دیپلماسی آب هم باشد و روابط را به خصوص با همسایگان با توجه به موضوع آب تنظیم کنیم.

عراقچی بیان کرد: ذخایر زیرزمینی آبی کشور تا میزان بسیار بالاتری از استاندارد جهانی مصرف شده است و در بسیاری از نقاط نیز، فرسایش و نشست زمین را داشته ایم. شکاف هایی که بعضا ایجاد شده است می تواند فاجعه انسانی به بار آورد. کمبود آب، ابعاد امنیتی، اجتماعی و اقتصادی در پی دارد و از آن جمله می توان به احتمال درگیری های محلی، قومی و استانی اشاره کرد.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی اظهار داشت: در بسیاری از کشورها، آب جای خود را در سیاست خارجی باز کرده است. برای ما دیپلماسی باید در خدمت آب قرار گیرد، اما برای برخی آب در خدمت دیپلماسی قرار گرفته است که نمونه بارز آن، ترکیه است که از آب به عنوان یک ابزار قدرت در سیاست خارجی خود استفاده می کند. رودخانه های فرامرزی ما و رودخانه هایی که مرزهای مشترک ما را با همسایگان تشکیل می دهد، در روابط ما با آن ها حائز اهمیت است. سرزمین ما به لحاظ جغرافیایی در شرق کشور پایین دست است و مسیر آب های فرامرزی از سوی همسایه به سمت ما جریان دارد اما در غرب کشور برعکس است و آب از سرزمین ما به سمت همسایه در جریان است که این امر، اقتضائات خاص خود را در سیاست خارجی ما ایجاد کرده است. مثلا عراق شاکی است که چرا ایران آب های مرزی را مدیریت می کند و ما نیز شاکی هستیم که چرا افغانستان سهم ما و سهم طبیعت را از آب در کنترل خود دارد.

عراقچی در ادامه گفت: همه کشورهای خاورمیانه از نظر استانداردهای بین المللی، کشورهای خشکسال شناخته می شوند و تجربه تاریخی هم نشان داده است هیچ کشوری در شرایطی که مردم خودش تشنه و نیازمند آب باشند، آب را به همسایگان نمی دهد. بنابراین ما باید در بدترین سناریو برای روزی که هیچ آبی وارد کشور نشود آماده شویم. متاسفانه مشکل آب در کشور راه حل فوری و معجزه آسایی ندارد. به نظر من راه حل این است که یک دوره ریاضت آبی چندساله را طراحی و تحمل کنیم تا بتوانیم معادلات آبی را در کشور اصلاح کنیم.

عراقچی در پاسخ به این سوال که دیپلماسی اقتصادی چه کمکی می تواند به رفع مشکل آب کند گفت: ما باید بتوانیم آب را به ویژه در ارتباط با همسایگان خود، بجای آنکه موضوع منازعه باشد به موضوع همکاری بدل کنیم. آب باید در پروژه های اقتصادی مشترک به کار گرفته شود و یک عنصر ثابت در دیپلماسی اقتصادی با همسایگان باشد. همچنین باید به آب مجازی توجه داشت که در آن بررسی می شود که تولید هر کالا چه میزان آب نیاز دارد و کشور کم آبی چون ما، باید کالای آب بَر را تولید کند یا وارد کند؟ آیا درست است ما به عنوان یک کشور کم آب به اروپای پر آب، آب صادر کنیم؟ ما با صادرات کالاهایی که تولید آن آب زیادی برده است، عملا داریم این کار را انجام می دهیم. در خود اروپا طی یک فرایند پنجاه ساله، فرهنگ تغذیه را از نان به سمت سیب زمینی بردند تا تولید بیشتر و مصرف آب کمتری داشته باشند. برنج کالایی با مصرف آب بسیار بالاست و در حالی که دو استان گیلان و مازندران به صورت تخصصی برنج تولید می کنند، چهارده استان دیگر نیز وارد حوزه تولید این محصول شده اند و ما در سال حدود ده میلیارد متر مکعب آب را برای تولید برنج در استان هایی غیر از گیلان و مازندران مصرف می کنیم.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی با تاکید بر موضوع کشت فراسرزمینی گفت: سیاست خارجی ما باید تولید برخی از کالاها را در کشورهایی که پرآب هستند، پیگیری کند و سپس آن کالا را به کشور خود وارد کنیم. نکته دیگری که آقای عراقچی به آن اشاره داشت، لزوم برنامه ریزی برای حضور در تدوین نظامات بین المللی مربوط به آب بود. برای مثال، امروز این بحث جدی در جریان است که رطوبت موجود در ابرها متعلق به کیست؟ آیا کشوری که ابر بر فراز آن در حال عبور است، اجازه دارد با دخل و تصرف، همه آن آب را تخلیه کند؟ ما نباید نسبت به تدوین این قوانین بی تفاوت باشیم و بعدها به این فکر بیفتیم که آیا به کنوانسیون های مربوطه بپیوندیم با نه.

عراقچی در بخش پایانی سخنان خود، بر این نکته تاکید کرد که باید در دیپلماسی اقتصادی به انتقال تجربیات دیگران، جذب سرمایه و جذب تکنولوژی نیز توجه داشت. همچنین می بایست سند جامع آب تدوین شود و مباحث آن در دیپلماسی اقتصادی راه یابد.

در ادامه همایش، امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن تاکید به نگاه ویژه فرمانده کل قوا به حوزه دریا اذعان داشتند: سعی ایشان بر این است که توجه همه عالمان، اندیشمندان، صنعتگران و اثرگذاران در حوزه اقتصاد را به نوعی به سمت موضوع دریا سوق بدهند. از نظر فرمانده کل قوا دریا یک گنج است. و ما در حوزه‌ای فعالیت می‌کنیم که این گنج پنهان کشور قرار گرفته است و ما هم فقط نگاهش می‌کنیم و حسرت می‌خوریم و نسل به نسل دنیا را ترک می‌کنیم و هیچ اتفاقی هم نمی‌افتد.

امیر دریادار شهرام ایرانی گفت: ما چیزی حدود سه هزار کیلومتر مرز آبی داریم که از این نظر یکی از کشورهای استثنایی دنیا هستیم. آنچه در دیپلماسی به ویژه در حوزه اقتصاد معمولا مطرح است، واژه‌ای به نام مزیت دسترسی است که این مزیت دسترسی در حوزه دریاها بسیار بسیار حائز اهمیت است و ویژگی‌های بالایی دارد زیرا شما می‌توانید به هرجا که اراده کنید، بروید و اگر توانمندی هم در حوزه تجهیزاتی داشته باشید، در هر نقطه آن سوای محدوده‌ای که جزء آب‌های سرزمینی محسوب می‌شود، می‌توانید حضور داشته باشید و بهره برداری اقتصادی کنید.

فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد: در دریا ما هم از زیر بستر دریا، هم بستر دریا، هم خود سطح دریا و هم فضای بالای دریا می‌توانیم هم زمان بهره مند شویم که این یک فرصت طلایی است که می‌تواند در اختیار مسئولین کشور قرار بگیرد. ما نتوانستیم سهم خوبی را داشته باشیم که این شایسته نیست، به این دلیل که ما هم توانمندی علمی، هم توانمندی صنعتی و هم توانمندی آموزشی آن را در کشور داریم. همه اینها می‌توانند دست به دست هم بدهند و در دیپلماسی اقتصادی دریا محور حرف اثربخشی برای گفتن داشته باشیم تا جایی که این محدوده دریاها می‌تواند بسیاری از چالش‌های ما را حل کند.

وی ادامه داد: اگر ما به سمت دریا برویم، می‌توانیم طی زمان کوتاه‌تری به نتیجه دلخواه فرهنگی خود برسیم و باید در سیاست گذاری‌ها اولویتی برای این بخش در نظر گرفته شود. وقتی ما می‌خواهیم وارد حوزه دریا شویم، دو حوزه را تحت پوشش قرار می‌دهیم که ما از آن غافل شده‌ایم. یکی کرانه و یکی پس کرانه است. اگر یک شناور در دریا حضور پیدا کند، بحث آموزش آن، بحث تعمیر و نگهداری و بحث پشتیبانی آن در حوزه‌های مختلف وجود دارد. اما متاسفانه امروز شناورهای ما برای تامین غذایشان به خلیج‌های دیگر می‌روند شغل های زیادی در اینجا از بین میروند.

فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: ما هر قدمی که در این دریا برداریم، هزاران قدم در حوزه اقتصادی و دیپلماسی اقتصادی برداشته‌ایم و برخواهیم داشت که قطعا می‌تواند در همه حوزه‌های کشور به ویژه معیشت و اشتغال تاثیرگذار باشد که امروز کشور ما بسیار به این مسئله نیاز دارد که بتواند اشتغال زایی داشته باشد

امیر دریادار شهرام ایرانی گفت: امروز اقیانوس هند به عنوان یک اقیانوس بسیار حائز اهمیت در همه نظریات ژئوپولوتیکی مورد توجه است دلیلش هم این است که حدود هشتاد درصد تجارت جهانی دارد در این محدوده انجام می‌شود امروز تمام جا به جایی‌هایی که در صحنه ژئوپولوتیک می‌بینید، به دیپلماسی اقتصادی بر می‌گردد و همه به دنبال این هستند که بتوانند در حوزه اقیانوس هند حرفی برای گفتن داشته باشند.

وی تاکید کرد: در حوزه‌های دیگر از جمله شیلات، بحث صنعت گردشگری و... بسیار از آن غافلیم. گردشگران حاضرند بیایند در آنجا هزینه کنند و از این زیبایی طبیعی خدادادی بهره ببرند و این فقط نیازمند یک سرمایه گذاری در آن منطقه است

در پایان فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران خاطر نشان کرد:. امروز هرآنچه ما دیرتر به سمت دریا برویم، قطعا دچار غفلت راهبردی شده‌ایم و آیندگان ما را نقد خواهند کرد، همانطور که ما داریم گذشتگانمان را نقد می‌کنیم.

در این همایش همچنین مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در نخستین کنفرانس دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران گفت: دیپلماسی اقتصادی را بر دو پایه است دیپلماسی سیاسی و پیشرفت اقتصادی یعنی به شرطی میتوانیم در دیپلماسی سیاسی موفق بشویم که پیشرفت اقتصادی داشته باشیم آنچه که امروز در کشور هست.

مهندس خوانساری اذعان کرد: ما در خصوص ثبات اقتصادی مشکل داریم در دنیا زیر ده کشور تورم دو رقمی دارند که متاسفانه ما هم جزو این کشور ها هستیم نرخ ارز یک متغیر کلان هست که بسیار تاثیر دارد در ثبات اقتصادی و ما ثباتی در نرخ ارز نداریم و در ظرف دو سال دوباره نرخ ارز دو برابر شده قدرت خرید 35 در صد کاهش پیدا کرده نشان میدهد مادر شاخص های کلان اقتصادی دچار مشکل هستیم.

وی افزود: یک پله پایین تر در محیط کسب کار مشکلات زیادی داریم دخالت زیاد دولت و دولتی شدن اقتصاد یکی از موانع اصلی پیشرفت اقتصاد بوده است مقرراتی که صادر میشود محیط کسب و کار را دچار اختلال کرده و مجوز هایی که میدهد و بیشتر کشور ها این مجوز ها را ندارند در نهایت این مسائل اقتصادی باعث شده رشد سرمایه گذاری منفی بشود.

رئیس اتاق بازرگانی ضمن اشاره به یکی از سیاست های کشور اذعان کرد: توسعه روابط با همسایگان و قرار دادن دیپلماسی اقتصادی کشور مهم است لذا تحلیل ما از دیپلماسی اقتصادی همسایگان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

خوانساری اضافه کرد: هیچ یک از این کشورها وضع قابل توجهی در نهادهای کلیدی حکمرانی جهانی ندارند سهم کشور های منطقه از تجارت جهانی از 1990 تا 2017 سهم منطقه از 3.5 در صد به 4.8 در سال 2017 افزایش یافته سهم روسیه یا شوروی سابق از 1.8 به 2.6 افزایش یافته و به طور کلی سهم محیط همسایگی ایران در اقتصاد جهانی حدود پنج در صد هست که این سهم در 70 سال اخیر تغییر آنچنانی نکرده است.

رئیس اتاق بازگانی افزود: مطلوب است که ما با همسایه های کشور ارتباط برقرار بکنیم ولی فراموش نکنیم 5 درصداقتصاد جهانی در همسایگی ماست 95 درصد دیگر رو فراموش نباید بکنیم. ماکشور هارا اگر تقسیم بکنیم براساس نگرش ژئوپلتیک کشور های بحرین و عریستان تقریبا رویکرد خصمانه با ما دارند و کشورهایی که نگاه پراگماتیسم دارند به منافع خودشان و موقعیت ایران درصحنه جهانی به میزان ونوع کشور ها را محدود میکنند، مانند قطر ترکیه و آسیای مرکزی قفقاز پاکستان طالبان در افغانستان و نگرش همکاری جویانه عراق عمان روسیه هم که مشخص است اگر بخواهیم از نظر ژئوکلمیک بررسی بکنیم کشور های منطقه هم چون ترکیه پاکستان و ایالات متحده عربی وکشورهای حوزه خلیج فارس چشم انداز های بلند مدتی را برای شکل دهی به اقتصاد جهانی تعریف کردند که در هیچ یک از کشور های منطقه در وضعیت نخست قرار ندارد

خوانساری تاکید کرد: در ارتباط با ثبات اقتصادی و نگاه به همسایه ها اگر قرار باشد ما در دیپلماسی اقتصادی موفق باشیم باید در وهله اول ثبات اقتصادی را در کشور ایجاد کنیم تا زمانی که ثبات اقتصادی در کشور ایجاد نشود قطعا دردیپلماسی اقتصادی هم نمیتواند موفق باشد. ما در کشور نیازبه سرمایه گذاری داریم هیچ کشور توسعه یافته ای رو نمیتوانید پیدا کنید که بدون سرمایه گذار خارجی توسعه پیدا کرده باشد ما نه تنها خروج سرمایه داریم برای سرمایه گذار خارجی هم نداریم قطعا بدون سرمایه گذار خارجی موفق نخواهیم بود.

انتهای پیام /

شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید ایالات متحده آمریکا اقتصادی دیپلماسی دانشگاه امام صادق تحریم دیپلماسی اقتصادی این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است